Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

O naprawie słupów podbudowy chłodni kominowych

100%

Chmielewski T.

|

2006

|

tom R. 62, nr 5

239-241

PL

Omówiono przyczyny uszkodzeń i zniszczeń słupów żelbetowych prefabrykowanych w chłodniach kominowych Elektrowni Bełchatów. Oceniono stopień destrukcji betonu w tych słupach oraz zastosowaną technologię ich naprawy.

EN

The reasons of damage and destruction of RC precast columns in Bełchatów power station have been analysed. The grade of concrete destruction of these columns and applied technique of its repearing is evaluated.

2

Cyjankowa hydrometalurgia złota.

100%

Chmielewski T.

|

1998

|

tom R. 43, nr 4

163-175

PL

Omówiono najważniejsze aspekty zastosowania cyjanków do hydrometalurgicznego odzyskiwania złota z jego rud i koncentratów, w tym surowców trudno ługowalnych, tzw. "refractory". Przedstawiono wpływ najważniejszych parametrów fizykochemicznych na kinetykę i mechanizmy procesów ługowania oraz dokonano oceny metod cyjankowych stosowanych w hydrometalurgii złota w skali przemysłowej. Omówiono istotę operacji jednostkowych w hydrometalurgicznych metodach odzyskiwania złota z różnych typów surowców. W dokonanej analizie metod cyjankowych zwrócono szczególną uwagę na konieczność utylizacji lub skutecznego unieszkodliwiania cyjanków w stałych i ciekłych odpadach. Podano przykłady nowoczesnych metod ich chemicznego unieszkodliwiania, stosowanych obecnie w skali technicznej.

EN

Most significant aspects of application of cyanide solutions in hydrometallurgical recovery of gold from its ores and concentrates, including refractory materials, have been described. The effect of crucial parameters on kinetics and mechanisms of leaching processes, involved in gold hydrometallurgy, was discussed. Evaluated were the cyanide methods of gold recovering implemented in the industrial scale. The essential issues met in unit operations in hydrometallurgical techniques of gold production from various raw materials were analyzed. The attention was particularly paid to the global requirement of effective utilization or neutralization of cyanides in solid and liquid effluents. There were presented novel industrial processes for chemical neutralization of cyanides.

3

Atmospheric leaching of shale by-product from Lubin concentrator

100%

Chmielewski T.

|

2007

|

tom Vol. 41

337-348

EN

The results of non-oxidative leaching with sulphuric acid followed by atmospheric leaching with oxygenated H2SO4 have been presented for shale containing middlings (tailings from 1st cleaning flotation) from Lubin Concentrator. It was found that all leaching or bioleaching processes performed in acidic media has to be preceded by non-oxidative decomposition of acid-consuming carbonate components to liberate finely disseminated metal-bearing minerals. Atmospheric leaching appeared to be very efficient process for recovering Cu, Ni and Co from Lubin middlings due to favorable mineralogical composition and fine diameters of leached particles. Maximum recovery of Cu, Ni and Co after 5 hours leaching was observed for experiments at 90 C in the solutions containing 15 – 30 g/dm3 of Fe(III). Solid residue after atmospheric will be further processed by flotation or chloride leaching to recover Ag, Pb and precious metals.

PL

Przedstawiono wyniki badań nad ługowaniem nieutleniającym za pomocą kwasu siarkowego i ługowaniem atmosferycznym w natlenionym roztworze H2SO4 i w obecności jonów Fe(III) półproduktu flotacji (odpad I czyszczenia ZWR Lubin). Badany półprodukt stanowił materiał o wysokiej koncentracji frakcji łupkowej i został uznany za koncentrat tej frakcji. Wykazano, że procesy ługowania utleniającego lub bioługowania prowadzone w warunkach kwaśnych musza być bezwzględnie poprzedzone procesem niuetleniającego rozkładu składników węglanowych w celu uwolnienia bardzo drobno rozproszonych minerałów metalonośnych. Ługowanie atmosferyczne okazało się procesem bardzo efektywnym w odniesieniu do badanego półproduktu łupkowego. Proces zapewnia skuteczne odzyskanie do roztworu Cu, Ni, Co dzięki korzystnemu składowi mineralogicznemu frakcji łupkowej. Maksymalny stopień wyługowania metali, po 5 godzinnym procesie, obserwowano w doświadczeniach prowadzonych w temperaturze 90 C i obecności jonów Fe(III) o stężeniu w zakresie 15-30 g/dm3. Pozostałość stała po ługowaniu atmosferycznym będzie poddawana procesowi flotacji lub ługowaniu chlorkowemu dla odzyskania srebra, ołowiu i innych metali szlachetnych

