Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wybrane mikroelementy w wielkotowarowej produkcji drobiarskiej - selen, cynk, mangan

100%

Bobusia K. , Gawel A. , Bobrek K.

Polskie Drobiarstwo

|

2014

|

tom 21

|

nr 06

2

Utlenianie manganu w żeliwie wyjściowym do sferoidyzacji wytapianym w piecu indukcyjno-plazmowym

100%

Łybacki W. , Modrzyński A.

Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji

|

1998

|

tom Vol. 18, nr 1

41-49

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań utleniania manganu w żeliwie wyjściowym do sferoidyzacji, wytapianym w piecu indukcyjno-plazmowym o zasadowym wyłożeniu tygla. Stwierdzono, że pzzedmuchiwanie ciekłego żeliwa tlenem gazowym w czasie 10 minut oraz dogrzewanie żużli zasadowych plazmą argonową jest skutecznym sposobem zmniejszenia zawartości manganu w żeliwie w granicach od 50 do 70%.

EN

In this paper the results of oxidation of manganese in initial cast iron purposed for spheroidization and melted in induction-plasma type furnace have been presented. The investigations have shown that blowing liquid cast iron by means of oxygen and heating basic slag by argon plasma is an effective way of reducing manganese contents in cast iron from 50 to 70 percent.

3

Specjacja manganu w glebie i wodach powierzchniowych

100%

Kalembkiewicz J. , Sitarz-Palczak E.

Wiadomości Chemiczne

|

1999

|

tom [Z] 53, 7-8

549-561

EN

The present paper gives an overview of the literature concerning the speciation of manganese in soil and solutions. The problem of speciation was approached in two different aspects: as a problem of the separation of a definite chemical form of the metal in the material under investigation with the simultaneous protection of separateness conditions of the residual forms and a problem of selecting an analytical methods of determination of manganese in the prepared material, generally in solution. Possibilities of separation and determination of some forms of manganese: Mn(II), Mn(III) and MN(IV) have been described in the literature in the last years. Different analytical methods have been proposed, spectrometry techniques above all; and among other things, the Atomic Spectrophometry (AAS), spectrofluorometry, X-ray fluorescence analysis and spectrophotometric analysis were used for detection. This work also reviews the mineralization methods concerning manganese total in soil, rocks and sediments; likewise the prospects of the determination of Mn total content. So far, most investigations have examined the overall concentration of Mn total in soils and sediments, for example by Inductively Coupled Plasma Atomic Emission Spectrometry (ICP-AES) and Inductively Coupled Plasma mass Spectrometry (ICP-MS). The described literature data indicate dynamic and multidirectional development of research work in the field of speciation of manganese in soil and solutions in last years.

4

Wpływ manganu na odporność na zużycie napoin laserowych ze stali austenitycznej

88%

Klimpel A. , Lisiecki A. , Różański M.

Przegląd Spawalnictwa

|

2005

|

tom R. 77, nr 12

10-12

5

DEMANTEX - złoże filtracyjne do odmanganiania wody

88%

Lasinska E. , Czescik P. , Ostrowski J.

Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny

|

2015

|

tom 59

|

nr 04

6

Wplyw wlasciwosci gleb lakowych na ilosci rozpuszczalnych form manganu oraz jego zawartosc w kupkowce

88%

Gediga K. , Karon B. , Bartmanski A.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2004

|

tom 502

|

nr 2

1075-1082

PL

W pracy badano przydatność czterech roztworów ekstrakcyjnych do oceny stanu zaopatrzenia kupkówki w mangan. W tym celu posłużono się rachunkiem korelacji prostej oraz równaniami regresji wielokrotnej, która umożliwia syntetyczne ujęcie wpływu kilku cech gleb na zawartość tego składnika w roślinie. Stwierdzono, że na podstawie równań regresji wielokrotnej, w stopniu wystarczającym stan zaopatrzenia kupkówki w mangan opisywany jest przez wartość pH gleb oraz zawartość części spławialnych. Zastosowane roztwory ekstrakcyjne, za wyjątkiem 0,01 mol CaCl₂·dm⁻³, nie opisują w sposób dostateczny stanu zaopatrzenia roślin w ten składnik. Pomiar odczynu oraz powszechna dostępność danych dotyczących składu granulometrycznego gleb przeważa nad testem chlorku wapnia, który wymaga specjalistycznej i kosztownej aparatury.

