Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Aktywność fosfataz w rzece Rabie

100%

Grzyb J. , Frączek K.

|

2010

|

tom Nr 11

21-24

PL

W badanych wodach podgórskiej rzeki Raby stwierdzono występowanie fosfataz alkalicznych i kwaśnych, z przewagą fosfataz alkalicznych, które były czynne w procesach hydrolizy estrów fosforanowych. W badanych ekosystemach około 50 % całkowitej aktywności fosfataz zarówno kwaśnych, jak i alkalicznych przypadało na enzymy rozpuszczone w wodzie - pozakomórkowe. W płynących wodach rzeki Raby zasobnej w ortofosforany wytwarzane są w przeważającej większości przez glony i bakterie fosfatazy konstytutywne, niezależne od stężenia P-PO4.

EN

Alkaline and acid phosphatases were found in the analyzed water samples from Raba river in a sub-mountain area. Majority of them were alkaline phosphatases, active in processes of phosphate esters' hydrolysis. In the examined ecosystems about 50% of both alkaline and acid phosphatases' total activity were in water-solvent extra-cell enzymes. In the flowing waters of Raba river, rich in orthophosphates, algae and bacteria produce mostly constitutive phosphatases, independent of P-P04 concentration.

2

Stan sanitarno-higieniczny rzeki Białuchy przepływającej przez Kraków

100%

Bis H. , Frączek K.

|

2008

|

tom Nr 6

35-38

EN

Number shaping of psychrophyllous, mezophyllous, proteolytic bacteria and fungi in particular research posts. Marking the numbers of Coli group bacteria and excrement streptococci in Biełucha river water.

3

Assessment of airborne actinomycetes in subterranean and earth sanatoriums

100%

Frączek K. , Kozdrój J.

|

2013

|

tom Vol. 20, nr 1

151-161

EN

Actinomycetes are common soil microorganisms; however, they have also been detected in air samples, becoming important air contaminants in occupational and residential habitats. Concentrations of airborne actinomycetes and their distribution among different fractions of bioaerosol were determined in selected sites of two sanatorium types, ie a subterranean located in the former salt-mine of Bochnia and standard earth spa of Szczawnica. The average concentrations of actinomycetes ranged from 0 to almost 40 cfu m-3, for the sanatorium of Bochnia, and from 7 to 125 cfu m-3, for Szczawnica spa, throughout the year. The respiratory fraction of the bioaerosol ranged from 25 to 51% and from 78 to 81% in the subterranean sites and rooms of Szczawnica spa, respectively. For both sanatoriums, among isolated actinomycetes dominated species belonging to Rhodococcus, Streptomyces and Nocardia. The results indicate that patients can be differentially exposed to airborne actinomycetes in compared sanatoriums. The air of underground spa reveals to be of better quality, regarding the bacteria characteristics.

PL

Promieniowce są pospolitymi mikroorganizmami glebowymi, które wykrywa się także w próbkach powietrza, gdzie stanowią istotne zanieczyszczenie środowiska pracowniczego oraz mieszkaniowego. w wybranych miejscach dwóch typów sanatoriów, podziemnego w byłej kopalni soli w Bochni oraz naziemnego w Szczawnicy, określano stężenie przenoszonych drogą powietrzną promieniowców oraz ich rozmieszczenie w różnych frakcjach bioaerozolu. Przeciętne stężenia promieniowców w ciągu roku w przypadku sanatorium w Bochni mieściły się w zakresie od 0 do 40 jtk m-3, a przypadku sanatorium w Szczawnicy między 7 a 125 jtk m-3. W pomieszczeniach podziemnego sanatorium w Bochni stężenie frakcji respirabilnej bioaerozolu wahało się między 25 a 51%, a w przypadku sanatorium w Szczawnicy wartość ta mieściła się między 78 a 81%. W oby typach sanatoriów wśród izolowanych promieniowców dominowały gatunki należące do Rhodococcus, Streptomyces oraz Nocardia. Otrzymane wyniki wykazują, że w porównywanych sanatoriach pacjenci mogą być w różnym stopniu narażeni na unoszące się w powietrzu promieniowce. Powietrze w podziemnym sanatorium okazało się być lepszej jakości pod względem przeprowadzonej charakterystyki mikrobiologicznej.

