Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bezpośrednie promieniowanie słoneczne i jego ekstynkcja w atmosferze w Kołobrzegu w latach 1960-2000

100%

Uscka-Kowalkowska J.

Acta Agrophysica

|

2008

|

tom 12

|

nr 1[161]

2

The oldest heliographic and actinometric measurements in Poland

100%

Uscka-Kowalkowska J.

Acta Agrophysica. Rozprawy i Monografie

|

2010

|

nr 5[184]

3

Ekstynkcja bezpośredniego promieniowania słonecznego w Puławach w latach 1969–1989

100%

Uscka-Kowalkowska J.

Pamiętnik Puławski

|

2007

|

tom 144

4

Porównanie bezpośredniego promieniowania słonecznego i jego ekstynkcji w atmosferze w Warszawie i w Mikołajkach

100%

Uscka-Kowalkowska J.

Acta Agrophysica

|

2009

|

tom 14

|

nr 2[171]

PL

W opracowaniu porównano wielkość bezpośredniego promieniowania słonecznego i jego ekstynkcji w Warszawie i w Mikołajkach. Materiał źródłowy stanowiły wyniki pomiarów prowadzonych przez IMGW w latach 1960-2003. Do opracowania z badanego okresu wybrano tylko te dni, w których pomiary były wykonywane na obu stacjach. Dla każdej stacji obliczono wielkość promieniowania słonecznego dochodzącego do powierzchni Ziemi w stosunku do stałej słonecznej oraz przedstawiono strukturę spektralną promieniowania. Ekstynkcja bezpośredniego promieniowania słonecznego została przedstawiona poprzez wskaźnik zmętnienia Linkego zredukowany do masy atmosfery równej 2 (TLAM2). Średnio większym udziałem promieniowania słonecznego w porównaniu do stałej słonecznej w badanych dniach charakteryzowały się Mikołajki. Również średnia wartość wskaźnika zmętnienia Linkego wskazuje na mniejszą ekstynkcję promieniowania w Mikołajkach (TLAM2 = 2,86) w porównaniu z Warszawą (TLAM2 = 3,19). W przebiegu rocznym największe wartości TLAM2 obserwowane były wiosną (Warszawa) lub latem (Mikołajki), a najmniejsze zimą (dla obu stacji). Stan optyczny atmosfery został zbadany także w zależności od rodzaju występujących mas powietrza. Dla wszystkich wyróżnionych mas powietrza większe zmętnienie wystąpiło w Warszawie w porównaniu z Mikołajkami. Cechą wspólną dla obu stacji było największe zmętnienie w masie zwrotnikowej, a najmniejsze w arktycznej, spośród mas polarnych największym zmętnieniem charakteryzowało się powietrze kontynentalne.

EN

The present study makes a comparison of the amount of direct solar radiation and its extinction in Warsaw and in Mikołajki. The input material was sourced from the results of measurements recorded by the Institute of Meteorology and Water Management (IMGW) in the years 1960-2003. In this study, only those days are considered when the measurements were taken at both stations. For each station, the amount of solar radiation reaching the surface of the Earth was determined in relation to the solar constant and the spectral composition of the radiation was presented. The extinction of direct solar radiation was expressed by means of Linke’s turbidity factor reduced to the atmospheric mass of 2 (TLAM2). The average amount of solar radiation in relation to the solar constant recorded for the reference period was bigger in Mikołajki. Also, the mean turbidity factor indicates a smaller extinction in Mikołajki (TLAM2 = 2.86) when compared to Warsaw (TLAM2 = 3.19). In an annual course, the highest values of TLAM2 are observed in spring (Warsaw) or summer (Mikołajki), and the lowest in winter (at both stations). The optical state of the atmosphere was also evaluated depending on the type of prevailing air masses. For all distinguished air masses, the atmospheric turbidity was bigger in Warsaw than in Mikołajki. It is a characteristic feature of both stations that the highest turbidity occurred in tropical air masses and the lowest in arctic air masses. The continental type came out as the most turbid of all polar masses.