EN

The usability of four extracting solutions for estimation of manganese supply to cocksfoot grass were examined. For that purpose the simple and multiple regression equations were used, which allow in synthetic manner to take into account the influence of some soil features on the content of this element in plant. It was stated on the basis of multiple regression equations the supply status of manganese to cocksfoot was described in sufficient extent by pH value of soils and by fine particles contents. Applied extracting solutions, except of 0.01 mol calcium chloride solution did not describe in sufficient way the plant manganese supply status for this element. Measurement of soil reaction and common availability of data on granulometric of soil composition prevails on manganese determination in calcium chloride soil extract, which requires specia- listic and expensive equipment.

7

Zmiany ilosciowe manganu w glebie nawozonej osadem sciekowym

88%

Jakubus M.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2004

|

tom 502

|

nr 2

805-811

PL

Ekologiczne oddziaływanie osadów ściekowych na glebę ściśle związane jest z formami metali w jakich one występują. W tym aspekcie, uwagę zwraca się na zmiany ilościowe pomiędzy połączeniami metali łatwo i wolno rozpuszczalnymi. Niniejsza praca prezentuje wyniki z 3-letniego doświadczenia polowego dotyczącego ilościowych zmian manganu w poszczególnych frakcjach gleby poziomu próchnicznego nawożonej osadami ściekowymi w dawce 4 t co 2 lata oraz 8 t co rok. W pracy wykorzystano analizę sekwencyjną według Zeien i Brümmer [1989]. Stwierdzono, iż niezależnie od obiektu doświadczenia jak i roku badań największa ilość manganu była związana z tlenkami manganu (Fr. III) oraz z amorficznymi tlenkami żelaza (Fr. V). Wartym odnotowania jest 2-3-krotny wzrost ilości manganu w połączeniach łatwo rozpuszczalnych (Fr. I i II) jaki nastąpił pod wpływem 8 t osadu ściekowego w porównaniu do ilości odnotowanej we frakcjach gleby kontrolnej.

EN

Ecological effects of sewage sludge on soil are closely related to forms of metals in which they occur in the environment. The attention is focused on quantitative changes between the combinations of readily and sparingly soluble metals. The current paper reports the results of three-year field experiments dealing with quantitative changes of manganese in particular chemical fractions of the soil humus horizon under sewage sludge application. The effect of various levels of sludge application (4 t DM/2 years and 8 t DM year) was studied. In order to perform this task the sequential extraction method according to Zeien and Brümmer [1989] was used. It was proved, that the highest amounts of manganese were bound to MnOx (Fr. Ill) and to amorphous FeOx (Fr. V). Such a tendency to distribution of manganese among obtained fractions was observed independently of experiment object and year of investigations. Worth to be pointed is 2-3 fold increase of manganese content in easily soluble fractions (I and II) under the influence of 8 t sewage sludge in comparison to the amount noticed in soil of control.

8

Ocena zawartosci manganu i zelaza w glebach na terenie Rolniczych Zakladow Doswiadczalnych Swojec we Wroclawiu

75%

Kawalko D. , Krysiak T.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2004

|

tom 502

|

nr 1

125-128

EN

Przedstawione wyniki są fragmentem szerszych badań prowadzonych na terenie południowo-zachodniej części RZD „Swojec", należących do Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Analizowane gleby reprezentowane są przez rigosole oraz czarne ziemie, w których oznaczono całkowitą zawartość Mn i Fe. Badania pokazały, iż analizowane gleby użytkowane rolniczo charakteryzują się zróżnicowaną zawartością manganu i żelaza w poziomach powierzchniowych, jednak żadna gleba nie wykazuje podwyższonej zawartości tych mikroelementów. Badane czarne ziemie wykazują wyższą zawartość Mn i Fe w porównaniu z rigosolami, na co wpłynął cięższy skład granulometryczny i większe zdolności sorpcyjne tych gleb.