4

Municipal waste dumps as the microbiological threat to the natural environment

100%

Frączek K. , Ropek D.

|

2011

|

tom Vol. 18, nr 1

93-110

EN

Municipal waste dumps are one of the biggest potential treats to the people’s health. The collection of waste in the waste dump effects not only the soil, green areas, surface and groundwater degradation, but also in spreading the gas, dust and microbiological contamination in the atmosphere, which can cause serious threat to human health and life. This threat is mainly related to: microorganisms, odors, gas (biogas) emission, noise caused by the car transport, infrastructure and the waste dump’s equipment, outflow of the soaking water from the municipal waste layer and its migration to the watercourses, possibility of the soil contamination by the chemicals and physical pollutants which leads to aggravation of the vegetative conditions. Microbiological analyses related to the municipal waste dumps’ functionality shows the real danger from the waste dumps towards the environment and to people. Municipal waste dump can impact the nearby citizens’ health by pollution of all natural environment’s compartments, such as: air, water and soil not only with chemical but also with microbiological factors. Therefore it seems to be advisable to carry out the complex research on microorganisms’ occurrence in different locations nearby the municipal waste dump. Health effects related to human exposure to environmental pollutants nearby the municipal waste dumps should be one of the priorities for the public health research. Knowledge of the actual state in the given area is crucial to assume if the local population is „especially exposed” to the potential harmful factors emitted by the waste dumps.

PL

Składowiska odpadów komunalnych są jednym z ważniejszych potencjalnych źródeł zagrożeń dla zdrowia człowieka. Efektem gromadzenia odpadów na składowiskach jest degradacja otaczających gleb, wód powierzchniowych i podziemnych, zieleni w pobliżu składowisk odpadów, a także rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń gazowych, pyłowych i mikrobiologicznych w atmosferze, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Związane jest to przede wszystkim z: emisją mikroorganizmów, odorów, gazów - biogaz, emisją hałasu powodowanego przez transport samochodowy i sprzęt obsługujący składowisko; ponadto wypływem odcieków ze złóż odpadów komunalnych i ich migracją do cieków wodnych. Łączy się to z możliwością skażenia okolicznych gleb zanieczyszczeniami chemicznymi, fizycznymi prowadzącymi m.in. do pogorszenia warunków wegetacyjnych roślin uprawnych, degradacji krajobrazu oraz emisją egzotoksyn. Analiza badań mikrobiologicznych związanych z funkcjonowaniem składowisk odpadów komunalnych wskazuje na istnienie realnego zagrożenia ze strony składowisk odpadów komunalnych dla środowiska przyrodniczego oraz dla samego człowieka. Oddziaływanie składowiska odpadów na zdrowie ludzi zamieszkujących przyległe tereny może następować poprzez zanieczyszczenia wszystkich komponentów środowiska naturalnego, tj. powietrza, wody i gleby nie tylko czynnikami chemicznymi, ale także mikrobiologicznymi. Dlatego wydaje się celowe prowadzenie kompleksowych badań dotyczących występowania drobnoustrojów w różnych środowiskach w rejonie składowisk odpadów komunalnych. Skutki zdrowotne związane z narażeniem ludzi na zanieczyszczenia środowiskowe w pobliżu składowisk odpadów komunalnych powinny być jednym z priorytetów w zakresie zdrowia publicznego. Znajomość stanu faktycznego na danym terenie jest bardzo istotna, aby stwierdzić, czy populacja lokalna jest „szczególnie narażona” na potencjalne czynniki szkodliwe emitowane przez składowiska.

5

Microbiological hazard to the environment posed by the groundwater in the vicinity of municipal waste landfill site

80%

Frączek K. , Grzyb J. , Ropek D.

|

2011

|

tom Vol. 18, nr 2

211-221

EN

In the area and environs of the municipal waste dump Barycz in Krakow, all analyzed groundwater samples, taken from piezometers C-1, P-3, P-6, P-8 and G revealed occurrence of bacteria - indicators of bad sanitary conditions. Even periodical pollution of groundwater results in its bad quality. Presence of fecal Coliform bacteria indicates on anthropogenic origin of the groundwater contamination. The number of cfu of fecal Coliform bacteria in water samples taken from piezometers was decreasing with growing distance from the waste dump borders. However, even in a 1230 m distance north from borders of the waste dump in the piezometer G, in spite of the absence of fecal Coliform bacteria, bad sanitary condition was ascertained, according to other microbiological indicators.

PL

Na terenie i w okolicy składowiska odpadów komunalnych Barycz w Krakowie we wszystkich badanych wodach podziemnych, pobieranych z piezometrów C-1, P-3, P-6, P-8 i G, stwierdzono występowanie bakterii - wskaźników złego stanu sanitarnego. Nawet okresowe zanieczyszczenie wód podziemnych kwalifikuje je do kategorii złej jakości. Obecność bakterii coli typu kałowego wskazuje na antropogenne pochodzenie zanieczyszczeń wód podziemnych. Liczba baterii coli typu fekalnego w wodach pobieranych z piezometrów zmniejszała się wraz ze wzrostem odległości od granic składowiska. Jednak nawet w odległości 1230 m na północ od obrzeży sektorów składowiska w piezometrze G, pomimo braku w nim bakterii coli typu fekalnego, stwierdzono zły stan sanitarny wody podziemnej na podstawie innych wskaźników mikrobiologicznych.

