Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Personalist Shift in Christology

100%

Barth G.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

tom 62

|

nr 2: Teologia dogmatyczna

191-205

EN

The article deals with the issue of the personalistic placement of contemporary Christology. The character of this approach is described by a direct, existential attitude toward the personal phenomenon of Jesus Christ. The analysis in question stems from the reading of the integral and complete humanity of Christ (verus et perfectus Homo) thanks to the use of personalistic language. This take releases the traditional Christology from the burden of concepts that hinder the access to the personal mystery of the Saviour. Thus, the personalistic shiftin Christology means that the “reality” under scrutiny is seen as an irreducible “point” of the existence of the God-Man who sets a radically new horizon of the acquisition of the truth that cannot be reduced to any concepts or formulae. This process is reflected by the principle of co-seemlines that is the modus of the personal covenant of the humanum and divinum that was literally and most fully realised in Christ, thereby giving an unparalleled perspective of speaking of God and of man. The profile of Christology directed existentially (the personalistic Christology) does not lose its scientific and methodological character or conceptual coherence, but it rather broadens the significance of these elements and puts them a radically new interpretative perspective.

PL

Artykuł podejmuje zagadnienie personalistycznego usytuowania współczesnej chrystologii. Charakter tego podejścia zostaje określony przez bezpośredni, egzystencjalny stosunek do fenomenu osobowego Jezusa Chrystusa. Analiza ta wyrasta z odczytania integralnego i pełnego człowieczeństwa Chrystusa (verus et perfectus Homo) dzięki zastosowaniu języka personalistycznego. Ujęcie to wyzwala tradycyjną chrystologię z obciążeń pojęciowych utrudniających zbliżenie się do misterium osobowego Zbawiciela. Personalistyczne „przesunięcie” w chrystologii oznacza zatem, że „rzeczywistość” badana zostaje wyznaczona nieredukowalnym „punktem” egzystencji Boga-Człowieka, który wytycza radykalnie nowy horyzont poznania prawdy, niesprowadzalny do żadnej z koncepcji czy formuł. Procesowi temu odpowiada zasada współodpowiedniości (principle of co-seemlines), będąca modusem osobowego przymierza humanum i divinum, które dosłownie i najpełniej zrealizowało się w Chrystusie, wyznaczając tym samym niespotykaną dotąd perspektywę mówienia o Bogu i o człowieku. Profil chrystologii ukierunkowanej egzystencjalnie (personalistycznej) nie traci tym samym nic ze swej naukowości, metodyczności, ścisłości pojęciowej, raczej poszerza znaczenie tych elementów i stawia w radykalnie nowej perspektywie interpretacyjnej.

2

Personalizm w teologii. Przyczynek do metody teologicznej

100%

Barth G.

Teologia w Polsce

|

2008

|

tom 2

|

nr 2

357-366

PL

Zastosowanie metody personalistycznej sprawia, że refleksja teologiczna zyskuje nowe wartości poznawcze i werytatywne. To osoba te wartości syntetyzuje i porządkuje, ponieważ jest jej właściwa wszelka otwartość na byt, poznawczość i twórczość. Osoba stanowi podstawowy wzorzec czynności polegający na przezwyciężeniu opozycji obiectum – subiectum. Dzięki temu udaje się przezwyciężyć w teologii dualizm myśli i rzeczy, rozumu i miłości, łaski i świata doczesnego, natury i historii.

3

The Humanity of God in Karl Barth’s Christological Interpretations

100%

Barth G.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 2: Teologia dogmatyczna - English Version