PL

Presented results are a part of detailed research on the south west area of the Agricultural Experimental Station „Swojec", belonging to Agricultural University of Wrocław. The analysed soils were mainly rigosoils and black earths, The results showed that surveyed arable lands were characterized by a considerable differentiation of Mn and Fe contents in superficial levels. However, the content of microelements ranged within values accepted as the average ones. The compact texture and higher sorptive capacity of the black earths resulted in higher contents of Mn and Fe in soils.

9

DEMANTEX - złoże filtracyjne do odmanganiania wody

75%

Lasinska E. , Czescik P. , Ostrowski J.

Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny

|

2016

|

tom 60

|

nr 04

10

Mangan i jego związki nieorganiczne. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

75%

Jakubowski M. , Sińczuk-Walczak H.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2002

|

tom Nr 2 (32)

73--94

PL

Narażenie zawodowe na mangan występuje głównie w trakcie wydobywania i przetwarzania rud manganu, podczas produkcji stopów, w stalowniach, podczas spawania i produkcji suchych ogniw. W przeszłości narażenie zawodowe było bardzo duże. Obecnie stężenia manganu w powietrzu środowiska pracy mieszczą się w zakresie od 0,01 do kilku lub kilkunastu mg/m3. W Polsce liczba osób narażonych na mangan w stężeniach powyżej wartości NDS (0,3 mg/mJ) wynosiła w 1994 r. ok. 3500. Układem krytycznym w przypadku narażenia zawodowego na mangan jest układ nerwowy. Stwierdzono także »pływ narażenia na czynność układu oddechowego i na reprodukcję. Efektami krytycznymi stanowiącymi obecnie podstawę do przyjęcia wartości NDS są wczesne objawy inanganizmu w postaci zaburzeń motorycz- nych oraz skutków neurobehawioralnych, jak tremor i osłabienie pamięci, możliwe do wykrycia w stadium przedklinicznym za pomocą testów psychologicznych. Na przełomie lat 80. i 90. opublikowano kilka prac epidemiologicznych zawierających wyniki badań z tego zakresu. Uzyskano także znaczny postęp w dziedzinie statystycznego opracowywania wyników, wprowadzając zamiast poszukiwania wartości NOAEL metodę dawki wyznaczającej. Umożliwiło to określenie wartości dolnego 95% ograniczenia dawki wyznaczającej (BMDL10) dla wystapienia zaburzeń koordynacji wzrokowo-ruchówej, drżenia 3k i czasu reakcji. Wynosiła ona dla pyłu całkowitego odpowiednio 2,2; 3,4 i 4,8 mg/m3 - lata pracy. Ponieważ przyjmuje się, że wartość BMDLI0 jest 2-3-krotnie mniejsz3 niż wartość NOAEL, proponuje się pozostawienie wartości NDS na poziomie 0,3 mg/mJ. Ze względu na to, ze efekty działania manganu na układ nerwowy są wynikiem kumulacji, nie proponuje się wprowadzenia wartości NDSCh.

EN

Manganese and its compounds are used in variety of industrial processes. Exposure can occur during mining and processing of manganese ore, production of alloys, in steel mills, during welding and production of dry batteries. In the past industrial exposure to manganese was very high. At present concentrations of manganese in occupational environmet range from 0.01 to several mg/m3. In Poland a number of workers exposed to manganese in concentrations above MAC value of 0.3 mg/m3 amounted in 1994 to 3500. The nervous system is a critical organ after a long-term occupational exposure to manganese. Manganism is characterized by various psychiatric and movement disorders. Early signs of neurotoxic dysfunction include slowing motor functions, increased tremor, reduced response speed, possible memory and intellectual deficits, and mood changes. Respiratory effects such as pneumonitis and pneumonia as well as reproductive dysfunction are also frequently reported features of the occupational manganese intoxications. Based on the neurotoxic effects observed in occupationally exposed workers and using the benchmark approach, the lower 95% confidence limits of BMLDio for total dust were obtained. They amount to the lifetime intergrated exposure of 2.2; 3.4 and 4.8 mg/m3 years for disturbances in eye-hand coordination, visual-reaction time and hand steadiness respectively. Based on these values the concentration of 0.3 mg/m is proposed as a maximal allowable concentration.

