Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Badanie i ocena zintegrowanego detektora pojazdów

100%

Suda J. , Kłos A.

|

2010

|

tom nr 4

CD-CD

PL

W artykule przedstawiono metodę i wyniki oceny zintegrowanego detektora pojazdów. Badane urządzenie reprezentuje najnowszy trend budowy detektorów. W jednym urządzeniu zastosowano kilka metod detekcji. W badanym urządzeniu wykorzystano: pasywną podczerwień (PIR), ultradźwięki i elektromagnetyczne promieniowanie mikrofalowe. Celem badań było określenie dokładności, z jaką detektor pojazdów TT 298 pozyskuje dane. Ocenie poddano: zliczania pojazdów, określanie struktury rodzajowej, pomiar i prędkości pojazdów. Analizowano funkcjonalność urządzenia, łatwość gromadzenia i analizy wyników pomiarów.

EN

This article presents testing methodology of combination traffic detector and its results. Detector that was evaluated is a new approach in traffic detection. It combines multiple technologies into one unit Detector utilizes three technologies: Doppler radar, ultrasonic and passive infrared. Evaluation goal was to determine detector accuracy of data acquisition. Examined data were volume, speed and classification. Usability, ease of installation, storing and processing data were also analyzed.

2

Badania procesów przejściowych z uwzględnieniem smarowania granicznego jako mechanizmu ochrony przed zacieraniem

100%

Kaczyński R. , Kłos A.

|

2009

|

tom Vol. 3, no. 1

58-61

PL

Zastosowanie metody wizualnej obserwacji i zapisu wielu parametrów, wspomaganej komputerowo, dla materiałów konstrukcyjnych, pozwala na porównanie i prawidłową analizę zachodzących zmian przy przejściu od tarcia normalnego do sczepiania. Ma to również istotne znaczenie dla prognozowania warunków powstawania sczepiania. Badania prowadzono przy jednoczesnej analizie jakościowej i ilościowej warstwy wierzchniej. W pracy stwierdzono istnienie okresu przejściowego między normalnym /utleniającym/ zużyciem a sczepianiem dla stopu łożyskowego Ł6. W okresie przejściowym zaobserwowano nieznaczny wzrost zużywania się elementów trących. Intensywność zużywania znacznie wzrasta przy pojawianiu się patologicznych form zużywania.

EN

The application of computer aided multi-parameter visual observation and recording method for the analysis of construction materials makes it possible to compare and investigate the transition phenomena from normal friction to scuffing. The method is also very essential to predict actual conditions of scuffing development. The investigations involved both the qualitative and quantitative analysis of the investigated surface layer. The paper shows an existence of a transition stage from normal /oxidation/ wear to scuffing for the analyzed bearing alloy Ł6. A small wear increase of friction elements was observed in the transition period. However, the wear intensity was found to be growing significantly with an appearance of degenerative wear forms.

3

Smarowanie graniczne jako mechanizm sterowania procesami przejściowymi tarcia i zużycia

100%

Kaczyński R. , Kłos A.

|

2008

|

tom nr 3

48-50

4

Ion exchange in lichen surrounding

80%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2007

|

tom Vol. 14, nr 7

645-667

EN

Results of the research on heterophase equilibria (aqueous solution-the lichen cationactive layer) of exchange of copper ion for the cations naturally found in the environment (H+, Na+, K+, Mg2+ and Ca2+) have been presented, assessing in this way the influence of above-mentioned cations on sorption of heavy metals by lichens. Such processes occur in the lichen natural environment and they influence the reliability of heavy metals determination by measuring the metals accumulation in lichens. Kinetics and equilibria of (he ion exchange have been investigated through analysis of changes in parameters of different solutions, including deionized water and various solutions being in contact with lichens. The reliability of different lichen monitoring methods and the role of cationactive layer as a buffer zone have been discussed. The research has shown that heavy metals sorption is significantly influenced by the type and concentration of cations present in precipitation with which lichens are in contact. These cations originate, among others, from the substratum that lichens grow on and dust accumulated on their surface. Measurements of changes in conductivity and pH value of solutions which lichens were submerged in constituted an important part of the research. On the basis of these measurements, the reasons behind changes in conductivity of deionized water that lichens were dipped in were discussed. Hypogymnia physodes lichens were used in the study.