5

Porównanie wyników rejestracji usłonecznienia heliografem Campbella-Stokesa i czujnikiem świecenia słońca DSU12 w Koniczynce k. Torunia w latach 2006-2010

63%

Kejna M. , Uscka-Kowalkowska J.

Przegląd Geofizyczny

|

2012

|

tom Z. 1

11-20

PL

W artykule porównano wyniki rejestracji usłonecznienia heliografem Campbella-Stokesa (HCS) i czujnikiem świecenia Słońca DSU12 (DSU12) w Koniczynce k. Torunia w latach 2006-2010. W tym okresie średnie roczne wartości usłonecznienia wyniosły 1644,1 godz. (HCS) i 1699,1 godz. (DSU12). Różnica sięgnęła 55,0 godz., co stanowi 3,3% wartości zmierzonej HCS. Największe różnice występują w ciepłej połowie roku, kiedy to DSU12 rejestruje większe usłonecznienie, np. w czerwcu średnio o 24,1 godz., natomiast w chłodnej połowie roku usłonecznienie zarejestrowane przez DSU12 było mniejsze, np. w listopadzie o 9,4 godz. W przeliczeniu na jeden dzień różnice te sięgają od -0,31 godz. w listopadzie do 0,80 godz. w czerwcu. W wartościach względnych najmniejsze różnice występują w marcu (1,7%), kwietniu (1,5%) i wrześniu (3,7%). Zdecydowanie większe różnice, sięgające - 44,7% miesięcznego usłonecznienia, występują w grudniu. Przeprowadzona analiza wykazała wyraźną zmienność sezonową różnic usłonecznienia między porównywanymi przyrządami. Dlatego też przy przeliczaniu miesięcznych sum usłonecznienia celowe jest stosowanie odrębnych równań regresji do każdego z miesięcy. W tym celu, ze względu na indywidualne cechy każdego przyrządu, celowe jest prowadzenie kilkuletnich synchronicznych pomiarów za pomocą przyrządów tradycyjnych i automatycznych.

EN

In the article are compared the results of recording sunshine duration using a Campbell-Stokes heliograph (HCS) and a DSU12 sunshine duration sensor (DSU12) carried out at Koniczynka near Toruń in the years of 2006-2010. In the analysed period the annual mean values of sunshine duration were recorded as 1644.1 hours (HCS) and 1699.1 hours (DSU12). The difference reached 55 hours, i.e. 3.3%. The biggest differences occurred in the warm half of the year, when the DSU12 recorded more sunshine, e.g. on average 24.1 hours more in June. However in the cold months of the year the sunshine duration recorded using the sensor was shorter, e.g. at 9.4 hours in November. The average differences per day ranged from -0.31 hours in November to +0.80 hours in June. In relative values, the smallest differences occurred in March (1.7%), April (1.5%) and September (3.7%). Considerably larger differences, reaching -44.7% of monthly sunshine duration, were observed in December. The comparison demonstrated a distinct seasonal variability of the differences in sunshine duration between compared recorders. Therefore, it seems reasonable to apply separate regression equations for each month to determine monthly sums of sunshine duration. To this end, due to specific characteristics of each instrument, it is advisable to keep parallel records for several years using traditional and automatic recorders.

6

Zmienność warunków termiczno-opadowych w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) w okresie 1994-2007

63%

Uscka-Kowalkowska J. , Kejna M.

Acta Agrophysica

|

2009

|

tom 14

|

nr 1[170]

PL

W opracowaniu przedstawiono zmienność warunków termiczno-opadowych w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) w latach 1994-2007. W badaniach wykorzystano wyniki pomiarów wykonywanych w ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Średnia temperatura powietrza w badanym okresie osiągnęła 8,5°C, natomiast suma opadów 534,8 mm. Zarówno w przypadku temperatury powietrza, jak i opadów atmosferycznych następuje stopniowy ich wzrost, jednakże nie jest on istotny statystycznie. Według klasyfikacji termicznoopadowej H. Lorenc największą częstością charakteryzowały się lata mieszczące się w normie termicznej i opadowej oraz lata ciepłe – zarówno suche jak i mokre. Uzyskane wyniki dotyczące tendencji zmian temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w Koniczynce znajdują potwierdzenie w analogicznych wynikach dla całego obszaru Polski dla dłuższych okresów pomiarowych.