4

Non-oxidative leaching of black shale copper ore from Lubin mine

100%

Chmielewski T.

|

2007

|

tom Vol. 41

323-335

EN

The beneficial effect of leaching of carbonate gangue of flotation middlings (tailings from 1st cleaning at Lubin Concentrator) with sulfuric acid prior to their final flotation, leaching or bioleaching has been presented. The leaching of flotation feed with sulfuric acid decomposes selectively the carbonate gangue and leads to liberation of sulfide minerals and enhanced flotation or leaching results. It was shown, that after decomposing of 50-70% of carbonates in flotation feed, both flotation recovery and concentrate grade increased considerably versus the results observed for unleached feed. Products of acidic leaching comprise gypsum, soluble magnesium sulfate and gaseous carbon dioxide. Carbon dioxide evolving during the reaction creates the non-oxidizing atmosphere in the pulp during leaching and therefore effectively prevents the digestion of metals from sulfide minerals. The beneficial effect of acidic leaching on flotation was evidently confirmed in pilot tests performed on several feed materials. The application of sulfuric acid leaching of flotation feed produced an enhancement of flotation results (metal recovery and concentrate grade) and provided a rational use of H2SO4, which becomes a troublesome and difficult-to-sale product of copper metallurgy. Non-oxidative leaching has to be unquestionably applied prior to the atmospheric, pressure or bio-leaching in acidic conditions.

PL

Omówiono korzystny wpływ nieutleniającego ługowania węglanów za pomocą kwasu siarkowego z półproduktu flotacji (odpad I czyszczenie I ciągu technologicznego ZWR Lubin). Ługownie nieutleniające stosowano jako operacje poprzedzającą flotację, ługowanie atmosferyczne, ługowanie ciśnieniowe lub bioługowanie. Proces kwaśnego ługowania nadawy do flotacji prowadzi do selektywnego rozkładu węglanów wapnia i magnezu i zapewnia uwolnienie siarczków metali z ich hydrofilnych zrostów z węglanami. Efektem tego jest wyraźne podwyższenie wskaźników flotacji w porównaniu z nadawą nieługowaną oraz umożliwienie skutecznego, utleniajacego ługowania metali w roztworach kwasu siarkowego. Wykazano, że po chemicznym rozkładzie 50 – 70 % węglanów zawartych w nadawie do flotacji następuje wyraźny wzrost uzysku oraz jakości koncentratu w porównaniu z flotacją materiału nieługowanego. Produktami ługowania nieutleniającego są gips (CaSO4ź2H2O), rozpuszczalny w wodzie siarczan magnezu (MgSO4) oraz gazowy ditlenek węgla (CO2), który wytwarza korzystnie nieutleniającą atmosferę w ługowanej zawiesinie. Zapewnia to chemiczną stabilność siarczków metali, które nie ulegają roztwarzaniu w warunkach procesu. Korzystny wpływ procesu ługowania nieutleniającego na flotację został wcześniej potwierdzony dla innych flotowanych półproduktów i koncentratów miedzi. Zastosowanie kwasu siarkowego do ługowania nadawy do flotacji prowadzi nie tylko do podwyższenia wskaźników wzbogacania, ale również umożliwia racjonalne wykorzystanie kwasu, który staje się kłopotliwym i trudno zbywalnym odpadem procesu metalurgicznego. Ługowanie nieutleniające jest operacją, która musi być stosowana przed ługowaniem atmosferycznym, ługowaniem ciśnieniowych lub bioługowaniem w warunkach kwaśnych.

5

Cyjanki w hydrometalurgii złota. Cz. 2

100%

Chmielewski T.

|

1998

|

tom R. 3, nr 4

13-14

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze aspekty dotyczące zastosowania cyjanków do hydrometalurgicznego odzyskiwania złota z jego rud i koncentratów. Omówiono wpływ najważniejszych parametrów fizykochemicznych na proces ługowania oraz dokonano oceny metod cyjankowych stosowanych w hydrometalurgii złota w skali przemysłowej. W dokonanej analizie metod cyjankowych zwrócono szczególną uwagę na konieczność utylizacji lub skutecznego unieszkodliwiania cyjanków w stałych i ciekłych odpadach.

