PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 21

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  literary canon
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Resistance and Protest in Percival Everett's Erasure
100%
Caputa S.
Review of International American Studies
|
2020
|
tom 13
|
nr 1
145-157
EN
 As argued by the literary critic Margaret Russett, Percival Everett “unhinges ‘black’ subject matter from a lingering stereotype of ‘black’ style [and] challenges the assumption that a single or consensual African-American experience exists to be represented.” The author presents such a radical individualism in his most admired literary work published in 2001. In Erasure, Thelonious ‘Monk’ Ellison, the main character and narrator of the book, pens a stereotypically oriented African American novel that becomes an expression of “him being sick of it;” “an awful little book, demeaning and soul-destroying drivel” that caters for the tastes and expectations of the American readership but, at the same time, oscillates around pre-conceived beliefs, prejudices, and racial clichés supposedly emphasizing the ‘authentic’ black experience in the United States. Not only is Erasure about race, misconceptions of blackness and racial identification but also about academia, external constraints, and one’s fight against them. The present article, therefore, endeavors to analyze different forms of resistance and protest in Percival Everett’s well-acclaimed novel, demonstrating the intricate connections between the publishing industry, the impact of media, the literary canon formation and the treatment of black culture.
2
Content available Nostalgia za klasyką w powieści Manaraga Władimira Sorokina
100%
Stryjakowska A.
Studia Rossica Posnaniensia
|
2019
|
tom 44
|
nr 2
85-92
PL
The article discusses Vladimir Sorokin’s novel Manaraga as a metafictional statement concerning the problem of the literary canon. The proposed interpretation places the novel in the post-ironic thinking, within which the value of high culture is still in force.
3
Między kanonem literackim a kulturą zwielokrotnioną
88%
Delaperrière M.
Postscriptum Polonistyczne
|
2016
|
nr 2(18)
11-22
EN
Contemporary cultural changes force Polish literary critics to constantly change their views on literature. Traditional literary canon is prone to stagnation and inertia, but multiculturalism may lead to a dangerous melting in the multiplied maze of cultural interconnections. Trying to overcome such antinomies, the author of the article focuses on the criteria that are important in the reception of Polish culture abroad. Literary canon is not regarded as a standard, but it is worth taking into consideration as an exposition of some general aesthetic, axio- logical and worldview changes.
4
Czego współczesny licealista dowie się o patriotyzmie z lektur „ogwiazdkowanych”?
88%
Zielińska W.
Prace Literaturoznawcze
|
2019
|
nr 7
29-38
EN
This article discusses the notion of patriotism as an important theme of secondary school obligatoryreading. It highlights the difficulties related to familiarizing students with the crucial partof the curriculum content. The authoress indentifies the sources of these difficulties and emphasisesthat it is extremely important in school practice to treat reading as an active mental process. Shepoints out that, by relating to contexts, it leads to shaping a critical attitude in the reception of obligatoryreading.
5
Content available Edytorska lektura klasyki literatury dla dzieci
88%
Pustuła M.
Dydaktyka Polonistyczna
|
2020
|
nr 6 (15)
226-241
EN
Works belonging to the world literary canon are widely commented on by literary scholars. The editorial aspects of the editions of the same works, however, do not have such thorough studies. The discussion of the editorial features of children’s publications seems to be all the more important because improperly selected typographic parameters may significantly impair the quality of the reading experience and discourage reading itself. The article indicates the importance of particular architectural elements of the Polish editions of two masterpieces of children’s literature, Winnie the Pooh and Alice in Wonderland, which appeared in Poland after 1989. The indication of specific typographical sizes and layouts of illustrations makes it possible to determine reading competences which should be possessed by a reader designed by the publisher, and thus also to prove whether a particular edition has been given an appropriate editorial design for the recipient.
6
Content available Próba stworzenia nowego kanonu
88%
Andruczyk K.
