The article deals with the subject of measuring the effectiveness of personal finance management in the context of current dynamic changes in the socio-economic environment, primarily the COVID-19 pandemic. The aim of the study is to diagnose the state of personal finances of Polish households in the period 2010–2021 and to assess the effectiveness of their management. The multidimensional analysis is based on indicators that take into account the economic, behavioral, social and systemic aspects of personal finance management. In order to make a comprehensive assessment, a composite indicator of the effectiveness of personal finances was constructed. The results show that Polish households are constantly improving the efficiency of personal finance management, and in 2020, when the COVID-19 pandemic began, they showed the highest level of personal finance efficiency, e.g. thanks to a higher savings rate, lower expenses and less debt.
PL
Artykuł podejmuje tematykę pomiaru efektywności zarządzania finansami osobistymi w kontekście aktualnych, dynamicznych zmian w otoczeniu społeczno-gospodarczym, przede wszystkim pandemii COVID-19. Celem opracowania jest diagnoza stanu finansów osobistych polskich gospodarstw domowych w okresie 2010–2021 oraz ocena efektywności zarządzania nimi. Wielowymiarowa analiza opiera się na wskaźnikach uwzględniających ekonomiczny, behawioralny, społeczny i systemowy aspekt zarządzania finansami osobistymi. Dla dokonania kompleksowej oceny skonstruowano syntetyczny wskaźnik efektywności finansów osobistych. Wyniki pokazują, że polskie gospodarstwa domowe ciągle podnoszą efektywność zarządzania finansami osobistymi, a w 2020 r., kiedy rozpoczęła się pandemia COVID-19, wykazały się najwyższym poziomem efektywności finansów osobistych, m.in. dzięki wyższej stopie oszczędności, mniejszym wydatkom i mniejszemu zadłużeniu.
Gospodarka oparta na wiedzy, ze względu na jakościową zmianę pozycji wiedzy w procesach gospodarczych i jej obecnie główną rolę odgrywaną w tych procesach, jest uważana za nowy paradygmat rozwoju. Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie koncepcji gospodarki opartej na wiedzy w kontekście jej budowy w krajach Unii Europejskiej. Na podstawie analizy statystycznej i testów parametrycznych dowiedziono, że tzw. stare państwa członkowskie UE wydają więcej na B+R w stosunku do swojego PKB niż „nowe” państwa UE. Ponadto wykazano, że „stare” państwa UE charakteryzują się wyższym stopniem rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, co zostało zmierzone za pomocą wskaźników KI oraz KEI. Negatywnie została zweryfikowana hipoteza zakładająca, że grupa państw UE o słabszym poziomie rozwoju GOW (a więc grupa „nowych” państw) charakteryzuje się większą intensywnością działań rządów skierowanych na produkcję i rozwój wiedzy, co wskazuje na względnie słabe postępy w zakresie budowy GOW w grupie „nowych” krajów UE.
EN
Due to the significant change in the role of knowledge in economic processes, the knowledge-based economy is considered a new paradigm. This article explores a number of aspects of building the knowledge-based economy in the European Union. Statistical analysis and parametric tests indicate that the “old” EU members spend more on R&D in relation to their GDP than the “new” EU member countries. Further, the “old” member countries are more advanced in building the knowledge-based economy, which was measured with the KI and KEI indices. The hypothesis that in the group of countries that are less advanced in creating the knowledge-based economy (the “new” member countries) governments undertake more intensive action towards the production and development of knowledge was shown to be untrue, suggesting that these countries have little interest in reaching their counterparts’ level of economic development.
There has been stable, though not uninterrupted socio-economic development in the European Union in recent years. However, this process was not accompanied by a corresponding decrease in income inequalities in half of the countries. The main goal of the article was to present and compare the level of inequalities and socio-economic development in member countries. The research also aimed to analyze the relationship between these two phenomena using various measures of development (GDP per capita, Human Development Index, Happy Planet Index) and inequalities (GINI, the share of income held by top 20%, the share of income held by top and bottom 20% ratio). The correlation analysis shows a weak, negative relationship between the phenomena, which is in line with the Kuznets' hypothesis. However, the fixed-effects models show that the HPI does not explain the variance of inequalities in the EU. GDP per capita and HDI provide similar, fairly good fit of the models. Considering these results, the alternative measure (HDI) has no advantage over the traditional measure (GDP per capita) when analyzing the relationship with income inequalities.
PL
W ostatnich latach pośród krajów Unii Europejskiej można zaobserwować stabilny, choć nie nieprzerwany rozwój społeczno‑gospodarczy, jednak tylko w połowie krajów UE towarzyszył mu spadek nierówności dochodowych. Celem niniejszej pracy jest porównanie poziomu nierówności społecznych i rozwoju społeczno‑gospodarczego w krajach członkowskich Unii Europejskiej, a także próba określenia zależności pomiędzy analizowanymi zjawiskami, z wykorzystaniem różnych metod pomiaru poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego (PKB per capita, Human Development Index, Happy Planet Index) oraz różnych metod pomiaru nierówności dochodowych (GINI, udział dochodów w rękach 20% najbogatszych, stosunek udziału dochodów 20% najbogatszych do udziału dochodów 20% najuboższych). Analiza korelacji między różnymi kombinacjami wyżej wymienionych mierników pokazuje słabą, odwrotną zależność, co jest zgodne (co do kierunku, jeśli nie siły) z hipotezą Kuznetsa. Skonstruowane modele efektów stałych pokazują jednak, że HPI nie jest w stanie tłumaczyć zmienności poziomu nierówności w krajach UE, podczas gdy wykorzystując PKB per capita i HDI, uzyskuje się podobny, dobry poziom dopasowania modelu. Miernik alternatywny (HDI) nie ma więc przewagi nad miernikiem tradycyjnym (PKB per capita).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.