11

Zawartosc cynku i manganu w odmianach lucerny roznego pochodzenia zbieranych 3 i 4 kosnie

75%

Cwintal M. , Wilczek M.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2004

|

tom 502

|

nr 2

683-687

PL

Eksperyment połowy z uprawą lucerny na paszę realizowano na glebie kompleksu pszennego dobrego, metodą split-plot, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu był 3- i 4-kośny zbiór w roku, a drugiego - odmiany (Radius - polska, Legend - amerykańska, I Roqvois, Mohawk i Blazer - kanadyjskie). W latach 1998 - 2000 pobrano próbki roślin lucerny z poszczególnych obiektów i pokosów, w których oznaczono zawartość Mn i Zn. Zawartość Mn rosła od pierwszego do trzeciego pokosu w 3-kośnym użytkowaniu lucerny, a odmiany Legend i I Roqvois odznaczały się wyższą jego zawartością od pozostałych. Lucerna użytkowana 4-kośnie zawierała najwięcej Mn w czwartym odroście, a porównywane odmiany, z wyjątkiem I Roqvois, charakteryzowały się zbliżoną koncentracją tego mikroelementu. W kolejnych latach użytkowania istotnie rosła zawartość Mn w lucernie, w kombinacji 3- i 4-kośnej. Udział Zn w lucernie zbieranej 3-kośnie malał istotnie w kolejnych pokosach. Podobną tendencję zanotowano również w kombinacji 4-kośnej. Największą zawartością Zn, z porównywanych odmian odznaczała się I Roqvois. Najwyższą koncentrację Zn zanotowano w drugim roku użytkowania lucerny, a najniższą w trzecim, niezależnie od wariantu zbioru. Średnia ważona zawartość manganu w lucernie zbieranej 4-kośnie była istotnie wyższa, niż w użytkowanej 3-kośnie.

EN

Field experiment with lucerne cultivated for fodder on a good wheat soil complex was carried out by using split-plot method in four replications. The first order factor was the harvest frequency (combination of 3- or 4-cuts per year). The second order factors were the cultivars (Polish: Radius, American: Legend, Canadians: I Roqvois, Mohawk and Blazer). The samples of lucerne plants were taken from both, the objects and cuts within the period 1998 - 2000. The Mn and Zn contents were estimated. The content of Mn in lucerne was growing from first to third cut in combination of triple mowing, being the highest in Legend and I Roqvois cultivars. Significantly higher Mn content was observed in fourth lucerne regrowth at fourth fold mowing combination. Investigated cultivars were characterized by similar concentration of that microelement except of I Roqvois cultivar. The Mn content in lucerne plants significantly increased in consecutive cultivation years in both mowing combinations. Lucerne harvested in 4-cuts combination contained more manganese than that of the 3-cuts. The Zn content in lucerne harvested in 3-cuts combination decreased significantly in consecutive cuts. Similar tendency was observed 4-cuts combination. The I Roqvois cultivar was characterized by the highest Zn content as compared with the other cultivars. The highest Zn concentration in lucerne plants was observed in the second year of cultivation, whereas the lowest in third year, regardless of harvesting variants.

12

Effect of Manganese and Iron Content on Morphology of Iron Intermetallic Phases in AlSi7Mg0.3 Alloy

75%

Podprocká R. , Bolibruchová D.

Archives of Foundry Engineering

|

2018

|

tom Vol. 18, iss. 2

95--99

EN

Iron is presented as an impurity in Al-Si alloys and occurs in the form of the β-Al5FeSi phase formations. The presence of iron and other elements in the alloy causes the formation of large intermetallic phases. Due to the high brittleness of this phase, it reduces the mechanical properties and increases the porosity. Manganese is used to inhibit the formation of this detrimental phase. It changes the morphology of the phase to polyhedral crystals, skeletal formations, or Chinese script. The present article deals with the influence of various amounts of manganese (0.1; 0.2; 0.4; 0.6 wt. %) on the formation of iron-based intermetallic phases in the AlSi7Mg0.3 alloy with different levels of iron content (0.4; 0.8, 1.2 wt. %). The increase of iron content in each alloy caused the creation of more intermetallic compounds and this effect has been more significant with higher concentrations of manganese. In alloys where the amount of 1.2 wt. % iron is present, the shape of eutectic silicon grain changes from angular to short needle type.

