Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Analiza stanu nośności układu sztywnego konstrukcji nawierzchni lotniskowej według założeń metody ACN-PCN

100%

Blacha K. , Wesołowski M.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2015

|

tom R. 22, nr 12

1791--1796, CD

PL

Nawierzchnia lotniskowa to wyznaczona i odpowiednio przygotowana powierzchnia elementu funkcjonalnego lotniska (EFL) spełniającego określoną funkcję w realizacji operacji lotniczych. Konstrukcję nawierzchni lotniskowej stanowi najczęściej zespół warstw, których zadaniem jest przejęcie i przeniesienie na podłoże gruntowe obciążeń pochodzących od poruszających się statków powietrznych i śmigłowców w sposób zapewniający określoną jej trwałość. Podstawowym rodzajem nawierzchni lotniskowych są nawierzchnie sztywne (sprężyste) wykonane z beto-nu cementowego. Jedną z głównych cech eksploatacyjnych nawierzchni lotniskowej jest jej nośność, czyli zdolność układu konstrukcyjnego do bezpiecznego przenoszenia obciążeń od statków powietrznych w określonym czasie. Ocena nośności nawierzchni lotniskowych przeprowadzana jest według założeń metody ACN-PCN. Zasadniczym problemem przy wymiarowaniu nawierzchni lotniskowych jest przyjęcie właściwego modelu obliczeniowego konstrukcji, który opisuje sposób współpracy oraz właściwości mechaniczne poszczególnych warstw. W artykule przedstawiono podejście do oceny stanu nośności układu sztywnego konstrukcji nawierzchni lotniskowych według założeń metody ACN-PCN. Zaprezentowano fizyczne i matematyczne modele obliczeniowe dla podłoża gruntowego i konstrukcji nawierzchni lotniskowych wykonanych w technologii betonu cementowego, które mają praktyczne zastosowanie w warunkach krajowych.

EN

Airfield pavement is a marked and appropriately prepared surface of an airfield functional element that performs a definite function in aviation operations. The structure of airfield pavement is most often composed of a set of layers whose task is to absorb and transfer loads coming from moving aircraft onto the ground in a way that ensures its definite durability. The most common type of airfield pavement is the rigid pavement made of cement concrete. One of the main operational features of airfield pavements is their load bearing capacity, that is the capability of a structural system to safely transfer loads from aircraft in a definite time. The assessment of the airfield pavement load bearing capacity is carried out in accordance with the ACN-PCN method's assumptions. The fundamental problem by measuring airfield pavements is to assume the correct computational model of a structure, which describes the way of cooperation and mechanical properties of individual layers. In the paper the approach to the assessment of the load bearing capacity of rigid airfield pavements according to the ACN-PCN method's assumptions is presented. The physical and mathematical computational methods for the ground and airfield pavements made of cement concrete, which are practically applied in Poland, are described.

2

Ocena nośności konstrukcji nawierzchni lotniskowych metodą ACN-PCN

100%

Wesołowski M. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2014

|

tom nr 35

5--21

PL

Konstrukcje nawierzchni lotniskowych są projektowane na określony okres eksploatacji przy założeniu prognozowanego natężenia i struktury ruchu lotniczego. Bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych przez statki powietrzne na nawierzchniach lotniskowych zależy przede wszystkim od stanu nośności ich konstrukcji. W związku z tym, kontrolne badania nośności należy przeprowadzać okresowo, gdyż informacja o aktualnym stanie eksploatacyjnym nawierzchni lotniskowej stanowi podstawę do podejmowania decyzji o rodzajach statków powietrznych dopuszczonych do ruchu, intensywności ruchu lotniczego oraz terminach rozpoczęcia prac remontowych lub modernizacyjnych. Aktualnie do oceny nośności nawierzchni lotniskowych stosuje się metodę ACN-PCN, która została wprowadzona przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO (International Civil Aviation Organization). W artykule przedstawiony został sposób wyznaczania i opisu wskaźnika PCN.

