PL
 |
EN
Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 30

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available remote Dialektyka „estar” i esencja tego, co (latyno)amerykańskie
100%
Kubiaczyk F.
Kultura i Wartości
|
2012
|
nr 3
95-115
EN
The problem of identity has been one of the key issues in Latin American culture. The arrival of the European conquistadors in the New World brought an end to ethnic and cultural unity which had existed on the continent thus far. Following the conquest, the first relationship with the Other was established, characterised by military, spiritual and erotic violence. This union would bring forth an illegitimate son, the Mestizo, the offspring of the conquistador and the Indian woman, as well as the Criollo (Creole), a white born in the colonial Latin America. The Latin American Mestizo is typified by an ambivalence of feelings: they do not consider themselves heirs to the indigenous culture, not being able to understand it any more, nor are they heirs to European culture, which they find alien. This is why a feeling of inferiority with regard to the West predominated. The Argentinean philosopher and anthropologist Rodolfo Kusch accounts for this fact in his observation that there are two logoi on the Latin American continent, which may be discerned in two Spanish verbs: ser (to be), expressing identity and nature and estar (to be), expressing condition or state, as well as the speaker’s perception of it. According to Kuscha, the verb estar defines the Indian universe, while the verb ser denotes that which an immigrant brings with them. The culture of ser expresses Western culture, a depositary of individuality, a world of instrumental rationality and contemporaneity. In turn, the culture of estar is not oriented to defining, but is rather more focused on the “here and now”, where the collective dimension takes ascendancy over the individual, and the holistic perspective is superior to the particularistic one. This dichotomy is characteristic of many Latin American thinkers who emphasize that Latin America is different from the Western model. The tonic of ser tends to be masculine, phallic, active and oriented towards problem-solving, accompanied by violence and aggression. Meanwhile the tonic of estar is passive, feminine and oriented towards the biological rhythm of life. As a plain method of ordering the world estar holds more appeal than the intellectual offer of ser, but its strength is of a different type than ser. By nature, estar is diverse, just as vegetation is diversified. This vegetative power of estar infects the entire project of ser across America. In this fashion, ser is absorbed by estar, a process Kusch calls „fagocitación„. By these means, the European culture of ser is Americanized and dissolved into the ordinary estar, creating the final fundament of human existence. Since this process takes place on the margins of what is officially considered to be culture and civilisation, it is not conscious. It is a process that occurs in the more profound layers of culture, where the human experiences the telluric. In Kusch’s view, only this new structure produces what is genuinely Latin American.
PL
Problem tożsamości należy do kluczowych tematów w kulturze latynoamerykańskiej. Przybycie konkwistadorów europejskich do Nowego Świata spowodowało zerwanie z jednością etniczną i kulturową, jaka dotąd istniała na kontynencie. W wyniku konkwisty ustanawia się pierwsza relacja z Innym, którą charakteryzuje przemoc militarna, duchowa i erotyczna. Z tego związku narodzi się nieprawy syn, Metys, Latynoamerykanin, owoc konkwistadora i Indianki oraz criollo (Kreol), biały urodzony w kolonialnej Ameryce. Latynoamerykańskiego Metysa charakteryzuje ambiwalencja uczuć: nie czuje się on dziedzicem kultury autochtonicznej, której już nie rozumie, ani dziedzicem kultury europejskiej, która wydaje mu się obca. To dlatego w ciągu wieków dominowało poczucie niższości tego kontynentu wobec Zachodu. Rodolfo Kusch, argentyński filozof i antropolog, fakt ten wyjaśnia tym, że na kontynencie latynoamerykańskim występują dwa logosy, które można rozpoznać w dwóch hiszpańskich czasownikach: «być» (ser) i «znajdować się» (estar). Według Kuscha, czasownik estar definiuje uniwersum indiańskie, a czasownik ser określa to, co imigrant przynosi z sobą. Kultura ser wyraża tradycję zachodnią, która jest depozytariuszem indywidualności, świata o racjonalności instrumentalnej i nowoczesności. Tymczasem kultura estar nie jest zorientowana na zdefiniowanie, lecz bardziej kieruje się ku „tu i teraz”, gdzie przeważa wymiar kolektywny nad tym, co indywidualne, perspektywa całościowa nad partykularną. Ta dychotomia jest charakterystyczna dla wielu myślicieli latynoamerykańskich, których łączy podkreślanie, że Ameryka Łacińska jest odmienna od modelu zachodniego. Ser utrzymuje się w tonice męskiej, fallicznej, zorientowanej na działanie i rozwiązanie, którym towarzyszy przemoc i agresja. Natomiast estar utrzymuje się w tonice pasywnej, kobiecej zorientowanej na biologiczny rytm życia. Jako zwykły sposób urządzania świata estar jest silniejsze niż oferta intelektualna ser, ale jego siła jest innego typu, niż siła ser. Estar jest z natury różnorodne, jak różnorodne jest to, co wegetuje. Ta wegetująca siła estar infekuje cały projekt ser na ziemi amerykańskiej. W ten sposób dokonuje się proces wchłaniania ser przez estar, który Kusch nazywa fagocitación. Za jego pomocą europejska kultura ser amerykanizuje się, ulega rozpuszczeniu w zwykłym estar, które tworzy ostateczny fundament ludzkiej egzystencji. Ponieważ proces ten dzieje się na marginesie tego, co oficjalnie myśli się o kulturze i cywilizacji, nie jest to proces świadomy. Jest to proces, który rozgrywa się w bardziej głębokich warstwach kultury, tam, gdzie człowiek doświadcza tego, co telluryczne. W opinii Kuscha, tylko z tej nowej struktury wyłania się to, co autentycznie latynoamerykańskie.