13

Odzysk Mn i Zn z odpadowego materiału bateryjnego w warunkach kwaśnego ługowania redukcyjnego

75%

Sobianowska-Turek A. , Szczepaniak W. , Marcinkowski T. A. , Zabłocka-Malicka M.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

tom T. 92, nr 2

248-254

14

Wpływ deszczowania i zróżnicowanego nawożenia na zawartość miedzi, manganu i cynku w niektórych roślinach uprawnych

75%

Buniak W.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

1983

|

tom 242

15

Eksploatacja systemów wodociągowych - nakłady i koszty

75%

Rauba E.

Wodociągi - Kanalizacja

|

2009

|

tom nr 11

30-32

16

Mangan w lubinie bialym jako potencjalny czynnik antyodzywczy dla zwierzat monogastrycznych

75%

Zdunczyk Z. , Flis M.

Postępy Nauk Rolniczych

|

1998

|

tom 45

|

nr 5

99-110

EN

On the basis of own research and literature the content of manganese in seeds of three lupin species (yellow, narrow-leafed and white) was discussed. White lupin seeds contained manganese at the amount exceeding several times its content typical to other leguminous plants. Contents of Mn in the seeds of Polish white lupin cultivars and strains ranged within 134-1452mg/kg Mn. Ten out of thirteen samples contained less that 700 mg/kg Mn, and in eight samples the Mn content was below 500 mg/kg. In an experiment on rats fed the diet including 30% lupin seeds containing approximately 1000 mg/kg manganese, the Mn dose increased to 330 mg did not negatively affect the feed intake nor utilisation of protein. This was due to a low bioavailability of manganese from lupin seeds, much lower than that of manganese carbonate. Following the analysis of animal nutrition requirements results of the experiments on pigs and poultry, and the review of permissible manganese content in animal feeds in the legislation of other countries, it was concluded that an excessive amount of manganese may sporadically limit the use of white lupin seeds for animal feed production in Poland. It was shown that lupine seeds for feed should not contain more than 900 mg/kg Mn. At 20-25% share of lupine seeds in feed mixture and provided 30 mg/kg Mn content in cereal grain, the content of manganese in feed mixtures should not exceed 250 mg/kg.

17

Zawartość manganu, miedzi, cynku i żelaza w importowanych przetworach z owoców południowych i koncentracie pomidorowym

75%

Falandysz J. , Kotecka W.

Przemysł Spożywczy

|

1991

|

tom 45

|

nr 07

18

Mangan całkowity oraz jego formy mobilne w wybranych glebach płowych z okolic Huty Miedzi Głogów

75%

Jaworska H.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

tom Vol. 6, No. 2

731--736

PL

Występowanie manganu w glebach zależy między innymi od jego zawartości w skale macierzystej, jak również od procesu glebotwórczego, decydującego o jego profilowym rozmieszczeniu. O właściwościach i przeobrażeniach związków manganu decydują poza warunkami redox także odczyn oraz zawartość substancji organicznej i węglanu wapnia. Celem przedstawionych badań było określenie całkowitych zawartości manganu oraz jego form mobilnych w profilach gleb płowych z sąsiedztwa Huty Miedzi Głogów. Materiał badawczy stanowiły profile uprawnych gleb płowych, położonych w różnej odległości od Huty Miedzi Głogów. Całkowitą zawartość manganu oznaczono metodą AAS po mineralizacji w mieszaninie kwasów HF i HClO4, a zawartość form mobilnych manganu wg zmodyfikowanej metody analizy sekwencyjnej Millera i in. (1986). Badane gleby zaliczono do podtypu gleb płowych typowych o odczynie w zakresie od lekko kwaśnego do zasadowego i zawartości C-organicznego w poziomach Ap w zakresie 6,7÷31,2 g · kg–1. Całkowita zawartość manganu wynosiła 102,40÷332,80 mg · kg–1. Najzasobniejsze w Mn były poziomy próchniczne, natomiast najniższe jego zawartości stwierdzono w poziomach skały macierzystej we wszystkich badanych profilach. W analizie sekwencyjnej najbardziej znaczący udział w zawartości całkowitej manganu miała frakcja IV (związana z materią organiczną) około 41% oraz VI - związana z krystalicznymi tlenkami żelaza (24%) i III - związana z wolnymi tlenkami manganu (15%). Udział frakcji 1, 2 i 5 był poniżej 5% zawartości całkowitej badanego metalu. Znaczna zawartość frakcji Mn związanych z materią organiczną oraz tlenkami żelaza i manganu wskazuje na jego czasową immobilizację, co związane jest ze zmianami potencjału oksydacyjno-redukcyjnego. Zawartości całkowite nie przekraczają poziomu tła geochemicznego, co pozwala uznać gleby tego regionu za niezanieczyszczone manganem.