EN

This study presents the variability of temperature and precipitation conditions at Koniczynka (Chełmno Lakeland) in the years 1994-2007. The research draws on the measurements taken for the purpose of Integrated Environmental Monitoring. In the studied period the mean temperature of the air reached 8.5°C and the mean annual precipitation total amounted to 534.8 mm. A gradual increase was observed both in the case of air temperature and precipitation, however it was not statistically significant. According to H. Lorenc’s classification of temperature and precipitation, the most frequent were the years that fall within the mean values and warm years, whether dry or wet. The obtained results regarding the changes of air temperature and precipitation at Koniczynka have been validated against similar results for the whole of Poland in long-term periods of measurement.

7

Zróżnicowanie warunków biometeorologicznych w Toruniu i jego strefie podmiejskiej w 2012 r.

51%

Arazny A. , Uscka-Kowalkowska J. , Kejna M. , Przybylak R.

Przegląd Geograficzny. Polska Akademia Nauk

|

2016

|

tom 88

|

nr 1

8

Comparison of the predicted insulation of clothing in Toruń and Koniczynka in the years 1998–2012

51%

Arazny A. , Uscka-Kowalkowska J. , Kejna M.

Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation

|

2015

|

tom 47

|

nr 1

EN

This paper compares the predicted insulation of clothing (Iclp) in Toruń and Koniczynka, presented using a scale of evaluation of thermal environment proposed by B. Krawczyk (2000). The annual mean value of predicted insulation of clothing in urban areas of Toruń was equal to 1.0 clo, which was 0.1 less than in the agricultural area of Koniczynka. The influence of atmospheric circulation on the Iclp index was also analysed. The study used the circulation types as classified by Niedźwiedź (1981) in the Catalogue of atmospheric circulation for the Bydgoszcz-Toruń region (Przybylak and Maszewski 2009, 201 3). The frequency of occurrence of individual circulation types was examined along with their in fluence on the predicted insulation of clothing in different seasons of the year and in an annual course. During the year, the highest mean value of Iclp (1.4 clo in Koniczynka) corresponded to cyclonic situations with northerly advection, whereas the lowest value (0.8 clo in Toruń and Koniczynka) was observed for the anticyclonic wedge.

PL

Celem pracy jest porównanie przewidywanej termoizolacyjności odzieży (Iclp) w Toruniu i Koniczynce. Opracowanie wykonano dla Stacji IMGW Toruń Wrzosy oraz dla Stacji Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Koniczynce dla okresu 1998 – 2012. Każda z badanych stacji charakteryzuje się indywidualnymi cechami. Przewidywaną termoizolacyjności odzieży przedstawiono według skali oceny środowiska termicznego zaproponowanej przez B. Krawczyk (2000). Zbadano również wpływ cyrkulacji atmosferycznej na wskaźnik Iclp. W badaniach wykorzystano typy cyrkulacji wg klasyfikacji T. Niedźwiedzia (1981) z Katalogu cyrkulacji atmosferycznej dla Regionu Bydgosko - Toruńskiego (Przybylak i Maszewski 2009, 2013). Przeanalizowano częstość występowania poszczególnych typów cyrkulacji oraz ich wpływ na przewidywaną termoizolacyjność odzieży w poszczególnych porach roku i przebiegu rocznym.

