Głównym celem artykułu jest przedstawienie ogólnego zarysu podstawowych uwarunkowań, jakie należy brać pod uwagę w pomiarze skuteczności i efektywności zarządzania zasobami ludzkimi (ZZL) w przedsiębiorstwach międzynarodowych (KMN). Uwarunkowania te omówione są z ekonomicznego punktu widzenia i w ramach czterech kontynentalnych modeli ZZL: europejskiego, amerykańskiego, azjatyckiego i afrykańskiego. W artykule zwraca się uwagę na różnice, jakie pojawiają się w zakresie zarówno definiowania skuteczności i efektywności, jak też wykorzystywanych mierników (dyscyplinaryzacja i kontekstualizacja). Artykuł podzielony jest na sześć części. Po krótkim wprowadzeniu, autorka omawia teoretyczne koncepcje skuteczności, efektywności i skuteczności ZZL w ramach ekonomii jako dyscypliny naukowej. Następnie opisuje wybrane cechy kontynentalnych modeli ZZL determinujących pomiar skuteczności i efektywności. Kolejna część artykułu poświęcona jest przykładowym dylematom komparystycznym, jakim przedsiębiorstwa międzynarodowe muszą stawiać czoło w swojej działalności. Ostatnia część artykułu to podsumowanie i wnioski.
EN
The main goal of the paper is to provide a general outline for the fundamental determinants that should be taken into account when measuring human resource management (HRM) effectiveness and efficiency in multinational companies (MNC). These determinants are discussed from an economic perspective and within the framework of four continental HRM models: European, American, Asian, and African. As to effectiveness and efficiency, differences relating to both their understanding and measures as applied are considered (disciplinarization and contextualization). The paper is divided into six sections. Firstly, after a short introduction, the author discusses theoretical concepts of efficiency, effectiveness, and efficacy of HRM within the scientific discipline of economics. Then, the author describes several selected characteristics of the continental models of HRM determining the measurement of efficiency and effectiveness. The next part of the article is devoted to some exemplary comparistic dilemmas that MNCs have to face in their business practice. Final conclusions make up the last part of the paper.
Celem artykułu jest zidentyfikowanie zmian, jakie zaszły w jednostkach lokalnych korporacji międzynarodowych (KMN) w Europie Środkowej w zakresie różnorodności źródeł wiedzy oraz strukturyzowania i pozyskiwania kompetencji w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi (ZZL) ze względu na zmieniające się uwarunkowania makroekonomiczne w ostatniej dekadzie. Dodatkowym celem jest ustalenie, jak takie zmiany przebiegały w Polsce i czy są one podobne do tych, które zaistniały w Europie Środkowej ogółem. W artykule zaprezentowano wyniki badań empirycznych z pięciu krajów środkowoeuropejskich. Ogólnie można skonstatować, że zmiany koniunkturalne w gospodarce światowej wymagały od KMN przeformułowania strategii działania, co znalazło swoje odzwierciedlenie nie tylko w praktykach odnoszących się do różnorodności źródeł wiedzy oraz do strukturyzowania i pozyskiwania kompetencji w obszarze ZZL, lecz także w ocenie tych praktyk przez kadrę menedżerską.
The main goal of the article is to offer a reconceptualized, albeit general, framework for the area of strategic international human resource management (SIHRM) and to present an integrative model for this field of practice and research, which identifies key factors and characteristics as well as their interrelationships in pursuing sustainable competitive advantage in MNCs. The paper is divided into seven sections. First, in a brief review of literature, the author outlines the conceptual development of SIHRM considered as a field that has developed simultaneously from both international human resource management (IHRM) and strategic human resource management (SHRM). The author presents theoretical and research streams in IHRM and scientific perspectives in SHRM. This is followed by a brief overview of selected SIHRM models. By extension, competitive advantage and sustainable competitive advantage are also discussed. In further sections of the paper, two other important issues are looked into—human resource capital (HRC) as a sustainable competitive factor within SIHRM as well as measures of SIHRM efficiency, effectiveness, and efficacy. All this forms a partial foundation for the integrative concept of SIHRM in the MNC model proposed by the author in a successive section. Final conclusions make up the last part of the paper.
PL
Głównym celem artykułu jest dokonanie pewnej rekonceptualizacji, o nieco ogólnym charakterze, obszaru strategicznego międzynarodowego zarządzania zasobami ludzkimi (SMZZL) oraz zaproponowanie zintegrowanego modelu dla tej dziedziny badań i praktyki gospodarczej; w modelu zostały zidentyfikowane kluczowe czynniki i charakterystyki oraz ich wzajemne relacje determinujące uzyskiwanie trwałej przewagi konkurencyjnej przez przedsiębiorstwo międzynarodowe (PMN). Artykuł rozpoczyna zarys konceptualnego rozwoju SMZZL, jako swego rodzaju subdyscypliny naukowej wyłonionej z międzynarodowego ZZL i strategicznego ZZL oraz enumeratywny przegląd wybranych modeli SMZZL. Kolejne części dotyczą dwu ważnych zagadnień, tj. ludzkich zasobów kapitałowych (LZK) jako czynników trwałej przewagi konkurencyjnej w SMZZL oraz pomiaru efektywności, skuteczności i wydolności zasobowej SMZZL. Wszystko to stanowi swego rodzaju podwaliny zintegrowanej koncepcji modelu SMZZL w PMN, który autorka zaproponowała w kolejnej części artykułu. Na zakończenie sformułowano kilka zasadniczych wniosków.