PL

Przedstawiono wyniki badań równowag heterofazowych (roztwór wodny - kationoaktywna warstwa porostów) wymiany kationów naturalnie występujących w środowisku: H+, Na+, K+, Mg2+ i Ca2+ i jonów miedzi, co pozwala na ocenę wpływu tych kationów na sorpcję metali ciężkich przez porosty. Takie zależności występują w naturalnym środowisku porostów i są jednym z czynników wpływających na miarodajność oceny zanieczyszczenia środowiska na podstawie badań rodzaju i stężenia metali ciężkich zasorbowanych przez porosty. Kinetykę i równowagi procesów wymiany jonowej badano poprzez pomiary zmian parametrów różnych roztworów, a także wody zdemineralizowanej, po zanurzeniu w nich porostów. Uzyskane wyniki wskazują na rolę warstwy kationoaktywnej jako czynnika buforującego. Wykazano, że duży wpływ na sorpcję metali ciężkich ma rodzaj i stężenie kationów zawartych w opadach, z którymi porosty mają kontakt. Kationy te pochodzą m.in. z podłoża, na którym rosną porosty oraz z pyłów nagromadzonych na ich powierzchni. Ważnym elementem badań były pomiary zmian konduktywności i pH roztworów, w których zanurzano porosty. Na ich podstawie zinterpretowano przyczyny zmian konduktywności wody zdemineralizowanej po zanurzeniu w niej porostów. Badania prowadzono dla porostów Hypogymnia physodes.

5

Use of lichens to assess local soil aerosol pollution with radiocesium-137

80%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2006

|

tom Vol. 13, nr 8

833-838

EN

The experimental results presented concern the possibility of lichen utilization in the environmental pollution estimation by metals. The investigations were carried out in the region of Bory Stobrawskie. This area is situated 20-50 km north-east from Opole, PL. Cesium-l37 of Chernobyl origin, is still present in the forest areas and its radioactivity in the investigated region (partly overlapping the region of the so-called Opole Anomaly) is several tens time bigger than the average for Poland. Taking into account the 137Cs activities in lichen and in soil the dependence Alichen = f([delta]Asoil) was determined. This relationship could be also utilized for interpretation of measurement results of other metals concentration in the environment.

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych dotyczących wykorzystania porostów do oceny stanu zanieczyszczenia środowiska przez metale. Badania wykonano dla obszaru Borów Stobrawskich, położonych 20-50 km na południowy wschód od Opoja. Cez-J37 pochodzących z awarii elektrowni nuklearnej w Czarnobylu jest nadal obecny na badanych obszarach leśnych. Teren ten częściowo pokrywa się, z tzw. anomalią opolską, dla której aktywność promieniotwórcza jest o kilka rzędów wielkości większa niż jej średnia wartość dla całego obszaru Polski. Poprzez pomiar wartości aktywności A cezu-137 w porostach i glebie wyznaczono zależność Aporost = f([delta]gleba). Ta zależność może być również wykorzystana dla interpretacji wyników pomiarów stężenia innych metali znajdujących się w środowisku.

6

Application of enrichment factor (EF) to the interpretation of results from the biomonitoring studies

80%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek M.

|

2011

|

tom Vol. 18, nr 2

171-183

EN

This paper discusses the relations between the concentrations of micro- and macroelements accumulated in the lichen Hypogymnia physodes, the moss Pleurozium schreberi and soil humus. The concentrations of the elements were measured using the Neutron Activation Analysis (NAA) and the Atomic Absorption Spectrometry (AAS). In addition, the activity of 137Cs in the samples was measured using the gamma spectrometry. For many metals - Mg, Al, Ti, V, Cr, Fe, Co, As, Se, Sr, Mo, Sb, I, Ba, La, Ce, Sm, Tb, Tm, Yb, Ta, Th and U - the linear relations were observed between the metal concentration and the concentration of scandium in each matrix (lichens, mosses and soil). These linear relations and the analysis of the 137Cs activity in the samples indicated that the assessing of the origins of pollutants based on the enrichment factors (EF) is highly uncertain when the factors are smaller than 10.