Białostockie Studia Literaturoznawcze
|
2018
|
nr 13
187-200
EN
The article discusses the anthology ...czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon (Warsaw 2016) dedicated to the literary figures of women who contributed to the formation of collective imagination. One of the great assets of the reviewedvolumepublished byWomen Archive at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences is the modern methodology. The research tools from such field as feminist critique, gender and queer studies as well as postcolonial criticism do not obliterate historical context of the analyzed works but they offer the opportunities for fresh readings of literary figures and the previously neglected literary space. Consequently, the discussed anthology succeeds in redefining Polish literary canon.
7
Dyskretna apologia starości w twórczości Milana Kundery
88%
Skibska A. M.
Slavica Wratislaviensia
|
2016
|
tom 163
567-579
EN
In the essay, the titular problem of old age is related to the great literary canon, within which the history of novel is established and developed. The canon itself, in terms of H. Bloom, means a perpetual and creative source of struggle against the literary traditions’ influence, which is also to shape Kundera’s novels and essays. Thus the old age is conceived as abroad metaphor consisting of the great works of the great precursors, who invented us along with our modern world. Furthermore, Kundera allows his readers to associate the old age motif with awide range of often opposite properties alike slowness, carefulness, lightness, triviality, laughter, transparence, non-presence, or non-essence, etc. These properties are rendered by aseries of the writer’s favorite figures, to which belong: irony, ellipsis, and litotes that are to determine the central motif of vis comica inherited by Kundera from his masters, Cervantes, Rabelais, Diderot, and Sterne.
CS
V článku je problematika stáří konfrontována s evropským literárním kánonem, který obsahuje avytváří dějiny evropského románu. Tento kánon, v souladu s teorií Harolda Blooma, tvoří nekonečný tvůrčí zdroj boje s literární tradicí, boje, který se rovněž zrcadlí v románech Milana Kundery. V jeho díle je stáří zobrazeno jako široce chápaná metafora děl velkých spisovatelů, kteří jsou zodpovědni za obraz současného světa. Kundera pracuje s motivem stáří asrovnává ho s celou škálou témat, která ho zajímají, tzn. s retardací, opatrností, lehkostí, triviálností, humorem, průhledností, nepřítomostí, bezvýznamností apod. K zobrazení těchto témat využívá své oblíbené figury: ironii, elipsu alitotésu, které determinují problematiku vis comica, přejatou od oblíbených předchůdců. Jsou mezi nimi Cervantes, Rabelais, Diderot aSterne.
8
Content available Nieufny i oburzeni. Polemiki wokół Szeptem Kazimiery Iłłakowiczówny
76%
Marzec L.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2015
|
nr 26
109-130
EN
This article discusses the literary dispute over Kazimiera Iłłakowiczówna’s poetry collected in the Szeptem volume (1966). The dispute started with an ironic review by a young literary critic, Stanisław Barańczak, in the “Nurt” magazine published in Poznań. The article’s author interprets three aspects of the dispute: its legend-creating impact on Iłłakowiczówna as a literary institution, its destructive nature against Iłłakowiczówna as a canonical poet and the dispute’s status in the literary circles of the 1960s. The article provides evidence that Barańczak’s pamphlet hit the poetics and legend of Iłłakowiczówna; what is more, it triggered off a self-repair mechanism of the canon, reinforcing and sealing it from the pressure exerted by the young poets and critics in the late 1960s and the early 1970s. This mechanism, ephemeral from the point of view of the dynamics of literary circles, ultimately carved in stone the legend of Iłłakowiczówna, preventing new interpretations of her poetry and biography.
9
Content available Гiсторыя беларускай лiтаратуры: знакi i прабелы
75%
Кiсялëва Л.
Białorutenistyka Białostocka
|
2016
|
tom 8
PL
W artykule omówiono czasowe, przestrzenne, ideowe, językowe i estetyczne granice kanonu literackiego. Autorka przeanalizowała historię literatury białoruskiej na różnych etapach jej rozwoju, zwłaszcza wówczas gdy charakterystyczne luki zostały wypełniane treścią.