Cel: głównym celem artykułu, utożsamianym z głównym problemem badawczym, jest określenie mediacyjnej roli rezultatów ZZL w relacjach między oceną pracowniczą (OP) a wynikami przedsiębiorstwa oraz ustalenie czy występują w tym zakresie identyfikowalne prawidłowości w czterech specyficznych kontekstach, tj. w okresie przedpandemicznym i pandemicznym COVID-19 oraz w centralach i jednostkach przedsiębiorstw międzynarodowych. Metodologia: badanie empiryczne objęło 200 przedsiębiorstw międzynarodowych z siedzibą w Europie Środkowej. Aby uchwycić faktyczne relacje między badanymi zmiennymi, surowe dane w zmiennych skorygowano o wskaźnik efektywności (EI), który jest nowością w tego typu badaniach. Do weryfikacji hipotez badawczych i oceny efektów pośredniczących wykorzystano modelowanie równań strukturalnych metodą cząstkowych najmniejszych kwadratów (PLS-SEM). Wyniki: OP pozytywnie wpłynęła na wyniki w zakresie ZZL, finansów, innowacyjności i jakości, zarówno w okresie przedpandemicznym, jak i pandemicznym, choć efekt ten nie zawsze był istotny statystycznie. Co więcej, wyniki firmy w zakresie ZZL pozytywnie pośredniczą w relacjach między OP a pozostałymi trzema kategoriami wyników przedsiębiorstwa, niezależnie od poziomu organizacyjnego (centrali lub jednostki zagranicznej) i rozważanego okresu czasu. Dodatkowo w czasie pandemii wyniki w ZZL pośredniczą w relacjach między OP a wynikami przedsiębiorstwa w innowacyjności silniejszej niż przed pandemią, zarówno w centrali, jak i jednostkach zagranicznych. Sugeruje to, że w OP stosowano takie rozwiązania w połączeniu z innymi subfunkcjami ZZL, które stymulowały przedsiębiorcze, kreatywne i innowacyjne zachowania pracowników w taki sposób, że organizacje mogły osiągać lepsze wyniki innowacyjne w czasie kryzysu niż przed nim. Ograniczenia/implikacje badawcze: badanie ma pewne ograniczenia, w tym strukturę próby badawczej, która nie w pełni reprezentuje populację ogólną. Tylko respondenci centrali zostali zapytani o wyniki w zagranicznych spółkach zależnych, z wyłączeniem lokalnych informatorów. Zastosowana jakościowa metoda benchmarkingu opiera się na porównaniach, a nie na obiektywnych pomiarach. Ponadto w analizie nie uwzględniono potencjalnych różnic w warunkach ekonomicznych, prawnych czy społecznych pomiędzy różnymi krajami, w których zlokalizowane były jednostki zagraniczne. Oryginalność/wartość: oprócz potwierdzenia wyników kilku innych badań, artykuł dostarcza również nowej wiedzy. Określa pośredniczącą rolę wyników ZZL w relacji między OP a wynikami organizacji w zakresie finansów, innowacyjności i jakości. Ponadto identyfikuje pewne prawidłowości w czterech badanych kontekstach, co jest nowością w tego typu badaniach. Wykorzystuje również nowatorskie podejście do uwzględnienia KPI pracowników jako wskaźnika efektywności w analizie zależności pomiędzy badanymi zmiennymi.
EN
Purpose: The main goal of the article, identified with the main research problem, is to determine the mediating role of HRM outcomes in the relationships between employee performance appraisal (EPA) and company performance results and to establish whether there are any identifiable regularities in this scope in four specific contexts, i.e. the pre-pandemic and pandemic periods of COVID-19 in the HQs and foreign subsidiaries of MNCs. Design/methodology/approach: The empirical research included 200 MNCs headquartered in Central Europe. To capture the actual relations between the variables under study, the raw data in the variables were adjusted with the efficiency index (EI), which is a novelty in this type of research. The Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) was used to verify the research hypotheses and assess the mediating effects. Findings: EPA had a positive effect on results in HRM, finance, innovativeness and quality, both in the pre-pandemic and pandemic periods, although this effect was not always statistically significant. Furthermore, the company’s performance results in HRM mediate positively the relationships between EPA and the other three categories of company performance results, regardless of the organizational level (HQs’ or subsidiaries’) and time period under consideration. Additionally, during the pandemic, the company’s performance results in HRM mediate the relationships between EPA and the company’s performance results in innovativeness stronger than in the pre-pandemic time, both at the HQs and local subsidiaries. This suggests that the EPA used such solutions in conjunction with other HRM subfunctions that stimulated entrepreneurial, creative and innovative behavior of employees in such a way that organizations could achieve better innovation results during the crisis than before it. Research limitations/implications: The study has some limitations, including the research sample’s structure, not fully representing the general population. Only HQs respondents were asked about performance results in foreign subsidiaries, excluding local informants. The qualitative benchmarking method used is problematic, relying on comparisons instead of objective measures. Furthermore, the analysis did not consider potential differences in economic, legal, or social conditions among the various countries where foreign subsidiaries were located. Originality/value: In addition to confirming the results of some other studies, the article also provides new knowledge. It determines the mediating role of HRM outcomes in the relationship between EPA and company performance results in finance, innovativeness, and quality. Moreover, it identifies certain regularities in the four studied contexts, which is a novelty in this type of research. It also uses an innovative approach to including employee KPIs as the efficiency index in analyzing the relationships between the variables under study.
The main goal of the article is to present some differences in the practice of competency management, perceived as a part of human resources management, that were identified in the empirical research conducted in three countries, that is Poland, Spain, and Austria. Our research is placed within cross-cultural HRM and comparative HRM, that together with corporate-international HRM make three theoretical and research streams within international human resources management (IHRM). This is because on one side, the analysis of the research data covers comparison of competency management systems and practices both at the organizational and national level in different countries, but on the other side, we make an attempt to discuss the possible influence of national culture on identified differences.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.