PL

Zbadano relacje między stężeniami mikro- i makropierwiastków zakumulowanych w porostach (Hypogymnia physodes), mchach (Pleurozium schreberi) i w glebie (próchnicy nadkładowej). Próbki pobrano w 5 miejscach, na obszarze Borów Stobrawskich, położonych na północny wschód od miasta Opola (Polska Południowa). Pierwiastki oznaczano metodą instrumentalnej neutronowej analizy aktywacyjnej (37 pierwiastków) oraz absorpcyjnej spektrometrii atomowej (6 pierwiastków). W próbkach, metodą spektrometrii gamma, zbadano także aktywność 137Cs. Wskazano na prawdopodobne, liniowe zależności między stężeniami: Mg, Al, Ti, V, Cr, Fe, Co, As, Se, Sr, Mo, Sb, I, Ba, La, Ce, Sm, Tb, Tm, Yb, Ta, Th i U a stężeniem skandu w porostach, mchach i w glebie. Na tej podstawie oraz na podstawie analizy wyników aktywności 137Cs wskazano na dużą niepewność oceny pochodzenia zanieczyszczeń poprzez wyznaczenie współczynników wzbogacenia (EF), kiedy ich wartość jest mniejsza od 10.

7

Application of mosses to identification of emission sources of polycyclic aromatic hydrocarbons

80%

Ciesielczuk T. , Olszowski T. , Prokop M. , Kłos A.

|

2012

|

tom Vol. 19, nr 4

585-595

EN

The moss Pleurozium schreberi was used to evaluate the emission of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) at Polish cemeteries on the All Saints' Day, when Poles traditionally light candles and candle lamps in memory of the deceased. Moss samples were exposed for 7 days at 4 cemeteries and, for comparison, in a city centre and in a rural area. During exposition, the mean content of 16 monitored PAHs in the samples increased by 455 ng/g at the cemeteries and by 689 ng g-1 in the city centre. In the rural area, the samples showed no statistically significant changes. PAHs whose content increased only in the moss samples exposed at the cemeteries included naphthalene, pyrene, benzo[b]fluoranthene together with benzo[k]fluoranthene, benzo[g,h,i]perylene, indeno[1,2,3-cd]pyrene and dibenzo[a,h]anthracene. The concentrations of other PAHs increased in samples exposed in the city centre and at two cemeteries located in the suburban areas. The results presented confirm the possibility of using mosses in biomonitoring of PAHs.

PL

Mchy Pleurozium schreberi wykorzystano do oceny emisji WWA na cmentarzach podczas Święta Wszystkich Świętych. W Polsce jest to tradycyjny okres pamięci o zmarłych, dla których uczczenia spalane są duże ilości świec i zniczy. Mchy eksponowano przez 7 dni na 4 cmentarzach oraz, dla porównania, w centrum miasta i na terenie wiejskim. W próbkach mchów oznaczano 16 związków z grupy WWA. Po okresie ekspozycji średni przyrost ?WWA wyniósł: na cmentarzach 455 ng/g i w centrum miasta 689 ng/g. Nie stwierdzono statystycznie istotnych zmian w próbkach eksponowanych na terenie wiejskim. W próbkach eksponowanych na cmentarzach wykazano charakterystyczne przyrosty stężeń: naftalenu, pirenu, sumy benzo[b]fluoran trenu i benzo[k]fluorantrenu, benzo[g,h,i]perylenu, indeno[1,2,3-cd]pirenu i dibenzo[a,h]antracenu. Stwierdzono także proporcjonalne przyrosty stężeń pozostałych WWA w próbkach eksponowanych w centrum miasta oraz na 2 cmentarzach położonych na jego peryferiach. Zaprezentowane wyniki badań potwierdzają opinię o możliwościach zastosowania mchów w biomonitoringu emisji WWA.

8

The Use of Water Plants in Biomonitoring And Phytoremediation of Waters Polluted with Heavy Metals

80%

Krems P. , Rajfur M. , Wacławek M. , Kłos A.

|

2013

|

tom Vol. 20, nr 2

353-370

EN

The publication is a synthetic review of many years of research on the possibility of using water plants (macrophytes) to assess pollution of surface waters and the possibility of using the biomass in phytoremediation processes. The results of the research of kinetics and equilibria of heavy metals sorption and desorption conditions were presented in order to repeatedly use the biomass, as well as the research on the influence of abiotic factors on sorption processes. Defence mechanisms of macrophytes, which enable them to vegetate in considerably polluted waters, have been discussed. The results presented herein and carried out in many countries demonstrate that macrophytes can be successfully used in the biomonitoring of water environments and phytoremediation of waters and sewage; however, validation of these procedures requires more detailed research of the mechanisms, which accompany them.