6

Cyjanki w hydrometalurgii złota. Cz. 1

100%

Chmielewski T.

|

1998

|

tom R. 3, nr 3

15-18

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze aspekty dotyczące zastosowania cyjanków do hydrometalurgicznego odzyskiwania złota z jego rud i koncentratów.

7

Chan ges of land-use boundaries over forty years (1952-92) : the case of 11 catchment basins of lakes in the Polesie Lubelskie region (eastern Poland)

100%

Chmielewski T.

|

2003

|

tom Vol. 51, nr 2

117-128

EN

Intense changes in the land use of lake catchment basins in the Polesie Lubelskie region (E. Poland), observed over the last decades, have a strong, significant effect on the functioning of lakes and wetlands in the landscape. One of the methods of investigating these changes in analysis of the network of land use boundaries. The studies included 11 basins of lakes located in 3 neighboring river valleys. Basing on the analysis of air photographs from the years 1952 through 1992, 55 types of land use boundaries (transitional zones) had been identified inmthat region. The changes, which had taken place during this period, related to the features like: character of the transitional zones, density of their network and size of the patches were also examined. Most stable and most transformed areas were pointed out. Suggestions concerning directions and methods of environmental protection in that region were formulated.

8

Natryskiwanie detonacyjne metali na podłoża ceramiczne

100%

Chmielewski T.

|

2006

|

tom R. 78, nr 9-10

80-83

PL

Przedstawiono wybrane wyniki badań oceny możliwości technologicznych natryskiwania detonacyjnego metali i intermetali na podłoża ceramiczne. Scharakteryzowano proces natryskiwania detonacyjnego. Przedstawiono wybrane struktury powłok metalicznych natryskanych na ceramikę. Omówiono właściwości natryskanych powłok, przedstawiono rozkłady twardości dla wybranych próbek. Sformułowano zalecenia warunków technologicznych procesu natryskiwania pod kątem uzyskania określonych właściwości użytkowych natryskanych powłok.

EN

The paper presents the selected investigation results of the D-gun spraying method applied to the deposition of metal and intermetal coatings on the ceramic substrates. The D-gun thermal spraying method has been characterized. The microstructure of deposited metallic coatings on the ceramic substrate has been presented. The obtained coatings has been also characterized by the their microhardness profile. The technology requirements of the D-gun spraying method has been developed taking into account the service properties of deposited coatings.

9

Odzyskiwanie złota i platynowców z rudy pozabilansowej LGOM. na drodze ługowania cyjankowego.

100%

Chmielewski T.

|

1998

|

tom Vol. 32

43-56

PL

Przedstawiono wyniki badań nad hydrometalurgicznym odzyskiwaniem złota i platynowców z pozabilansowej rudy miedzi z rejonu zachodnich Polkowic. Próbki rudy, które zawierały ponad 5 ppm Au oraz ponad 2 ppm platynowców (Pt i Pd) poddawano kompleksowym badaniom ługowania w natlenionych roztworach na NaCN. Wykazano, że badania pozabilansowa ruda złotonośna jest rudą trudno ługowalną (tzw. refractory), w której znaczna część złota, platyny i palladu jest rozproszona w siarczkowych minerałach metali. Uniemożliwia to odzyskiwanie tych metali na drodze bezpośredniego ługowania cjankowego w stopniu wyższym niż 80%. Wyniki badań pokazały, że zastosowanie ciśnieniowego ługowania utleniającego w temperaturach do 190 stopni C obniża zużycie cyjanków z 500-500g/t rudy do poziomu 212-280 g/t oraz w istotny sposób podnosi zarówno szybkość ługowania jak też stopień wyługowania metali szlachetnych w procesie cyjankowym. Zastosowanie ługowania cyjankowego rudy poddawanej wstępnemu ługowaniu ciśnieniowemu doprowadziło do wyługowania ponad 98% Au, Pt i Pd. co czyni ten proces skuteczny technicznie.