6

Badania aerozolu biologicznego w komorach subterraneoterapii w Kopalni Soli w Bochni - badania wstępne

80%

Grzyb J. , Frączek K. , Niesler A. , Łudzeń-Izbińska B.

|

2008

|

tom R. 16, nr 5

219-223

PL

Lecznictwo sanatoryjne zarówno w Polsce, jak i za granicą jest bardzo rozpowszechnione. Jak wynika z wielu badań szczególnie w schorzeniach dróg oddechowych takie leczenie przynosi bardzo dobre efekty. Na te efekty w znaczący sposób wpływa specyficzny mikroklimat panujący zarówno w podziemnych komorach subterraneoterapii, jak i w pomieszczeniach sanatoriów naziemnych. Zasadniczym celem wykonywanych badań było oznaczenie i rozdział cząstek aerozolu biologicznego na frakcje (w zależności od ich średnic aerodynamicznych: powyżej 7,0 um; 7,0-4,7 um; 4,7-3,3 um, 3,3-2,1 um; 2,1-1,1 um i 1,1-0,65 um występującego w komorach leczniczych w Kopalni Soli w Bochni. Badania mikrobiologiczne powietrza zostały przeprowadzone w dwóch komorach sanatoryjnych na 7 stanowiskach pomiarowych, czterokrotnie w okresie zimy i wiosny roku 2008. Pomiary zostały wykonane za pomocą sześciostopniowego aeroskopu Graseby-Andersena ze strefy oddechowej (tj. na wysokości jamy ustnej i nosowej) człowieka w stanie tzw. "pierwotnej jałowości" , tj. przed wprowadzeniem chorych i personelu do pomieszczeń sanatoryjnych oraz w czasie przebywania tam kuracjuszy. W wyniku przeprowadzonych analiz ilościowych stwierdzono znaczne zróżnicowanie aerozolu biologicznego w różnych miejscach komór sanatoryjnych. Stwierdzono, że w czasie turnusu sanatoryjnego liczebności drobnoustrojów były znacząco wyższe w stosunku do tych, które występowały podczas nieobecności kuracjuszy.

EN

For many years sanatorium therapeutics has been very popular in Poland as well as abroad. Detailed pulmo-nological research showed the appropriateness of such treatment in respiratory diseases. According to this, specific environment conditions, which occur in the underground subterraneotherapy chambers and rooms of overground sanatoriums become more and more important. Main aim of the research was to define and divide the particles of biological aerosol into fractions (depending ontheir aerodynamical diameters): over 7.0pm, 7.0-4.7 urn, 4.7-3.3 pm, 3.3-2.1 pm, 2.1-1.1 pm and 1.1-0.65 um which occurs in the underground subterraneotherapy chambers in Salt Mine in Bochnia. The microbiological analyses of the air were carried out in 2 chambers on 7 permanent measuring points, ta-king samples of the atmospheric air 4 times during the winter and spring of 2008. The measures were carried out by means of the six-step Graseby-Anderson impactor from the human's respiratory zone (oral and nasal cavity position) in the state of so called "original sterility" which is before introducing sick people and the personnel into and during the period of visitors stay. As a result of the analyses considerable differences between the amount of biological aerosol in different places of chambers were showed. It has been ascertained that the biological aerosol occurred in subterraneotherapy chambers definitely higher concentrations during the treatment activity than during the period of the break between the turns.

7

Badania aerozolu biologicznego w pomieszczeniach sanatorium naziemnego w Szczawnicy

80%

Frączek K. , Grzyb J. , Górny R. , Wlazło A.

|

2008

|

tom R. 16, nr 4

150-154

PL

Zasadniczym celem przeprowadzonych badań było oznaczenie i rozdział cząstek aerozolu biologicznego występującego w pomieszczeniach sanatorium naziemnego w Szczawnicy w zależności od wielkości ich średnic aerodynamicznych na frakcje: powyżej 7.0 pm. 70-4.7 um. 4.7-3.3 pm. 3,3-2,1 pm, 2,1-1.1 pm. i 1,1-0.65 pm. W wyniku przeprowadzonych analiz wykazano znaczne różnice w ilości występującego aerozolu biologicznego w różnych pomieszczeniach sanatoryjnych. Szczególnie duże stężenia aerozolu bakteryjnego stwierdzono w pomieszczeniu pijalni wód mineralnych oraz w pomieszczeniu przychodni uzdrowiskowej, w którym odbywają się kąpiele mineralne, natomiast aerozolu grzybowego w korytarzu przed wejściem do pokojów kuracjuszy w budynku Inhalatorium (stanowisko pomiarowe stanowiące tło wewnętrzne), Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że aerozol biologiczny w pomieszczeniach sanatorium w Szczawnicy występował w znacznie wyższych ilościach w czasie prowadzonej działalności leczniczej w porównaniu do okresu pomiędzy turnusami.

