W artykule przedstawiono zagadnienia, spotykane przy sporządzaniu oceny oddziaływania transportu drogowego na środowisko. Dotyczą one modelowania i bilansowania emisji z silników pojazdów oraz opracowywania i analizowania map przestrzennego rozkładu stężenia zanieczyszczeń w skali miasta. Ponadto, opisano modele emisji i dyspersji zanieczyszczeń, wchodzące w skład zintegrowanego systemu komputerowego, którego zadaniem jest określanie bieżącego oraz prognozowanego stanu jakości powietrza. W celu przedstawienia możliwości systemu, wykonano symulacje numeryczne obciążenia ruchem sieci komunikacyjnej. Ich zadaniem było, wskazanie optymalnego rozwiązania komunikacyjnego ze względu na całkowitą sumaryczną wartość emisji drogowej oraz stężenie zanieczyszczeń w wybranych obszarach. W obliczeniach emisję określano na podstawie informacji z europejskiej bazy danych HBEFA, natomiast wartości stężenia zanieczyszczenia wyznaczano z wykorzystaniem formuły gaussowskiego skończonego liniowego źródła emisji, przy czasie uśredniania równym jednej godzinie.
EN
In the paper a method of evaluation of influence of road transport pollutants on environment in city scale is presented. This method allows to calculate road emission and concentration of pollutants. Described models of car exhaust pollutants emission and dispersion are part of the integrated computational system. The system calculates concentration of pollutant using gaussian finite line source model and model of emission based on average vehicle velocity. The results of numerical simulations of carbon monoxide and nitrogen oxides concentrations for designed and extensive road network are presented in the paper as well.
Jednym z istotnych czynników nieustannie kontrolowanych przez kierowcę pojazdu podczas jazdy jest zachowanie pojazdu oprzedzającego. Osoba kierująca pojazdem, obserwując pojazd jadący bezpośrednio przed nim, stara się dostosować prędkość ruchu do prędkości ruchu poprzednika oraz zachować do niego bezpieczną odległość. Odległość ta, zapewnia kierującemu zatrzymanie pojazdu bez powodowania kolizji. W pracy porównywano wyniki pomiarów eksperymentalnych z wynikami modelowania ruchu pojazdu poruszającego się za innym pojazdem w ruchu drogowym. Do porównania wybrano kilka powszechnie stosowanych modeli typu bezpiecznej odległości.
EN
One of the important factors constantly controlled by the driver is behavior of previous vehicle. The driver observing the leader move tries to adjust speed to him and keep to him safe distance. This distance, allow the driver to stop vehicle without coursing a collision. The results of experimental measurements and results of modeling of car following process in the paper have been compared. The comparison concern a few selected microscopic safe distance models.
W pracy przedstawiono metodę wyznaczania maksymalnego przyspieszenia pojazdów samochodowych, zależnego od parametrów niezależnych określających proces rozpędzania. W proponowanej metodzie do identyfikacji właściwości dynamicznych pojazdów stosuje się model dynamiki pojazdów jedno i wieloczłonowych. Do uogólnienia przebiegów przyspieszenia pojazdów uzyskanych na podstawie symulacji numerycznych zaproponowano zastosowanie sztucznej sieci neuronowej. Rozważano dwa typy sieci neuronowych o sigmoidalnej i radialnej funkcji aktywacji neuronu. Wyboru architektury sieci i obliczeń wartości wag neuronów dokonano w pakiecie Statistica. Do oceny błędów predykcji posłużono się wynikami badań drogowych dla próby rozpędzania pojazdu osobowego ze zmianą biegów. Uzyskane w procesie modelowania powierzchnie aproksymacyjne mogą znaleźć zastosowanie w parametryzacji dynamiki ruchu pojazdów w bardziej ogólnych modelach symulacji ruchu drogowego.
