Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Mikołaj z Pszczółek (1350–1420) – spowiednik bł. Doroty z Mątów i gdański szpitalnik

100%

Kowalczyk M.

|

tom 19

43-53

EN

Nicholas of Hohenstein (1350 – 1420) – he studied in Vienna. From around 1370, he was in Gdańsk. Here, as the first chaplain, he founded Elendenhof (refuge for the poor). In 1390 he made a pilgrimage with Dorothea of Montau to Rome. After the transformation of Elendenhof in Elisabethhospital (St. Elizabeth’s Hospital), Nicholas joined the Teutonic Order and became the first hospitalist. This is confirmed by the sources from 1416.

PL

Mikołaj z Pszczółek (1350 – 1420) – studiował w Wiedniu, a od około 1370 roku przebywał w Gdańsku, gdzie jako pierwszy kapelan, założył i nadzorował Elendenhof (Dwór Ubogich). W 1390 r. odbył wraz z Dorotą z Mątów pielgrzymkę do Rzymu. Po przekształceniu Elendenhof w Elisabethhospital (szpital św. Elżbiety) i wstąpieniu Mikołaja do Zakonu Krzyżackiego został pierwszym szpitalnikiem, co potwierdzają źródła z 1416 roku.

2

Geneza i obchody uroczystości Objawienia Pańskiego. Zarys problematyki

100%

Kowalczyk M.

|

tom 20

325-337

EN

The Epiphany in the Roman Catholic Church is celebrated on 6 January, and in the liturgy refers to the Gospel of St. Matthew (Mt 2,1 – 12) where the adoration of the Magi is described and presents a symbolical bow of persons from all nations before the Incarnated God. In the Evangelical Church of the Augsburg Confession the Three Kings’ Day is celebrated on 6 January under the name of Epiphany. The same term – Epiphany – is used in the Orthodox Church but the celebration falls on 6 to 19 January, depending on the Julian calendar. The celebration of the Three Kings’ Day in Poland is accompanied by many traditions and customs which define the piety of people in these lands – blessing the chalk used to write the Magi’s initials on the entrance doors (K+M+B) or the Hole Family’s (J+M+J) and current year; carol singers visiting people; performances and role playing (the so-called dialogues); occasional bread and cake baking; colorful processions along city streets. These customsdemonstrate how the sacred and the profane intersperse on this day. We can say that piety adapted one of the biblical events for its purposes through cheerful celebrations and fun.

PL

Objawienie Pańskie w Kościele rzymsko-katolickim obchodzone jest 6 stycznia i w liturgii nawiązuje do Ewangelii św. Mateusza (Mt 2,1 – 12), gdzie opisano pokłon Trzech Magów, przedstawiający w sposób symboliczny pokłon ludzi z wszystkich narodów przed Bogiem Wcielonym. W Kościele ewangelicko-augsburskim Objawienie Pańskie obchodzone jest 6 stycznia pod nazwą Epifanii. Pod tą samą nazwą – Epifanii – Objawienie Pańskie obchodzone jest w tradycji prawosławnej w dniach między 6 a 19 stycznia, co wynika z porządku kalendarza juliańskiego. Obchodom święta Trzech Króli w Polsce towarzyszy wiele tradycji i zwyczajów, które charakteryzują pobożność ludową tych ziem – święcenia kredy, którą na drzwiach wejściowych w domach wypisywane są inicjały Mędrców (K+M+B) lub Świętej Rodziny (J+M+J) oraz data bieżącego roku; chodzenie po domach kolędników z gwiazdą; krakowskie „wesele” i tzw. dialogi; okolicznościowe wypieki ciasta i chleba; barwne orszaki przechodzące ulicami miast. Zwyczaje te pokazują proces mieszania się tego dnia sacrum i profanum. Można powiedzieć, że pobożność ludowa przez radosne celebracje i zabawy zaadaptowała na swoje potrzeby jedno z wydarzeń biblijnych.

3

Sakramenty chrześcijańskiego wtajemniczenia i uzdrowienia w doświadczeniach mistycznych św. Gertrudy Wielkiej

100%

Kowalczyk M.

|

2012

|

nr 26

207-227

EN

Saint Gertrude the Great (1256-1302) was a Saxon Christian saint. She died in the monastery of Helfta. As a young girl, she joined the Benedictine monastery at Helfta, under the direction of its abbess, Gertrude of Hackeborn. She is sometimes confused with her abbess, which is why she is often incorrectly depicted in art holding a crosier. She later experienced a conversion to God and began to strive for perfection in her religious life, turning her scholarly talents to scripture and theology. Many of the writings of St. Gertrude have unfortunately perished. Those now extant are: The Legatus Divinae Pietatis, the Exercises of St. Gertrude and the Liber Specialis Gratiae of St. Mechtilde. The Exercises, which are seven in number, embrace the work of the reception of baptismal grace to the preparation for death. Her glowing language deeply impregnated with the liturgy and scriptures exalts the soul imperceptibly to the heights of contemplation. St. Gertrude the Great hada very special devotion for the Sacred Heart. St. Gertrude taught that Jesus has given us the gift of His Sacred Heart so that, when suffering, we can seek our refuge and our consolation there. The characteristic trait of St. Gertrude's piety is her devotion to the Sacred Heart, the symbol of that immense charity which urged the Word to take flesh, to institute the Holy Eucharist, to take on Himself our sins, and, dying on the Cross, to offer Himself as a victim and a sacrifice to the Eternal Father.

4

Zwyczaje związane z kalendarzowym wspomnieniem św. Sylwestra. Zarys problematyki

100%

Kowalczyk M.

Studia Elbląskie

|

2021

|

tom 22

387-396

EN

Before 1000, the New Year’s Eve parties were not popular. The first official New Year’s Eve took place in 999, yet people were afraid that the prophecy about the end of the world in 1000 would be fulfilled. In XIX century in Poland New Year’s fun and balls were rare and celebrated mostly by rich bourgeois. The very New Year’s Eve in Poland resembled a compilation of the Christmas Eve and St Andrew’s Eve party, where the priority was to learn the future which was supposed to come in the early months of the New Year.According to Polish tradition, the New Year’s day was strictly related to celebration of Christmas. This is proved by both meteorological and matrimonial prophecies, folk customs and games, as well as activities and prayers which were supposed to guarantee auspiciousness, health, good weather and harvest in the upcoming year.

PL

Przed rokiem tysięcznym zabawy sylwestrowe nie były znane. Pierwszy raz Sylwestra obchodzono bowiem uroczyście w 999 roku, obawiając się spełnienia przepowiedni świętego papieża, która zapowiadała w 1000 roku koniec świata. W Polsce zabawy i bale sylwestrowe jeszcze w XIX wieku należały do rzadkości i urządzano je głównie w bogatych domach mieszczańskich. Sam wieczór sylwestrowy w Polsce przypominał bardziej kompilację wieczorów wigilijnego i andrzejkowego, gdzie najważniejsze było poznanie przyszłości, która miała się wypełnić w kolejnych miesiącach Nowego Roku. W tradycji polskiej, dzień Nowego Roku był ściśle powiązany z obchodami cyklu świątecznego Bożego Narodzenia. Wskazują na to zarówno wróżby meteorologiczne czy matrymonialne, zwyczaje i zabawy ludowe, jak i czynności i modlitwy, które miały na celu zapewnienie pomyślności, zdrowia, pogody i dobrych plonów w rozpoczynającym się roku.