9

Susze meteorologiczne w rejonie stacji ZMŚP w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) w latach 1951-2010

51%

Bąk B. , Kejna M. , Uscka-Kowalkowska J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2012

|

tom T. 12, z. 2

19-28

PL

W pracy przedstawiono problem występowania susz meteorologicznych na rolniczym obszarze zlewni Strugi Toruńskiej. Analizę zmienności miesięcznych susz meteorologicznych w latach 1951-2010 przeprowadzono na podstawie danych ze stacji Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie). Jest to rejon charakteryzujący się niewielką sumą roczną opadów - 548 mm, o bardzo dużej ich zmienności z roku na rok (od 307 mm w 1951 r. do 1050 mm w 1980 r.). W poszczególnych miesiącach zmienność opadów jest jeszcze większa (współczynnik zmienności zmienia się od 49% w marcu do 93% w czerwcu). Intensywność suszy w każdym miesiącu oceniono za pomocą wskaźnika standaryzowanego opadu SPI (Standardized Precipitation Index). W Koniczynce w badanym wieloleciu susze pojawiały się we wszystkich miesiącach roku. Stwierdzono 73 okresy suszy, które łącznie trwały 186 miesięcy, czyli przez 26% miesięcy badanego wielolecia. Najczęściej pojawiały się jednomiesięczne susze (28 razy), oraz dwu- (15 razy) i trzymiesięczne (po 13 razy). Przeciętny okres suszy trwał 2,5 miesiąca, a najdłuższy - 10 miesięcy. Najwięcej ekstremalnych susz pojawiło się w marcu, kwietniu, sierpniu i grudniu, silnych susz w lutym i we wrześniu, a umiarkowanych w sierpniu i w grudniu. Dla rolnictwa istotne znaczenie mają susze meteorologiczne w okresie wiosennym (III-V) i letnim (VI-VIII). W wieloleciu 1951-2010 trwały one łącznie 96 miesięcy, co stanowi 13% badanego okresu i powodowały opóźnienie siewu i wschodów roślin lub całkowite ich usychanie. W niektórych latach, np. w 1971, 1975, 1996, 2003 r., wczesnowiosenną suszę meteorologiczną poprzedzała dodatkowo susza w miesiącach zimowych.

EN

The paper presents the problem of meteorological droughts in an agricultural catchment of the Struga Toruńska. The analysis of monthly variation of meteorological droughts between 1951 and 2010 was based on data from the Station of Integrated Environmental Monitoring in Koniczynka (Chełmno Lakeland). The region is characterized by a small sum of annual rainfall (548 mm), and a high year-to-year variability (from 307 mm in 1951 to 1050 mm in 1980). For particular months, the variability coefficient was even higher ranging from 49% for March to 93% for June. The intensity of drought in each month was assessed using Standardized Precipitation Index (SPI). In Koniczynka, droughts were recorded in all months of the year. Seventy three periods of drought were recorded which lasted in total 186 months i.e. 26% of the study period. Most frequent were one-month droughts (28), two-month (15) and three-month (13) droughts. The average dry period lasted 2.5 months; the longest lasted 10 months. The extreme droughts appeared most often in March, April, August and December (3 cases in each), severe droughts - in February and in September (4), and moderate droughts in August and December (7). Meteorological droughts particularly important for agriculture are those in the spring (March-May) and summer (June-August) time. In the years 1951-2010 they lasted 96 months in total, which represented 13% of the study period (March-August). They caused delayed sowing and sprouting of plants or complete plant wilting. Moreover, in some years (1971, 1975, 1996, 2003) meteorological drought in the winter months preceded the early spring drought.

10

Bilans promieniowania w Koniczynce koło Torunia w latach 2011-2012

51%

Kejna M. , Uscka-Kowalkowska J. , Arazny A.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

tom 23

|

nr 1[63]

