Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 36

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  dietary intake
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
Purpose: To evaluate of the energy expenditure in 3 types of dance classes (ballet, Jazz, and contemporary), as well as of the daily energy balance depending on dance type. Materials and methods: 40 females attending dance classes with a median age of 21.0 (19.0-25.0) and 10 males with a median age of 27.0 (20.0-28.0) participated in this study. The energy cost of each dance class was measured using the BodyMedia SenseWear Sensor and total daily energy expenditure was evaluated using a 3-day recording of physical activity. The dietary intake was evaluated with a 3-day food diary recording. Statistical analysis was performed using the SPSS software. Results: Median energy expenditure varied from 306 (277-328) Kcals/class for contemporary dance to 327 (290-355) Kcals/class for ballet and 369 (333-394) Kcals/class for jazz for females with significant differences between contemporary and jazz classes. For males, energy expenditure was 508 (447-589) Kcals/class and 564 (538-593) Kcals/class for ballet and jazz classes, respectively. Females had lower values for all anthropometric measurements, energy intake, macronutrient intakes, and energy expenditure, compared with males. The anthropometric characteristics did not differ between dance types. Both female and male dance students were in a negative energy balance. Conclusions: The use of sensors such as BodyMedia SenseWear together with keeping daily diaries make measurement of physical activity in dancing reliable and accurate. Exercise expenditure differs across types of dance in females but not in males. Both sexes had inadequate energy and carbohydrate intakes.
EN
Nowadays, a great attention is paid to the biological activity of plant polyphenols and their potential importance for the human health. Therefore knowledge regarding the dietary intake of polyphenols and their particular subclasses has gained interest. In this report, the results of a pilot study evaluating the average polyphenol content in the Czech diet have been presented. Knowledge of the average intake of plant polyphenols is an important contribution to the evaluation of the dietary pattern from the aspect of its health impact. An annual average consumption of the main foods of plant origin (a total of 80 commodities) was estimated, using data from the Czech annual statistical report, in the entire Czech population in 2013. These values (kg/y) were multiplied with the contents of plant polyphenols in the same items as presented in the in the database Phenol Explorer. The average intake of plant polyphenols was 426 mg/d. The prevailing polyphenols were chlorogenic acid, 82 mg/d (most important sources were potatoes, coffee, plums), followed by apigeninfl avone, 79 mg/d (wheat), heneicosylresorcinol, 38 mg/d (wheat), ferrulic acid, 17 mg/d (wheat) and anthocyanin malvidin, 13 mg/d (red wine). These values are below the intake of polyphenols in the most EU countries. These differences reflect – interalia – the fact that beer having low content of polyphenols is a dominant commodity in Czech dietary pattern while fruit and vegetables as well as teas and coffee consumption is relatively low.
EN
The aim of this paper is to review current knowledge about the essentiality of trivalent chromium for animal and human nutrition, and its biological function with special reference to its role in carbohydrate and lipid metabolism, dietary intake and recommendations.
EN
The etiology of altered blood fatty acid (FA) profile in phenylketonuria (PKU) is understood only partially. We aimed to determine whether FAs deficiency is dependent on the diet or metabolic disturbances. The study comprised 40 PKU patients (20 female, 20 male; aged 11 to 35 years; 12 children and 28 adults) and 40 healthy subjects (HS; 20 female, 20 male, aged 18 to 33 years). We assessed the profile of FAs (gas chromatography/mass spectrometry) and analyzed the 72-hour dietary recalls. The amount of C14:0, C16:0 and C16:1n-7, C18:1n-9 did not differ between the analyzed groups. The percentage of C18:0 was higher, while C20:3n-9, C18:2n-6, C20:2n-6, C20:4n-6, C22:4n-6, C22:5n-6 and C22:6n-3 was lower in PKU than in HS. However, C18:3n-6, C18:3n-3 and n-6/n-3 ratio were higher in PKU patients. The C20:4n-6/C20:3n-6 ratio (reaction catalyzed by Δ5-desaturase), the C22:5n-6/C22:4n-6 and the C22:6n-3/C22:5n-3 ratio (both reactions catalyzed by Δ6 desaturase) were significantly lower in PKU patients. Therefore, the deficiency of long-chain polyunsaturated fatty acids in PKU patients may result not only from inadequate supply but also from metabolic disturbances.