3

Assessment of load capacity of the airport pavement structure with the use of the ACN-PCN method

100%

Wesołowski M. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2014

|

tom nr 35

23—38

EN

The structures of the airport pavements are designed for defined operational time, assuming the predicted intensity and structure of the air traffic. The safety of air operations conducted by aircrafts on airport pavements depends mostly on their load capacity and design. Therefore, the load capacity inspections should be performed periodically, as the information about the current operational condition of the airport pavement is the basis for decisions on types of aircrafts allowed for traffic, as well as traffic intensity and dates of renovation or modernization works. Currently, the load capacity of airport pavements is assessed with the use of the ACN-PCN method, implemented by the ICAO (International Civil Aviation Organization). This article presents the method of determination and description of the PCN index.

4

Mobilne pokrycie kompozytowe ELP-1 KRATER do odbudowy elementów funkcjonalnych lotniska w sytuacjach kryzysowych

100%

Blacha K. , Wesołowski M.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

tom R. 17, nr 6

75--84

PL

Polska, podobnie jak inne Państwa członkowskie NATO, posiada na wyposażeniu przenośne pokrycia lotniskowe, które pozwalają na odtworzenie gotowości eksploatacyjnej zniszczonych obiektów lotniskowych, zapewniając bezpieczne warunki do wykonywania operacji lotniczych. Przenośne pokrycia lotniskowe mogą być z powodzeniem stosowane w sytuacjach kryzysowych przy odbudowie elementów funkcjonalnych lotnisk, a także przy wykonywaniu lądowisk dla śmigłowców zarówno na terenie kraju, jak i w misjach poza granicami Polski. W artykule przedstawiono walory eksploatacyjne i użytkowe mobilnego pokrycia kompozytowego typu ELP-1 KRATER, którego producentem jest Stocznia Żuławy Sp. z o.o. Ponadto, przedstawiono zakres zrealizowanych badań laboratoryjnych oraz wyniki niektórych z nich, a także wykonaną analizę teoretyczną warunków pracy mobilnego pokrycia kompozytowego.

EN

Poland, like the other NATO member countries, is equipped with a mobile coverage airfield, which allow you to restore the operational readiness of damaged airport facilities, providing safe conditions to carry out air operations. Mobile coverage airfield can be successfully used in crisis situations in the reconstruction of functional elements of airports as well as the performance of heliports, both within the country and in missions beyond Polish borders. The article presents the operating value and utility of ELP-1 KRATER mobile composite mat, made by Żuławy Shipyard Sp. o.o. In addition, it shows the extent of laboratory tests and the results of some of them, and also carried out a theoretical analysis of the working conditions of mobile coverage composite.

5

Wpływ właściwości mechanicznych konstrukcji betonowej nawierzchni lotniskowej na stan jej nośności

100%

Wesołowski M. , Blacha K.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

tom R. 17, nr 12

495--502

PL

Podstawowym rodzajem nawierzchni lotniskowych stosowanym w naszych warunkach krajowych są nawierzchnie z betonu cementowego. Zasadniczym i zarazem najważniejszym parametrem eksploatacyjnym nawierzchni lotniskowych jest nośność, rozumiana jako zdolność układu konstrukcyjnego do przenoszenia obciążeń pochodzących od statków powietrznych w określonym czasie. Obok obciążeń generowanych przez statki powietrzne, na stan nośności betonowych nawierzchni lotniskowych wpływa wiele czynników zewnętrznych, w tym warunki atmosferyczne. Ponadto, bardzo istotny wpływ na stan nośności nawierzchni lotniskowych wykonanych w technologii betonu cementowego mają właściwości betonu (fizyczne, mechaniczne, reologiczne i odporność na oddziaływanie środowiskowe), z którego wykonano nawierzchnię lotniskową oraz stan i rodzaj podłoża gruntowego znajdującego się bezpośrednio pod ocenianą konstrukcją nawierzchni. Bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych przez statki powietrzne na betonowych nawierzchniach lotniskowych zależy od wszystkich wyżej wymienionych właściwości, z których największy wpływ posiadają parametry mechaniczne. W artykule zaprezentowano zależności, przedstawiające wpływ zmieniających się parametrów mechanicznych betonu na końcowe wyniki nośności ocenianych nawierzchni.