PL

W artykule przedstawiono zmiany poszczególnych składowych bilansu radiacyjnego w cyklu rocznym i dobowym w Koniczynce k. Torunia w latach 2011–2012. Badania prowadzono za pomocą Net Radiometer CNR 4 fi rmy Kipp & Zonen nad powierzchnią trawiastą. W Koniczynce roczne sumy K↓ wyniosły 3901,1 MJ·m–2 w 2011 roku i 3840,1 MJ·m–2 w 2012 roku. Średnie miesięczne wartości albedo wahały się od 16 do 57%, przekraczając 80% w dniach z pokrywą śnieżną. Bilans promieniowania krótkofalowego (K*) sięgnął 3039,1 MJ·m–2 w 2011 roku i 3085,6 MJ·m–2 w 2012 roku. Wypromieniowanie długofalowe (L↑) z cieplejszej powierzchni ziemi było większe (11 431,5 MJ·m–2 w 2011 r. i 11 405,8 MJ·m–2 w 2012 r.) niż zwrotne promieniowanie długofalowe atmosfery (odpowiednio 10 032,8 i 10 050,4 MJ·m–2), stąd też bilans promieniowania długofalowego (L*) przyjął wartości ujemne (odpowiednio –1398,7 i –1355,4 MJ·m–2). Bilans radiacyjny (Q*) był ujemny w styczniu i lutym 2011 roku oraz w okresie od listopada 2011 do stycznia 2012 roku i w grudniu 2012 roku, przyjmując najmniejsze wartości w grudniu 2011 roku (–40,9 MJ·m–2). Największe wartości Q* osiągnął w czerwcu 2011 roku (386,4 MJ·m–2) i lipcu 2012 roku (341,1 MJ·m–2). W sumie w ciągu roku powierzchnia ziemi w Koniczynce otrzymała 1640,4 MJ·m–2 w 2011 roku i 1730,2 MJ·m–2 w 2012 roku. Bilans promieniowania w Koniczynce wykazuje cykliczność dobową i roczną zaburzaną przez zachmurzenie oraz parę wodną i aerozole.

EN

This article describes changes in individual components of the solar radiation balance in an annual and diurnal course at Koniczynka near Toruń in the years 2011–2012. Observations were conducted on grass-covered surfaces, using a Kipp & Zonen CNR 4 net radiometer. At Koniczynka, the annual total incoming solar radiation (K↓) amounted to 3901.1 MJ·m–2 in 2011 and 3840.1 MJ·m–2in 2012. Mean monthly values of the albedo ranged from 16 to 57% and exceeded 80% when the ground was covered by snow. The short wave radiation balance (K*) reached 3039.1 MJ·m–2 in 2011 and 3085.6 MJ·m–2 in 2012. The upward long wave terrestrial radiation (L↑) emitted from warmer surfaces was greater (11,431.5 MJ.m–2 in 2011 and 11,405.8 MJ·m–2 in 2012) than the downward long wave atmospheric radiation (10,032.8 MJ·m–2 and 10,050.4 MJ·m–2, respectively), therefore the long wave radiation balance (L*) was negative (–1398.7 MJ·m–2 and –1355.4 MJ·m–2, respectively). The net radiation balance (Q*) was negative in January and February 2011, and from November 2011 until January 2012, as well as in December 2012, with the lowest values in December 2011 (–40.9 MJ·m–2). The highest values of Q* were observed in June 2011 (386.4 MJ·m–2) and July 2012 (341.1 MJ·m–2). All in all, the ground surface at Koniczynka received 1640.4 MJ·m–2 in 2011 and 1730.2 MJ·m–2 in 2012. The net radiation balance at Koniczynka follows a diurnal and an annual cycle, disturbed by cloudiness, water vapour and aerosols.

11

Bilans promieniowania w Koniczynce koło Torunia w latach 2011–2012

51%

Kejna M. , Uscka-Kowalkowska J. , Araźny A.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