EN
Background. Obese children are predisposed to vitamin D deficiency. Most of the findings suggest that requirement for vitamin D is increased in obese children due to this vitamin sequestration in adipose tissue. Objective. The aim of the study was to evaluate dietary intake of vitamin D in children with simple obesity in relation to nutritional standards. Materials and Methods. The study included 73 children aged 1-3 years: 38 with simple obesity (group I) and 35 non-obese ones (group II - control). The inclusion criterion for the obese group was BMI z-score > +2.0, for the control group BMI z-score between -1.0 and +1.0.The intake of vitamin D was estimated using the Dieta 5.0 software on the basis of 3-days dietary record. Outcomes were related to nutritional standards. Differences in intake of energy and nutrients between both groups were assessed using the Mann-Whitney test (statistical significance was set at p = 0.05). Results. Vitamin D intake in both groups was below the nutritional standards (10 μg/400 IU). Median values / interquartile ranges of results were 2.0 / 1.3-5.9 μg and 4.0 / 1.1-7.6 μg daily, for obese and non-obese children, respectively. The risk of deficient vitamin D intake was observed in 94.7% of obese children and in 82.4% of control group. The main dietary source of vitamin D in both groups was growing-up milk/Junior formula. The median intake of energy, protein, fat and carbohydrates in the obese children were significantly higher than in the control group (p<0.05). Conclusions. In obese children aged 1-3 years adequate dietary intake of vitamin D was not achieved. Similarly, the intake of vitamin D by normal weight children was lower than recommended. Consequently, it is necessary to provide products rich in vitamin D in the diet of toddlers, particularly obese.
PL
Wstęp. Dzieci z otyłością są szczególnie narażone na niedobór witaminy D. Wiele badań wskazuje, że jednym z czynników mogących niekorzystnie wpływać na biodostępność witaminy D jest jej sekwestracja w tkance tłuszczowej. Cel badań. Celem badania była ocena podaży witaminy D w dietach dzieci z otyłością prostą w odniesieniu do norm żywienia. Materiał i metody. Badaniem objęto 73 dzieci w wieku 1-3 lat, w tym 38 dzieci z otyłością prostą (grupa I) i 35 dzieci z prawidłową masą ciała (grupa II/ grupa kontrolna). Kryterium włączenia dzieci do grupy I było BMI z-score > +2,0, do grupy II BMI z-score od -1,0 do +1,0. Spożycie witaminy D oceniono na podstawie 3-dniowego zapisu jadłospisu wykorzystując program żywieniowy Dieta 5.0. Uzyskane wyniki odniesiono do norm żywienia. Do oceny różnic w wartości energetycznej diet i spożyciu składników pokarmowych pomiędzy grupami posłużono się testem Manna-Whitneya (za poziom istotności statystycznej przyjęto p = 0,05). Wyniki. Zawartość witaminy D w dietach dzieci z obu grup była zbyt mała w odniesieniu do norm spożycia (10 μg/400 j.m.). Wartości mediany i zakresu 1.-3. kwartyla wynosiły w dietach dzieci otyłych i z prawidłową masą ciała, odpowiednio: 2,0 μg (1,3-5,9 μg) i 4,0 μg (1,1-7,6 μg). Ryzyko niewystarczającego spożycia witaminy D obserwowano u 94,7% dzieci otyłych i u 82,4% dzieci z prawidłową masą ciała. Głównym źródłem witaminy D w dietach z obu grup było mleko modyfikowane typu Junior. Mediany wartości energetycznej diet oraz zawartości białek, tłuszczów i węglowodanów w dietach dzieci otyłych były istotnie większe w porównaniu z grupą dzieci z prawidłową masą ciała (p<0,05). Wnioski. U dzieci otyłych jak i z prawidłową masą ciała w wieku 1-3 lat spożycie witaminy D z całodzienną dietą było mniejsze od zalecanego. Dzieci w wieku 1-3 lat, w tym dzieci otyłe, wymagają modyfikacji diety pod względem doboru produktów bogatych w witaminę D.
EN
Background. Many studies demonstrate that the elderly consume a nutritionally inadequate diet that includes deficiencies in macro- and microelements; iron and zinc being significant examples of the former. Objectives. To assess the adequacy of dietary iron and zinc intakes in the elderly. Material and methods. The study was conducted on n=102 elderly persons, participating in the PolSenior Project, aged over 65, of which 44 were women and 58 men. Consumption data were collected by using 3 day dietary record from which a usual intakes of energy, macroelements (iron and zinc) were calculated. The Estimated Average Requirement (EAR) cut point and z-scores methods were used to determine probabilities of whether iron and zinc uptake was adequate per subject. Results. By using the EAR cut-point method it was stated that iron intake was inadequate for 5% of respondents, whereas 44% showed deficits in zinc (34% women and 52% men). The z-scores demonstrated that 3% of subjects had high probabilities of deficiencies in iron and 52% in zinc. Indeed, very high zinc deficiencies were observed in 20% of cases. Conclusions. The insufficient energy intake observed among respondents contributes to a high risk of zinc deficiency necessary to ensure health in the elderly. In most cases, the low risk of iron deficiency shows that there is no need to increase this nutrient uptake in the examined group of elderly. The study highlights the need for educating the elderly, especially focused on improving zinc intake without changing iron intake. It can be done through appropriate dietary choices so as to include products such as dairy products, wheat bran, pumpkin and sunflower seeds, beans, lentils and nuts.