221-239

EN

The article shows the key aspects of the Christological approach to Karl Barth’s teaching about “the humanity of God”. The author argues that in the mirror of Jesus Christ’s humanity the humanity of God included in Jesus’s divine nature is revealed. It is in Jesus Christ that kenosis and gloria, humanum and divinum meet in an amazing way; and in the negotiating space which is constituted by His Person they explain each other, speaking more sonorously with their own voice. Hence the point of departure for a reflection on the problem that is posed here, is looking closely at the formal basis of Barth’s theology. Jesus Christ’s central place – with respect to the contents, form and method – is considered to be one of its most important attributes. The author of Die Kirchliche Dogmatik starts his argument by discussing Jesus Christ’s pre-existence with the help of the doctrine of “the gracious election” that is a modified conception of his earlier Trinitarian theology. It says that God “from the beginning” is directed to man, suggesting a pro-human character of God’s being and acting. In the light of Barth’s doctrine Jesus Christ, as the second Person of the Trinity, is not only the object of election”, but He is also the electing subject. As the One Who Wants to complete the Father’s salutary work, he is the justification and guarantee of our salvation. Barth categorically pronounces himself in favor of the Christological paradigm of the Revelation saying that around history and the dialogue, in which God and a man meet and are together – around a mutually made and kept relation – there is the most complete opening and exchange. It happens in the Person, since Jesus Christ is in the only and in the highest degree: a true God's man (Gott des Menschen) and a true Divine Man (Mensch Gottes). The phrase about the “humanity of God” – is Emmanuel, to whom we pass from the Christological centre, taking into consideration the theological and anthropological consequences following this movement.

4

Andrzej Wierciński, Hermeneutics between Philosophy and Theology: The Imperative to Think the Incommensurable, “International Studies in Hermeneutics and Phenomenology” vol. 1 (Münster, LIT Verlag, 2010), ss. 366.

100%

Barth G.

Teologia w Polsce

|

2011

|

tom 5

|

nr 2

395-399

PL

Recenzja książki: Andrzej Wierciński, Hermeneutics between Philosophy and Theology: The Imperative to Think the Incommensurable, “International Studies in Hermeneutics and Phenomenology” vol. 1 (Münster, LIT Verlag, 2010), ss. 366.

5

Czas w teologii. Myśląc z Josephem Ratzingerem

100%

Barth G.

Verbum Vitae

|

2020

|

tom 38

|

nr 1

EN

Time is the basic predictor of human existence. The question of time is inseparable from the question of God and, consequently, of human choice and will. The aim of the article is to show the importance of time in theology, as well as to illustrate the points at which this question arises. The inspiration in this search is the thought of J. Ratzinger, which links time with our understanding of eternity and human existence. Four issues will be discussed: (1) the meaning of time in theology in general; (2) the main vectors of Ratzinger's concept of time; (3) the relationship between time and eternity; and (4) the relation of temporality to human freedom. The research will be based on Ratzinger's source texts, their analysis, and an attempt to extract the guiding lines in his understanding of time: the relation to eternity, the dialogical concept of immortality, as well as the concept of exitus and reditus. The result of the research is the indication of the close relationship between time and eternity, which is realized in Christ and, following his example, in every human being.

PL

Czas jest podstawowym orzecznikiem egzystencji człowieka. Pytanie o czas jest nierozłącznie związane z pytaniem o Boga, a w konsekwencji o ludzką decyzję i wolę. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia czasu w teologii, a także pokazanie momentów, w których to pytanie się pojawia. Inspiracją w tych poszukiwaniach jest myśl Josepha Ratzingera, który czas wiąże z rozumieniem wieczności, a także ludzkiej egzystencji. Podjęte zostaną cztery zagadnienia: 1. Znaczenie czasu w teologii w ogóle; 2. Główne wektory Ratzingera koncepcji czasu; 3. Związek czasu i wieczności; 4. Czasowości a wolność człowieka. Badania będą się opierały na źródłowych tekstach Ratzingera, ich analizie oraz próbie wydobycia linii przewodniej w jego rozumieniu czasu: relacja do wieczności, dialogiczna koncepcji nieśmiertelności, a także koncepcje exitus i reditus. Wynikiem badań jest wskazanie na ścisły związek czasu i wieczności, który realizuje się w Chrystusie i na Jego wzór w każdym człowieku.

6

Oblicza solidarności w czasach niepewnych

100%

Barth G.

