Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Czy zgodnie z Konstytucją RP możliwa jest ratyfikacja decyzji Rady Europejskiej (UE, Euroatom) 2020/2053 z 14 grudnia 2020 r. dotyczącej systemu zasobów własnych Unii Europejskiej bez zgody wyrażonej w ustawie przez Sejm i Senat RP?

100%

Domańska A.

Zeszyty Prawnicze BAS

|

2021

|

nr 2(70)

163-172

EN

In the opinion of the author, the European Council Decision 2020/2053 does not determine new competencies of the Union, but only the creation of new financial instruments to implement political priorities or better reflect the importance of the general budget. It does, however, impose a significant financial burden on the state, and thus meets the criteria for ratification of an international agreement set forth in the Polish Constitution in Article 89 para. 1 subpara. 4. It is therefore not permissible for the Decision to be ratified solely by the President of the Republic of Poland without the consent of the Sejm and the Senate expressed in a statute.

2

Instytucja recall – narzędzie demokracji czy zabawka w rękach opozycji?

100%

Domańska A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

nr 4(68)

181-191

PL

Przedmiotem opracowania jest jedna z instytucji demokracji bezpośredniej sensu stricto – recall, która funkcjonuje w Polsce na poziomie samorządu terytorialnego. Artykuł ten jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy instytucja ta powinna zostać wprowadzona do polskiego porządku prawnego na poziomie ogólnokrajowym. By odpowiedzieć na powyższe pytanie koniecznym jest przedstawienie zasad funkcjonowania tej instytucji w innych państwach. Zastosowanie metody prawnoporównawczej pozwala na zgłoszenie postulatu by wprowadzić taką instytucje do polskiego porządku prawnego. Jednak dopiero praktyka pokazałaby czy stałaby się ona kolejną formą demokracji bezpośredniej czy narzędziem w rękach opozycji.

EN

The subject of the study is one of the institutions of direct democracy sensu stricto – recall, which operates in Poland at the level of local government. This article is an attempt to answer the question whether this institution should be introduced into the Polish legal system at the national level. In order to answer the above question, it is necessary to present the principles of the functioning of this institution in other countries. The use of the comparative legal method allows for the submission of a postulate to introduce such an institution into the Polish legal system. However, only practice would show whether it would become another form of direct democracy or a tool in the hands of the opposition.

3

Instytucja impeachmentu w ukraińskim porządku prawnym

100%

Domańska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2023

|

tom 104

23-37

EN

The legal and political position of the head of state of Ukraine is determined by the scope of his/her responsibility. Pursuant to the provisions of the Constitution the President of the Republic of Ukraine may be removed from office under the procedure of impeachment. This article is devoted to this very issue. The aim of the conducted research is to present the specifics of the Ukrainian impeachment institution. This is to be achieved primarily by the legal-dogmatic method. It will allow not only to carry out a reliable exegesis of norms, but also to confront the views of representatives of Polish and Ukrainian doctrine on the subject under study.

PL

Pozycję prawnoustrojową głowy państwa Ukrainy wyznacza zakres jego/jej odpowiedzialności. Na podstawie przepisów konstytucji Prezydent Republiki Ukrainy może być złożony z urzędu w trybie procedury impeachmentu. Niniejszy artykuł poświęcony został tej właśnie problematyce. Celem prowadzonych badań jest przedstawienie specyfiki ukraińskiej instytucji impeachmentu. Służyć ma temu przede wszystkim metoda prawno-dogmatyczna. Pozwoli ona nie tylko dokonać rzetelnej egzegezy norm, ale także skonfrontować poglądy przedstawicieli polskiej i ukraińskiej doktryny na badany temat.

4

Działania Rzecznika Praw Obywatelskich na rzecz ochrony czynnego prawa wyborczego

100%

Domańska A.