PL
Wprowadzenie. Wyniki wielu badań wskazują, że dieta osób starszych jest często nieadekwatna do ich zapotrzebowania. Istotne znaczenie ma odpowiednie spożycie makro- i mikroelementów w tym, m.in. żelaza i cynku. Cel. Celem niniejszych badań była ocena spożycia żelaza i cynku przez osoby starsze. Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 102 osób w wieku ponad 65 lat (44 kobiety, 58 mężczyzn), uczestników projektu PolSenior. Dane o spożyciu zostały zebrane metodą 3-dniowego bieżącego notowania, na podstawie których obliczono wartość energetyczną racji pokarmowych oraz zwyczajowe spożycie makroskładników, żelaza i cynku. Ocenę adekwatności spożycia żelaza i cynku przeprowadzono metodą punktu odcięcia (Estimated Average Requirement - EAR cut-point) oraz określając prawdopodobieństwo nieprawidłowego spożycia żelaza i cynku na poziomie indywidualnym z wykorzystaniem współczynnika z-score. Wynik. Ocena adekwatności spożycia badanych pierwiastków metodą EAR cut-point wykazała w przypadku żelaza, iż dla 5% badanych zwyczajowa dieta nie pozwoliła na realizację normy na żelazo na poziomie średniego zapotrzebowania w grupie (EAR), natomiast w przypadku cynku aż u 44% badanych (34% wśród kobiet i 52% wśród mężczyzn). Oceniając prawdopodobieństwo niedostatecznego spożycia wykazano, że duże prawdopodobieństwo niedoborów żelaza wystąpiło jedynie u 3% osób, natomiast w przypadku cynku u około 52% osób, przy czy bardzo wysokie ryzyko dotyczyło 20% badanej populacji. Wnioski. Zbyt niska wartość energetyczna diet badanych osób powyżej 65 roku życia stwarza ryzyko wystąpienia niedoborów cynku w diecie osób starszych. Ze względu na niewielkie ryzyko wystąpienia niedoboru żelaza w diecie osób starszych nie ma potrzeby poprawy spożycia tego składnika wśród badanych osób. W celu zwiększenia pobrania cynku przez te osoby bez zmiany pobrania żelaza zaleca się większe spożycie produktów, takich jak mleko i przetwory mleczne, otręby pszenne, nasiona dyni i słonecznika, fasola, soczewica czy orzechy.
EN
The aim of the study was to estimate the dietary intake of benzoic acid (E 210) by elderly persons aged over 65 years in Poland and the assessment of risk for human health resulting from the intake of this food additive, expressed as percent of acceptable daily intake (ADI). Data on food consumption was collected in 2000 under the FAO project "Household Food Consumption and Anthropometric Survey". The maximum permitted level of E 210 usage was taken into consideration according to the Polish regulation. On the basis of the obtained results it was found that the average intake of benzoic acid as food additive by surveyed group does not present potential risk for human health hazard. Nevertheless the maximum content of E 210 in the diets was close to the ADI or in the group of women slightly exceeded the ADI.
PL
Celem pracy była ocena wielkości pobrania kwasu benzoesowego (E 210) z dietą osób starszych powyżej 65. roku życia z terenu Polski, a także ocena ryzyka zagrożenia zdrowia wynikającego z pobrania tej substancji z dietą, wyrażona jako procent akceptowanego dziennego pobrania (ADI). Dane o spożyciu żywności były zebrane w ramach projektu FAO pt. „Household Food Consumption and Anthropometric Survey" w 2000 r. Do obliczeń zawartości kwasu benzoesowego w diecie przyjęto maksymalne dawki ww. substancji dozwolone polskimi przepisami prawnymi. W oparciu o otrzymane wyniki należy stwierdzić, że średnie pobranie E 210 jako substancji dodatkowej w badanej grupie nie stwarza ryzyka zagrożenia zdrowia. Jednakże biorąc pod uwagę maksymalne poziomy zawartości E 210 w dietach zaobserwowano, że zbliżało się ono do ADI, a w grupie kobiet nieznacznie przekroczyło ten wskaźnik.