EN

The main types of airfield pavements used in our domestic conditions are concrete pavements. The main and at the same time the most important performance parameter of airfield pavements is a load bearing capacity is understood as the ability of the design to transfer loads from the aircraft at a specified time. In addition to loads generated by aircraft, on the condition of airfield pavement load bearing capacity of concrete is influenced by many external factors, including weather conditions. In addition, a very significant impact on the load bearing capacity of airfield pavements made in the technology of cement concrete to concrete properties (physical, mechanical, rheological properties and resistance to environmental impact), with its construction of infrastructures and the condition and the type of the ground located directly below the assessed design surface. Safety of air operations by aircraft on concrete airfield pavements depends on all of the above properties, which have the greatest impact mechanical properties. The article presents the dependence of the effect of changing mechanical parameters of concrete on the bottom load bearing capacity rated pavements.

6

Zależność wskaźnika nośności PCN od liczby dopuszczalnych operacji lotniczych przy określaniu nośności konstrukcji nawierzchni lotniskowych metodą ACN-PCN

100%

Blacha K. , Wesołowski M.

Logistyka

|

2014

|

tom nr 6

2014-2025

PL

Konstrukcje nawierzchni lotniskowych są projektowane na określony okres eksploatacji przy założeniu prognozowanego natężenia i struktury ruchu lotniczego. Bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych przez statki powietrzne na nawierzchniach lotniskowych zależy przede wszystkim od stanu nośności ich konstrukcji. W związku z powyższym, kontrolne badania nośności należy przeprowadzać okresowo, gdyż informacja o aktualnym stanie eksploatacyjnym nawierzchni lotniskowej stanowi podstawę do podejmowania decyzji o rodzajach statków powietrznych dopuszczonych do ruchu, intensywności ruchu lotniczego oraz terminach rozpoczęcia prac remontowych lub modernizacyjnych. Aktualnie do oceny nośności nawierzchni lotniskowych stosuje się metodę ACN-PCN, która została wprowadzona przez ICAO. Zgodnie z jej założeniami, nośność konstrukcji nawierzchni lotniskowych może być wyrażona wskaźnikiem PCN lub liczbą dopuszczalnych operacji lotniczych. W artykule przedstawiony został sposób wyznaczania i opisu wskaźnika PCN. Zaprezentowano także możliwość przedstawienia wyników nośności poprzez określenie dopuszczalnej liczby operacji lotniczych. Ponadto, przedstawiono graficznie zależność wskaźnika nośności PCN od liczby dopuszczalnych operacji lotniczych.

EN

Structures of airfield pavements are designed for a definite exploitation period on the assumption of predicted volume and structure of the air traffic. Safety of air operations conducted by aircrafts on airfield pavements depends mainly on the state of bearing capacity of their construction. Due to the above, control tests of bearing capacity shall be periodically conducted, since information regarding the current state of an airfield pavement constitutes the basis for decisions concerning the types of aircrafts permitted to land and take off, traffic volume and dates of starting renovation or modernization works. The ACN-PCN method is currently used in the assessment of airfield bearing capacity, which has been introduced by ICAO. According to its assumptions, the airfield construction bearing capacity may be expressed in PCN or permissible number of air operations. This paper contains the way of assessing and description of PCN as well as presentation of the possibility of expressing bearing capacity results by determination of permissible number of air operations. There is also interrelation between PCN and the permissible number of air operations presented in a graphic way.

7

Wielokryterialna metoda oceny stopnia zdegradowania nawierzchni elementów funkcjonalnych lotnisk wykonanych z betonu cementowego

100%

Barszcz P. , Blacha K.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

tom R. 17, nr 12

48--54

PL

Analiza wielokryterialna przedstawiona w artykule jest metodą oceny ważonej wspomagającej ocenę zdegradowania nawierzchni lotniskowych. Jej podstawa zawiera się w określeniu wielu kryteriów wyboru wariantu z uwzględnieniem różnych wag poszczególnych kryteriów. Istotnym czynnikiem, który ma wpływ na bezpieczeństwo wykonywanych operacji lotniczych jest właściwe zarządzanie lotniskami w oparciu o uzyskane w sposób systemowy informacje o stanie nawierzchni ich elementów funkcjonalnych. Jednym z elementów szacowania stanu technicznego nawierzchni lotniskowych jest ocena stopnia ich zdegradowania prowadzona w oparciu o stwierdzone uszkodzenia i przeprowadzone naprawy. Takie podejście pozwala na zaplanowanie niezbędnych zasobów potrzebnych do wykonania napraw i racjonalne zaplanowanie remontów. Wskaźnik oceny stopnia zdegradowania powierzchni badanej nawierzchni obliczany w oparciu o obmiarowane uszkodzenia i naprawy pozwala na całościową ocenę ich stanu technicznego. Podstawową informacją niezbędną do oceny stopnia zdegradowania nawierzchni jest pozyskanie danych z przeprowadzonej inwentaryzacji. W oparciu o uzyskane dane o uszkodzeniach i wykonanych naprawach analizuje się stopień zdegradowania nawierzchni lotnisk i na tej podstawie określa się kryteria ich oceny.