PL

Publikacja jest syntetycznym przeglądem prowadzonych od wielu lat badań, dotyczących możliwości zastosowania roślin wodnych (makrofitów) do oceny zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz możliwości wykorzystania ich biomasy w procesach fitoremediacji. Przedstawiono wyniki badań dotyczących kinetyki i równowag sorpcji metali ciężkich, warunków desorpcji, w celu wielokrotnego wykorzystania biomasy, oraz badań dotyczących wpływu czynników abiotycznych na procesy sorpcji. Omówiono mechanizmy obronne makrofitów, umożliwiające im wegetację w wodach o znacznym zanieczyszczeniu. Zaprezentowane wyniki badań, prowadzonych w wielu krajach świata, wskazują, że makrofity mogą być w przyszłości z powodzeniem wykorzystywane w biomonitoringu środowiska wodnego oraz w fitoremediacji wód i ścieków, przy czym walidacja procedur wymaga dokładniejszego poznania mechanizmów, jakie towarzyszą tym procesom.

9

Impact of roadway particulate matter on deposition of pollutants in the vicinity of main roads

80%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2009

|

tom Vol. 35, nr 3

105-121

EN

This paper presents the results of biomonitoring studies involving the assessment of the effect of traffic on the deposition of heavy metals (Cd, Cu, Mn, Ni, Pb and Zn). In our experiment, mosses and lichens growing in the vicinity of a major road were exposed to traffic for over 100 days. The increase of metal concentration was determined using Relative Accumulation Factors. It was discovered that the concentrations of Zn, Cu, Ni, Pb and Zn decreased along with the distance from the road in the windward direction. In the opposite direction, the highest increase in pollutants (Zn, Pb and Cd) was observed over the distance of 50-150 m, while Cu and Ni concentration is the highest close to the road. No relevant variation in the concentration of Mn was observed. For the purposes of comparison the concentrations were also determined in soil.

10

Fizykochemiczne metody oczyszczania wody dla potrzeb laboratoryjnych

80%

Kłos A. , Kiczma B. , Kwiatkowski J. , Wacławek W.

|

1998

|

tom Vol. 5, nr 5-6

415-432

PL

Opisano i porównano metody oraz systemy preparowania wody na potrzeby laboratoryjne, wykorzystujące przemianę fazową, sorpcję, procesy membranowe i wymianę jonową. Opisano sposoby kontroli jakości oczyszczonej wody.

EN

The following work aims at describing and comparing various methods of water preparation for laboratory purposes by means of the application of such processes as phase-alternation, sorption, membranous processes and ionic exchange. Purified water quality controlling methods have also been described.

11

Akumulacja mikro- i makropierwiastków w mchach i w porostach

80%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2008

|

tom Vol. 15, nr 3

397-423

PL

Porównano stężenia analitów zakumulowanych w epigeicznych mchach i w epifitycznych porostach rosnących na tych samych obszarach. Do wyznaczania zależności między stężeniem analitów w próbkach mchów i porostów wykorzystano wyniki badań opublikowanych w czasopismach znajdujących się w bazach danych SCIENCE DIRECT. Poprzez analizę funkcji: ln(Cx,mech) = lna + bln(Cx,porost) wykazano z dużym prawdopodobieństwem, że stężenia analitów zakumulowanych w porostach i w mchach mają porównywalne wartości, a różnice wyrażone w formie: Cwzgl. = 2 (Cx,porost - Cx,mech)/( Cx,porost + Cx,mech) mogą wskazywać na ich pochodzenie. Przedstawione zależności mogą zostać wykorzystane w badaniach biomonitoringowych.

EN

Concentrations of analytes acumulated in epigeic mosses and epifitic lichens growing on the same areas were compared. To find dependences between concentration of analytes in mosses and lichens the results of investigations which were published in scientific journals were used. Using the relationship ln(Cx,moss) = Ina + bln(Cx,lichen) it was supposed that concentrations of analytes accumulated in lichen and mosses were comparabie, and differences showed in form: Crelat. = 2 (Cx,lichen - Cx,moss)/( Cx,lichen + Cx,moss) might suggest their origin. The dependences can be used in the biomonitoring investigations.