EN
Background. Human exposure to trace levels of pesticide residues present in food of plant origin is inevitable as long as pesticides continue to be applied in agriculture. Since Maximum Residue Levels (MRL) are not toxicological endpoint values, their violation is not by default equivalent to health risk for consumers. However, its essential to provide a healthbased risk assessment for each case of MRL non-compliance reported during monitoring and official control of foodstuffs. Objective. To assess the potential short-term risk associated with consumption of food products of plant origin containing pesticide residues above MRL values based on notifications forwarded by the National Contact Point for RASFF in Poland during 2011-2015. Material and Methods. 115 notifications including 127 analytical results non-compliant with respective MRL values were forwarded to provide risk assessment. An internationally accepted deterministic approach based on conservative model assumptions for short-term exposure assessment was applied. The risk was characterized by comparing an estimated dietary intake with respective acute reference dose (ARfD). Results. Black currant, tea, lettuce, Chinese cabbage and carrot were among the most frequently notified products in years 2011-2015. Among pesticides exceeding respective MRL values, over 90% belonged to fungicides and insecticides/acaricides such as acetamiprid, chlorpyrifos, dimethoate, imidacloprid, dithiocarbamates and procymidone. For 15 and 6 results noncompliant with respective MRL value, a predicted short-term intake exceeded ARfD for children and adults, respectively. Conclusions. Residue levels that could potentially pose a health threat are found incidentally. The science-based and transparent risk assessment process with regard to the data, methods and assumptions that are applied is essential to risk management authorities.
PL
Wprowadzenie. Narażenie człowieka na śladowe poziomy pozostałości pestycydów obecnych w żywności pochodzenia roślinnego jest nieuniknione tak długo jak środki ochrony roślin są stosowane w rolnictwie. Ponieważ wartości najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności (NDP) nie są toksykologicznymi wartościami odniesienia, ich przekroczenie nie jest równoznaczne z zagrożeniem dla zdrowia konsumentów. Jednakże dla każdego przypadku niezgodności z NDP stwierdzonej w monitoringu i urzędowej kontroli żywności należy dokonać naukowej oceny ryzyka zdrowotnego. Cel badań. Ocena potencjalnego ryzyka związanego z krótkoterminowym narażeniem na pozostałości pestycydu na poziomie powyżej wartości NDP na podstawie powiadomień przekazywanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy system RASFF w Polsce w latach 2011-2015. Materiał i metody. Do oceny ryzyka przekazano 115 powiadomień zawierających 127 wyników powyżej wartości NDP. W celu oszacowania wielkości narażenia krótkoterminowego zastosowano model deterministyczny wykorzystujący konserwatywne scenariusze najgorszego przypadku. Ryzyko charakteryzowano porównując oszacowaną dawkę pozostałości pestycydu z odpowiednią wartością ostrej dawki referencyjnej (ARfD). Wyniki. W latach 2011-2015 najczęściej zgłaszanymi produktami z powodu przekroczenia wartości NDP były czarna porzeczka, herbata, sałata, kapusta pekińska i marchew. Ponad 90% przypadków przekroczenia NDP dotyczyło fungicydów oraz insektycydów/akarycydów takich jak np. acetamipryd, chlorpiryfos, dimetoat, imidaklopryd, ditiokarbaminiany czy procymidon. W przypadku 15 przekroczeń NDP, oszacowane krótkoterminowe pobranie pozostałości przekraczało wartość ARfD dla dzieci. Dla dorosłych odnotowano 6 takich przypadków. Wnioski. Poziomy pozostałości pestycydów, które mogą teoretycznie zagrażać zdrowiu konsumentów stwierdza się bardzo rzadko. Transparentny i oparty na wynikach badań naukowych proces oceny ryzyka dostarcza niepodważalne argumenty urzędom odpowiedzialnym za zarządzanie ryzykiem.
EN
Background. The health benefits arising from antioxidant vitamins A, C and E are well recognised and their recommended dietary intake for the general population have been established. However, there is still a need for assessing antioxidant vitamin intake in different population groups. Objective. To assess intake of antioxidant vitamins: A, C, E and β-carotene, and to identify their major sources in the diets of healthy subjects. Material and methods. The study group consisted of 182 adults; both men and women from polish population. Antioxidant vitamin dietary intake was assessed by individual 3-day records. Data were analysed using updated “Polish Food Composition Tables” and ‘Dieta 5’ Software. Results. The average daily intake of antioxidant vitamins was: 1076 mg for vitamin A (including 46% of retinol and 55% of β-carotene), 107 mg for vitamin C and 9 mg for vitamin E. Higher dietary intake of these vitamins was observed in men compared to women. Conclusions. The average intake of antioxidant vitamins was found to be in recommended range, however, significant differences were observed between the lowest and the highest intake. They were related to differences in the consumption of food products recognized as major sources of vitamins A, C, E and β-carotene in study population.