EN

Results if investigations are presented on hydrometallurgical recovering of gold and PGM (Pt, Pd) from a low grade copper ore from LGOM (Poland) deposits. The ore samples assaying above 5 ppm of Au and above 2 ppm of PGM were subjected to comprehensive leaching examinations in oxygenated NaCN solution. It was shown that gold-bearing copper ore from west Polkowice region of LGOM was a refractory gold ore since the notable part of precious metals was finely disseminated in the matrix of metal sulfide minerals. This disabled an efficient digestion of precious metals during a direct cyanide leaching and attaining their recovery higher than 80%. An application of pressure oxidative leaching of the ore at temperatures up 190 deg. C resulted in both essential reduction of cyanide consumption from 500-550 to 212-280 g per tone of the ore and in substantial elevation of the Au, Pt and Pd leaching rates in the subsequent cyanide process. simultaneously, the recovery of gold and PGM increased above 98% as a result of the pretreatment. This makes the hydrometallurgical cyanide process technically viable.

10

Growing role of solvent extraction in copper ores processing

63%

Rotuska K. , Chmielewski T.

|

2008

|

tom Vol. 42

29-36

EN

Heap leaching of oxide copper ores and cathode copper recovery by solvent extraction (SX) and electrowinning (EW) has been well established as a primary low-cost hydrometallurgical copper recovery method. Subsequently, hydrometallurgy was also gradually developed and applied for sulphidic ores and concentrates. Presently, more than 20 % of total world production of copper is achieved through the solvent extraction route. The success of this method led to a significant revival in the development of hydrometallurgical processes to recover copper from ores both sulphidic and oxidized. This work reviews the major problems related to solvent extraction from pregnant leach solutions (PLS) after leaching oxide and sulphide copper minerals.

PL

Ługowanie na hałdzie (heap leaching) tlenkowych rud miedzi i odzysk miedzi w postaci katodowej na drodze ekstrakcji rozpuszczalnikowej (SX) i elektrolizy (EW) zostało uznane za podstawowy i ekonomicznie atrakcyjny hydrometalurgiczny sposób wytwarzania metalu. Hydrometalurgia miedzi została mocno rozwinięta w ostatnich latach równieS do przetwarzania siarczkowych rud i koncentratów. Obecnie, ponad 20 % światowej produkcji miedzi ma miejsce przy zastosowaniu metod hydrometalurgicznych, stosujących ekstrakcje rozpuszczalnikową. Osiągnięcia nowych technologii hydrometalurgicznych doprowadziły do znacznego oSywienia badań nad alternatywnym do hutniczego odzyskiwaniem miedzi z jej surowców tlenkowych i siarczkowych. Niniejsza praca jest przeglądem zasadniczych problemów związanych z ekstrakcją miedzi z roztworów po ługowaniu tlenkowych i siarczkowych minerałów miedzi.

11

Solvent extraction of valuable metals from pregnant leach solutions of cupriferous shale

63%

Rotuska K. , Chmielewski T.

|

2007

|

tom Vol. 41

365-372

EN

The pregnant solution after atmospheric leaching of cupriferous shale (middlings from Lubin Concentrator) with sulphuric acid and/or with sulphuric acid containing Fe(III) in the presence of oxygen were applied for solvent extraction experiments with several extractants. The solutions containing soluble sulphates of Cu(II), Zn(II), Ni(II), Co(II), Fe(II), Fe(IIII) and As as a contaminant. Aromatic hydroxyoximes, LIX 84, LIX 612 and LIX 984, were investigated as copper(II) extractants to evaluate their extraction and reextraction abilities. From the copper free raffinate Zn(II) was next extracted with di-(2-ethylhexyl)phosphoric acid (D2EHPA). Additionally, cobalt(II) and nickel(II) were separated from the zinc-free raffinate with di-(2,2,4–trimethylpentyl)phosphinic acid (Cyanex 272). Industrial aromatic hydroxyoxymes used for copper(II) extraction were not sufficient selective and other metal ion species present in leach solutions were also transferred to the organic phase. The extractive recovery of Cu(II), Co(II) and Ni(II) was better for the solutions obtained from acidic leaching of shale in the absence of Fe(III) salts. The recovery of valuable metals was not satisfactory and further experiments are necessary to establish the optimal conditions of extraction and reextraction processes.

