Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Gleaning on the Shores of Politics. Commoning as the New Philosophy of Praxis

100%

Moll Ł.

|

tom 36

|

nr 2

35-66

PL

Artykuł włącza się w prowadzoną ostatnio przez teoretyków dóbr wspólnych dyskusję nad znaczeniem pojęcia uwspólniania (commoning). Proponuje uznać za podstawową cechę wyróżniającą praktyki uwspólniania zdolność do reprodukcji autonomii plebejskich światów życia, które potencjalnie wykraczać mogą ku post-kapitalistycznej przyszłości. Rozumienie uwspólniania jako aktywności podejmowanych przez zmarginalizowane podmiotowości zostało zaprezentowane na przykładzie zbieractwa. Ta tradycyjna czynność biedoty została w artykule poddana analizie jako dwuznaczna praktyka, która wymyka się dychotomiom działania i pasywności, pozytywności i negatywności, produkcji i reprodukcji. Zbieractwo, wraz ze swoimi reprodukcyjnymi cechami, potraktowane zostało jako modelowy fenomen dla uwspólniania, rozumianego jako nowa filozofia praxis, która pozostaje tak pożądana w dobie katastrofy ekologicznej i w obliczu zerwanych połączeń między pracą a opieką. Historia walk społecznych wokół zbieractwa i dóbr wspólnych, a także podmiotowości biednej pokłośnicy (glaneuse) i miejskiego szmaciarza (chiffonier), zostają przywołane w artykule, by rozpoznać niedoceniany potencjał uwspólniania do zakłócenia dziejów ślepego produktywizmu i – poprzez dążenie do odzyskania dóbr wspólnych – także do odzyskania naszej przyszłości.

EN

The article joins the recent discussion, led by theorists of the commons, on the meaning of “commoning”. It proposes to recognize as the main feature of the practice of commoning the capacity to reproduce the autonomy of plebeian life-worlds that could possibly lead to a post-capitalist future. The identification of commoning as the activity of marginal subjectivities is presented here with the example of gleaning. This traditional activity of the poor is re-examined in the article as an ambiguous practice that escapes the binaries of activity and passivity, positivity and negativity, production and reproduction. Gleaning, with its reproductive capacities, serves as a model for commoning, understood as the new philosophy of praxis, which is much needed in the times of ecological catastrophe and the broken connection between labour and care. The history of struggles around gleaning and the commons, and the figures of the poor female harvester (glaneuse) and urban ragpicker (chiffonier) are recalled in the article in order to recognize the much devaluated potential of commoning to interrupt the history of blind productivism and, together with reclaiming the commons, to also reclaim our future.

2

Długie trwanie czy ulatnianie się plebejskich dóbr wspólnych? W stronę (a)socjologii historycznej

100%

Moll Ł.

|

tom 66

|

nr 4

67-90

EN

The aim of the article is twofold. First of all, it provides a commentary on the growing interest in people’s history in Polish academic circles and public debate. The author questions why Polish authors omit the role played by the commons in their research, despite this phenomenon being crucial for historians of the plebeian classes in other countries. Secondly, by reflecting on this particular omission by Polish scholars, he strives to make a more general point concerning conceptualizations of the commons, and specifically the plebeian commons. The article demonstrates that the commons constructed and reproduced by subaltern groups are characterized by their fleeting nature. This is because plebeian subjectivities - in their struggles to defend the commons against enclosures - use a strategy of evading representatives of the state and capital. Their commons thereby become to a large degree imperceptible, including to scholars studying the archives kept by the dominant classes. But the fact that plebeian commons elude the archives does not necessarily mean that they do not exist, or that they cannot survive. In his conclusion, the author sketches out the paradigm of “historical asociology” as a possible solution in studying illegible and latent forms of the commons. This proposal is inspired by those scholars of the plebeian classes who focused on the role of the commons in reproducing autonomous and masterless ways of living.

PL

Cel artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, stanowi on komentarz do trwającego obecnie wzrostu zainteresowania historią ludową w polskim świecie akademickim i debacie publicznej. Stawiam pytanie: dlaczego polscy autorzy pomijają w swoich badaniach rolę dóbr wspólnego, biorąc pod uwagę, że to zjawisko ma kluczowe znaczenie dla zagranicznych historyków klas ludowych? Po drugie, zastanawiając się nad tym konkretnym przeoczeniem polskich autorów, staram się poruszyć bardziej ogólną kwestię dotyczącą konceptualizacji dóbr wspólnych, a dokładniej: plebejskich dóbr wspólnych. Pokazuję, że dobra wspólne konstruowane i reprodukowane przez grupy podporządkowane charakteryzują się ulotnością. Dzieje się tak dlatego, że plebejskie podmiotowości – w walce o obronę dobra wspólnego przed grodzeniami – posługują się strategią ucieczki przed przedstawicielami państwa i kapitału. W ten sposób dobra wspólne stają się – w znacznym stopniu – niedostrzegalne także dla badaczy korzystających z archiwów klas dominujących. Ale to, że plebejskie dobra wspólne wymykają się z archiwów, niekoniecznie oznacza, by nie istniały i by nie mogły przetrwać. W konkluzji zarysowuję paradygmat „asocjologii historycznej” jako możliwego podejścia w badaniu nieczytelnych i ulotnych form dobra wspólnego. Moja propozycja jest inspirowana przez prace tych badaczy klas plebejskich, którzy skupiają się na roli dobra wspólnego w zakresie zawiązywania autonomicznych i bezpańskich sposobów życia.

