Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Przodkowie Janusza Korczaka a obraz rodziny w utworze Sam na sam z Bogiem. Modlitwy tych, którzy się nie modlą

100%

Sieradzka-Baziur B.

|

nr 4

139-157

EN

The article shows the structure and the semantics of the religious text Alone with God: The Prayers of Those Who Do Not Pray, written by Janusz Korczak, a well-known pedagogue. Korczak’s lively interest in the topic of human spirituality is apparent in this text. In the Dedication in the final part of the collection of prayers, the author writes that they are the statements of his ancestors, dictated by his parents. By writing this, he expresses his conviction about the overwhelming importance of the heritage of the past to the spiritual development of each person. The article also contains a description of Korczak’s ancestors and the image of the family recorded in the text.

PL

W artykule przedstawiona została struktura i semantyka tekstu religijnego Sam na sam z Bogiem. Modlitwy tych, którzy się nie modlą, którego autorem jest znany pedagog Janusz Korczak. W tym tekście uwidoczniły się żywe zainteresowania Korczaka tematem ludzkiej duchowości. W Dedykacji zamieszczonej w części końcowej zbioru modlitw autor pisze, że są one wypowiedziami przodków, dyktowanymi przez rodziców, w czym wyraża się jego przekonanie o przemożnym znaczeniu dziedzictwa przeszłości dla rozwoju duchowego człowieka. Artykuł zawiera także opis przodków Korczaka i obraz rodziny utrwalony w analizowanym tekście.

2

Indywidualizm jako pojęcie

100%

Sieradzka-Baziur B.

|

nr 24

17-35

EN

The article discusses the concept of individualism, referring to the subjectivity of human functioning, issues connected with their identity as well as a manner of thinking and behaving, characterised by otherness and distance from the actions of the community. First of all, the article presents how the concept of individualism is currently expressed in Polish language. Words and linguistic structures which are chosen by a contemporary language user in order to verbalise this concept are included within such semantic categories as: thinking, action, freedom, self-fulfilment, social contacts, and distinguishing oneself from other people. The core of this concept is constituted by the following words: individualism and individualist, which are the lexemes that represent individualism in a prototypical manner. The synonymous words relating to individualism and being at its centre are: individualisation, one's own, unique way of being. Other linguistic elements, which include the same meanings, to a greater or lesser degree, and create the centre of this concept, are: my self, an individual oneself and being oneself. The article also covers the issue concerning the extent to which a human being could have exercised the right to shape one's own destiny in the course of the history of humankind. The study also emphasises that individualism means fostering one’s belief in the uniqueness of one's own way of thinking and the resulting actions, without diminishing the importance of the way other people think and act. Individualism understood properly is the expression of the belief that it is worthwhile to devote one's life to something great, noble and it is conceptualised by the language users with a variety of evaluative terms such as: a real human being, an outstanding individual, a hero, as well as a personality and an outstanding personality. Literary works, music, paintings are the perfect expression of true human individuality, while a great artist is often described as a creative individual by the language users. False individualism is the result of egocentrism and leads to the alienation of an individual, with negative consequences both for a single human and the society.

PL

Omówione w artykule pojęcie indywidualizm odnosi się do podmiotowości funkcjonowania człowieka, zagadnień związanych z jego tożsamością i oznacza sposób myślenia oraz postępowania charakteryzujący się odmiennością i dystansem wobec poczynań ogółu. Zostało w nim pokazane przede wszystkim to, jak obecnie w języku polskim jest wyrażane pojęcie indywidualizm. Wyrazy i konstrukcje językowe, którymi posługuje się współczesny użytkownik języka w celu zwerbalizowania tego pojęcia, mieszczą się w obrębie takich kategorii semantycznych, jak: myślenie, działanie, wolność, samorealizacja, kontakty społeczne, odróżnianie się od innych. Rdzeń tego pojęcia stanowią wyrazy: indywidualizm, indywidualista – i są to leksemy, które reprezentują indywidualizm w sposób prototypowy. Synonimiczne określenia wyrazowe odnoszące się do indywidualizmu i będące w jego centrum to: ujednostkowienie, swój własny, oryginalny sposób istnienia. Inne elementy językowe, które mieszczą w sobie mniej lub bardziej te same sensy znaczeniowe i tworzą centrum tego pojęcia, to na przykład: moje ja, jednostka sama w sobie, bycie sobą. W artykule rozważano między innymi zagadnienie dotyczące tego, w jakim stopniu na przestrzeni dziejów istota ludzka mogła korzystać z prawa do kształtowania swojego losu. Zwrócono również uwagę na to, że indywidualizmem jest pielęgnowanie w sobie przekonania o wyjątkowości własnego sposobu myślenia i wynikającego z niego działania bez odbierania znaczenia temu, w jakim sposób myślą i działają inne osoby. Właściwie rozumiany indywidualizm jest wyrazem przekonania, że warto poświęcić swoje życie czemuś wielkiemu, szlachetnemu, i jest konceptualizowany przez użytkowników języka za pomocą różnorodnych określeń wartościujących, takich jak: prawdziwy człowiek, wybitna jednostka, bohater, a także: indywidualność czy wybitna indywidualność. Doskonałym wyrazem prawdziwego indywidualizmu człowieka są dzieła literackie, muzyczne, malarskie, a użytkownicy języka określają wielkiego artystę mianem indywidualności twórczej. Fałszywy indywidualizm jest wynikiem egocentryzmu i prowadzi do alienacji jednostki, mając negatywne konsekwencje dla pojedynczego człowieka i dla społeczeństwa.

3

Determinants of an Old Text in the Field of Pedagogy on the Example of Prawo dziecka do szacunku [A Child’s Right to Respect] by Janusz Korczak

100%

Sieradzka-Baziur B.

|

nr 2 (20)

187-197

EN

The scientific aim of the article is to present the characteristics of an old text: Prawo dziecka do szacunku [A Child’s Right to Respect] by Janusz Korczak. The method adopted for the article is a semantic and structural analysis of the pedagogical book, in which the educator presented issues regarding key concepts of pedagogy, such as education, upbringing, and care. The pedagogy book under analysis does not fit into the contemporary framework of scientific language, but it still brings up-to-date findings on pedagogical practice. Janusz Korczak’s pedagogical texts should be obligatorily included in the reading canon of theoreticians and practitioners of education.