12

Techniki chemometryczne w lichenomonitoringu środowiska

71%

Kłos A. , Rajfur M. , Stodołka M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2006

|

tom Vol. 13, nr S4

515-522

PL

Scharakteryzowano techniki chemometryczne wykorzystywane w biomonitoringu, także w lichenomonitoringu środowiska. Techniki te wykorzystywane są przede wszystkim w celu interpretacji danych uzy-skanych z układów złożonych, charakteryzujących się wielowymiarowością oddziaływań. Ich zakres obejmuje szereg czynności - od planowania eksperymentu po opracowanie i interpretację danych ekspe-rymentalnych. Przedstawiono przykłady zastosowania tych technik w celu interpretacji wzajemnych relacji między stężeniem pierwiastków śladowych skumulowanych w porostach a ich stężeniem w otoczeniu.

EN

Chemometric methods used in biomonitoring, especially in lichenomonitoring of environment were characterized. These methods are first of all used for the interpretation of data obtained from complex systems, characterized by multidimensionality of influences. Their range embraces a number of activities, starting from experiment planning and finishing on elaboration and experimental data interpretation. Examples of use of these methods for interpretation of mutual relationships between the concentration of accumulated trace elements in lichen and their concentration in the environment were described.

13

Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia obszarów leśnych metalami ciężkimi

71%

Kłos A. , Rajfur M. , Ciesielczuk T. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2008

|

tom Vol. 15, nr 1

77-84

PL

Prowadzane przez nas badania mają na celu ocenę możliwości wykorzystania porostów jako biomonitorów zanieczyszczenia metalami ciężkimi obszaru Borów Stobrawskich (południowa Polska). Do badań wykorzystano porosty Hypogymnia physodes. W porostach oznaczano stężenia wybranych metali ciężkich: Cu, Ni, Pb i Zn. Wyniki badań zinterpretowano za pomocą dendrogramów, wskazujących na podobieństwa obiektów w wielowymiarowej przestrzeni zmiennych, w tym przypadku na występowanie miejsc o porównywalnej koncentracji badanych analitów: Cu, Ni i Pb. Zanieczyszczenie cynkiem zinterpretowano, uwzględniając źródła jego emisji.

EN

The aim of our investigations was estimation of the lichen Hypogymnia physodes utilization possibility for heavy metals contamination biomonitoring in Bory Stobrawskie (southern Poland). Accumulation of Cu, Ni, Pb and Zn in lichen was studied. The results obtained were interpreted using dendrograms revealing similar objects in multidimensional space of variables, in our work pointing out places with similar analytes concentration: Cu, Ni and Pb. The pollution with zinc was interpreted considering sources of its emission.

14

Assessment of gadolinium calcium oxoborate (GdCOB) for laser applications

61%

Bajor A. L. , Kisielewski J. , Kłos A. , Kopczyński K. , Łukasiewicz T. , Mierczyk J. , Młyńczak J.

|

tom Vol. 19, No. 4

439-448

EN

Increasing demand for growing high quality laser crystals puts a question about their most important parameters that one should concentrate on to get a desired product which will exhibit best properties in practical use. And by no means, this is a simple question. Apart of the usual lasing properties associated with a special dopant in the host material itself, one needs to consider another two lasing phenomena, namely second (SHG) and higher harmonic generation, and self-frequency doubling (SFD). Not necessarily all of these three can meet altogether in the same host material to yield in its best appearance in every case. We have made a review of basic properties of gadolinium oxoborate GdCa₄O(BO₃)₃ (GdCOB) crystal and came to the conclusion that, currently, as a host material this is probably the best in all of its lasing applications. Although GdCOB has low thermal conductivity, which requires a suitable cooling, on the other hand it has got small thermo-optic coefficients which govern good operation in SHG and SFD experiments. Two inch dia. Nd-doped crystals were grown by the Czochralski technique. Since a large discrepancy in the literature exists on exact values of nonlinear coefficients, one is never sure about this whether theoretically predicted phase-matching angles (PMA) are those that are really optimal. Besides, none has yet measured the values of nonlinear coefficients as a function of doping concentration. Therefore we have not decided to cut numerous differently oriented samples for generation of different wavelengths in SHG and SFD, but rather tried to generate different wavelengths from the same samples. We have also not paid special attention to get highest possible conversion efficiencies. However, we have concentrated our attention on potential use of the core region in laser technique. Unlike in YAG crystals, when the core is by all means a parasitic structure, we discovered that the core region in GdCOB, that majority of investigators are even not aware of its presence in the crystal, can be also useful in laser technique. According to our best knowledge, a SHG of red light in this work is the second reported case in the world-wide literature.