PL
Wprowadzenie. W dobie nieustannego narażenia organizmu na działanie wolnych rodników, prawidłowe działanie układu antyoksydacyjnego, a tym samym dostarczanie wraz z dietą witamin oksydacyjnych w ilościach odpowiadających zapotrzebowaniu, odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu licznych chorób cywilizacyjnych. Cel badań. Celem pracy była ocena spożycia witamin antyoksydacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem witamin A, C i E oraz β-karotenu, a także wskazanie ich źródeł w diecie badanych. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w grupie 182 dorosłych osób. Oceny spożycia witamin dokonano w oparciu o trzydniowe zapisy spożycia. Dane analizowano przy użyciu programu komputerowego „Dieta 5” oraz Tabel składu i wartości odżywczej żywności. Wyniki. Średnie dzienne spożycie witamin antyoksydacyjnych wyniosło: dla witaminy A - 1076 μg, (z czego 46% z retinolu a 55% z β-karotenu), dla witaminy C - 107 mg, oraz dla witaminy E - 9 mg, przy wyższych poziomach spożycia u mężczyzn niż u kobiet. Wnioski. Średnie spożycie witamin antyoksydacyjnych odpowiadało zaleceniom, jednak sszczegółowa analiza wyników wykazała istnienie dużych rozbieżności między niskim a wysokim poziomem spożycia tych witamin, związanych z istotnymi różnicami w zakresie konsumpcji produktów będących głównymi źródłami witamin A, C i E oraz β-karotenu.
PL
W artykule przedstawiono informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia związanego z obecnością niklu w żywności i wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi w świetle ostatniej opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 2015 r. Ustawodawstwo Unii Europejskiej nie podaje limitow zawartości niklu w środkach spożywczych, jednak Komisja Europejska opracowała zalecenie dotyczące monitoringu niklu w żywności, ktore ma być realizowane w latach 2016-2018.
EN
The article presents information concerning risk for human health connected with the presence of nickel in food and water intended for human consumption in the light of the recent opinion of the European Food Safety Authority (EFSA) of 2015. The current European Union legislation does not contain maximum permissible levels of nickel in foodstuffs. The European Commission evaluated recommendation concerning monitoring of nickel in food which should be implemented in the years 2016-2018.
EN
Background. Dairy products provide the most important source of calcium in a typical human diet, being of particular significance to women. Objective. To determine dietary calcium intakes in a group of female students studying human nutrition at a Warsaw University of Life Sciences –SGGW through analysing the selections made of dairy products. Materials and Methods. A food frequency questionnaire was used to assess average consumption of dairy products. Total daily calcium intakes were then estimated by adding the intakes obtained from such dairy products to an average non-dairy calcium value obtained from other foodstuffs and taken to be 250 mg. Results. Varied choices were made of dairy foodstuffs, with most subjects consuming milk, milk beverages, cottage cheese and rennet cheese. Calcium intakes were thus dependent on the dietary assortment of such selected dairy products made. Whenever cheeses were avoided in the diet, then low calcium intakes became more common. Conclusions. When compared to dietary recommendations, calcium intakes in this group of young women were inadequately low, especially for those not eating cheese and despite supposedly having sufficient knowledge through studying this subject area.
PL
Wprowadzenie. Najważniejszym źródłem wapnia w diecie są produkty mleczne, które dostarczają większość dobowej ilości wapnia w diecie kobiet. Cel. Celem prezentowanego badania była ocena spożycia wapnia w grupie studentek wydziału nauk o żywieniu człowieka i analiza wpływu wybieranego asortymentu produktów mlecznych na ilość wapnia w ich diecie. Materiał i metody. Przeprowadzono ankietę częstości spożycia, w której oceniono przeciętne spożycie produktów mlecznych. Na tej podstawie określono przeciętną dobową ilość wapnia z produktów mlecznych, a dodając 250 mg, które jest przeciętnie spożywane z produktów innych niż produkty mleczne, również dobową podaż wapnia. Wyniki. Stwierdzono, że asortyment produktów mlecznych spożywanych w badanej grupie był różnorodny – większość z badanych spożywała mleko, napoje mleczne, sery twarogowe i sery podpuszczkowe. Podaż wapnia z produktów mlecznych była uzależniona od wybieranego asortymentu produktów mlecznych – kobietom niespożywającym serów trudniej było osiągnąć dużą ilość wapnia w diecie z produktów mlecznych. Wnioski. W porównaniu z zaleceniami, ilość wapnia w diecie młodych kobiet, szczególnie tych niespożywających serów, była niewystarczająca, mimo posiadanej przez nie wiedzy żywieniowej.
EN
The dietary intake of patients with irritable bowel syndrome was assessed using 24-h dietary recall. The energy value and nutrient contents in the daily food rations were calculated by Nutritionist IV computer program with the Polish database. Differentiations in the Polish RDA coverage for energy and nutrients were observed in the studied group. Fat, saturated fatty acid, phosphorus and also vitamin A, E and C contents were above the RDA in the patients’ daily food ration. The majority of IBS individuals did not meet recommendations for carbohydrate intake. Calcium and cooper intake was below the Polish RDA. The insufficient vitamin B2 intake and excessive Fe supply have been shown in the male patients.