tom Vol. 23, No. 1

26--42

PL

W artykule przedstawiono zmiany poszczególnych składowych bilansu radiacyjnego w cyklu rocznym i dobowym w Koniczynce k. Torunia w latach 2011–2012. Badania prowadzono za pomocą Net Radiometer CNR 4 fi rmy Kipp & Zonen nad powierzchnią trawiastą. W Koniczynce roczne sumy K↓ wyniosły 3901,1 MJ·m–2 w 2011 roku i 3840,1 MJ·m–2 w 2012 roku. Średnie miesięczne wartości albedo wahały się od 16 do 57%, przekraczając 80% w dniach z pokrywą śnieżną. Bilans promieniowania krótkofalowego (K*) sięgnął 3039,1 MJ·m–2 w 2011 roku i 3085,6 MJ·m–2 w 2012 roku. Wypromieniowanie długofalowe (L↑) z cieplejszej powierzchni ziemi było większe (11 431,5 MJ·m–2 w 2011 r. i 11 405,8 MJ·m–2 w 2012 r.) niż zwrotne promieniowanie długofalowe atmosfery (odpowiednio 10 032,8 i 10 050,4 MJ·m–2), stąd też bilans promieniowania długofalowego (L*) przyjął wartości ujemne (odpowiednio –1398,7 i –1355,4 MJ·m–2). Bilans radiacyjny (Q*) był ujemny w styczniu i lutym 2011 roku oraz w okresie od listopada 2011 do stycznia 2012 roku i w grudniu 2012 roku, przyjmując najmniejsze wartości w grudniu 2011 roku (–40,9 MJ·m–2). Największe wartości Q* osiągnął w czerwcu 2011 roku (386,4 MJ·m–2) i lipcu 2012 roku (341,1 MJ·m–2). W sumie w ciągu roku powierzchnia ziemi w Koniczynce otrzymała 1640,4 MJ·m–2 w 2011 roku i 1730,2 MJ·m–2 w 2012 roku. Bilans promieniowania w Koniczynce wykazuje cykliczność dobową i roczną zaburzaną przez zachmurzenie oraz parę wodną i aerozole.

EN

This article describes changes in individual components of the solar radiation balance in an annual and diurnal course at Koniczynka near Toruń in the years 2011–2012. Observations were conducted on grass-covered surfaces, using a Kipp & Zonen CNR 4 net radiometer. At Koniczynka, the annual total incoming solar radiation (K↓) amounted to 3901.1 MJ·m–2 in 2011 and 3840.1 MJ·m–2in 2012. Mean monthly values of the albedo ranged from 16 to 57% and exceeded 80% when the ground was covered by snow. The short wave radiation balance (K*) reached 3039.1 MJ·m–2 in 2011 and 3085.6 MJ·m–2 in 2012. The upward long wave terrestrial radiation (L↑) emitted from warmer surfaces was greater (11,431.5 MJ. m–2 in 2011 and 11,405.8 MJ·m–2 in 2012) than the downward long wave atmospheric radiation (10,032.8 MJ·m–2 and 10,050.4 MJ·m–2, respectively), therefore the long wave radiation balance (L*) was negative (–1398.7 MJ·m–2 and –1355.4 MJ·m–2, respectively). The net radiation balance (Q*) was negative in January and February 2011, and from November 2011 until January 2012, as well as in December 2012, with the lowest values in December 2011 (–40.9 MJ·m–2). The highest values of Q* were observed in June 2011 (386.4 MJ·m–2) and July 2012 (341.1 MJ·m–2). All in all, the ground surface at Koniczynka received 1640.4 MJ·m–2 in 2011 and 1730.2 MJ·m–2 in 2012. The net radiation balance at Koniczynka follows a diurnal and an annual cycle, disturbed by cloudiness, water vapour and aerosols.

12

Susze meteorologiczne w rejonie stacji ZMŚP w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) w latach 1951-2010

51%

Bak B. , Kejna M. , Uscka-Kowalkowska J.

Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie

|

2012

|

tom 12

|

nr 2[38]

13

Zróżnicowanie wilgotności powietrza na terenie Torunia w 2012 roku

38%

Uscka-Kowalkowska J. , Przybylak R. , Kunz M. , Maszewski R. , Araźny A. , Kejna M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