3

Hydra wielości i komunizm commonersów w dobie biopolitycznego kapitalizmu

100%

Moll Ł.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

tom 15

|

nr 1

245-264

EN

The article is an attempt to situate the main Peter Linebaugh's works in the context of modern theories of the common, especially in juxtaposition with Antonio Negri and Michael Hardt's biopolitical paradigm. American historian's oeuvre is still not well known in Poland, although his works in the field of social history, labour history, colonial Atlantic or global enclosures can inspire not only historians, but social theory as well. Linebaugh in his research on subaltern groups in the eve of capitalism introduces new ways, in which concepts such as working class, class struggle, commoning or the commons can be regarded and he draws ambitious, transmodern genealogy of global capitalism. The article tries to show the actuality of Linebaugh's research perspective in the era of biopolitical capitalism.

PL

Artykuł stanowi próbę osadzenia najważniejszych prac Petera Linebaugha na tle współczesnych teorii tego, co wspólne (the common), w szczególności w zestawieniu z biopolitycznym paradygmatem Antonia Negriego i Michaela Hardta. Dorobek amerykańskiego historyka na gruncie polskim pozostaje mało znany, mimo że jego prace z zakresu historii społecznej, dziejów ruchu robotniczego, kolonialnego Atlantyku czy globalnych grodzeń (enclosures) mogą być inspirujące nie tylko dla historyków, ale i dla teorii społecznej. Linebaugh przyglądając się zaniedbywanym przez historyków losom grup zdominowanych w okresie formowania się kapitalizmu, wyprowadza nowe ujęcia pojęć takich jak klasa robotnicza, walka klasowa, commoning czy dobra wspólne (the commons) oraz kreśli ambitną, transnowoczesną genezę globalnego kapitalizmu. Artykuł wskazuje na użyteczność jego perspektywy badawczej w dobie kapitalizmu biopolitycznego.

4

Erasure of the Common: From Polish Anti-Communism to Universal Anti-Capitalism

100%

Moll Ł.

Praktyka Teoretyczna

|

2019

|

tom 31

|

nr 1

PL

Przedmiotem artykułu jest obecny przyrost znaczenia dyskursów antykomunistycznych na przykładzie polskiego antykomunizmu. Cel artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, by zweryfikować użyteczności teorii hegemonii dla krytyki antykomunizmu. Twierdzę, że teoria ta pozostaje przydatna jako narzędzie analityczne pozwalające rozpoznać praktyczne zastosowania antykomunizmu w rywalizacji politycznej, ale okazuje się niezdolna do konceptualizacji bardziej systemowych i nieoczywistych przejawów logiki antykomunistycznej w maszynerii współczesnego kapitalizmu. Dlatego proponuję alternatywną propozycję interpretacji zjawiska antykomunizmu – opartą głównie na postoperaistycznym marksizmie dobra wspólnego oraz na lekcjach teoretycznych, jakie wypływają z najnowszych badań nad ludowymi, oddolnymi praktykami społecznymi w Polsce. Po drugie, przedstawia hipotezę, wedle której właściwe zrozumienie partykularnego przykładu polskiego antykomunizmu może okazać się pomocne w rozpoznaniu funkcjonowania uniwersalnego antykomunizmu, rozumianego jako reakcja na walki mające na celu instytucję tego, co wspólne.

EN

The subject of the article is the recent rise in significance of anti-communist discourses on the example of Polish anti-communism. The aim of the article is twofold. Firstly, to test the limits of usefulness of the theory of hegemony in the critique of anti-communism. I claim that it remains operative as an analytic tool to track practical uses of anti-communism in political rivalry, but it is unable to conceptualize more systemic and non-apparent operations of anti-communist logics in the machinery of contemporary capitalism. I propose an alternative interpretation of anti-communism, drawing mostly on post-operaist Marxism of the common and acknowledging its theoretical assumptions with recent research on the Polish popular classes and their bottom-up social practices. Secondly, I present a hypothesis, according to which proper understanding of the particular example of Polish anti-communism could be helpful to understand the functioning of universal anti-communism as a reaction to the struggles to institute the common.