PL

Roztwory kwasu siarkowego po ługowaniu atmosferycznym półproduktu łupkowego (odpad I czyszczenia I ciągu ZWR Lubin) w obecności tlenu i żelaza(III) zastosowano do ekstrakcji metali przy użyciu różnych ekstrahentów. Roztwory zawierały rozpuszczalne siarczany Cu(II), Zn(II), Ni(II), Co(II), Fe(II), Fe(IIII) i As jako składnika niepożądanego. Aromatyczne hydroksyoksymy: LIX 84, LIX 612 i LIX 984 były stosowane jako ekstrahenty Cu(II). Z roztworu rafinatu pozbawionego Cu(II) ekstrahowano Zn(II) za pomocą kwasu di-(2-etylohexylo)fosforowego (D2EHPA). Ponadto, kobalt(II) i nikiel(II) były wydzielane z wolnego od cynku rafinatu za pomocą kwasu di-(2,2,4–trimetylopentylo)fosfonowego (Cyanex 272). Przemysłowe hydroksyoksymy aromatyczne użyte do ekstrakcji miedzi okazały się mało selektywne i obserwowano przenoszenie jonów innych metali do fazy organicznej. Odzysk ekstrakcyjny Cu(II), Ni(II) i Co(II) okazał się znacznie lepszy dla roztworów po ługowaniu pozbawionych obecności Fe(III). Odzysk metali użytecznych okazał się niezadowalający i potrzebne są dalsze systematyczne badania nad optymalizacją procesów ekstrakcji i reekstrakcji.

12

Technologia chemicznej modyfikacji produktów pośrednich w układach flotacji siarczkowych rud miedzi

63%

Łuszczkiewicz A. , Chmielewski T.

|

2006

|

tom R. 51, nr 1

2-10

PL

Przedstawiono nowy sposób podwyższania skuteczności flotacji węglanowych rud miedzi ze złóż LGOM. Sposób ten polega na selektywnym rozkładzie kwasem siarkowym węglanowych minerałów płonnych w obiegu flotacji siarczkowych rud miedzi. Ten specyficzny proces ługowania wewnątrz układu flotacyjnego, został opracowany dla trudno wzbogacalnych rud węglanowo-łupkowych. Selektywne ługowanie takich rud za pomocą kwasu siarkowego zapewnia rozkład węglanowej skały płonnej i prowadzi do osiągania wysokiego stopnia uwolnienia minerałów siarczkowych, które w badanym procesie ługowania nie ulegają reakcjom chemicznym. Wykazano, że po częściowym wyługowaniu węglanów obecnych w nadawie, a następnie flotacji ługowanego materiału, następuje zarówno wzrost zawartości metali (Cu i Ag) w koncentracie jak i podwyższenie ich uzysku w stosunku do flotacji standardowej — bez ługowania. Badania mineralogiczne w pełni potwierdziły, że w procesie ługowania ma miejsce doskonałe i selektywne uwalnianie minerałów siarczkowych z hydrofilnych zrostów z płonnymi węglanami. Produktami ługowania kwasem siarkowym jest wytrącający się dwuwodny siarczan wapnia (gips), rozpuszczalny siarczan magnezu i gazowy ditlenek węgla (CO2). Obecność ditlenku węgla tworzy korzystną atmosferę nieutleniającą, uniemożliwiającą chemiczny rozkład minerałów siarczkowych w obecności kwasu. Korzystne efekty procesu chemicznej modyfikacji nadawy potwierdzono w próbach w skali półtechnicznej. Jego zastosowanie, obok wyraźnie korzystnych efektów technologicznych, stanowić może ponadto rozwiązanie problemu wykorzystania kwasu siarkowego, który jest coraz trudniej zbywalnym produktem hutnictwa miedziowego.

EN

The efficiency of the flotation process of metal ores depends on the degree of liberation of valuable minerals from gangue which is accomplished by mechanical comminution during crushing, grinding and milling. In the case of some ores of nonferrous metals with sulfide fines disseminated in the carbonate host gangue minerals, expensive operations of mechanical grinding can be successfully replaced by chemical leaching processes. The leaching process with sulphuric acid guarantees a selective decomposition of carbonate gangue minerals and consequently improves liberation of sulfide particles for further flotation. In the paper presented is a beneficial effect of leaching of some products of copper sulfide ore flotation with sulfuric acid prior to the final cleaning flotation. This specific leaching-flotation process was developed for difficult-totreat carbonate copper ores. It was shown in the paper that after the digestion of about 50-70 % of total carbonates contained in the ore, a significant improvement of the final flotation results, both grade and recovery, was observed. The beneficial effect of the chemical liberation of copper sulfide particles in the course of leaching process was confirmed by mineralogical examinations. Moreover, leaching process effectively utilizes sulfuric acid, a very cheap and troublesome product in the metallurgical plants. The resulting leaching products are hydrated calcium sulfate (gypsum), soluble magnesium sulfate and gaseous carbon dioxide. The beneficial effect of leaching was subsequently confirmed during a pilot plant operation.