PL
Na podstawie wywiadu 24-godzinnego oceniono sposób żywienia pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego. Wartość energetyczną oraz zawartość składników odżywczych w całodziennej racji pokarmowej obliczono za pomocą programu komputerowego Nuritionist IV z polską bazą danych. Stwierdzono zróżnicowane pokrycie zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze w badanej grupie. Całodzienna racja pokarmowa pacjentów dostarczała nadmierną ilość tłuszczu, nasyconych kwasów tłuszczowych, również zawartość fosforu oraz witamin A, E i C w diecie znacznie przekraczała bezpieczny poziom spożycia. Większość badanych pacjentów nie spożywała zalecanej ilości węglowodanów. Wykazano zbyt małą zawartość wapnia i miedzi w całodziennej racji pokarmowej. W grupie badanych mężczyzn zaobserwowano niedostateczną podaż witaminy B2 oraz nadmierną podaż żelaza.
EN
Background. Vegetarian diets, by definition, are rich in vegetables and so may have high levels of nitrates, that can elicit both positive or negative effects on the human body. Exposure to nitrates can thus be potentially higher for this population group. Objective. To estimate dietary nitrates intakes in Polish vegetarians and compare these with the Polish average. Material and methods. A sample of 86 vegetarians were surveyed via a questionnaire to determine nitrate intake for those adopting a vegetarian diet. Nitrate intakes for the average Pole were obtained from the Central Statistical Office. Results. The domestic intake of nitrate, per average person, during 2000-2009, ranged from 115.5 to 133.7 mg NaNO3 with a mean of 125 mg NaNO3 of which 35.4% constituted the Acceptable Daily Intake (ADI). For vegetarians, the corresponding levels ranged from 37.3 to 2054.3 mg NaNO3 with a mean intake of 340.1 mg NaNO3 of which 95.8% represented the ADI. This was almost twice more than values obtained from calculating nitrate intakes of a typical 7-day vegetarian menu; 104.5 to 277.6 mg NaNO3 with a mean 175.9 mg NaNO3 with the 49.1% making up the ADI. Conclusions. The nitrate intakes in the tested vegetarians were 140 to 270% higher than ones for the average Pole, however in both cases the ADI was not exceeded. Nevertheless, the higher intake of nitrates so observed in vegetarians can be hazardous to some from this population group.
PL
Wprowadzenie. Dieta wegetariańska, bogata w warzywa a przez to w azotany (V) może mieć korzystny jak i niepożądany wpływ na organizm człowieka. Wegetarianie narażeni są na większe pobranie azotanów (V) z dietą ze względu na większy udział w niej warzyw. Cel. Celem badań było oszacowanie pobrania azotanów (V) przez wegetarian oraz porównanie z pobraniem tych związków przez statystycznego Polaka. Materiał i metody. Oszacowanie pobrania azotanów (V) przez wegetarian przeprowadzono metodą ankietową wśród 86 wegetarian oraz na podstawie jadłospisu wegetariańskiego. Oszacowania pobrania tych związków przez statystycznego Polaka dokonano na podstawie danych o spożyciu Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Wyniki. Pobranie azotanów (V) w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 2000-2009 wynosiło od 115,8 mg NaNO3/os do 133,7 mg NaNO3/d/os. Średnie pobranie tych związków wynosiło 125,5 mg NaNO3/d/ os co stanowiło 35,4% akceptowanego dziennego pobrania (ADI). Wielkość dziennego pobrania azotanów (V) wśród ankietowanych wegetarian wynosiła od 37,2 mg NaNO3/os do 2054,3 mg NaNO3/os. Średnie pobranie tych związków wynosiło 340,1 mg NaNO3/d/os (95,8% ADI) i było prawie dwukrotnie wyższe niż pobranie tych związków obliczone na podstawie 7-dniowego jadłospisu wegetariańskiego od 104,5 mg NaNO3/os do 277,6 mg NaNO3/os, wynoszące średnio 175,9 mg NaNO3/d/os (49,5% ADI). Wnioski. Średnie pobranie azotanów (V) przez wegetarian stanowiło od 140% do 270% wielkości pobrania tych związków z tradycyjną dietą przez statystycznego Polaka. Akceptowane dzienne pobranie tych związków nie zostało przekroczone zarówno przez wegetarian jak w gospodarstwach domowych. Większe pobranie azotanów (V) przez wegetarian w wyniku większego spożycia warzyw może stanowić zagrożenia dla zdrowia niektórych wegetarian.