EN
The paper presents a method for determination of maximum vehicle acceleration dependent on the independent parameters defining an acceleration process. In the proposed method to identification vehicle dynamic properties the model of multi-body dynamic has been used. For generalization the vehicle acceleration results obtained from road measurements and numerical simulation the artificial neural network (ANN) has been applied. In the paper the MLP and RBF ANN networks has been considered. Selection of ANN network architecture and calculation of neuron weights has been made in the Statistica software. In order to calculate prediction error the results of road investigation has been used. The approximation surfaces obtained during modeling can be used to parameterization of vehicle dynamic parameters in more general traffic simulation models.
In the paper the results of traffic flow modelling using the parameterized and not-parameterized microscopic traffic flow model have been presented. The acceleration, speed and intensity of car exhaust emission have been analysed. On the base on registered motion parameters the analysis of exhaust emission intensity has been performed for a single lane road connecting two intersections. Dynamics characteristic of car bon monoxide, hydrocarbons and nitrogen oxides were used for calculation of the exhaust emission from passenger vehicles with SI engine and the catalytic converter. The traffic simulation was carried outfor the road network in which traffic flow is determined by different time of traffic light phases. The functions of the maximal acceleration of vehicles were applied in the parameterized microscopic traffic flow model. These functions were calculated as dependent on angle of road slope and the additional vehicle load using the model of vehicle dynamics. Simulations of traffic of the vehicles stream were carried for the communication system, where the vehicle flow was determined time of duration 's individual phases of traffic lights. In the traffic model of the stream the maximum acceleration of vehicles relative to slope angle of a street and the surcharge of the vehicle, appointed with using of the model of dynamics traffic were taken into account.
PL
Modelowanie emisji substancji szkodliwych spalin z silników pojazdów w warunkach eksploatacji trakcyjnej wymaga zastosowania modelu ruchu potoku pojazdów. Do identyfikacji i analizy procesów zachodzących w układach komunikacyjnych o skali przestrzennej kilku skrzyżowań zazwyczaj stosowane są mikroskopowe modele ruchu. Modele ruchu tego typu umożliwiają symulację potoku pojazdu, w trakcie której rozpatrywany jest ruch każdego z pojazdów z uwzględnieniem jego właściwości dynamicznych. Fakt ten ma zasadnicze znaczenie przy wyborze sposobu obliczania i bilansowania emisji związków szkodliwych spalin. Znając chwilowe przyspieszenie i prędkość pojazdu, obliczenia dotyczące emisji można wykonać w oparciu o jedną z metod: średniej emisji drogowej i natężenia emisji. Przy obliczaniu emisji tymi metodami decydującego znaczenia nabiera rodzaj uwzględnionych w modelu ruchu parametrów wpływających na przyspieszenie i prędkość pojazdów. W pracy przedstawiono wyniki modelowania ruchu potoku pojazdów według mikroskopowego modelu ruchu z pominięciem i uwzględnieniem parametryzacji właściwości dynamicznych pojazdów. Dla wybranego pojedynczego pojazdu z potoku analizowano przyspieszenie i prędkość oraz obliczone natężenie emisji. Na podstawie zarejestrowanych parametrów ruchu dokonano również analizy natężenia emisji wzdłuż odcinka drogi łączącego dwa sąsiednie węzły drogowe. Symulacje ruchu potoku pojazdów przeprowadzano dla układu komunikacyjnego, w którym przepływ pojazdów był zdeterminowany czasem trwania poszczególnych faz sygnalizacji świetlnej. W modelu ruchu potoku uwzględniono maksymalne przyspieszenie pojazdów w zależności od kąta nachylenia jezdni i dodatkowego obciążenia pojazdu, wyznaczone z wykorzystaniem modelu dynamiki ruchu.