13

Znaczenie spawalnictwa w procesie remanufacturingu

63%

Chmielewski T. , Golański D.

|

2011

|

tom R. 83, nr 6

29-32

PL

Przedstawiono charakterystykę procesu remanufacturingu oraz uwarunkowania ekonomiczne i techniczne stosowania tych metod przywracania części do użytkowania. Omówiono również zastosowanie metod spawalniczych do wykonywania powłok o charakterze naprawczym.

EN

The article presents the characteristics of the remanufacturing process, economic conditions and technical application of these methods of regeneration parts for use. It presents also the use of welding methods for repair coatings.

14

Changes of electrode potential in the non-oxidative leaching

63%

Kowalczuk P. B. , Chmielewski T.

|

2010

|

tom Vol. 44

115-126

EN

Simultaneous measurements of pH and redox potential using a platinum electrode as well as poten-tial of copper sulphide electrodes during non-oxidative leaching of Lubin shale middlings with sulfuric acid have been applied to determine leaching kinetics and to evaluate its electrochemical parameters as well as to assess the changes taking place at the mineral/solution interface during leaching process. Significant decrease in both redox potential of the solution (from +350 mV to +50 mV, Ag,AgCl) and poten-tial of mineral electrodes were observed with increasing pH during carbonate decomposition with sulfuric acid. It is therefore concluded that the low value of red-ox potential is a parameter preventing oxidation of copper sulphide minerals present in leached material and prevents the transition of Cu and Fe to the solu-tion. It was found that the non-oxidative leaching is a rapid and selective process, resulting in decomposition of calcium and magnesium carbonates and in saturation of the leaching slurry with carbon dioxide. It was recognized that with the increasing degree of carbonate decomposition from 50 to 100 % metals-bearing minerals liberation has remarkably improved, which beneficially facilitates and intensifies further upgrading or leaching processes.

PL

Pomiary pH i potencjału redox (za pomocą elektrody platynowej) podczas nieutleniającego ługowania kwasem siarkowym pozwalają równocześnie określić kinetykę oraz zmiany parametrów elektrochemicznych zachodzących w roztworze podczas prowadzonego procesu. W czasie rozkładu węglanów za pomocą kwasu siarkowego zaobserwowano w roztworze ługującym znaczny spadek potencjału redox roztworu (od +350 mV do +50 mV, względem elektrody Ag,AgCl) przy jednoczesnym wzroście pH. Tak niskie wartości potencjału red-ox uniemożliwiają utlenianie siarczkowych minerałów miedzi obecnych w ługowanym materiale i przechodzenie metali do roztworu. Stwierdzono, że ługowanie nieutleniające jest procesem szybkim i selektywnym, powodując wyłącznie rozkład węglanów wapnia i magnezu. Uznano, że w miarę zwiększenia stopnia rozkładu węglanów wzrasta udział uwolnionych ziaren minerałów użytecznych, co ułatwia i intensyfikuje dalsze procesy wzbogacania lub ługowania.

15

Modelowanie numeryczne naprężeń własnych w złączach Al2O3-Ti oraz Al2O3-(Ti+Al2O3) formowanych podczas natryskiwania detonacyjnego

63%

Chmielewski T. , Golański D.

|

2009

|

tom R. 81, nr 9

58-62

PL

Przedstawiono wybrane wyniki analizy numerycznej naprężeń własnych w wybranych modelach powłok tytanowych i kompozytowych nanoszonych na podłoże ceramiki AI2O3 metodą natryskiwania detonacyjnego. Przedstawiono wybrane mikrostruktury powłok metalowych pokrywających ceramikę. Omówiono rozkład naprężeń własnych w zależności od wybranych wariantów właściwości nałożonych powłok. Opisano wpływ poszczególnych czynników technologicznych na stan naprężeń własnych. Sformułowano zalecenia warunków technologicznych procesu natryskiwania pod kątem uzyskania określonych właściwości użytkowych natryskiwanych powłok.