Studia Wyborcze

|

2014

|

tom tom XVIII

67-83

PL

Kolejno obowiązujące przepisy prawa wyborczego w okresie funkcjonowania instytucji ombudsmana w Polsce były przedmiotem wielu wystąpień rzeczników poszczególnych kadencji. Dotyczyły one przede wszystkim ochrony praw i wolności wyborców ze względu na uniemożliwienie bądź znaczne utrudnienie, uprawnionym do głosowania uczestniczenia w wyborach. W związku z powyższym ombudsman wchodził w relacje zarówno z organami władzy ustawodawczej, organami samorządu terytorialnego, ale przede wszystkim z Państwową Komisją Wyborczą. W swych wystąpieniach rzecznicy wielokrotnie sygnalizowali konieczność wprowadzenia do polskiego prawa wyborczego alternatywnych metod głosowania tj. głosowania korespondencyjnego, głosowania przez pełnomocnika lub głosowania za pomocą nośników elektronicznych. Ombudsman wyrażał też poparcie dla koncepcji uchwalenia jednolitego kodeksu wyborczego. Pracownicy Biura RPO dokonali licznych kontroli w lokalach wyborczych w celu nie tyle wykrycia nieprawidłowości ile wskazania sposobów uniknięcia ich na przyszłość w celu skutecznej ochrony praw wyborców. Rzecznicy prowadzili także działalność edukacyjną przez apele, wystąpienia do mediów szeroko informując o nowych procedurach wyborczych. Przeprowadzona analiza dowodzi, że RPO był jednym z najbardziej zaangażowanych organów w propagowanie zmian ułatwiających, a w przypadku niektórych grup obywateli umożliwiających uczestniczenie w akcie wyborczym.

EN

Consecutively applicable provisions of electoral law pertaining to the operation of the institution of ombudsman in Poland have been subject to many instances of particular term Advocates. They mainly considered the safeguarding of rights and freedoms of voters by ensuring that they were in no way prevented or hindered the from participating in elections. To achieve this goal, the Ombudsman entered into relationships with both bodies of the legislature and local government bodies. Above all the ombudsman forged relationships with the National Electoral Commission. In their speeches spokesmen repeatedly indicated the need of introduc-ing alternative voting methods to Polish electoral law, that is postal voting, voting by proxy or voting by electronic media. The ombudsman also expressed support for the concept of enactment of a uniform election code. The Ombudsman officials made a number of inspections at polling stations in order to not so much detect irregularities, but to identify some ways of avoiding them in the future and effectively protect the rights of voters. Spokesmen also conducted educational activities through appeals to the media, widely informing the public about new electoral procedures. The analysis shows that the Ombudsman was one of the authorities most involved in promoting changes, facilitating such changes and – in the case of certain groups of citizens – enabling participation in the electoral act.

5

Czy skarga nadzwyczajna do Sądu Nadzwyczajnego spełniła swoje cele?

100%

Domańska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2020

|

tom 93

103-116

EN

An extraordinary appeal is a new procedural instrument that has been in operation in the Polish legal system since April 3, 2018. Already at the stage of discussions on the amendment to the Act on the Supreme Court, which also included provisions on the extraordinary appeal, it caused extreme emotions. Despite two years of operation, it is not unequivocally assessed by representatives of the doctrine or practitioners. The publication is devoted exclusively to procedural aspects, problems related to the lodging of a complaint. The author tries to answer the question whether, from this point of view, the complaint fulfills the indicated function. The postulate that its application should be statutorily limited to a very narrow category of cases in which the ruling violated the legitimate interests of individuals, and the possible correction of the ruling will not lead to violation of the rights of other people, seems right. It is necessary to specify the conditions for lodging a complaint, which has been shown to be imprecise and of assessment.

PL

Skarga nadzwyczajna jest nowym instrumentem procesowym, który funkcjonuje w polskim systemie prawnym od 3 kwietnia 2018 r. Już na etapie dyskusji nad nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym, w której znalazły się przepisy, także dotyczące skargi nadzwyczajnej, wywoływała ona skrajne emocje. Mimo dwóch lat funkcjonowania nie jest jednoznacznie oceniana ani przez przedstawicieli doktryny, ani praktyków. Publikacja poświęcona jest wyłącznie aspektom proceduralnym, problemom związanym z wniesieniem skargi. Autorka stara się odpowiedzieć na pytanie, czy z tego punktu widzenia skarga spełnia wskazaną jej funkcję. Słuszny wydaje się postulat, by ustawowo ograniczyć jej stosowanie do bardzo wąskiej kategorii spraw, w których orzeczenie naruszyło słuszne interesy jednostek, a ewentualna korekta orzeczenia nie doprowadzi do naruszenia praw innych osób. Konieczne wydaje się także doprecyzowanie przesłanek wniesienia skargi, które, jak zostało wykazane, mają charakter nieprecyzyjny, oceny.

6

15 października 2023 r. – święto czy porażka demokracji bezpośredniej?