W pracy przedstawiono problem modelowania natężenia emisji związków szkodliwych spalin w warunkach ruchu miejskiego, charakteryzowanego wartościami chwilowej prędkości i przyspieszenia, z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych. Analizowano natężenie emisji związków szkodliwych spalin, takich jak: tlenek węgla, tlenki azotu oraz węglowodory. Do predykcji natężenia emisji zaproponowano wykorzystanie jednokierunkowych wielowarstwowych sieci neuronowych. Proces uczenia sieci przeprowadzono na podstawie danych eksperymentalnych zarejestrowanych w warunkach trakcyjnych.
EN
The paper concerns with emission intensity modeling in a city traffic conditions by means of an artificial neural networks. Instantaneous vehicle velocity and acceleration are used in order to describe the traffic. The emission intensity is calculated for a three exhaust gas components such as: carbon monoxide, nitrogen oxides and hydrocarbon. A multilayer feed-forward artificial networks are applied for calculation of the emission intensity. The trainee process of neural networks was performed using the measurement data obtained in a real traffic conditions.
W pracy przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z modelowaniem ruchu potoku pojazdów z wykorzystaniem modeli mikro i makroskopowych. Oba rodzaje modeli odróżnia od siebie sposób uwzględnienia pojazdów w potoku oraz opis ich ruchu. Modele mikroskopowe wymagają modelowania dynamiki ruchu pojedynczych pojazdów oraz interakcji zachodzących pomiędzy sąsiadującymi pojazdami . Natomiast w modelach makroskopowych, pojazdy traktowane są jako strumień, którego zmiany opisywane są poprzez natężenie, gęstość oraz prędkość. Prezentowane wyniki modelowania dotyczą układu komunikacyjnego, w którym ruch pojazdów jest sterowany sygnalizacją świetlną. Dla rozważanego scenariusza drogowego analizowano przestrzenne rozkłady prędkości i gęstości potoku pojazdów. Po uwzględnieniu danych o natężeniu emisji dla wybranych kategorii pojazdów wykonano bilansowanie emisji.
EN
In the paper a fundamental issues of traffic flow modeling are presented. The micro and macroscopic models were chosen for traffic modelling. The method of regarding vehicles in stream distinguishes these models. The microscopic models require modelling of motion of individual vehicles as well as interaction between neighboring vehicles. However in macroscopic models vehicles are treated as the stream which motion are described by intensity, density and mean speed. The spatial changes of density and vehicles speed obtained using both models were analyzed. Results of computer simulations concern road network in which traffic flow is controlled by traffic light. The model of instantaneous emission has been used to estimate exhaust emission for a different car categories.
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza pochodzenia motoryzacyjnego w obszarze parkingów samochodowych zlokalizowanych w obrębie miasta Bielska-Białej. Pomiary wykonano za pomocą przenośnej stacja monitoringu powietrza AQM 10, rejestrującej warunki atmosferyczne oraz stężenia zanieczyszczeń tlenu węgla, tlenków azotu, węglowodorów. Analiza stężeń zarejestrowanych w obszarze zamkniętych i otwartych parkingów nie wskazuje na występowanie przekroczeń dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń. Największe stężenia zanieczyszczeń odnotowano na parkingu zamkniętym, na którym było ono kilkukrotnie większe niż w obszarze parkingów otwartych.