EN
The article discusses temporal, territorial, ideological, linguistic and aesthetic boundaries of a literary canon. The author analyzes the history of Belarusian literature within various periods, during which certain “gaps” were created and filled.
10
Content available “Кананізацыя” Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча: пачатковыя этапы
75%
Кісялёва Л.
Białorutenistyka Białostocka
|
2014
|
tom 6
XX
Лiя Кiсялëва -Мiнск
PL
Korzystając z przykładuWincentego Dunin-Marcinkiewicza w artykule przedstawiono kilka uniwersalnych mechanizmów kanonizacji twórcy, jak również strategie konstrukcji literackiego kanonu narodowego. Autor pokazuje, jak w pierwszym dziesięcioleciu XX w. stopniowo umacniała się pozycja W. Dunin-Marcinkiewicza w białoruskim kanonie i jak w związku z tym zmieniała się ogólna ocena jego osoby i twórczości.
EN
Analyzing the example of Dunin-Martsinkevich the article considers some general mechanisms of the writer’s canonization as well as the strategies of the construction of national literary canon. The author demonstrates how during the first decade of the 20th century the position of V. Dunin-Martsinkevich was gradually strengthened in Belarusian canon and how general estimation of his personality and his creative work changed.
11
Jugoslávské literární společenství a jeho rozpad v 90. letech minulého století
75%
Kouba M.
Studia Slavica
|
2013
|
tom 17
|
nr 2
7-20
EN
The collapse of the Yugoslav federation was also a prerequisite for the disintegration of the Serbo-Croatian language. In connection with this, the key events in the 1990s of the last century were a precondition for creation of new borders also in the literary sense. Earlier controversies about the existence of the Serbo-Croatian literature unity were replaced by theoretical concepts of literary canons of the „successor“ literatures. This paper tries to analyze the situation of newly forming narratives of Serbian, Croatian, Bosnian and Montenegrin literature with an emphasis on the complex context of their historical development and contemporary interpretation of particular moments in the perspective of common borders of the new national literatures.
12
Content available „…читая в ногу души прекрасные порывы”: смех аутсайдера и русский ХХ век в Неизвестных письмах Олега Юрьева
75%
Voloshchuk I.
Studia Rossica Posnaniensia
|
2022
|
tom 47
|
nr 1
111-128
EN
The paper deals with the specifics of outsiders’ laughter in the book Unknown letters (Неизвестные письма/Unbekannte Briefe, Russian 2014, German 2017) by a Russian-German writer Oleg Yuryev. In particular, it analyzes how Russian cultural and historical traumas of the 20th century were reinterpreted in the book from the perspective of an ironical outsider. In doing so, it focuses on a fictional letter by the writer Leonid Dobychin, which is contextualized with fictional letters of Jakob Michael Reinhold Lenz and Ivan Pryzhov, representing previous historical and cultural periods. Yuryev’s ironic reflections on the Russian historical reality and literary scene of the 20th century manifest themselves at different levels, from the positioning of outsiders’ laughter in relation to the official and marginal hierarchies of the literary canon to the postmodernist play with the traditions of literary classics. In addition, the paper addresses the inter- and/or transcultural aspect of outsiders’ laughter in Yuryev’s book.
13
Content available MODIFICATION OF THE SOCIALIST REALISTIC CANON OF UKRAINIAN LITERATURE: PROBLEM OF DEMYTHOLOGIZATION
71%
Fedoriv U.
