Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Pavel Zahrádka (ed.): Estetika na přelomu milénia

100%

Ciporanov D.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2014

|

tom 62

|

nr 2

237-263

EN

Pavel Zahrádka’s anthology offers a choice of translated studies in aesthetics and provides (and to a certain extent also, naturally, creates) a picture of the contemporary state of such studies based on the character of interdisciplinary work. The collection, which is gathered into nine thematic sections, covers such key themes as philosophical aesthetics and questions of the recently instituted (copyright as a philosophical-aesthetic problem) or the resurrected (the aesthetics of nature). It presents a rich palette of approaches, methods and themes which makes up the field of contemporary aesthetic research. This review study offers a commentary on the overall concept of the collection in the context of analogous foreign publications and gives a résumé of individual thematic sections, while it focuses in detail on select parts of the anthology, which represent a relatively contemporary understanding of the traditional key problems of general aesthetics (ontology, definition and the value of art).

2

Ruch i rytm. Piękno klasyczne i piękno współczesne

75%

Bondar J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

179-184

PL

O architekturze ksiąg dziesięć jest dziełem ponadczasowym - "klasycznym". Od początku wieku XX, wraz z rozwojem modernizmu, zaobserwować można odejście od estetyki wywodzącej się z klasycznych zasad kompozycji. Współcześnie rytm zyskał nowe ujęcie łączące jego istotę ze zjawiskiem ruchu, z uwzględnieniem relacji czasoprzestrzennych. Antyczna, statyczna koncepcja idealnej symetrii i eurythmii została zastąpiona przez dynamiczną wizję procesów czasoprzestrzennej percepcji formy.

EN

De Architectura is a timeless work - "classical". Since the beginning of the twentieth century, with the development of modernism, it should be noted a strong departure from the aesthetic derived from the classical principles. Currently rhythm gained new approach combining the essence of the phenomenon of motion, including space-relations. Antique, static concept has been replaced by a dynamic vision.

3

Una mirada a la estética medieval al contraluz de la estética contemporánea

51%

Tirado San Juan V. M.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2020

|

tom 11

|

nr 4

21-50

PL

Spojrzenie na estetykę średniowieczną w świetle estetyki współczesnej Autor tego eseju stara się ukazać wartość estetyki średniowiecznej poprzez dialogiczne zestawienie jej zasad z podstawowymi aspektami estetyki współczesnej. Dano zarys tych zagadnień, które najbardziej kontrastują z obecną kulturą: dominacja wiary religijnej w średniowieczu i fuzja z tradycją myśli greckiej w perspektywie metafizycznej, z której ta teoria jest rozwijana, a z niej ontologiczna teoria piękna i sztuki. Z drugiej strony obecna epoka, wciąż pełna zobowiązań wobec nowoczesności, znajduje się w stanie ogromnej metafizycznej kruchości, w tym w odniesieniu do wiary religijnej, nadmiernie ograniczając rozum do racjonalności naukowej. W tym sensie średniowiecze może zainspirować nas do ekspansji rozumu, co zostało już podjęte przez niektóre nurty fenomenologii. W tym kontekście analizuje się trudności średniowiecznej estetyki, aby wyraźnie wyobrazić sobie różnicę między pięknem a dobrem, coś, co zostało już zrobione w pewnych nowoczesnych nurtach, które nie wyzbyły się transcendencji - od Immanuela Kanta po Xaviera Zubiriego. Ukazane są różne koncepcje średniowiecza, głównie autorstwa Umberto Eco, z których bez idealizowania wyłaniają się ważne wartości. Broni się tezy, że nie można całkowicie wyrzec się teorii proporcji, ale należy ją rozwinąć w oparciu o bogatą ontologię, która wraz z „rzeczywistymi rzeczami” świata uwzględnia rzeczy zmysłowe, według propozycji Xaviera Zubiriego. Pozwala to krytycznie założyć rozszerzenie horyzontu estetycznego (otwarcie wartości estetycznych) typowe dla współczesności bez popadania w nihilizm. Autor de este ensayo trata de mostrar el valor de la estética medieval poniéndola en diálogo con algunos aspectos fundamentales de la estética contemporánea. Se esboza una descripción de aquellas cuestiones que más contrastan con la cultura actual: la predominancia en la Edad Media de la fe religiosa y la fusión con la tradición del pensamiento griego en una perspectiva metafísica, de la que se parte en la elaboración de la teoría estética, desarrollando una teoría ontológica de la belleza y del arte. Por el contrario, la época actual, muy deudora aún de la modernidad, está instalada en una posición de enorme fragilidad metafísica y de fe religiosa, restringiendo en exceso la razón a la racionalidad científica. En este sentido, el medioevo puede inspirarnos en la tarea, ya emprendida por ciertas corrientes de la fenomenología, de ampliar la razón. En este marco se analizan las dificultades de la estética medieval para concebir claramente la diferencia entre la belleza y el bien, cosa que se ha hecho mejor en las líneas modernas que no han perdido lo transcendental, desde Immanuel Kant a Xavier Zubiri. Se bareman diversas concepciones de la Edad Media, de la mano fundamentalmente de Umberto Eco, y sin idealizarla, se destacan no obstante valores importantes en ella. Se defiende la tesis de que no es posible renunciar completamente a la teoría de la proporción, sino que debe ampliarse sobre la base de una ontología más rica, que, junto a las cosas-reales del mundo, tenga en cuenta las cosas-sentido, de acuerdo a la propuesta de Xavier Zubiri. Esto permite asumir críticamente la ampliación del horizonte estético (la apertura de los valores estéticos) propia del contemporáneo sin caer en el nihilismo.