EN

The paper presents the results of numerical modeling of residual stresses in selected models of titanium and composite coatings produced on the AI2O3 substrate by the D-Gun spraying method. The residual stress distribution in analyzed coatings has been calculated for different coating configurations. This allowed to specify requirements necessary to lower the stress gradients on the coating-substrate interface. The effect of various coating parameters on the residual stresses has been discussed together with the microstructure of produced titanium layer.

16

Modelowanie pola temperatury w czasie stygnięcia układu powłoka-podłoże wytworzonego przez natryskiwanie cieplne

63%

Golański D. , Chmielewski T.

|

2010

|

tom z. 230

95-104

PL

W pracy przedstawiono modelowanie numeryczne z wykorzystanie metody elementów skończonych pola temperatury w czasie stygnięcia powłoki tytanowej naniesionej przez natryskiwanie na podłoża ceramiczne Al2O3 i AlN. Przeprowadzono niestacjonarną, nieliniową analizę pola temperatury z uwzględnieniem zmiennych z temperaturą właściwości cieplnych materiałów powłoki i podłoża. Obliczenia wykazały występowanie wysokiego gradientu temperatury w początkowej fazie chłodzenia w obszarze podłoża ceramicznego przyległego do powłoki tytanowej. Porównano wpływ materiału podłoża o znacząco różnym przewodnictwie cieplnym na powstające, zmienne w czasie pole temperatury w układzie powłoki Ti-podłoże ceramiczne.

EN

The paper presents the numerical modeling using finite element method of temperature field developed during cooling of titanium coating deposited onto Al2O3 and AlN ceramic substrates by thermal spraying. The transient, nonlinear step-by-step thermal analysis has been conducted using temperature dependent material properties. The calculations revealed the formation of high thermal gradient in the initial cooling stage, laying in the ceramic substrate adjacent to the titanium layer. Two substrate materials characterized by large difference in thermal conductivity have been used to analyze the effect of material properties on non-stationary temperature field in Ti coating - ceramic substrate system.

17

Zgrzewanie rezystencyjne uszczelnień typu "plaster miodu"

63%

Chmielewski T. , Jakubowski J.

|

2009

|

tom z. 229

181-188

PL

Przedstawiono proces zgrzewania oporowego uszczelnień typu plaster miodu do obudowy aparatu sprężarki lotniczego silnika turboodrzutowego. Omówiono specyfikę procesu, rodzaj stosowanych elektrod, sposób mechanizacji procesu, budowę specjalizowanych elektrod zgrzewalniczych oraz rezultaty zgrzewania. Zaprezentowano mikrostrukturę uzyskanych połączeń zgrzewanych oraz finalnych połączeń lutowanych.

EN

This paper presents the investigation of resistance welding of honeycomb structures with the massive metallic substrates. The results have shown that the best welding conditions are determined on the shape of welding electrodes and the method of their mechanization. The most important conclusions are listed as follows: - the stable position and the squeezing force of the welding electrode are playing the significant role on the weld quality, - the brush-shaped electrode provided the best weld quality, - an increase of the welding current enhances the weld quality but the possibility of burning wells formation in a honeycomb cell is enlarged, - the main role of using the resistance welding is to position the joined elements before subsequent brazing.

18

Żaroodporne powłoki INCONEL 625 natryskiwane termicznie na podłoża ze stali stopowych

63%

Chmielewski T. , Jakubowski J.

|

2009

|

tom z. 229

143-153

PL

W artykule przedstawiono rezultaty natryskiwania termicznego powłok ze stopu Inconel 625. Stosowano dwie metody natryskiwania: HVOF z materiałem powłokowym w formie proszku oraz natrysk łukowy z materiałem powłokowym w formie drutu. Powłoki natryskano w dwóch wariantach, z warstwą podkładową NiAl oraz bezpośrednio na podłoże. Materiał podłoża stanowiła stal konstrukcyjna stopowa jakościowa 20MnNb6 wg PN-EN 10216-2:2004. Uzyskane powłoki poddano wyżarzaniu w temperaturze 1223 K, w atmosferze powietrza w piecu komorowym. Wykonano i porównano rozkłady twardości przekroju poprzecznym powłoki i podłoża próbek bez wyżarzania i po wyżarzaniu. Oceniono skuteczność działania natryskanej ochronnej powłoki żaroodpornej.