Roczniki Teologiczne

|

2018

|

tom 65

|

nr 2: Teologia dogmatyczna

17-28

EN

This article discusses the idea of solidarity in the context of contemporary social and cultural challenges, referring mainly to H.G. Gadamer, K. Wojtyła and J. Tischner. First, the author tries to characterize different approaches to solidarity, its false and contradictory interpretations. In the next point, he shows the need for a reflective approach to solidarity in uncertain times. The reflective approach affects the resolution of the conflict of interpretation of the world, man, values. The ability to see the otherness and the distinctiveness of others in their respect as free personal subjects, as well as the basic readiness to give and receive, not only opens the way to values, but creates the conditions for learning solidarity. The consequence of the presented approach is the analysis of reciprocity, which is based on openness, cooperation and trust towards the participants of social life.

PL

Artykuł omawia ideę solidarności w kontekście współczesnych wyzwań społecznych i kulturowych, odwołując się głównie do myśli H.G. Gadamera, K. Wojtyły oraz J. Tischnera. Najpierw autor próbuje scharakteryzować różne podejścia do solidarności, jej fałszywe i sprzeczne interpretacje. W kolejnym punkcie wskazuje na konieczność refleksyjnego podejścia do solidarności w czasach niepewnych. Refleksyjne podejście wpływa na rozwiązywanie konfliktu interpretacji świata, człowieka, wartości. Zdolność do widzenia inności oraz odrębności innych w ich uszanowaniu jako wolnych podmiotów osobowych, a także podstawowa gotowość do dawania i otrzymywania, otwiera nie tylko drogę na wartości, ale stwarza warunki uczenia się solidarności. Konsekwencją prezentowanego ujęcia jest analiza wzajemności, która opiera się na otwartości, współpracy, zaufaniu wobec uczestników życia społecznego.

7

Trójca Święta jako epifania inności. Wgląd hermeneutyczny

100%

Barth G.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

tom 64

|

nr 2: Teologia dogmatyczna

191-220

EN

This text is an attempt to question of otherness, which has become in recent years involved, but also troublesome. Every day we experience various forms of discrimination, suspicion, exclusion, that cause misunderstandings divisions, conflicts. These circumstances make the difference (otherness) is treated by contemporary thinkers, including theologians, as an urgent problem. Theological thought, referring to the rich tradition of the Christian faith, in which the main Other is the transcendent God, trying to rethink the importance of this truth in the modern context. This thought can offer in the way of understanding otherness, that comes from reflection on the Trinity, in which three Persons stand in respect of otherness, where the irreducible distinction becomes a condition for the possibility of their relationship. This model is a proposal for further exploration sense of otherness, especially in the areas: anthropology, sociology, ethics, education. In the text are shown the position of some modern thinkers, who are drawing inspiration from the Christian tradition, develop hermeneutics otherness.

PL

Tekst podejmuje zagadnienie inności, które stało się w ostatnich latach zajmujące, ale i kłopotliwe. Na co dzień doświadczamy bowiem różnych przejawów dyskryminacji, podejrzliwości, wykluczenia, które powodują nieporozumienia, podziały, konflikty. Wszystkie te okoliczności sprawiają, że inność jest traktowana przez współczesnych myślicieli, także teologów, jako palący problem. Myśl teologiczna, nawiązując do bogatej tradycji chrześcijańskiej wiary, w której głównym innym jest transcendentny Bóg, próbuje na nowo przemyśleć znaczenie tej prawdy we współczesnym kontekście. Może zaoferować w ten sposób rozumienie inności, które wypływa z refleksji nad Trójcą Świętą, w której trzy Osoby stoją w stosunku inności, gdzie ich nieredukowalne rozróżnienie staje się warunkiem możliwości ich relacji. Model ten stanowi propozycję dalszych poszukiwań sensu inności, zwłaszcza w obszarach: antropologii, socjologii, etyki, edukacji. W tekście ukazane są także niektóre stanowiska współczesnych myślicieli, którzy czerpiąc inspirację z tradycji chrześcijańskiej, rozwijają hermeneutykę inności.

8

Wolność a łaska. Interpretacje problemu w tradycji chrześcijańskiej

100%

Barth G.