EN

Multi-criteria analysis presented in the article is a method of evaluating the weighted co-normally requiring an assessment of degradation airfield pavements. Its base has in determining a number of criteria for the selection variant, taking into account different weights to each criterion. An important factor that affects the safety of the flight operations is appropriate of airport management based by obtained in system status information about the surface of the functional elements. One of the elements to estimate the technical conditio of airport pavement is to assess the degree of degradation performed based on the damage found and carriedsmoked repairs. This approach allows for planning the necessary resources needed to repair and rational planning of repairs. Indicator assessment of the degree of degradation area of the test surface is calculated based on the damage and repair as required allows for a comprehensive evaluation of their technical condition. The basic information needed to assess the degree of degradation is gaining ground data from the inventory. Based on the data of the damage and made repairs analyzed the degree of degradation and on the surfaces airport basis of defined criteria for their evaluation.

8

Mobilne, kompozytowe lądowisko dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego

100%

Blacha K. , Wesołowski M.

Logistyka

|

2015

|

tom nr 4

7260--7270, CD2

PL

Śmigłowce stanowią środek transportu, który jest powszechnie wykorzystywany w Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym (LPR), Straży Granicznej, Policji, Straży Pożarnej oraz Siłach Zbrojnych RP. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż śmigłowiec jest w stanie wylądować praktycznie wszędzie. Niestety wiąże się to z pewnym ryzykiem, gdyż lądowanie na nieprzygotowanym lądowisku stwarza zagrożenie uszkodzenia śmigłowca. Mając to na uwadze, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych proponuje stworzenie, a następnie wprowadzenie do użytku mobilnego, kompozytowego lądowiska dla śmigłowców, nie tylko dla Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, ale także dla służb porządku publicznego, w aglomeracjach miejskich oraz dla Sił Zbrojnych RP. W referacie przedstawiono walory eksploatacyjne i użytkowe kompozytowego pokrycia lotniskowego typu ELP-1 KRATER, które stanowi solidną podstawę do wykonania mobilnego lądowiska dla śmigłowców LPR. Ponadto, omówiono wybrane wyniki badań laboratoryjnych i poligonowych proponowanego pokrycia kompozytowego, które zostały przeprowadzone przez Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych.

EN

Helicopters are commonly used in the Polish Medical Air Rescue, Border Guard, Police, Fire Service and Polish Armed Forces. It results mainly from the fact that a helicopter is able to land practically anywhere. Unfortunately, it entails some risk, as the landing on an unprepared airfield poses a threat of a damage to a helicopter. Keeping that in mind, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych proposes the development and subsequent putting into operation of a mobile composite helicopter landing pad, which may be used not only by the Medical Air Rescue, but also by law enforcement agencies, in urban agglomerations and by the Polish Armed Forces. The paper presents values concerning the operation and use of the ELP-1 KRATER airfield coating, which constitutes a solid basis for construction of a mobile landing pad for Medical Air Rescue helicopters. Moreover, chosen results of laboratory and field tests of the proposed composite coating conducted by Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych have also been discussed.

9

Management of trainings with use of flight simulators in compliance with characteristic parameters of equipment

80%

Barszcz P. , Wesołowski M. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2015

|

tom nr 37

95--117

EN

Flights conditions of combat aircrafts subject to dynamic changes in variable environment, where properly trained and skilled pilots, capable of perceiving stimuli from outside, play key roles in the decision-making process. The study discloses analyses that have been completed on grounds of survey results carried out for a specific population of cadets and pilots that had practiced on flight simulators. The surveys consisted in measurements of the human response time to artificially arranged emergency circumstances with counting of misbehaviour and errors. Then, upon analysis of correlation between skill features demonstrated by pilot candidates (cadets) and trained pilots and with consideration to functions of probability distribution of these features it is possible to estimate expected results that should be achieved by cadets for specific exercises to assess the training system as efficient and suitable to provide intended results when real tasks are assigned to trainees flying eventual aircrafts.