tom Vol. 23, No. 4

393--409

PL

W opracowaniu przedstawiono zagadnienie zróżnicowania pola wilgotności powietrza w Toruniu w 2012 roku. Do tego celu wykorzystano wyniki pomiarów z 5 punktów usytuowanych w różnych częściach miasta. Wilgotność powietrza została przedstawiona poprzez dwie jej charakterystyki: wilgotność względną (%) i ciśnienie pary wodnej (hPa). Uzyskane wyniki wskazują na duże zróżnicowanie wilgotności powietrza w mieście zarówno w świetle wartości średnich rocznych, miesięcznych, jak i dobowych. W przypadku wilgotności względnej średnio w roku najmniejszą wartość zaobserwowano w centrum miasta w punkcie LO1 (75%), natomiast największą w lesie na wschodzie. Zróżnicowanie wilgotności powietrza na terenie Torunia w 2012 roku 409 miasta w punkcie LBI (82%). W przypadku ciśnienia pary wodnej średnio w roku największe wartości wystąpiły w centrum miasta (LO1) oraz obszarze leśnym (LBI) – po 9,8 hPa, natomiast najmniejsze na północy miasta w punkcie WRZ (9,4 hPa). Zbadano także wpływ sytuacji synoptycznych na zróżnicowanie wilgotności powietrza na terenie miasta. Zarówno w przypadku wilgotności względnej, jak i ciśnienia pary wodnej obserwuje się nieco większe ich zróżnicowanie na terenie miasta w czasie występowania układów antycyklonalnych w porównaniu z cyklonalnymi. Jedynie latem między stacjami LO1 (centrum miasta) i LBI (obszar leśny na wschodzie miasta) następuje odwrócenie relacji wielkości różnic ciśnienia pary wodnej przy różnych układach barycznych. Na zróżnicowanie wielkości wilgotności powietrza wpływają pozostałe elementy meteorologiczne. Problem ten zbadano na przykładzie stacji LO1 i WRZ. Znaleziono istotną statystycznie korelację wielkości różnic wilgotności względnej oraz prędkości wiatru dla wszystkich pór roku. W przypadku zachmurzenia jego wielkość jest istotnie skorelowana z różnicami ciśnienia pary wodnej, natomiast z wilgotnością względną nie wykazuje korelacji.

EN

In this article the problem of spatial diversity of the air humidity field in Toruń in 2012 is addressed. For this purpose, results of measurements taken at 5 sites located in different parts of the city were used. The air humidity is presented through its relative humidity (%) and the water vapour pressure (hPa). The obtained results indicate a substantial diversity of air humidity in the city, whether represented as mean annual, monthly or diurnal values. In the case of the relative humidity, the lowest mean value was observed in the city centre, at LO1 (75%), whereas the highest value was recorded in a wood at the LBI (82%) site, located in the east of the city. As far as the water vapour pressure is concerned, the highest annual mean values occurred in the city centre (LO1) and the woodland area (LBI) – 9.8 hPa each, whereas the lowest readings were observed at WRZ in the north of the city (9.4 hPa). The influence of the synoptic situations on the diversity of air humidity in the city was also analysed. Both the relative humidity and the water vapour pressure were found to be slightly more diversified within the city when anticyclonic pressure systems prevailed, as compared to cyclonic systems. Only in the summer, between LO1 (city centre) and LBI (woodland in the east), did the correlation reverse. The diversity of air humidity is affected by meteorological elements. The problem was studied on the basis of the observations made at the LO1 and WRZ sites. A statistically significant correlation was found in the values of the difference in relative humidity and wind speed in all seasons of the year. In the case of cloudiness, its amount is significantly correlated with the differences in the water vapour pressure, but no correlation was found of this element with the relative humidity.

14

Zróżnicowanie klimatów lokalnych Torunia – założenia projektu i wstępne wyniki badań

38%

Kunz M. , Uscka-Kowalkowska J. , Przybylak R. , Kejna M. , Araźny A. , Maszewski R.

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

tom T. 10, z. 3

85--94

EN

This paper presents the outline, methodology, and the state of the realization of a research project. Its goal is to study the influence of environmental, dynamic, and anthropogenic factors on meteorological and biometeorological conditions. It is also planned to work out a map of Toruń topoclimates. The research was performed for over a year on the basis of a network of 26 measurement points selected in different places in Toruń and its neighbourhood with automatic registration of basic meteorological elements and thermal imageries from Terra ASTER satellite. The environment geographic information system created in ArcGIS is used for interpolation of individual meteorological elements and for distribution of biometeorological indices. Various spatial data were used such as land cover, land use, localization and height of buildings, digital elevation model (DEM), and present-day colour orthophotomap. Project results relating to the variability of Toruń bioclimatic conditions may be used for organization of tourism and recreation, and the created map of topoclimates for spatial planning and further development of the city.