Teologia w Polsce

|

2015

|

tom 9

|

nr 1

39-55

EN

Salvation as a reality that is the centre of both the Christian faith, and a theology that speaks its sense, signifies the fulfillment of human existence capable of receiving God (capax Dei). It is realized in a dialogue between God and man, between an unconditional gift of Divine love and man’s free nature that responds to this gift. This relation has never been obvious in the Christian tradition, which is visible in the long-lasting disputes over the understanding of grace and freedom, God’s role and the place of man in the process. Since the times of the dispute between Augustine and Pelagius till the ongoing changes in the interpretations of the problem we have seen simplifications which, on the one hand, overestimate freedom and, on the other, wish to undermine the meaning of freedom to show the truthlessness of God’s actions. In the article a panorama of traditional views on grace has been outlined, as well as the three most representative approaches for the determination of the aforementioned relations: monergism, synergism and energism. The last one, energism (as an inclusive approach), speaks of a specifically understood cooperation between God and man in salvation, namely the simultaneousness of God’s and man’s actions, in which grace becomes a releasing force of human freedom. In light of the principle of energism, best proved in the person of Jesus Christ, salvation has a personal and historical character, which every time demands a free decision of both sides, an agreement motivated by love realised in the gesture of perichoretic hospitality.

PL

Zbawienie (gr. σωτηρία, łac. salus), jako rzeczywistość będąca w centrum wiary chrześcijańskiej, ale i wypowiadającej jej sens teologii, oznacza spełnienie ludzkiej egzystencji, otwartej na Boga (capax Dei). Realizuje się ono w dialogu między Bogiem i człowiekiem, między bezwarunkowym darem miłości Boskiej i przyjmującej oraz odpowiadającej na ów dar wolnej natury człowieka. Relacja ta nigdy w tradycji chrześcijańskiej nie była oczywista, o czym świadczą długie spory o rozumienie statusu łaski i wolności, roli Boga i miejsca człowieka w tym procesie. Poczynając od sporu między Augustynem a Pelagiuszem, a kończąc na współczesnych interpretacjach problemu, widzimy w dużym uproszczeniu, jak jedne ujęcia przeceniały wolność kosztem roli łaski, inne zaś chciały pomniejszyć znaczenie wolności, aby ukazać bezwzględność działania Bożego. W artykule została nakreślona panorama tradycyjnych ujęć łaski, a także trzy najbardziej reprezentatywne dla nakreślenia wspomnianej relacji stanowiska: monergizm, synergizm oraz energizm. Ostatnia z propozycji – energizm (jako ujęcie inkluzywne) – mówi o specyficznie rozumianej współpracy między Bogiem i człowiekiem w dziele zbawienia, a mianowicie równoczesności Bożego i ludzkiego działania, w której łaska staje się wyzwalającą siłą ludzkiej wolności. W świetle zasady energizmu, najbardziej dowiedzionej w osobie Jezusa Chrystusa, zbawienie posiada charakter osobowy i historyczny, który za każdym razem domaga się wolnej decyzji każdej ze stron, zgody umotywowanej miłością, realizowanej w geście perychoretycznej gościnności.

9

Trynitarny charakter wiary chrześcijańskiej

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2012

|

tom 4

117-129

EN

The mystery of the Trinitarian God is not a theological puzzle, or an intriguing but distant bit of information about God that has no real bearing on our daily life. The faith in the Trinity creates the general spiritual environment in which Christians can live. To keep Trinity in the heart of the Christian faith, it must be treated seriously. It must be defined as the belief in a real Trinitarian God, who wanted to present Himself to humanity in this way. This postulate that is often called „a Trinitarian turn” imposes two main tasks on its followers: Firstly, to consolidate the whole variety of theological expositions in the light of the Trinitarian truth. Secondly, to find common grounds for the Trinitarian truth and the Christian and, generally, human experience. Realizing both tasks enlivens the perception of the Holy Trinity as a foundation for the perception and interpretation of the Christian doctrine, the totality of human life and of the universe.

10

W poszukiwaniu istoty miłości u Franciszka Sawickiego

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2010

|

tom 2

143-155

EN

In his attempt to explain the essence of love Franciszek Sawicki combines two principally contradictory conceptions: the traditional one according to which the sentiment of love is regarded as an element of the carnal part of the human being, and love is pushed into the sphere of the irrational; the phenomenological one that defines love as a complete, free, meaningful, and intentional act of response to a value. Now seeking a compromise, he tried to prove that we cannot describe the rich and complex reality of sentiments together with their attendant experiences by means of rigid linguistic and conceptual structures. Man’s emotional life and the phenomenon of love, as the foundation of his existence, are much richer than any mental system that fails to grasp this complexity or to justify it by means of reason. Undoubtedly, Sawicki should be most merited in this area for his attempt to bring back the proper place for the human emotional sphere.