EN
The paper presents the results of preliminary measurements of car exhaust pollutants for two types of car parks located within the city of Bielsko-Biala. The AQM 10 Air Quality Station to gather the pollutants concentration data in real time was used. In each garage, concentration of carbon monoxide (CO), nitrogen oxides (NOx) and volatile organic compounds (VOC) with one minute averaging were measured. At the same time, metrological parameters, temperature and humidity were also collected. Analysis of all pollutants concentration collected in an enclosed and in a opened car parks indicates that the air quality standards were not exceeds. The highest pollutants concentrations are measured in an enclosed garage, in which concentration of carbon monoxide were several times higher than in the open parking areas.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przedstawiono propozycję obliczeniowego określenia emisji oraz dyspersji związków szkodliwych spalin w obszarze węzła drogowego. Przyjęto przebiegi średniej prędkości pojazdów jako czynnik determinujący emisję. Zastosowano model, w którym dla każdej z jezdni łączącej węzły drogowe, rozważono odcinki ruchu o różnych prędkościach. Taki sposób opisu umożliwia uwzględnienie w obliczeniach specyficznego charakteru ruchu pojazdów na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną. Emisje bilansowano dla 1-godzinnych przedziałów czasowych, przyjmując w tych przedziałach niezmienność warunków determinujących prędkości pojazdów. Wykorzystując koncepcję źródła liniowego, często stosowaną do opisu ciągu źródeł emisji jakimi są poruszające się pojazdy. Wyznaczono średni, 1-godzinny rozkład stężeń wyemitowanych substancji. Porównano i skomentowano wyniki obliczeń dla przyjętego modelu ruchu i modelu uproszczonego, scharakteryzowanego wyłącznie poprzez prędkość średnią.
EN
In the paper a computer method for calculating the amount of emission and concentration of exhaust pollutants at road intersections is presented. The average vehicle velocity concept was chosen for emission modelling. For the model proposed, each road line is divided into subintervals. This approach enables more realistic calculations of emission at the road intersections when dynamic States of traffic occur. Concentration of the pollutant was calculated for one hour time interval using Gaussian finite line source model. The calculation results obtained have been compared with those using a simple model which does not take into account the road subintervals.
W artykule przedstawiono postępowanie umożliwiające obliczenie emisji wzdłuż układu komunikacyjnego. Parametry wejściowe do modelu emisji otrzymano z mikroskopowego modelu ruchu potoku pojazdów. Symulacje ruchu pojazdów wykonano w pakiecie Vissim. Bilansowanie emisji w układzie przeprowadzono dyskretyzując odcinki drogowe na segmenty o stałej długości. Zamieszczono przykładowe wyniki modelowania obejmujące analizę zmiany emisji wzdłuż poszczególnych pasów ruchu na wlotach skrzyżowania, na którym przepływ potoku pojazdów jest sterowany przez sygnalizację świetlną.
EN
In the paper the procedure for car exhaust emission calculation along the road network has been presented. Input parameters for an emission model were obtained from the microscopic traffic flow model. Traffic simulations have been performed in Vissim software. To analyse emission in a road sections whole network has been discretized into fixed length segments. The examples of traffic flow emission modelling for selected lanes at intersection where the traffic flow is controlled by traffic lights are also presented.
Artykuł przedstawia rozwiązanie problemu realizacji zadanej trajektorii masy skupionej zawieszonej na linie i zanurzonej w wodzie niezależnie od ruchów poziomych i pionowych statku wywołanych falowaniem morza. Lina jest przykładem układu wiotkiego. Do dyskretyzacji zastosowano zmodyfikowaną metodę sztywnych elementów skończonych. W tym podejściu współrzędne uogólnione elementów skończonych opisują pozycję środka ciężkości oraz kąt nachylenia osi elementu względem układu inercjalnego. Wzajemne położenie elementów opisują równania więzów geometrycznych. Uwzględniono podatność giętną liny oraz oddziaływanie środowiska wodnego. Uzyskano efektywny numerycznie model pozwalający na rozwiązanie zadania optymalizacji dynamicznej. Zmiennymi decyzyjnymi były wartości przemieszczenia liny nawijanej na bęben wciągarki. Pokazano wpływ liczby punktów, na które dzielono przedział czasu symulacji na realizowaną trajektorię oraz na czas i błąd obliczeń. Analizowano również wpływ prędkości ruchu poziomego statku oraz wartości masy skupionej zawieszonej na linie na wyniki obliczeń.