PL

Praca prezentuje założenia, metodykę oraz stan realizacji projektu naukowo-badawczego, którego celem jest zbadanie wpływu czynników środowiskowych, dynamicznych i antropogenicznych na warunki meteorologiczne i biometeorologiczne wraz z planowanym opracowaniem mapy topoklimatów miasta Torunia. Badania prowadzone są od ponad roku w oparciu o założoną w wybranych miejscach Torunia i okolic sieć 26 punktów pomiarowych z automatyczną rejestracją podstawowych elementów meteorologicznych oraz docelowo satelitarne obrazy termalne pozyskane z satelity Terra ASTER. Zbudowany w środowisku ArcGIS system informacji geograficznej (GIS) wykorzystywany jest do interpolacji rozkładu poszczególnych elementów meteorologicznych oraz rozkładu wskaźników biometeorologicznych. Do tego systemu pozyskano i wprowadzono już wiele danych przestrzennych, jak pokrycie/użytkowanie terenu, lokalizacja i wysokość budynków, model wysokościowy terenu (DEM) oraz aktualną barwną ortofotomapę. Uzyskane w projekcie wyniki dotyczące zmienności warunków bioklimatycznych Torunia będą mogły być wykorzystane w organizacji turystyki i rekreacji, a utworzona mapa topoklimatów w planowaniu przestrzennym i dalszym rozwoju miasta.

15

Zróżnicowanie kierunku i prędkości wiatru na obszarze Torunia (centralna Polska) w 2012 roku

38%

Strzyzewski T. , Uscka-Kowalkowska J. , Przybylak R. , Kejna M. , Arazny A. , Maszewski R.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2015

|

tom 24

|

nr 1[67]

16

Zróżnicowanie wilgotności powietrza na terenie Torunia w 2012 roku

38%

Uscka-Kowalkowska J. , Przybylak R. , Kunz M. , Maszewski R. , Arazny A. , Kejna M.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

tom 23

|

nr 4[66]

17

Zróżnicowanie kierunku i prędkości wiatru na obszarze Torunia (centralna Polska) w 2012 roku

38%

Strzyżewski T. , Uscka-Kowalkowska J. , Przybylak R. , Kejna M. , Araźny A. , Maszewski R.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2015

|

tom Vol. 24, No. 1

79--89

PL

Elementem meteorologicznym bardzo istotnym z punktu widzenia mieszkańców miast jest wiatr, wpływający m.in. na temperaturę odczuwalną, zasięg miejskiej wyspy ciepła czy stężenie zanieczyszczeń w atmosferze. Na podstawie badań przeprowadzonych w Toruniu w 2012 roku stwierdzono duże deformacje kierunku oraz zmniejszenie prędkości wiatru w stosunku do terenów podmiejskich. Najmniejsze średnie prędkości wiatru odnotowano na terenach leśnych (0,2 m·s–1 ) oraz parkowych (0,6 m·s–1 ), a największe wystąpiły na obszarze o zabudowie wielorodzinnej (1,1 m·s–1 ). Analizie poddano również modyfi kacje kierunków wiatru. Największe wystąpiły na obszarze leśnym, a najmniejsze na obszarze o zabudowie zróżnicowanej.

EN

Wind is a particularly significant meteorological element from the point of view of the residents of cities, as it affects, for example, the subjective temperature, the extent of the Urban Heat Island or the concentration of atmospheric pollution. On the basis of observations carried out in Toruń in 2012, great deformations of wind directions and reduction of its speed were found as compared to suburban areas. The lowest values of annual mean speed were recorded in forest areas (0.2 m·s–1 ) and in parks (0.6 m·s–1 ). The highest winds, on the other hand, occurred in the area of multi-apartment buildings (1.1 m·s–1 ). Modifications of wind directions were also analysed and were found to occur to the greatest extent in forest areas, and in areas of diversified land development, the least.