EN

Main aim of the research was to define and divide the particles of biological aerosol which occurs in overground sanatorium rooms in Szczawnica depending on (heir aero dynamical diameters into fractions: over 7,0 um. 7.0-4.7 um. 4.7-3.3 um, 3.3-2,1 um. 2.1-1.1 pm and 1,1-0.65 um. As a result of the analyses considerable differences between the amount of biological aerosol in different sanatorium rooms were showed. Especially big concentrations of bacterial aerosol were found in mineral waters pump-room and resort clinic room in which mineral water baths take place, whereas high concentrations of fungal aerosol were found in the corridor in front of the entrance to the visitors' rooms in the inhalatorium building (measuring point which is the internal back-ground). On the basis of the obtained results it has been ascertained that the biological aerosol in sanatorium roorns in Szczawnica occurred in definitely higher concentrations during the treatment activity than during the period of the break between the turns.

8

Czynniki biologiczne na składowiskach odpadów komunalnych

80%

Grzyb J. , Frączek K. , Ropek D.

|

2007

|

tom nr 145

153-160

PL

Szkodliwe czynniki biologiczne (SCB) stanowią bardzo istotny problem zarówno medycyny pracy, jak i zdrowia publicznego. Narażenie na czynniki biologiczne w środowisku zawodowym i pozazawodowym jest powszechne i często prowadzi do wystąpienia wielu niekorzystnych skutków zdrowotnych. Jednym z miejsc, gdzie narażenie na szkodliwe czynniki biologiczne jest szczególnie duże to praca w zakładach gospodarki odpadami. Największe narażenie na działanie SCB występuje podczas kontaktu z odpadami: przy opróżnianiu pojemników i worków, zrzucaniu odpadów z ciężarówek, ręcznym sortowaniu odpadów oraz podczas kompostowania.

EN

Biohazards pose an important problem both in industrial medicine and environmental health. An exposure to biological agents in and outside work environment is widespread and often causes many health problems. A place where exposure to biological hazards is particularly high is work in west management companies. The highest risk of exposure to biohazards occurs during direct contact with wastes: while empting waste bins and bags, dumping waste from the garbage trucks, manual waste sorting and waste composting.

9

Hydrotreating of pyrolysis oil from ethylene plant in order to obtain an ecologically friendly, low-sulphur fuel oil for industrial furnaces.

80%

Wandas R. , Frączek K. , Chrapek T.

|

tom Vol. 9, nr 56

93-99

EN

Preliminary investigations of hydrotreating of pyrolysis oil from ethylene plant, a commercial NiMo/Al2O3 catalyst, have been carried out. The raw pyrolysis oil is characerized by a very high content of di-and polycyclic aromatics: it also contains unstable compounds such as olefins and dienes. The mild hydrotreating gives product having considerably lowered contents of those unstable components and polyaromatics. Considering the markedly low sulfur content as well as lowered (in comparison with the raw pyrolysis oil) tendency to give carbon deposits and the emission of solid particles, the hydrotreating product may be consired an 'ecologically friendly' fuel for feeding industrial furnaces.

PL

Przeprowadzono badania wstępne nad hydrorafinacją oleju popirolitycznego, będącego produktem ubocznym z instalacji pirolizy olefinowej w Petrochemii Płock SA. Doświadczenia wykonano w wielkolaboratoryjnej aparaturze przepływowej, na przemysłowym katalizatorze NiMo/Al2O3. Surowy olej popirolityczny charakteryzuje się bardzo wysoką zawartością aromatów, zwłaszcza dwu- i wielopierścieniowych, zawiera także niestabilne związki typu olefin i dienów. Hydrorafinacja prowadzona w dość łagodnych warunkach (ciśnienie wodoru 3.3 MPa, temperatura 300-350 C, LHSV 1-2 h-1) daje produkty o znacznie obniżonej zawartości składników niestabilnych i poliaromatów. Z uwagi na wybitnie niską zawartość siarki i obniżoną (względem surowego oleju) skłonność do wytwarzania sadzy i nagaru podczas spalania, produkt hydrorafinacji może być rozpatrywany jako 'ekologicznie przyjazne' paliwo do zasilania pieców przemysłowych, głównie w samym przemyśle rafineryjnym.