EN

The occurrence of manganese in soils depends on, inter alia, its content in the bedrock as well as soil formation process which decides of its profile location. Moreover clay soils are richer in this metal than sandy soils. Redox conditions as well as pH and the content of organic substance and calcium carbonate decides about the properties and transformations of manganese compounds. The aim of this research was to determine the total content of manganese and its mobile forms in Luvisols profiles from the surroundings of Glogow Copper Works. The research material were arable soils profiles located in different proximity from Glogow Copper Works. The total content of manganese was marked using AAS method after the mineralization in the mixture of HF and HClO4 acids, and the content of mobile forms of manganese according to sequential analysis with the modification of Based on the assessment of morphology and physico-chemical properties of the investigated soils, they were classified to subtype typical Luvisols with pH in range of slightly acidic to alkaline and the content of C-organic in Ap horizons in range of 6.7÷31.2 g · kg–1. The total content of manganese was in range of 102.40÷332.80 mg · kg–1. The richest in Mn were the humus horizons, and the least rich was observed in bedrock horizons in all of the investigated profiles. In sequential analysis the most significant share in the total content of manganese had fraction IV (related to organic matter) approx. 41% and VI - related to crystal iron oxides (24%) and III - related to free manganese oxides (15%). The share of fractions I, II and V was below 5% of total content of the investigated metal. Considerable content of Mn fraction related organic matter and iron and manganese oxides indicates on its temporary immobilization, which is related to changes of oxidation-reduction potential. The total contents are not above the level of geochemical background, which allows to consider soils of this region as unpolluted.

19

Profilowe rozmieszczenie Cu, Zn i Mn w glebach lesnych Parku Krajobrazowego Gory Opawskie

75%

Straczynska S. , Szlachta T.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2004

|

tom 502

|

nr 2

979-985

PL

Analizowano całkowitą zawartość miedzi, cynku i manganu w wietrzeniowych glebach leśnych wytworzonych z szarogłazów i łupków fyllitowych. Zawartość badanych pierwiastków była większa w glebach wytworzonych z łupków fyllitowych niż z szarogłazów. Cu w największej koncentracji występowała w poziomie Ofh. Rodzaj skały macierzystej nie różnicował zawartości cynku w badanych glebach. Zawartość manganu była większa w głębi profilu gleb wytworzonych z fyllitów, a w glebach powstałych z szarogłazów koncentrowała się ona głównie w poziomach organicznych.

EN

Total copper, zinc and manganese contents were analysed in weathering forests soils, formed from graywackes and phyllites. The contents of microele-ments were higer in phyllites soils than in the graywackes. The highest Cu concentration occurred in Ofh horizon. Kind of the mother rock did not make any difference in the zinc amount in. The amount of Mn was higher in the lower horizons of phyllite soils while in the graywacke soils the highest concentration was in organic horizons.

20

O metodach chemicznych (kolorymetrycznych) oznaczania zasobności gleb w mangan przyswajalny dla roślin

75%

Boratynski K. , Roszykowa S. , Zietecka M.

Roczniki Gleboznawcze

|

1965

|

tom 15

|

nr 1