Porównania
|
2018
|
tom 23
|
nr 2
173-186
PL
XXI wiek wymaga od współczesnego literaturoznawstwa rewizji wielu warstw ignorowanej od lat kultury ukraińskiej. Do kategorii zapomnianych przez długi czas należał problem kanonu socrealizmu. Dzisiejsze punkty orientacyjne uległy zmianie. Świadczy o tym ukazanie się szeregu literaturoznawczych, kulturologicznych, socjologicznych, antropologicznych badań nad radzieckim. Potrzeba ponownego przeczytania i ponownego przemyślenia literatury socrealizmu jest jednym z kluczowych zadań w dziedzinie aktualnych przedmiotów badań naukowych we współczesnym literaturoznawstwie. Mimo aktywnych badań wymienionego tematu, wciąż pozostaje wiele nieomówionych momentów, w tym problem modyfikacji kanonu socjalizmu oraz osobliwości procesu jego demitologizacji.
EN
The XXI century demands from the modern literary criticism a revision of many strata of the Ukrainian culture that have been ignored for years. For a long time, the problem of Socialist Realism has belonged to the category of forgotten. Modern landmarks have changed. This is evidenced by the publication of a number of literary, cultural, sociological, anthropological studies of the Soviet times. The need to re-read and re-think socialist realistic literature is one of the key tasks in the field of topical objects of the scientific study in modern literary criticism. However, actively exploring this topic, there are still many ambiguous moments, including the problem of modification of the socialist realistic canon and the peculiarities of the process of its demythologization.
14
Content available Działalność tłumaczek a polski kanon literatury włoskiej: Waleria Marrené-Morzkowska i Zofia Ernstowa
71%
Miszalska J.
Porównania
|
2020
|
tom 26
|
nr 1
139-156
EN
Waleria Marrené-Morzkowska (1832-1903), writer, journalist and translator, and Zofia Ernstowa (1918-1994), author of several dozen translations from Italian literature, were active in two (distinct) historical moments that were not easy for the Polish culture. During the partitions as well as in the times of the Polish People’sRepublic many cultural initiatives were undertaken thanks to the determination of individuals. The archival materials preserved in Italy allow to reconstruct their microhistory, contacts with the Italian writers and activities in Poland that aimed at printing the selected works, constituting proof that the translator’s agency is not limited to execution of the commissions but often involves active participation in selecting the works for translation in order to create a literary canon.
PL
Waleria Marrené-Morzkowska (1832-1903), pisarka, dziennikarka i tłumaczka oraz Zofia Ernstowa (1918-1994), autorka kilkudziesięciu tłumaczeń literatury włoskiej, działały w odległych momentach historycznych, niełatwych dla polskiej kultury narodowej. Zarówno w okresie rozbiorów, jak i w czasach PRL-u wiele inicjatyw na polu kultury dochodziło do skutku jedynie dzięki determinacji jednostek. Źródła przechowywane we włoskich i polskich archiwach pozwalają częściowo zrekonstruować „mikrohistorię” przedstawionych tłumaczek, ich kontakty z włoskimi pisarzami oraz wysiłki podejmowane w Polsce w celu udostępnienia polskiemu odbiorcy ważnych dzieł literatury włoskiej. Jak wynika z prowadzonych badań, sprawczość tłumaczek nie ograniczała się jedynie do wykonania przekładu, ale polegała na aktywnym uczestnictwie w doborze dzieł i ich promocji, przyczyniając się w ten sposób do tworzenia polskiego kanonu włoskiej literatury.
15
Content available Kazimiera Iłłakowiczówna mniej więcej znana
65%
Marzec L.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2018
|
nr 32
75-94
EN
The article is the analysis of the place of Kazimiera Iłłakowiczówna in contemporary literary discourse. The author of the article claims – using Pierre Bayard’s theory – that the poetess is known “more or less”: she is remembered as someone who got prizes and recognition but at the same time she is impossible to read nowadays. There is political ambiguity and antiquity in her texts that keep her in the past. Marzec points at four areas of literary studies, where Iłłakowiczówna is still present: 1. Poetics: Iłłakowiczówna uses an original and unusual type of the Polish tonic verse. The author of this article analyses it using tools of psychoanalysis. 2. Religious discourse: Iłłakowicz.wna is interpreted as the author of religious poetry but Marzec argues with such interpretations. 3. Post-dependence studies: Iłłakowiczówna has not been analysed in terms of post-dependence studies yet but she is mentioned in the Polish borderlines discourse. 4. Feminist literary criticism: Iłłakowiczówna used to be studied as the author of androgynous poetry, but Marzec points out other motifs such as miscarriage, infanticide or problems of the new woman, like work at government institution, contestation of vitalism and bureaucracy. The aimof this article is to show that writing of Kazimiera Iłłakowiczówna needs to be read in terms of the history of literature which is devoid of evaluation and judging. Such analysis means going back in terms of modern literary studies which have undergone multiple turns that changed the tools accessible to contemporary critics.