11

Między znakiem krzyża a symbolem serca. Hermeneutyka miłości Boskiej i ludzkiej Chrystusa

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2013

|

tom 5

105-118

EN

The mystery of Jesus’ Heart cannot be separated from the mystery of His cross. They both illustrate, but also realize God’s incomprehensible love for man – its realism and fact. They both also depict the divine-human dimension of salvation effected in the person of Christ. In this way the paradox of this love reaches its peak. Although they both express the same love, they are in a way beside each other, and they need each other so that the love could be expressed, be voiced. What happened on the cross is in a way complemented and consolidated in the image of the Heart. The core of this hermeneutics is: the act of Jesus’ Heart becomes clear in the cross, and the cross in the love of the Heart. At the same time in Jesus’ Heart – Jesus as the God and a man – the act of God’s love is joined in one thing, where human love is a reply to the priority of loving on the side of God; it is in it that it is fulfilled and verified. God’s love – the one that was crucified and wounded with the spear – only explains the significance of human love.

12

Człowieczeństwo Boga w chrystologicznej interpretacji Karla Bartha

100%

Barth G.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 2: Teologia dogmatyczna

263-283

EN

The article shows the key aspects of the Christological approach to Karl Barth's teaching about “the humanity of God”. The author argues that in the mirror of Jesus Christ's humanity the humanity of God included in Jesus's divine nature is revealed. It is in Jesus Christ that kenosis and gloria, humanum and divinum meet in an amazing way; and in the negotiating space which is constituted by His Person they explain each other, speaking more sonorously with their own voice. Hence the point of departure for a reflection on the problem that is posed here, is looking closely at the formal basis of Barth's theology. Jesus Christ's central place – with respect to the contents, form and method – is considered to be one of its most important attributes. The author of Die Kirchliche Dogmatik starts his argument by discussing Jesus Christ's pre-existence with the help of the doctrine of “the gracious election” that is a modified conception of his earlier Trinitarian theology. It says that God “from the beginning” is directed to man, suggesting a pro-human character of God's being and acting. In the light of Barth's doctrine Jesus Christ, as the second Person of the Trinity, is not only the object of election”, but He is also the electing subject. As the One Who Wants to complete the Father's salutary work, he is the justification and guarantee of our salvation. Barth categorically pronounces himself in favor of the Christological paradigm of the Revelation saying that around history and the dialogue, in which God and a man meet and are together – around a mutually made and kept relation – there is the most complete opening and exchange. It happens in the Person, since Jesus Christ is in the only and in the highest degree: a true God's man (Gott des Menschen) and a true Divine Man (Mensch Gottes). The phrase about the “humanity of God” – is Emmanuel, to whom we pass from the Christological centre, taking into consideration the theological and anthropological consequences following this movement.