5

To nie my przekroczyliśmy granicę, to ona przecięła nas. Biopolityka europejskiego reżimu migracyjnego

100%

Moll Ł.

Praktyka Teoretyczna

|

2016

|

tom 21

|

nr 3

18-53

EN

This article reconceptualizes analytical tools suitable to theorizing the European migration regime by employing concepts developed by philosophers of biopolitics. By referring to border and migration studies, it diagnoses both the crisis of the traditional conceptualization of the border and the crisis of the post-Westphalian political order in Europe. Identifying the end of bordering practices as a result of the intertwining of sovereignty, territory, and population in the context of a neoliberal regime of capital accumulation, the article proposes to treat borders as productive apparatuses (dispositifs). While they support the desirable flows of people, they block the undesirable forms of circulation. In conclusion, the article argues that the co-existence of borderless spaces within the European Union with the arbitrary mechanisms of mobility control applied to non-EU migrants is impossible to maintain in the long run. Keeping the current status quo will result in the obliteration of the inside/outside division and a rupture in the strong link between borders and territory. In effect, the same apparatuses which aimed to make free mobility possible are becoming its main source of danger.

PL

Niniejszy artykuł stanowi próbę wypracowania narzędzi teoretycznych służących do analizy europejskiego reżimu migracyjnego przy pomocy pojęć używanych przez filozofów polityki związanych z podejściem biopolitycznym. Wykorzystując prace z zakresu border studies i migration studies, autor diagnozuje kryzys tradycyjnie rozumianego konceptu granicy, a wraz z nim ładu postwestfalskiego. Lokując załamanie się porządku opartego na triadzie suwerenność-terytorium-populacja w kontekście neoliberalnego reżimu akumulacji kapitału, autor proponuje ujmować granice jako produktywne urządzenia wzmacniające przepływy warte trwania i blokujące niepożądane formy cyrkulacji. W konkluzji artykuł wskazuje na niemożliwość współistnienia w dłuższej perspektywie swobody przepływu wewnątrz Unii Europejskiej i arbitralnych mechanizmów kontroli wymierzonych w migrantów zewnętrznych. Utrzymywanie tego stanu rzeczy skutkuje zatarciem podziału wnętrze/zewnętrze i utraty stabilnego związku granic z terytorium, przez co urządzenia powołane do ochrony swobody mobilności stają się dla niej głównym zagrożeniem

6

Polski zombie-proletariat. Polityczna rekompozycja klasy

100%

Moll Ł.

Nowa Krytyka

|

2015

|

nr 34

143-157

EN

The main goal of the paper is to show, that Marxist vocabulary can still be relevant in the debate on Polish transition and helpful to establish new recomposition of the working class, that will be more effective as political subject. Political recomposition of proletariat is treated here as a main condition of ability for Polish society to make history it’'s own subject again. The paper also contains: some methodological insights on the conditions of Marxism’'s relevancy today; overview of some narratives on Polish transition from Marxist perspective; and my own proposal to treat the transition as a part of new wave of global enclosures, which is the essence of neoliberalism.

7

Stawanie się motłochem: Wielogatunkowe dobra wspólne poza nowoczesnością

63%

Moll Ł. , Pospiszyl M.

|

tom 37

|

nr 3

EN

The article proposes the philosophy of political subject, which combines two currents of social thought that usually do not enter into dialogue with each other. On the one side the text draw from the popular history of the subaltern classes, and on the other side it is indebted to the new materialism, which remains interested in the multi-species communities’ formation. In the following chapters, the authors of the essay present why the concept of the rabble (as the multi-species subject) may turn out to be a very accurate tool to both study the history of the subaltern classes and to create new politics in the era of climate change. The proposeddirection leads through the agency of human and non-human subaltern beings by the practices of multi-species commoning.

PL

Artykuł stanowi propozycję filozofii podmiotu politycznego, która uwzględniałaby osiągnięcia dwóch (zwykle niewchodzących ze sobą w dialog) tradycji badawczych. Z jednej strony historii oddolnej, z drugiej – nowego materializmu, zainteresowanego kształtowaniem się wspólnot wielogatunkowych. W kolejnych rozdziałach eseju autorzy pokazują, dlaczego koncepcja motłochu (jako podmiotu wielogatunkowego) może okazać się bardzo dobrym narzędziem, użytecznym zarazem do studiowania historii klas podporządkowanych, jak i do budowania nowej polityki w warunkach kryzysu klimatycznego. Proponowany przez nich kierunek polega na oparciu sprawczości ludzkich i nie-ludzkich zdominowanych na praktykach wielogatunkowego uwspólniania.