16
Content available Niemożliwy kanon Jhumpy Lahiri
63%
Austin P.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
nr 35
EN
[abstrakt po polsku poniżej] Patrycja AustinInstitute of EnglishUniversity of RzeszówPoland Jhumpa Lahiri’s Impossible CanonAbstract: The article aims at examining the canonical categorization of Jhumpa Lahiri’s works, the trajectory of which makes such a categorization difficult if not impossible to establish. The author also focuses on the positive and negative aspects of the emergence of the ethnic canon in the United States, especially on the political and economic facets of literary production. The analysis begins with the theories by Gayatri Chakravorty Spivak, Edward Said, and Homi Bhabha, and proceeds to a more detailed examination of the ethnic canon by David Palumbo-Liu and Graham Huggan. Keywords: literary theory, literary canon, postcolonial cultures, ethnicity, Jhumpa Lahiri Patrycja AustinInstytut Filologii AngielskiejUniwersytet RzeszowskiNiemożliwy kanon Jhumpy LahiriAbstrakt: Ten artykuł ma na celu zbadanie przynależności kanonicznej twórczości Jhumpy Lahiri, której trajektoria służy ukazaniu trudności czy wręcz niemożliwości ustanownienia takowej przynależności.  W swoich rozwazaniach autorka skupia się na pozytywnych i negatywnych skutkach formowania się kanonu literatury etnicznej w Stanach Zjednoczonych ze zwróceniem szczególnej uwagi na uwikłanie owej twórczości w polityczny i ekonomiczny wymiar kultury. W swojej analizie autorka wychodzi od rozważań nad kanonicznością Gayatri Chakravorty Spivak, Edwarda Saida i Homiego Bhabhy, by skoncentrować się na bardziej szczegółowym spojrzeniu na kanon etniczny, zaproponowanym przez Palumbo-Liu oraz Grahama Huggana. Ważną pozycją w analizie był również zbiór esejów z 2012 roku pod redakcją Laviny Dhingry oraz Floyd Cheung, poświęcony w całości problemowi kanoniczności twórczości Lahiri.Słowa kluczowe: teoria literatury, kanon literacki, kultury postkolonialne, etniczność, Jhumpa Lahiri
PL
[abstrakt po polsku poniżej] Patrycja AustinInstitute of EnglishUniversity of RzeszówPoland Jhumpa Lahiri’s Impossible CanonAbstract: The article aims at examining the canonical categorization of Jhumpa Lahiri’s works, the trajectory of which makes such a categorization difficult if not impossible to establish. The author also focuses on the positive and negative aspects of the emergence of the ethnic canon in the United States, especially on the political and economic facets of literary production. The analysis begins with the theories by Gayatri Chakravorty Spivak, Edward Said, and Homi Bhabha, and proceeds to a more detailed examination of the ethnic canon by David Palumbo-Liu and Graham Huggan. Keywords: literary theory, literary canon, postcolonial cultures, ethnicity, Jhumpa Lahiri Patrycja AustinInstytut Filologii AngielskiejUniwersytet RzeszowskiNiemożliwy kanon Jhumpy LahiriAbstrakt: Ten artykuł ma na celu zbadanie przynależności kanonicznej twórczości Jhumpy Lahiri, której trajektoria służy ukazaniu trudności czy wręcz niemożliwości ustanownienia takowej przynależności.  W swoich rozwazaniach autorka skupia się na pozytywnych i negatywnych skutkach formowania się kanonu literatury etnicznej w Stanach Zjednoczonych ze zwróceniem szczególnej uwagi na uwikłanie owej twórczości w polityczny i ekonomiczny wymiar kultury. W swojej analizie autorka wychodzi od rozważań nad kanonicznością Gayatri Chakravorty Spivak, Edwarda Saida i Homiego Bhabhy, by skoncentrować się na bardziej szczegółowym spojrzeniu na kanon etniczny, zaproponowanym przez Palumbo-Liu oraz Grahama Huggana. Ważną pozycją w analizie był również zbiór esejów z 2012 roku pod redakcją Laviny Dhingry oraz Floyd Cheung, poświęcony w całości problemowi kanoniczności twórczości Lahiri.Słowa kluczowe: teoria literatury, kanon literacki, kultury postkolonialne, etniczność, Jhumpa Lahiri
17
Content available Przekład na peryferiach kanonu literackiego i normy językowej: ukraińska wersja Lubiewa Michała Witkowskiego
63%
Saweneć A.