10

Evaluation of the load-bearing capacity of natural airfield pavements by military standard NO-17-A503:2017

80%

Wesołowski M. , Pietruszewski P. , Blacha K. , Iwanowski P.

Aviation Advances & Maintenance

|

2018

|

tom Vol. 41, Issue 1

5--17; 18--29

EN

The article presents the evaluation methodology of the load-bearing capacity of natural airfield pavements in compliance with the Military Standard NO-17-A503:2017. There was addressed the problem frequently occurring on airfields regarding the insufficient load-bearing capacity of natural pavements, which has a direct impact on the safety of air operations by the military and civil aircraft. The approach of the authors of the standard to the complex evaluation of the load-bearing capacity of natural airfield pavements on individual airfield functional elements was described. Moreover, minimum requirements were provided that must be fulfilled to ensure the safety of air operations on natural airfield pavements.

PL

W artykule omówiono metodykę oceny nośności naturalnych nawierzchni lotniskowych według wymagań Normy Obronnej NO-17-A503:2017. Poruszono często spotykany na obiektach lotniskowych problem niedostatecznej nośności nawierzchni naturalnych, który w bezpośredni sposób wpływa na bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych przez wojskowe i cywilne statki powietrzne. Przedstawiono podejście autorów normy do kompleksowej oceny nośności naturalnych nawierzchni lotniskowych na poszczególnych elementach funkcjonalnych lotniska. Ponadto, przedstawiono minimalne wymagania, jakie muszą być spełnione, żeby zapewnić bezpieczne wykonywanie operacji lotniczych na naturalnych nawierzchniach lotniskowych.

11

Wybrane problemy wdrażania systemu zarządzania jakością w lotnictwie wojskowym

80%

Barszcz P. , Wesołowski M. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2015

|

tom nr 37

119--137

PL

Właściwe zarządzanie jednostką organizacyjną oraz przekazywanie rzetelnej informacji o jej funkcjonowaniu to istotne czynniki, które mają wpływ na bezpieczeństwo wykonywanych operacji lotniczych. Zgodnie z decyzją Nr 400/MON Ministra Obrony Narodowej od 1 stycznia 2013 r. rozpoczęto wdrażanie do jednostek lotniczych „Systemu zapewnienia jakości w lotnictwie Sił Zbrojnych” [1]. Normy serii ISO 9000 wymuszają zmianę podejścia do problemu zarządzania jednostką organizacyjną. Analiza istotnych parametrów następuje już na wejściu, a nie tylko na wyjściu oraz jednocześnie wykorzystuje się działania zapobiegawcze i monitorowanie procesów w trakcie ich trwania. Wdrożony system zarządzania jakością (SZJ) daje rozwiązania całościowe – wszystkie służby jednostki organizacyjnej pracują w jednym, spójnym systemie organizacyjnym i komunikują się poprzez jeden system informacyjny. System zarządzania jakością wymusza przestrzeganie ustalonych procedur działania i nie pozwala na „nieformalne obiegi” w zakresie zarządzania organizacją.

12

Skid resistance properties of airfield pavements as one of the safety assessment parameters of air operations

80%

Wesołowski M. , Barszcz P. , Blacha K.

Journal of KONBiN

|

2017

|

tom No. 42

283--304

EN

The article presents the method for determining the skid resistance properties by estimating quantities characterizing the conditions on the airfield functional elements’ pavements. The skid resistance properties characterise the aircraft’ tire grip to the airfield functional element’s pavements, and this is the ability to produce a friction force between the airfield functional element’s pavement and the aircraft’s wheels under mutual skid conditions. The adhesion is affected by the pavement type and its condition, as well as the presence of contamination, and atmospheric conditions in the vicinity of the airfield. Throughout the world, measures aimed at development of a model for assessing the conditions of the airfield functional elements’ pavements are undertaken. A key element of this process is the personnel identifying specific situations as well as the pilots using the information for safe manoeuvring, especially landing.