EN

The Author of this essay tries to show the value of medieval aesthetics by putting it in dialogue with some fundamental aspects of contemporary aesthetics. A description of those issues that most contrast with current culture is outlined: the predominance in the Middle Ages of religious faith and its fusion with the tradition of Greek thought in a metaphysical perspective, in order to elaborate the aesthetic theory, developing an ontological theory of beauty and art. On the contrary, the current era, still very indebted to modernity, is installed in a position of enormous metaphysical fragility and religious faith, excessively restricting reason to scientific rationality. In this sense, the Middle Ages can inspire us in the quest, already undertaken by certain currents of phenomenology, of expanding reason. In this framework, the difficulties of medieval aesthetics in order to conceive clearly the difference between beauty and good are analysed, then it has been something that has been done better in modern lines that have not lost the transcendental, from Immanuel Kant to Xavier Zubiri. Various conceptions of the Middle Ages are asserted, fundamentally from the hand of Umberto Eco, and without idealizing it, important values stand out in it nonetheless. The thesis is defended that it is not possible to completely renounce the theory of proportion, but that it must be expanded on the basis of a richer ontology, which, together with the ‘real-things’ of the world, takes into account the ‘sense-things’, according to the proposal of Xavier Zubiri. This allows us to critically assume the expansion of the aesthetic horizon (the opening of aesthetic values) typical of the contemporary without falling into nihilism.

ES

Autor de este ensayo trata de mostrar el valor de la estética medieval poniéndola en diálogo con algunos aspectos fundamentales de la estética contemporánea. Se esboza una descripción de aquellas cuestiones que más contrastan con la cultura actual: la predominancia en la Edad Media de la fe religiosa y la fusión con la tradición del pensamiento griego en una perspectiva metafísica, de la que se parte en la elaboración de la teoría estética, desarrollando una teoría ontológica de la belleza y del arte. Por el contrario, la época actual, muy deudora aún de la modernidad, está instalada en una posición de enorme fragilidad metafísica y de fe religiosa, restringiendo en exceso la razón a la racionalidad científica. En este sentido, el medioevo puede inspirarnos en la tarea, ya emprendida por ciertas corrientes de la fenomenología, de ampliar la razón. En este marco se analizan las dificultades de la estética medieval para concebir claramente la diferencia entre la belleza y el bien, cosa que se ha hecho mejor en las líneas modernas que no han perdido lo transcendental, desde Immanuel Kant a Xavier Zubiri. Se bareman diversas concepciones de la Edad Media, de la mano fundamentalmente de Umberto Eco, y sin idealizarla, se destacan no obstante valores importantes en ella. Se defiende la tesis de que no es posible renunciar completamente a la teoría de la proporción, sino que debe ampliarse sobre la base de una ontología más rica, que, junto a las cosas-reales del mundo, tenga en cuenta las cosas-sentido, de acuerdo a la propuesta de Xavier Zubiri. Esto permite asumir críticamente la ampliación del horizonte estético (la apertura de los valores estéticos) propia del contemporáneo sin caer en el nihilismo.

4

The Living Death: ‘Trick or treat!’ The Vivid Presence of Death Symbolism in Contemporary Art and a Philosophical Interpretation of its Existential Role

51%

Piotrowska-Tryzno M.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2014

|

tom XVI (XXV)

243-255

EN

The paper covers the symbolism of death, which seems to be largely overlooked, trivialized or narrowly read both by the public and by some authors of texts on contemporary aesthetics. Numerous artists of the 20th and 21st century, including those widely known and commented on, try to restore the theme of mortality to the culture of the West, often showing it in the form of intercultural symbols, present in art from the beginning of its documented existence. The aim of this essay is to summon some meanings of such symbols, which are in a comprehensive way traditional, but invariably attractive for contemporary artists and thus freely transformed, and to sketch the possibility of their potential existential impact. The exploration of the possible causes of these meanings has been conducted on the basis of the selected proposals of interpretation in visual anthropology and depth psychology. The symbolism of death and its alleged role in contemporary art and contemporary Western culture have been also confronted with the selected proposals of the philosophy of life.

PL

Artykuł dotyczy symboliki śmierci, która wydaje się w dużej mierze niezauważana, banalizo-wana lub wąsko odczytywana zarówno przez współczesnych odbiorców sztuki, jak i przez estetykę współczesną. Autorka zakłada, że artyści XX i XXI wieku, również ci szeroko znani i komentowani, starają się przywrócić kulturze Zachodu tematykę skończoności życia, podając nam ją często „do widzenia” w postaci zestawień międzykulturowych symboli obecnych w sztuce od początku jej udokumentowanego istnienia. Celem pracy jest ukazanie niektórych znaczeń symboliki śmierci (nieodmiennie atrakcyjnej dla twórców, w sposób szeroko pojęty tradycyjnej, choć swobodnie współcześnie trawestowanej) oraz możliwości jej potencjalnego oddziaływania. Eksploracja możliwych przyczyn aktualności tych znaczeń przeprowadzona została w oparciu o wybrane propozycje interpretacyjne antropologii kultury wizualnej i psy-chologii głębi. Symbolika śmierci i jej domniemana rola w sztuce współczesnej i współczesnej kulturze zachodniej zostały także skonfrontowane z wybranymi propozycjami filozofii życia.