EN

The preliminary results reported in this study show that the thermally sprayed Inconel 625 layers can be used as an efficient thermal barrier coating used particularly in high temperature oxy environment. The results showed that Inconel 625 coatings annealed in the air are only little enriched in oxygen detected from the surface side on insignificant depths. The annealing process have not shown visible influence on hardness decrease of sprayed coating. The only decrease of hardness has been reported in the substrate material (20MnNb6 steel).

19

Solvent extraction in hydrometallurgical processing of polish copper concentrates

63%

Ochromowicz K. , Chmielewski T.

|

2011

|

tom Vol. 46

207-218

EN

Recently, very unfavorable trends of decreasing copper content and increasing complexity of the Polish copper ores as well as lowering quality of final concentrates and metals recovery from concentration plants have been observed. This is also a major problem for the Polish copper smelters, which capabilities are not adapted to the complex and declining deposit conditions. The solution of this problem should be sought in hydrometallurgical methods (Leach-SX-EW). This paper focuses on the role of solvent extraction (SX) in recovering valuable metals from pregnant leach solutions. The problems related to the separation of undesirable and toxic metals are also discussed.

PL

Od kilkunastu lat obserwuje się bardzo niekorzystny trend obniżania zawartości miedzi i wzrostu zawartości metali towarzyszących i węgla organicznego w polskich złożach miedzi LGOM oraz zmniejszania jakości koncentratów z zakładów wzbogacania. Stanowi to ogromny problem dla polskich hut miedzi, których zdolności nie są dostosowane do trudnych i pogarszających się warunków złożowych. Rozwiązaniem tych problemów może być wprowadzenie nowoczesnych metod hydrometalurgicznych (ługowanie - ekstrakcja rozpuszczalnikowa - elektroliza). W pracy omówiono rolę ekstrakcji rozpuszczalnikowej w odzyskiwaniu cennych metali z roztworów po ługowaniu. Omówiono także problemy związane z separacją metali toksycznych lub niepożądanych z tych roztworów.

20

Galvanic interactions of sulfide minerals in leaching of flotation concentrate from Lubin concentrator

63%

Chmielewski T. , Kaleta R.

|

2011

|

tom Vol. 46

21-34

EN

Measurements of the rest potential of copper sulfide electrodes and pyrite, present in copper ores and concentrates from Lubin Concentrator, have been carried out. Moreover, measurements of sulfide-sulfide contact potential and galvanic current were also performed using deoxygenated sulphuric acid solutions as well as the solutions saturated with oxygen and containing Fe(III) ions. Significant galvanic interactions were observed for sulfide couples exhibiting high potential difference, particularly when copper sulfides were short-circuited with pyrite. According to mineralogical data for Lubin polymineral copper concentrate, chalcocite and bornite are dominating with chalcopyrite and covellite as minor copper minerals. Expected is advantageous affect of pyrite in promoting the kinetics of copper leaching from Lubin concentrate as a result of observed galvanic interactions between pyrite and copper sulfides.

PL

Przedstawiono wyniki pomiarów potencjału spoczynkowego elektrod wykonanych z siarczków miedzi i pirytu, obecnych w rudach i koncentratach ZWR Lubin. Ponadto, wykonano pomiary potencjałów zwarcia układów siarczek-siarczek oraz prądów zwarcia wybranych par siarczków w odtlenionych roztworach kwasu siarkowego oraz w roztworach natlenionych i zawierających jony Fe(III). Obserwowano wyraźne oddziaływania między siarczkami różniącymi się znacznie wartością potencjału spoczynkowego, zwłaszcza, gdy siarczki miedzi były w kontakcie z pirytem. Zgodnie z danymi mineralogicznymi dla koncentratu Lubin chalkozyn i bornit są dominującymi siarczkami miedzi, natomiast zawartość chalkopirytu i covellinu jest wyraźnie niższa. Można stąd oczekiwać korzystnego dla ługowania wpływu oddziaływania pirytu na ługowanie przejawiający się wzrostem szybkości ługowania miedzi w wyniku oddziaływań galwanicznych w układach piryt - siarczki miedzi.