PL

Artykuł ukazuje kluczowe aspekty chrystologicznego ujęcia nauki Karla Bartha na temat „człowieczeństwa Boga”. Autor dowodzi, iż w lustrze człowieczeństwa Jezusa Chrystusa objawia się włączone w Jego boskość człowieczeństwo Boga. To w Jezusie Chrystusie w zadziwiający sposób spotykają się kenosis i gloria, humanum i divinum, które w przestrzeni negocjacyjnej, jaką jest Jego Osoba, wzajemnie się wyjaśniają, przemawiając donośniej własnym głosem. Stąd punktem wyjścia do refleksji nad postawionym tematem jest przyjrzenie się formalnym podstawom uprawianej przez Bartha teologii. Centralne miejsce Jezusa Chrystusa – pod względem treści, formy i metody – uznawane jest za jeden z najważniejszych jej atrybutów. Swoją naukę o człowieczeństwie Boga, autor Die Kirchliche Dogmatik rozpoczyna od omówienia preegzystencji Jezusa Chrystusa za pomocą doktryny „łaskawego wyboru”, która stanowi zmodyfikowaną koncepcję jego wcześniejszej teologii trynitarnej. Mówi ona, że Bóg „od początku” jest ukierunkowany na człowieka, przypisując proludzki charakter Boskiego bycia i działania. W świetle barthiańskiej doktryny Jezus Chrystus, jako druga Osoba Trójcy, jest nie tylko „przedmiotem wyboru” (object of election), ale jest On także „wybierającym podmiotem” (the electing subject). Jako Pragnący wykonać zbawcze dzieło Ojca, stanowi uzasadnienie i gwarancję naszego zbawienia. Barth z całą stanowczością opowiada się za paradygmatem chrystologicznym Objawienia, stwierdzając, że wokół historii i dialogu, w którym Bóg i człowiek spotykają się razem i są ze sobą – wokół rzeczywistości obustronnie utrzymywanego i dokonanego związku – istnieje najpełniejsze otwarcie i wymiana. Dokonuje się ona w Osobie, ponieważ Jezus Chrystus jest w stopniu jedynym i najwyższym: prawdziwym Bogiem człowieka (Gott des Menschen) i prawdziwym Człowiekiem Bożym (Mensch Gottes). Wypowiedź o „człowieczeństwie Boga” – to Emmanuel, do którego zmierzamy z chrystologicznego centrum, mając na uwadze wypływajace z tego ruchu konsekwencje teologiczne i antropologiczne.

13

Gisbert Greshake, Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, przełożył bp Jan Tyrawa, Wrocław: Wydawnictwo TUM 2009, ss. 509.

100%

Barth G.

Teologia w Polsce

|

2010

|

tom 4

|

nr 1

147-154

PL

Recenzja książki: Gisbert Greshake, Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, przełożył bp Jan Tyrawa, Wrocław: Wydawnictwo TUM 2009, ss. 509.

14

Jak wypowiedzieć Niewypowiedzianego? W poszukiwaniu adekwatnego języka w teologii

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2009

|

tom 1

119-132

EN

In contemporary humanist reflection nearly every problem is posed and interpreted on the basis of the language that is the point of departure. This co-dependence is present also in the field of theology, and perhaps it is even more significant there. The problem of the language shows the tension, or maybe even contradiction, between the conviction about inadequacy of every human language in the face of the mystery of God, and the belief that actually this language refers to God Himself. The truth about an analogous and symbolical character of the theological language is a solution to this problem. Finally the work and the person of Jesus Christ (analogia Christi) is the basis for adequacy of the language in theology.

15

Elementy hermeneutyki chrystologicznej w Encyklice Redemptor hominis

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2009

|

tom 1

45-57

EN

The encyclical Redemptor hominis that was published 30 years ago is still a living source from which one may draw power that inspires him to reflect on the mystery of Jesus Christ as well as on the whole reality. It contains elements of Christological hermeneutics allowing to better understand and interpret the reality of God, the world and man in the light of the person of Christ. Via the mystery of Incarnation He is the hermeneutic structure of every being. It is in Him that the depth and universality of the code that interprets every individual, concrete aspect of reality (Universale Concretum), since the whole reason, natural regularity and moral norm, meaning and value that appear in the world, are integrated and brought to perfection in this one particular Logos that became a man.

16

Fenomenologia i metafizyka wiary chrześcijańskiej

100%

Barth G.

Teologia w Polsce

|

2014

|

tom 8

|

nr 1

53-67

EN

This article presents the personal dimension of faith. In the Old Testament, faith is the secure trust in God’s promise and leadership with relation to the people of Israel. True faith is demonstrated in the form of personal responses (Abraham, Moses, the Prophets). In the New Testament, faith is a concept for the relationship between God and human beings on the basis of God’s saving activity for, in and through Jesus Christ. Faith is the personal, fundamental option in which a human being, through grace and trusting in God’s power, specifically in Jesus Christ, responds in consensus with the Church with his confession of the saving event of revelation. In contrast to its the colloquial meanings (belief as suppose, be of the well-founded conviction, agree with an authority, trust in something based on probability) faith in its personal meaning is an absolute assent based on the inner certainty. The author refers to the phenomenological studies of M. Scheler, who distinguishes between faith (der Glaube, fides qua) and belief (das Glauber, fides quae). Faith is the orientation, attitude on the real existence in the sphere of the absolute – there is burdened with a value sense. In absolute value, which is God, can be answered in the form of faith absolute (full-person). In metaphysical approach faith is shown as comprising the sphere of “seeing” and “hearing” – this integral approach protects it from making insulation to reason, to make it understands.