Przekłady Literatur Słowiańskich
|
2020
|
tom 10
|
nr 1
79-95
UK
Стаття присвячена опублікованому в 2006 році українському перекладу роману «Хтивня» Міхала Вітковського, здійсненому Андрієм Бондарем, у контексті суспільно-культурних реалій сучасної України. Вибір перекладача, який є естетичним жестом, спрямованим проти традиційних взірців і схем у цільовій культурі, знаходить логічний вияв у мовному пласті перекладу, який відзначається периферійною, як на стандарти перекладу в цільовій культурі, тенденцією до вульгаризації мови.
EN
The paper focuses on the Ukrainian translation of Michał Witkowski’s Lovetown, published in 2006, in the context of social and cultural background of today’s Ukraine. The decision of the translator Andrii Bondar to render the text into Ukrainian may be regarded as an aesthetic gesture directed against traditional patterns and models in the target literature. This decision finds its logical continuation in the translator’s approach to rendering the original stylistic pattern, which results in a series of shifts in register from neutral to colloquial and from colloquial to vulgar. This strategy is rather peripheral for the translation traditions of the target literary culture.
PL
Artykuł skupia się na opublikowanym w roku 2006 tłumaczeniu powieści Michała Witkowskiego Lubiewo na język ukraiński dokonanym przez Andrija Bondara. Przekład ten omawiany jest w kontekście realiów społecznych i kulturowych współczesnej Ukrainy. Wybór tłumacza będący gestem estetycznym skierowanym przeciwko tradycyjnym wzorcom i schematom w rodzimej kulturze znajduje logiczną kontynuację w warstwie językowej przekładu, którą cechuje peryferyjna - jak na standardy tłumaczenia w kulturze docelowej - tendencja do wulgaryzacji języka.
18
Buiten de literaire canon: Literatuur van vrouwen uit de arbeidersklasse en modernisering van Zuid-Afrika in de eerste helft van de 20e eeuw
51%
Drwal M.
Roczniki Humanistyczne
|
2016
|
tom 64
|
nr 5: Neofilologia. Numer specjalny
179-192
NL
Dit artikel richt zich op literaire teksten gepubliceerd in Klerewerker/Garment Worker, het tijdschrift van de Garment Workers’ Union. Deze organisatie die voornamelijk uit Afrikaner arbeidsters bestond, werd in 1930 in Johannesburg opgericht, tegen de achtergrond van economische en sociale veranderingen die collectief als modernisering omschreven kunnen worden. Er wordt gesteld dat Klerewerker/Garment Worker, met haar doel om de ideologie van het socialisme onder de vrouwen uit de arbeidersklasse te verspreiden, een modern model van vrouwelijkheid heeft geschapen. Bovendien constitueerden de literaire vormen in het tijdschrift een parallelle lijn met de ontwikkeling van de canonieke literatuur in het Afrikaans, hoewel ze door critici als socialistische propaganda werden beschouwd. In de analyse van geselecteerde korte verhalen en dialogen gepubliceerd in het tijdschrift wordt de nadruk gelegd op herhalende motieven, literaire conventies en de doelstellingen die de auteurs probeerden te bereiken. De literaire teksten in het tijdschrift, vrij van beperkingen opgelegd door de literaire smaak van de dominante middenklasse, fungeerden als een vorm die tijdelijk een relatieve onafhankelijkheid van uitdrukking aan de Afrikanervrouwen bood. Bovendien geven deze teksten inzicht in hoe moderne bewegingen, zoals socialisme en feminisme, aanwezig waren in het culturele en sociale debat.