PL

W artykule przedstawiona została metoda określania właściwości przeciwpoślizgowych poprzez szacowanie wielkości charakteryzujących warunki panujące na nawierzchniach elementów funkcjonalnych lotnisk. Właściwości przeciwpoślizgowe charakteryzują przyczepność opony statku powietrznego do nawierzchni i jest to zdolność do wytwarzania siły tarcia pomiędzy nawierzchnią elementu funkcjonalnego lotniska a kołami statku powietrznego w warunkach wzajemnego poślizgu. Na przyczepność wpływa rodzaj nawierzchni i jej stan, obecność zanieczyszczeń oraz warunki atmosferyczne w rejonie lotniska. Na całym świecie podejmowane są działania, które zmierzają do opracowania modelu oceny warunków panujących na nawierzchni elementów funkcjonalnych lotnisk. Kluczowym elementem tego procesu jest personel identyfikujący określone sytuacje oraz piloci wykorzystujący te informacje do bezpiecznego wykonywania manewrów a w szczególności lądowania.

13

Impact of airfield concrete pavements deterioration level on the safety of air operations

80%

Wesołowski M. , Barszcz P. , Blacha K.

Journal of KONBiN

|

2018

|

tom No. 47

123--142

EN

The essential factor, which affects the safety of air operations, is the proper airport management based on systemically acquired information regarding the condition of the pavement surfaces of their functional elements. One of the elements in evaluating an airfield pavement technical condition is the assessment of their deterioration degree. This paper contains an extract from a broad study aimed at developing an index characterizing the deterioration degree of cement concrete airfield pavements, based on the results of visual inspections of damage and repairs, and their stock-taking based on a catalogue of common damage and the defined damage and repair quantity surveying principles.

PL

Istotnym czynnikiem, który ma wpływ na bezpieczeństwo wykonywanych operacji lotniczych jest właściwe zarządzanie lotniskami w oparciu o uzyskane w sposób systemowy informacje o stanie nawierzchni ich elementów funkcjonalnych. Jednym z elementów szacowania stanu technicznego nawierzchni lotniskowych jest ocena stopnia ich degradacji. Artykuł zawiera wybrany fragment szeroko zakrojonej pracy mającej na celu opracowanie wskaźnika charakteryzującego stopień degradacji nawierzchni lotniskowych wykonanych z betonu cementowego na podstawie wyników przeglądów wizualnych uszkodzeń i napraw oraz ich inwentaryzację w oparciu o katalog typowych uszkodzeń oraz określone zasady obmiarowania uszkodzeń i napraw.

14

Badania porównawcze urządzeń przeznaczonych do ciągłego pomiaru współczynnika tarcia nawierzchni elementów funkcjonalnych lotnisk

80%

Wesolowski M. , Barszcz P. , Blacha K.

Acta Scientiarum Polonorum. Architectura

|

2017

|

tom 16

|

nr 3

PL

Urządzenia mierzące współczynnik tarcia muszą gwarantować poprawność uzyskiwanych wyników, gdyż od oceny właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni lotniskowych zależy decyzja podjęta przez pilota o sposobie wykonania manewru lądowania (Jaźwiński i Borgoń, 1989). Przyjęta powtarzalność pomiarów na poziomie ±0,03 oraz odtwarzalność na poziomie ±0,07 nie jest warunkiem wystarczającym do akceptacji systemu pomiarowego. W artykule przedstawiono podejście do oceny systemów mierzących współczynnik tarcia nawierzchni elementów funkcjonalnych lotnisk. Pomiary dla określonych warunków przeprowadzono w 10 seriach na nawierzchniach wykonanych z betonu cementowego i asfaltowego, przy prędkościach 65 i 95 km·h⁻¹, w warunkach „na sucho” i „na mokro”. Założenie o normalności rozkładów zweryfikowano na podstawie testu Shapiro-Wilka, analizując statystykę W. Z przeprowadzonych badań wynika, że współczynnik tarcia zmierzony z wykorzystaniem testerów tarcia biorących udział w badaniach osiągnął dla tych samych warunków badawczych różne wartości. Mając na uwadze tester odniesienia, wykreślono proste regresji w celu wyznaczenia skorygowanego współczynnika tarcia.