2
Content available O metaforyzowaniu piłki nożnej, rec. książki: Paweł Mościcki, Lekcje futbolu
100%
Kubiaczyk F.
|
2020
|
nr 21
159-166
3
Content available Z genealogii nacjonalizmów w Hiszpanii, rec. książki: Magda Melnyk, Dlaczego Hiszpania trzeszczy?
100%
Kubiaczyk F.
|
2020
|
nr 21
151-158
4
Content available Fake history. Sobre la manipulación del pasado en Cataluña
100%
Kubiaczyk F.
|
2023
|
nr 25
139-156
EN
This article explores how the past is manipulated in the Catalan national discourse. It outlines main narrative strategies used to exclude that which is Spanish from the image of Catalonia’s past, and discusses the consequences, involving the distortion of historical consciousness among the Catalans.
5
Content available Maradona bez maski, rec. książki: Jimmy Burns, Maradona. Ręka Boga
100%
Kubiaczyk F.
|
2021
|
nr 23
111-116
6
Content available Karol I i erazmiści: wokół problemu renesansu w Hiszpanii
100%
Kubiaczyk F.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2007
|
nr 81
7-27
ES
El concepto del Renacimiento no ha sido unánime. Los historiadores han ido variando sus ideas con respecto al mismo a medida que avanzaba la investigación histórica. Hoy ya no se considera que el Renacimiento sea una ruptura con la Edad Media, al menos en todos los países; se trata de un giro profundo y radical en relación con el mundo medieval, pero donde a veces se conservan muchos elementos de éste. En realidad, el Renacimiento es un nuevo planteamiento de la actitud del hombre ante el mundo como consecuencia de una serie de mutaciones históricas y tecnológicas. Entre las mutaciones históricas, las principales son la caida del Imperio bizantino, la toma de Constantinopla por los turcos y el surgimiento de las primeras nacionalidades; entre las nuevas condiciones tecnológicas, la invención de la imprenta, la brújula y la pólvora marcarán decisivamente a la nueva época. Respecto a España, tradicionalmente se ha venido negando la existencia de un Renacimiento español. Autores casi siempre alemanes - Wantoch, Morf, Klemperer, Überweg - lo han hecho así. Hoy esta negación en bloque del Renacimiento español no la admite nadie. En literatura, en el arte, en la sociedad, en la política, España tiene caracteres renacentistas que no pueden ser negados por nadie. Desde el punto de vista cronológico, el Renacimiento español abarca desde el reinado de los Reyes Católicos hasta finales del reinado de Carlos I. La plenitud del Renacimiento en España se manifestaba especialmente en el ámbito del pensamiento. En aquel periodo actuaban pensadores tan destacados como Antonio de Guevara, Juan Ginés de Sepulveda, Francisco de Vitoria, los hermanos Alfonso y Juan de Valdés, Juan Luis Vives y Andrés Laguna. La mayoría de ellos actuaba en el ambiente cercano de Carlos I y influía esencialmente en la forma de su política. El erasmismo fue no solo un movimiento intelectual principal de España renacentista sino también se convirtió en el fundamento del proyecto de la unidad cristiana de Carlos I.
7
Content available Nieznana twarz Kolumba
100%
Kubiaczyk F.
|
|
nr 3
286-295
PL
Recenzja książki: Consuelo Varela, La caída de Cristobal Colón, El juicio de Bobadilla, Marcial Pons, Madrid 2006, 270 s
8
Content available Patrioci hiszpańscy czy kastylijscy?
100%
Kubiaczyk F.
|
|
nr 3
296-302
PL
Recenzja książki: José Antonio Vaca de Osma, Patriotas que hicieron Espana, La Esfera de los Libros, Madrid 2007, 319 s., ilustracje
9
Content available Czas Sulejmana
100%
Kubiaczyk F.
|
2017
|
nr 15
283-288
EN
Rev. of: André Clot, Sulejman Wspaniały i jego wspaniałe stulecie [Suleiman the Magnificent]
PL
André Clot, Sulejman Wspaniały i jego wspaniałe stulecie, tłum. Grażyna Majcher, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Kraków 2017, ss. 412.
10
Content available O piłce nożnej z pasją
100%
Kubiaczyk F.
|
2017
|
nr 15
289-300
EN
Rev. of: Zbyszko Melosik, Piłka nożna. Tożsamość, kultura i władza [Football. Identity, Culture and Power]
PL
Zbyszko Melosik, Piłka nożna. Tożsamość, kultura i władza, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016, ss. 199
11
Content available Ferdynand Katolicki znów niedoceniony!