63%

Wrzalik M. , Domańska A.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2024

|

tom 81

7-23

PL

Niniejsza publikacja ma na celu przybliżenie najistotniejszych problemów, jakie wystąpiły w związku z przeprowadzonym referendum, które mimo licznych głosów sprzeciwu odbyło się w dniu 15 października 2023 r. Był to jednocześnie dzień, w którym przeprowadzone miały być wybory do Sejmu i Senatu. Dlatego Autorki postanowiły nie przywoływać czy komentować szeroko zakrojonej dyskusji na tematy doktrynalne związane z referendum, a odnieść się jedynie do wymiaru praktycznego przeprowadzonego głosowania, by sformułować wnioski de lege lata. Przedmiotem analizy objęte zostały zagadnienia ważności i wiążącego charakteru referendum, a także wywołująca wiele kontrowersyjnych ocen kwestia odmowy pobrania karty referendalnej przez wyborcę w związku z urzeczywistnieniem zasady tajności głosowania.

EN

This publication aims to present the most important problems that occurred in connection with the referendum, which, despite numerous voices of opposition, took place on October 15, 2023. It was also the day on which elections to the Sejm and Senate were to be held. Therefore, the authors decided not to refer to or comment on the extensive discussion of doctrinal issues related to the referendum, but to address only the practical dimension of the vote held in order to formulate de lege lata conclusions. The subject of the analysis was the issue of the validity and binding nature of the referendum, as well as the issue of the refusal of the voter to collect the referendum ballot in connection with the implementation of the principle of secrecy of the vote, which provokes many controversial assessments.

7

Korpus urzędników wyborczych - wsparcie czy komplikacja procedury wyborczej?

63%

Domańska A. , Wrzalik M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

nr 5 (63)

67-77

EN

The subject of the analysis is a new body of the election administration – the corps of election officials. This institution was introduced by the Act of January 11, 2018, amending certain acts in order to increase the participation of citizens in the process of selecting, functioning and controlling certain public bodies, by amending the Act of January 5, 2011 – Electoral Code. The experience from the elections conducted in Poland since 2018 allows for a preliminary assessment of the introduced code regulation concerning the new apparatus of the election administration – the corps of election officials. The analysis will contribute to the formulation of proposals for recommendations aimed at eliminating or minimizing the problems and irregularities noticed so far in the operation of this apparatus.

PL

Przedmiotem analizy jest nowy organ administracji wyborczej – korpus urzędników wyborczych. Instytucja ta została wprowadzona ustawą z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, stanowiąc nowelizację ustawy z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy. Doświadczenia z przeprowadzonych od 2018 r. elekcji w Polsce pozwalają na wstępną ocenę wprowadzonej regulacji kodeksowej dotyczącej nowego aparatu administracji wyborczej – korpusu urzędników wyborczych. Dokonana analiza przyczyni się do sformułowania propozycji rekomendacji mających na celu wyeliminowanie bądź zminimalizowanie dostrzeżonych dotychczas problemów i nieprawidłowości w pracy tego aparatu.

8

Komisarze wyborczy – ewolucja instytucji po 2018 r.

63%

Domańska A. , Wrzalik M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

nr 5(75)

101-112

PL

Celem niniejszego opracowania jest analiza pozycji ustrojowej oraz powierzonych na mocy ustawy kompetencji komisarzy wyborczych po nowelizacji kodeksu wyborczego w 2018 r. Komisarze wyborczy jako pełnomocnicy Państwowej Komisji Wyborczej, uczestniczą w przeprowadzaniu wszystkich rodzajów wyborów, a ich kompetencje przyznane na gruncie nowelizacji Kodeksu wyborczego, wzmacniają ich pozycję, jako organu wyborczego, ale również w relacji z samorządem terytorialnym. Zmiany, jakie zostały dokonane, istotnie wpłynęły na zwiększenie liczby powoływanych komisarzy wyborczych do 100, odejście od przyjętego modelu sędziowskiego, jak również dały uprawnienie organowi zewnętrznemu, jakim jest organ egzekutywy, decydowania, który z kandydatów i według jakich kryteriów zostanie wybrany, a następnie przedstawiony Państwowej Komisji Wyborczej.

EN

The purpose of this study is to analyze the political position and powers entrusted to election commissioners after the amendment of the Electoral Code in 2018. Election commissioners, as plenipotentiaries of the National Electoral Commission, participate in all types of elections, and their powers granted under the amendment to the Electoral Code strengthen their position as an electoral body, but also in relation to local government. The changes that have been made significantly increased the number of appointed election commissioners to 100, departed from the adopted judicial model, and gave the authority to an external body, i.e. the executive body, to decide which of the candidates and according to what criteria will be selected and then presented National Electoral Commission.