PL

Być może w naszym przekazie wiary zbyt często nie zauważamy istotowego związku między obu aspektami: fides qua i fides quae, koncentrując się w zależności od kontekstu czy sytuacji na jednym z nich. Istnieje wiele przesłanek, aby uznać za faktyczne, że tradycyjny przekaz wiary zbytnio skupił swoją uwagę na drugim elemencie, a mianowicie podając do wierzenia treści wiary w formie zwięzłych artykułów czy wypowiedzi katechizmowych, zakładał, że będą one w stanie wzbudzić w chrześcijanach jako odpowiedź akt osobowej wiary. Nie doceniono natomiast tego, co nazwalibyśmy źródłowym doświadczeniem wiary, które pochodzi bezpośrednio od osoby Ducha Świętego. Z drugiej strony można zaobserwować stanowisko odwrotne, sprowadzające wiarę do ujęcia fides qua. Coraz częściej bowiem wiarę definiuje się na zasadzie sądu intelektualnego, stwierdzającego, że Bóg istnieje, z pominięciem – objawionej przez Boga i podawanej przez Kościół – zawartości. W ten sposób powstaje coś, co można by określić „pozorem wiary”, sprowadzającej się ostatecznie – jako uwspółcześnionej postaci gnozy – do afirmacji własnych wyobrażeń o Bogu, czyli czegoś, co nie może zbawić człowieka.

17

Ku całościowej wizji osoby ludzkiej. Metodologiczne założenia personalizmu integralnego

100%

Barth G.

Teologia w Polsce

|

2008

|

tom 2

|

nr 1

43-53

PL

Przed człowiekiem stoi doniosłe zadanie, aby doświadczenie Boga przeżywał przez wysiłek zrealizowania siebie, realizacji swojej istoty jako „projektu”, którego twórcą jest sam Bóg. Sam Bóg objawia także to wszystko, co o człowieku oraz jego egzystencji mówi „wydarzenie” Chrystusa. Personalizm koncentruje się więc na Jego osobie jako najdoskonalszym obrazie Boga (Por. Hbr 3,1; Kol 1,15) i człowieka, znaku przybliżającym równocześnie prawdę o Bogu i o człowieku w sposób jedyny i niepowtarzalny.

18

Teologiczne rozumienie zbawienia i jego znaczenie w życiu Kościoła

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2011

|

tom 3

61-80

EN

All attempts at describing the mystery of salvation are only partial. The idea of salvation, although it is considered a little archaic today, deserves being examined closely again as one of the concepts that belong to absolutely key ones. It appears as a “structure of our construction and of our future”, so it refers to the essence of man and is sort of “prophecy of his existence”. Theology of salvation appears to every man as a promise – or a suggestion – that a man is not alone and that he builds himself, exceeding himself and accepting the fact that God is different. Salvation is always visible where a certain “possibility”, a potentiality emerges in front of a human person; that is, where a being is not completed and has a perspective of being positively different. Salvation is where there is a meaning. Who utters the word “salvation”, says that nothing in his life of in the history of the world is subject to fatalism, nothing is inexcusable, impossible to mend, incurable. This truth testifies that although God has not liberated us from evil yet, He has liberated us from the tyranny of evil. Christ’s salvation shows – and here it is exceptional again – what reality should be like for us and by us, and what it will be like through God’s faithfulness to His promises and through faithfulness of our response.

19

Andrzej Wierciński, Hermeneutics between Philosophy and Theology: The Imperative to Think the Incommensurable (International Studies in Hermeneutics and Phenomenology, vol. 1), Münster: LIT Verlag 2010, ss. 366

100%

Barth G.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2011

|

tom 3

312-315