Tajemnica poprzez swoją totalność, czy roszczenie do totalności, musi być ograniczana. Sfera publiczna powinna być w maksymalny sposób jawna, natomiast to, co wiąże się ze sferą prywatną człowieka, musi pozostać tajne (postulat prawa do tajemnicy). Tajemnica, oprócz tego, że jest ambiwalentna, mateż podwójną naturę - etyczną i estetyczną. Biorąc pod uwagę ten pierwszy aspekt, można powiedzieć, że chroni dobro, jednakże dla jej przeciwników - skrywa zło. Drugi jej wymiar powoduje, żema ona pewien urok, powab, stając się dla tego, kto ją posiad, swoistą ozdobą, dzięki czemu w stratyfikacji społecznej wywyższa jej posiadacza. Zdrada tajemnicy ma z kolei wydźwięk pejoratywny - niszczy jej piękno, czyniąc czymś pospolitym, a więc pozbawia ją statusu wartości dobra rzadkiego. W debacie publicznej pojawia się czasem pokusa wykorzystania tej natury (natur) tajemnicy w formie nielojalnego fortelu erystycznego, jakim jest argumentum ad secretum (argument z posiadania tajemnicy). Osoba, która posiada tajemnicę, traktowana jest jako ktoś, kto należy do elity, chroni dobro i nie musi się tłumaczyć. Taka sytuacja nie powinna byćdopuszczalna w życiu publicznym. Stąd konieczność demaskowania argumentum ad secretum jako manipulacji społecznej, zaciemniającej życie publiczne. Już samo wskazanie na możliwość jej zaistnienia, osłabia oddziaływanie takiej machinacji, a jedynym sposobem aby przestała działać, jest ujawnienie jej mechanizmu.
EN
A secret due to its totality or the claim to totality must be limited. The public sphere should be public to the maximum, whereas, what is connected with the private sphere must remain secret (the postulate of the right to secrecy). A secret, apart from being ambivalent, is also of dual nature – ethical and aesthetic. Ethically, a secret protects good – but for its enemies, it conceals evil. Aesthetically, it has a certain charm and allure that constitutes a peculiar decoration for its holder, thanks to which it elevates its owner in the social stratification. The betrayal of a secret has, on the other hand, the pejorative undertone – it destroys its allure making it a common thing and so deprives it of the status of a rare thing value. In the public debate sometimes appears the temptation to use this nature (natures) of a secret as a disloyal eristic stratagem, i.e. the argumentum ad secretum (the argument of knowing a secret). Someone who knows a secret is treated as someone who belongs to the elite, he or she protects good and does not need to excuse oneself. Such a situation should not be acceptable in public life. Hence, it is necessary to expose argumentum ad secretum as social manipulation which obscures the public life. The mere indication of the possibility of such manipulation weakens its influence, and the only way to stop this manipulation is to disclose its mechanism.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Logika działań terrorystycznych ma naturę spektaklu teatralnego (model dramaturgiczny Goffmana) nakierowanego na doznania szerokiej publiczności (wszyscy) i rozciągniętego w czasie (zawsze). Skoro akt zamachu terrorystycznego ma strukturę spektaklu, to hipotetycznie zakłada się, że musi spełnić jego wymogi estetyczne na poziomie twórców i odbiorców. Dlatego terroryści zwiększają odziaływanie estetyczne w swoich przekazach, dążąc do zwiększenia zapotrzebowania na konsumpcję przemocy - wciągają społeczeństwo w swoją dramaturgiczną grę. Aby rozpoznać zjawisko terroryzmu, przeprowadza się analizę estetyczną form oglądu, gdzie fenomenem jest akt terroryzmu, a także wykorzystuje się metodę analizy socjologicznej w paradygmacie interakcjonizmu symbolicznego Goffmana (Człowiek w teatrze życia codziennego). Celem artykułu jest przesunięcie perspektywy metodologicznej w badaniach nad terroryzmem z opisu normatywnego (etyka) na poziom analizy estetycznej (fenomen), co poszerzy zakres epistemiczny nauk o bezpieczeństwie. Takie przesunięcie poznawcze doprowadzi do racjonalizacji zjawiska oraz uwolnienia interpretatora (społeczeństwo) od obciążeń emocjonalnych. Do walki z terroryzmem niezbędna jest kontrola obywatelska, zapewnia ona bowiem nadzór nad mediami społecznościowymi (panoptykon obywatelski, imperatyw transparencji).
EN
The logic of terrorist actions has the nature of theatrical performance (Goffman’s dramatic model) aimed at a wide audience’s experience (everyone), and extended in time (always). It is hypothesized that the act of a terrorist attack has the structure of a performance, it must meet its aesthetic requirements at the level of the creators and the audience. Hence, terrorists increase the aesthetic impact in their messages, striving to increase the demand for the consumption of violence - they draw society into their dramatic game. In order to recognize the phenomenon of terrorism, the author carries out the aesthetic analysis forms of viewing, where the phenomenon is the act of terrorism, as well as applies the sociological analysis method in the symbolic interactionism paradigm by Goffman (Man in the Theater of Everyday Life). The article aims to shift the methodological perspective in the research on terrorism from a normative description (ethics) to the aesthetic analysis level (phenomenon), which will broaden the epistemic scope of security science. Such a cognitive shift will lead to the rationalization of the phenomenon, and freeing the interpreter (society) from emotional burdens. In order to fight terrorism, civic control is indispensable, as a result of which there is a supervision over social media (civic panopticon, transparency imperative).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.