100%
Kubiaczyk F.
|
2017
|
nr 15
267-276
PL
Henry Kamen, Fernando el Católico (1451-1516). Vida y mitos de uno de los fundadores de la España Moderna, z ang. tłum. José C. Vales, Esfera de los Libros, Madrid 2015, ss. 381 + kolorowe ilustracje
12
Content available Franciszek I Walezjusz bez makijażu
100%
Kubiaczyk F.
|
2017
|
nr 15
277-283
EN
Rev. of: Francis Hackett, Franciszek I Walezjusz [Francis the First]
PL
Francis Hackett, Franciszek I Walezjusz, tłum. Miłosz Młynarz, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2017, ss. 296
13
Content available W niewoli emocji?
100%
Kubiaczyk F.
|
2012
|
nr 6
422-433
PL
Recenzja książki: Dominique Moïsi, Geopolityka emocji. Jak kultury strachu, upokorzenia, nadziei przeobrażają świat, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
14
Content available Między Scyllą władzy a Charybdą wiedzy
100%
Kubiaczyk F.
|
2012
|
nr 6
411-421
PL
Recenzja książki: Mary Louise Pratt, Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja, Wyd. Universitas, Kraków 2011
15
Content available Między rozumieniem a interpretacją, albo historia Hiszpanii w oczach Francuza
100%
Kubiaczyk F.
|
2012
|
nr 6
434-448
PL
Recenzja książki: Joseph Pérez, Entender la historia de España, La Esfera de los Libros, Madrid 2011
16
Content available Racism and violence. The image of a colonised human in the eyes of Frantz Fanon and Enrique Dussel ..
100%
Kubiaczyk F.
|
2012
|
nr 6
83-94
EN
Colonialism left a singular mark on the fates of the world. The condition of the societies inhabiting the former European colonies is a direct outcome of the contactEurope– the rest of the world, which, although setting out from commendable premises and lofty ideas (civilising the “savages”, Christianization, bringing aid), had a darker side as well. First and foremost, the latter encompasses two phenomena of power: racism and violence. The author of the article, through the analysis of the works of Frantz Fanon and Enrique Dussel demonstrates how the French and the Spaniards, in referring to both of these categories,  attempted to build their colonial societies with all related consequences. Fanon, describing colonisation as a phenomenon of violence saw its core precisely in racism. The Martinique-born researcher demonstrates how the French claimed the right to represent indigenous cultures in its overseas colonies and departments, especially in theAntilles. In this context, the author of the article placed a particular emphasis on studying the phenomenon of two worlds – the white and the black one – as Fanon puts it. The matter in question are the mechanisms by means of which a white European created a black skinned person, causing the latter to desire to become a “new white” by renouncing their race. The author argues that the French, in colonising, as it were, “through the body”, induced a singular suspended intercultural state between the European and the native.   In turn, the reference to the works of Dussel’s demonstrates that in 1492Americawas “covered” byEurope, which at the time was embodied by the Spaniards. Thus the whole project of colonisingAmericawas founded on the so-called myth of modernity, which made the victims (the pre-Columbian peoples) into the guilty ones, while the persecutors who proceeded with violence (the Spaniards) were innocent. The author analyses the arguments which in the opinion of the Argentinian-Mexican philosopher the Spaniards employed to describe and classify the New World (evangelization, the concept of America as the utopia of Europe, the concept of the just war etc. ) and which were largely nothing else than justification of the phenomenon of violence that the Europeans administered to the non-European cultures.   In the conclusion, the author attempted a comparison of the Spanish and the French visions of colonisation, particularly in view of how the societies of Latin America and francophoneAfricacome to terms with their post-coloniality.   
17
Content available W labiryntach kulturowej hybrydowości
100%
Kubiaczyk F.
|
|
nr 4
330-337
PL
REC. KSIĄŻKI Homi K. Bhabha, Miejsca kultury, przekład Tomasz Dobrogoszcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,Kraków 2010, 322 s
18
Content available Kontrola siły roboczej w gospodarce kolonialnej Ameryki hiszpańskiej: encomienda, repartimiento i niewolnictwo
100%
Kubiaczyk F.
|
|
nr 4
9-44
PL
The aim of the article is to demonstrate how the system of forced labour developed within the Spanish colonial economy, a system that served what is termed workforce control. In this context, I analyse the structure of pre-Hispanic societies of America and the mental type of the Spanish colonizer, which had a significant impact on the shape of the colonial labour system. Next, I present how the institutions of encomienda, repartimiento and slavery functioned in practice in the main areas of the colonial economy
19
Content available (Post)kolonialny gorset współczesnej kultury
100%
Kubiaczyk F.
|
|
nr 4
318-329
PL
REC. KSIĄŻKI Ania Loomba, Kolonializm/postkolonializm, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2011, 312 s.
20
Content available W pułapce okcydentofobii
100%
Kubiaczyk F.
|
|
nr 4
310-317
PL
REC. KSIĄŻKI : Jean Ziegler, Nienawiść do Zachodu,Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2010, 298 s.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.