EN
The paper presents a solution to the problem of trajectory realisation by the payload suspended on a rope submerged in water despite vertical motion of a vessel caused by the wavy sea. The rope is an example of a slender system. It is discretised by means of a modified rigid finite element method. In this approach the coordinates of the center of the mass and the angle of inclination of the element axis with respect to the inertial coordinate system are generalised coordinates of the element. Reciprocal position of elements is defined by means of geometrical constraint equations. Bending flexibility and hydrodynamic forces are taken into account. Due to the numerical effectiveness of the method it can be used for the solution of dynamic optimization problems. The optimization problem presented in the paper is the stabilization of a payload (realization of a given trajectory) despite the motion caused by sea waves and movement of a vessel. Hydrodynamic forces cause the deviation of the payload from its trajectory due to the large deflections and the constant length of the rope. It is shown that the number of points into which the time interval is divided has a significant influence of time and error of calculations. The influence of the velocity of the vessel and the lumped mass at the end of the rope on the displacement of the end of the rope is also discussed.
The paper presents an application of different formulations of the rigid finite element method (RFEM) to dynamic analysis of flexible beams. We discuss numerical effectiveness of the classical RFEM and an alternative approach in which continuity of displacements is preserved by means of constraint equations. The analysis is carried out for a benchmark problem of the spin-up motion in planar and spatial cases. Torsion is omitted for numerical simulations and two cases of the new approach are considered. The results obtained by means of these methods are compared with the results obtained using a nonlinear two-node superelement.
In the paper a nonlinear model of a lattice-boom crane with lifting capacity up to 700mT for static analysis is presented. The rigid finite element method is used for discretisation of the lattice-boom and the mast. Flexibility of rope systems for vertical movement and for lifting a load is also taken into account. The computer programme developed enables forces and stress as well as displacements of the boom to be calculated. The model is validated by comparison of the authors’ own results with those obtained using professional ROBOT software. Good compatibility of results has been obtained.
The procedure for calculation of a car maximal acceleration during speeding up with changing shifts of a gearbox in dependence on several independent parameters has been presented in the paper. The parameters taken into consideration are the angle of a road slope and the additional vehicle load. The maximal acceleration for investigated vehicle category has been calculdted on the basis of many numerical simulations. During these simulations the dynamics of vehicle motion has been modelled for different road conditions. In order to approximate the results of acceleration the power polynomials were applied. The least sąuare method has been used in calculations of polynomial coefficients. The results of modelling of the vehicles dynamics concern two passenger cars and one heavy duty car. Simulations of speeding up were obtained using the model of vehicle dynamics. Especially, model of vehicle, the traction characteristic of the passenger car with SI engine, the maximal driving force on wheels during vehicle acceleration calculated on the basis of traction characteristic, the maximal acceleration of the passenger cars and according to the model of vehicle dynamics during speeding up with changing shifts of a gearbox in dependence on different parameters of road slope and vehicle load are presented in the paper.
W artykule przedstawiono sposób modelowania układów z wiotkimi członami wykorzystywanymi w technice morskiej na przykładzie risera. Człony wiotkie dyskretyzowano wykorzystując nowe sformułowanie metody sztywnych elementów skończonych pozwalające na uwzględnienie podatności giętnej i wzdłużnej członów. Opisano sposób podziału członu na sztywne elementy skończone połączone elementami sprężysto-tłumiącymi. Uwzględniono siły hydrodynamiczne oraz masę wody dodanej. Przedstawiono wyniki symulacji numerycznych analizując drgania risera przemieszczanego przez przeszkodę znajdującą się na dnie morza.
EN
The paper presents models for static and dynamic analysis of planar slender systems undergoing large elastic deformations, namely pipelines, cables and risers, which are used very often in offshore engineering. Discretization of slender links is carried out by means of the modification of the rigid finite element method, which allows us to consider both bending and longitudinal flexibility. The manner of dividing a slender link into rigid finite elements assuming inertial features and massless spring-damping elements is described. The formulation of the method, which allows us to take into account hydrodynamic forces and added-mass, is presented. The models are used for dynamic analysis of risers. Results of numerical simulations of a riser moving on the seabed over an obstacle are presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.