PL
W artykule przedstawiono informacje dotyczące potencjalnego ryzyka dla zdrowia związanego ze spożyciem wodorostów morskich z uwzględnieniem stwierdzanego poziomu zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Oceny dokonano na podstawie wyników badań własnych oraz danych zgromadzone przez państwa członkowskie UE. Omówiono aktualny stan prawny w tym obszarze oraz działania podjęte przez Komisję Europejską zmierzające do właściwego zarządzania ryzykiem. Zwrócono również uwagę na powiadomienia zgłaszane w ramach systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF), dotyczące stwierdzenia istotnego zagrożenia dla zdrowia związanego z wysoką zawartością metali ciężkich w wodorostach morskich i suplementach diety je zawierających.
EN
The article presents information on the potential health risk related to the consumption of seaweed, taking into account the level of contamination with elements harmful to human health. The assessment was performed on the basis of own results as well as the results collected by the European Union Member States. The current legal status in this area as well as the actions undertaken by the European Commission aimed to proper risk management were also discussed. Attention was also paid to notifications reported under the Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) regarding a significant health risk related to the high content of heavy metals in seaweed and food supplements containing them.
PL
W artykule omówiono zagrożenie dla zdrowia spowodowane zanieczyszczeniem żywności glinem w świetle opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz Połączonego Komitetu Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych. Ponadto przedstawiono informacje na temat źródeł zanieczyszczenia żywności tym pierwiastkem, aspekty toksykologiczne i legislacyjne. W artykule przedstawiono również powiadomienia z okresu 2013-2018 w ramach systemu RASFF dotyczące zanieczyszczenia środków spożywczych aluminium oraz migracji tego pierwiastka z materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
EN
In the article the health risk associated with the contamination of foodstuffs with aluminium in the light of the opinion of the European Food Safety Authority and the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives was discussed. In addition, information on sources of food contamination with the mentioned element as well as, toxicological and legislative aspects were presented. Notifications to the RASFF system concerning the contamination of foodstuffs with aluminium and migration of the discussed element from materials and articles intended to come into contact with food from the period 2013-2018 have been presented, as well.
EN
Background. Monitoring energy intake in preschool children is the basis for planning intervention programmes. The published articles in which energy intake in Polish preschool children was reported are still very few. Objective. The objective was to assess energy intake in preschool children from Piła, including energy intake and intake of energy from macronutrients. Material and Methods. Energy intake was assessed from weighed food records kept over seven consecutive days by preschool staff and parents of 122 children, 61 girls and 61 boys, aged 4 to 6 years. Energy intake was calculated using Dieta 4.0 and Microsoft Excel computer programmes. Weight and height were measured and BMI was calculated. Statistical analysis was carried out using the IBM SPSS Statistics 21 computer programme. Results. Energy intake was the lowest in underweight children, 1286 kcal, and the highest in obese children, 1636 kcal. Energy intake (kcal, kJ, kcal/kg body weight, kJ/kg body weight) and intake of energy from sucrose (%) were statistically significantly higher in boys compared to girls, 1546 vs 1428 kcal, 6477 vs 5985 kJ, 77 vs 71 kcal/kg body weight, 322 vs 298 kJ/kg body weight, and 21.2 vs 19.7%, respectively. Intake of energy from starch was statistically significantly higher in girls compared to boys, 24.8 vs 23.4%. It is noteworthy that energy intakes from fat and saturated fatty acids were above the recommendations in 71.3% and 98.4% of the studied preschool children, respectively. Energy intakes from polyunsaturated fatty acids and available carbohydrates were below the recommendations in 98.4% and 57.4% of the studied preschool children, respectively. Conclusions. Energy intakes from macronutrients in the studied preschool children need urgent modification to prevent the risk of future diet-related diseases. Preschoolers’ parents and preschool staff should be educated about nutrition recommendations for children, especially about dietary risks of diseases and impaired neurodevelopment.