PL
Artykuł koncentruje się na tekstach literackich opublikowanych w czasopiśmie Związku Zawodowego Przemysłu Odzieżowego (GWU) Klerewerker/Garment Worker. Związek ten, zrzeszający głównie kobiety, powstał w 1930 r. w Johannesburgu, w czasie, gdy w Afryce Południowej zachodziły znaczące przemiany gospodarcze i społeczne, które ogólnie można określić mianem modernizacji. Autorka pokazuje, że periodyk Klerewerker/Garment Worker, propagując ideologię socjalizmu wśród robotnic, stworzył nowy model kobiecości poprzez modyfikację istniejącego wcześniej, zakorzenionego w tradycji afrykanerskiego nacjonalizmu, wzorca Volksmoeder (tj. matki narodu). Ponadto formy literackie zamieszczanych w czasopiśmie tekstów stanowiły równoległą do kanonu linię rozwoju literatury w języku afrikaans, mimo że były one postrzegane przez krytyków wyłącznie jako propaganda socjalistyczna. Analiza wybranych opowiadań i dialogów napisanych przez działaczki GWU koncentruje się na powtarzających się motywach i konwencjach literackich oraz celach, które dzięki tym publikacjom chciano osiągnąć. Autorka konkluduje, że teksty te można interpretować jako kontrdyskurs wobec dominujących tendencji ujednolicających literaturę tworzoną w afrikaans w latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku. Przytoczone przykłady literatury klasy robotniczej, nieograniczonej dominującym gustem literackim klasy średniej, mogą być postrzegane jako formy, które zapewniły autorkom względną niezależność wyrazu. Poza tym teksty te ilustrują, w jaki sposób prądy obce wobec kanonicznej literatury omawianego okresu, takie jak socjalizm i feminizm, były obecne w debacie kulturowej i społecznej.
EN
This article focuses on literary texts published in the Klerewerker/Garment Worker, the periodical of the Garment Workers’ Union. The GWU which was an organisation consisting mainly of Afrikaner female workers, was established in 1930 in Johannesburg, against the background of economic and social changes in South Africa, which can be collectively described as modernisation. It is argued that the Klerewerker/Garment Worker, while striving to spread the ideology of socialism amongst working class women, has created — by modifying the Volksmoeder [Mother of the Nation] ideal rooted in the Afrikaner nationalist tradition — a modern model of femininity. Moreover, the literary forms employed in the periodical constituted a parallel line to the development of the canonical literature in Afrikaans, even though they were discredited by critics as socialist propaganda. In the analysis of selected short stories and dialogues written by GWU activists the focus is placed on recurring motifs and literary conventions applied by the authors and aims they tried to achieve. It is concluded that these texts can be viewed as a counter-discourse to the dominant unifying attempts in the Afrikaans literature created in the 1930s and 1940s. The discussed instances of working class literature, free of limitations imposed by the dominant middle class literary taste, can be viewed as a form which temporarily offered a relative independence of expression to the Afrikaner women. Furthermore, these texts give an insight into how movements foreign to the canonical literature of the period, such as socialism and feminism, were present in the cultural and social debate.