EN

The coefficient of friction measuring devices must ensure the correctness of the results, since the assessment of the anti-skid properties of the pavement surfaces affect the pilot’s decisions upon the landing maneuver. Accepted repeatability of measurements at the level of ±0.03 and reproducibility at the level of ±0.07 is not a sufficient condition for acceptance of the measurement system. The paper presents an approach to evaluating systems that measure friction coefficient of pavement of functional elements of airports. Measurements for specific conditions were made in 10 series, on cement and asphalt concrete surfaces, at 65 km·h⁻¹ and 95 km·h⁻¹, under dry and wet conditions. The assumption of normality of distributions was verified based on the Shapiro-Wilk test by analyzing W statistics. It has been observed that the coefficient of friction measured using the friction testers attained different values for the same test conditions. Considering the reference tester, straight regression lines were plotted to determine the corrected coefficient of friction.

15

Rola i funkcja naturalnych nawierzchni lotniskowych w systemie zapewnienia bezpieczeństwa wykonywania operacji lotniczych

80%

Wesołowski M. , Blacha K. , Iwanowski P. , Pietruszewski P.

Przegląd Komunikacyjny

|

2018

|

tom R. 73, nr 12

6--10

PL

Istotnym czynnikiem, który ma wpływ na bezpieczeństwo wykonywanych operacji lotniczych jest odpowiedni stan nośności naturalnych nawierzchni lotniskowych. W artykule zawarto informację na temat roli i funkcji jakie powinny spełniać naturalne nawierzchnie lotniskowe na różnych obiektach przeznaczonych do wykonywania operacji lotniczych, jak i na poszczególnych elementach funkcjonalnych lotniska. Poruszono często spotykany problem niedostatecznej nośności naturalnych nawierzchni, który w bezpośredni sposób wpływa na bezpieczeństwo i efektywność wykonywania operacji lotniczych przez wojskowe i cywilne statki powietrzne. Zaprezentowano podejście autorów do oceny naturalnych nawierzchni lotniskowych wraz z przykładową analizą otrzymanych wyników z badań terenowych oraz sposobem ich prezentacji. Ponadto, przedstawiono przykładowe technologie prowadzenia wzmocnienia w sytuacji nieodpowiedniej nośności naturalnych nawierzchni oraz sezonowe zabiegi agrotechniczne i biologiczne niezbędne do utrzymania odpowiedniego stanu nośności naturalnych nawierzchni lotniskowych, a co za tym idzie utrzymanie ich w ciągłej zdolności eksploatacyjnej.

EN

An important factor that has an impact on the safety of performed air operations is the appropriate load capacity of natural airfield pavements The article presents information on the role and functions that natural airport surfaces shall fulfill at various facilities intended to perform air operations, as well as on individual functional elements of the airport. The common problem of inadequate load capacity of natural airfield pavements, that directly affects the safety and efficiency of air operations by military and dvii aircraft has been raised.The authors' approach to the assessment of natural airfield pavements with an exemplary analysis of the results obtained from field studies and the way of their display was presented. In addition, exemplary technologies in order to reinforce natural airfield pavements in the situation of inadequate load capacity, as well as seasonal agrotechnical and biological treatments necessary to maintain adequate load-bearing capacity of natural airfield pavements maintaining them in continuous operational capacity were presented.

16

Influence of the condition of the airfield pavement structures on the operation safety of aircraft

80%

Wesołowski M. , Barszcz P. , Blacha K.

Journal of KONBiN

|

2017

|

tom No. 42

305--328

EN

The structure of the airfield pavement is a set of layers, whose task is to take over and transfer loads from moving aircraft to a ground subsoil in a safety manner. Airfield pavements are designed for a specific period of operation, assuming the forecasted intensity and the structure of the air traffic. The safety of air operations executed by the aircraft on airfield pavements depends primarily on the condition of their structure’s load capacity. In order to assess the load capacity of airfield pavements, the method ACN-PCN, which was introduced by the International Civil Aviation Organization ICAO and according to which the load capacity of the airfield pavement is expressed with the PCN index, is applied.

PL

Układ konstrukcyjny nawierzchni lotniskowej to zespół warstw, których zadaniem jest przejęcie i przeniesienie w bezpieczny sposób na podłoże gruntowe obciążeń pochodzących od poruszających się statków powietrznych. Nawierzchnie lotniskowe są projektowane na określony okres eksploatacji przy założeniu prognozowanego natężenia i struktury ruchu lotniczego. Bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych przez statki powietrzne na nawierzchniach lotniskowych zależy przede wszystkim od stanu nośności ich konstrukcji. Do oceny nośności nawierzchni lotniskowych stosuje się metodę ACN-PCN, która została wprowadzona przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO i według której nośność konstrukcji nawierzchni lotniskowych jest wyrażana wskaźnikiem PCN.