PL
Wprowadzenie. Monitorowanie spożycia energii przez dzieci w wieku przedszkolnym jest podstawą planowania programów interwencyjnych. Do tej pory opublikowano niewiele prac poświęconych ocenie spożycia energii przez polskie dzieci w wieku przedszkolnym. Cel. Celem badań była ocena spożycia energii przez dzieci w wieku przedszkolnym z Piły, z uwzględnieniem spożycia energii i spożycia energii z makroskładników. Materiał i metody. Spożycie energii oceniono na podstawie bieżącego notowania spożywanych produktów, potraw i napojów przez siedem kolejnych dni przez personel przedszkolny i rodziców 122 dzieci, 61 dziewczynek i 61 chłopców, w wieku 4 do 6 lat. Spożycie energii obliczono przy użyciu programów komputerowych Dieta 4.0 oraz Microsoft Excel. Zmierzono masę ciała i wysokość ciała oraz obliczono BMI. Statystyczną analizę wyników przeprowadzono przy pomocy programu komputerowego IBM SPSS Statistics, wersja 21. Wyniki. Spożycie energii było najniższe u dzieci z niedowagą, 1286 kcal, a najwyższe u dzieci otyłych, 1636 kcal. Spożycie energii (kcal, kJ, kcal/kg masy ciała, kJ/kg masy ciała) oraz spożycie energii z sacharozy (%) były statystycznie istotnie wyższe u chłopców niż u dziewczynek, odpowiednio, 1546 vs 1428 kcal, 6477 vs 5985 kJ, 77 vs 71 kcal/kg masy ciała, 322 vs 298 kJ/kg masy ciała, i 21,2 vs 19,7%. Spożycie energii ze skrobi było statystycznie istotnie wyższe u dziewczynek niż u chłopców, 24,8 vs 23,4%. Warto zwrócić uwagę, że spożycie energii z tłuszczu i nasyconych kwasów tłuszczowych było wyższe niż zalecane u, odpowiednio, 71,3% i 98,4% badanych dzieci. Spożycie energii z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i węglowodanów przyswajalnych było niższe niż zalecane u, odpowiednio, 98,4% i 57,4% badanych dzieci. Wnioski. Spożycie energii z makroskładników przez badane dzieci wymaga pilnej modyfikacji, aby zapobiec wystąpieniu chorób dietozależnych w przyszłości. Rodzice badanych dzieci oraz personel przedszkolny powinni być objęci edukacją z zakresu zaleceń żywieniowych dla dzieci, a zwłaszcza z zakresu żywieniowych czynników ryzyka chorób oraz zaburzonego rozwoju układu nerwowego.
PL
Populacja dzieci i młodzieży jest grupą najbardziej narażoną na wpływ negatywnych skutków nieprawidłowego żywienia. Dom Dziecka, jako instytucja zastępująca dom rodzinny, powinna mieć swój znaczący udział w zakresie kształtowania i umacniania prawidłowych wzorców prozdrowotnych, w tym także żywieniowych. Celem pracy była ocena wartości energetycznej i odżywczej jadłospisów realizowanych w wybranych Domach Dziecka na terenie Górnego Śląska oraz ocena różnic pomiędzy wartością odżywczą jadłospisów realizowanych wiosną i jesienią. Badania przeprowadzono w 8 domach dziecka w Katowicach, Bytomiu, Gliwicach i Chorzowie. W badanych Domach Dziecka przebywało łącznie 305 dzieci, w tym 153 dziewczynki i 152 chłopców. Badanie obejmowało analizę jadłospisów z 10 dni. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że wartość energetyczna jadłospisów realizowanych w domach dziecka jest nieco wyższa, niż wskazują zalecenia żywieniowe, średnio o 14,3% w sezonie wiosennym oraz 13,5% w sezonie jesiennym. Ponadto jadłospisy charakteryzowały się znacznym przekroczeniem ilości białka (odpowiednio o 92,6% i 90,5%), niewielkim przekroczeniem tłuszczu (11,6% i 13%), natomiast zawartość węglowodanów była zgodna z zaleceniami. Analiza uzyskanych wyników nie wykazała istotnych statystycznie różnic pomiędzy wartością energetyczną i odżywczą jadłospisów realizowanych w obu sezonach. Ocena wartości energetycznej i odżywczej jadłospisów realizowanych w badanych domach dziecka na terenie Górnego Śląska wskazuje na występowanie nieprawidłowości. Stwierdzone nieprawidłowości wskazują na konieczność prowadzenia edukacji żywieniowej w zakresie upowszechniania zasad planowania posiłków w domach dziecka.
EN
Children and youth are the population that is the most vulnerable to the negative effects of improper nutrition. An orphanage as an institution acts as a substitute for the family home and thus should play a significant role in shaping and strengthening of proper eating habits. The aim of the study was to evaluate the food energy and nutritional values of the menus served in selected orphanages in Upper Silesia and an estimation of the differences between the nutritional value of the menus served in springtime and in autumn. The study was carried out in 8 orphanages in Katowice, Bytom, Gliwice, and Chorzów, where all together 305 children resided including 153 girls and 152 boys. The study included an analysis of the ten-day menus. On the grounds of the results, it had been ascertained that the food energy value of the menus served in the orphanages was slightly higher than showed by the dietary recommendations, on average about 14.3% in springtime, and 13.5% in autumn. Moreover the menus were characterized by a significant transgression in the amount of protein (92.6% and 90.5% respectively), a slight transgression in the amount of fat (11.6% and 13%). However, the amount of carbohydrates was in accordance with the recommendations. The analysis of the results did not show a statistically significant difference between the food energy and nutritional values of the menus served in both seasons. The estimation of the food energy and nutritional values of the menus served in the selected orphanages in Upper Silesia indicates the appearance of irregularities. The irregularities necessitate the implementation of education as regards nutrition and meal planning in the orphanages.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.