19
Content available Адам Міцкевич, Олександр Пушкін, Тарас Шевченко: візія національної ідентичності, місце в літературному каноні
51%
Kovbasenko J.
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
|
2018
|
tom 5
|
nr 13
33-52
PL
W niniejszym artykule autor analizuje kluczowe momenty w biografii oraz twórczości trzech centralnych postaci literatur słowiańskich: Adama Mickiewicza (Polska), Aleksandra Puszkina (Rosja) i Tarasa Szewczenki (Ukraina). Uwaga badacza skupia się wokół zasadniczych konceptualnych (najczęściej mało znanych) kwestii światopoglądu i twórczości wspomnianych twórców, a zwłaszcza – na wizji tożsamości narodowej i/lub państwowej, którą gruntownemu retuszowi poddawali literaturoznawcy z ZSRR i innych krajów socjalistycznych. Autor podkreśla fakt, że o ile twórczość Mickiewicza i Szewczenki zajmuje centralne miejsce w polskim i ukraińskim kanonie literackim, to twórczość Puszkina charakteryzuje się „określonymi preferencjami” „kanonizowania” w literaturoznawstwie rosyjskim
EN
The article considers the key moments of the life and creative path of the three central figures of Slavonic literatures: Adam Mickiewicz (Poland), Alexander Pushkin (Russia) and Taras Shevchenko (Ukraine). The emphasis is on the fundamentally (and often little-known) parameters of their outlook and creativity, in particular on its state-building potential, which was thoroughly retouched by literary scholars of the USSR and socialist countries. In particular, it was concluded that A. Mickiewicz and T. Shevchenko were central to the works of art in the Polish and Ukrainian literary canons, as well as certain “ideological preferences” in the case of “canonization” of O. Pushkin’s work in Russia.
UK
У статті розглянуто ключові моменти життєвих і творчих шляхів трьох центральних постатей слов’янських літератур: Адама Міцкевича (Польща), Олександра Пушкіна (Росія) і Тараса Шевченка (Україна). Акцент зроблений на засадничо-концептуальних (часто маловідомих) параметрах їхнього світогляду та творчості, зокрема – на візії національної і/або державної ідентичності, що ретельно ретушувалося літературознавством СРСР та соціалістичних країн. Зокрема, зроблено висновок про центральне місце творчості А. Міцкевича і Т. Шевченка відповідно в польському і українському літературних канонах, а також про певні “ідеологічні преференції” у випадку з “канонізацією” творчості О. Пушкіна в Росії.
20
Content available O lekturze uniwersyteckiej
51%
Rzegocka J.
Kultura i Polityka
|
2009
|
nr 5
110-116
PL
Artykuł omawia problem lektury uniwersyteckiej oraz pracy z tekstem, które mają podstawowe znaczenie w kształceniu uniwersyteckim. Chodzi bowiem nie tylko o rozumienie i znajomość tekstów kluczowych dla naszej cywilizacji, lecz także o zdolność do uczestniczenia w kulturze i tradycji poprzez tekst, o większe zaangażowanie w sprawy społeczne i kształtowanie postaw obywatelskich, które rozwija mądra lektura. Wychodząc z założenia, że literatura jest ważnym elementem kultury oraz wpływa na tworzące się w naszym kręgu cywilizacyjnym kody kulturowe, Autorka formułuje zalecenia do pracy z tekstem literackim na poziomie uniwersyteckim oraz postuluje wprowadzenie ogólnych kursów literackich na wszystkich szczeblach i kierunkach kształcenia uniwersyteckiego.
EN
This paper addresses the issue of teaching literature and reading comprehension at a university level. The underlying assumption is that the knowledge of certain literary works is crucial in modern higher education since it translates into larger civic engagement. Furthermore, a thorough knowledge of texts of enduring significance has far-fetched implications for those who want to participate in modern culture. The paper examines the importance of reading and puts forward some suggestions and ideas for teaching a non-specialist university literary course.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.