17

Selected problems of incorporating a quality management system in the air force

80%

Barszcz P. , Wesołowski M. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2015

|

tom nr 37

139--157

EN

The proper management of an organisational unit and communication of reliable information about its functioning are important factors, which affect the safety of the executed aerial operations. According to decision no. 400/MON of the Minister of National Defence, the incorporation of the “Quality Assurance System in the Air Force” [1] commenced on 1 January 2013. The ISO 9000 series standards enforce a change in the approach to the problem of management of the organisational unit. The analysis of the important parameters takes place at the start, not only at the end, and uses simultaneously preventive actions and the monitoring of processes during their execution. The incorporated Quality Management System (QMS) provides comprehensive solutions – all services of the organisational unit operate in a single, coherent organisational system and communicate via one information system. The Quality Management System enforces compliance with the specified conduct procedures and excludes “informal circulation” in the scope of the organisation management.

18

Przenośne kompozytowe nawierzchnie lotniskowe elementem bezpieczeństwa i niezawodności w transporcie lotniczym

80%

Wesołowski M. , Barszcz P. , Blacha K.

Journal of KONBiN

|

2017

|

tom No. 44

309--320

PL

Problem bezpieczeństwa wykonywania operacji lotniczych będzie aktualny tak długo, jak długo istnieć będzie lotnictwo, zarówno cywilne jak i wojskowe. Zapewnienie bezpieczeństwa było, jest i będzie jednym z najważniejszych zagadnień w funkcjonowaniu oraz rozwoju lotnictwa. Na bezpieczeństwo realizacji operacji lotniczych wpływają wszystkie elementy biorące udział w tym procesie, które można ująć w trzech grupach, tj.: człowiek, statek powietrzny oraz otoczenie, w tym nawierzchnie lotniskowe. Nawierzchnie lotniskowe to elementy, które mogą być zniszczone celowo w wyniku działań militarnych jak również w wyniku wystąpienia niespodziewanych sytuacji losowych (awaria, katastrofa, klęska żywiołowa). Odbudowa nawierzchni lotniskowych w sytuacjach kryzysowych oraz w działaniach wojennych powinna umożliwiać odtworzenie gotowości eksploatacyjnej zniszczonych elementów funkcjonalnych lotniska w czasie możliwie najkrótszym.

EN

The problem of safety of the flight operations will be valid as long as there will be aviation, both civil and military. Ensuring the safety was, is and will be one the most important issues in the functioning and development of aviation. The safety of flight operations affect the implementation of all the elements involved in this process, which can be summarized in three groups, namely: man, the aircraft and the environment, including airfield pavements. Airfield pavements are elements that can be intentionally destroyed by military action as well as a result of random unexpected situation (failure, catastrophe, natural disaster). The reconstruction of airfield pavements in crisis situations and in military operations should enable to restore the operational availability of destroyed elements in the shortest possible time.

19

Ocena przydatności testerów szorstkości w procesie eksploatacji nawierzchni lotniskowych

80%

Wesołowski M. , Barszcz P. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2016

|

tom nr 39

33--41

PL

Poprawność oceny szorstkości nawierzchni lotniskowych jest ważnym elementem bezpieczeństwa wykonywania operacji lotniczych. Zagraniczne oraz krajowe dokumenty normatywne określają wymagane wartości współczynników tarcia dla: projektowanych (nowych) nawierzchni lotniskowych, użytkowanych i/lub będących przedmiotem planowania prac remontowych oraz minimalne (graniczne) dla eksploatowanych nawierzchni lotniskowych. Ponadto, dokumenty te definiują ogólne wymagania dotyczące urządzeń pomiarowych stosowanych do określania szorstkości nawierzchni lotniskowych. Akceptowalny poziom powtarzalności pomiaru współczynnika tarcia nie jest warunkiem wystarczającym do zaakceptowania urządzenia do wykonywania pomiarów szorstkości nawierzchni elementów funkcjonalnych lotnisk. Dlatego warunkiem dopuszczenia urządzenia do wykonywania pomiarów współczynnika tarcia powinno być przeprowadzenie badań w celu określenia jego przydatności do tego typu pomiarów. Badania te powinny obejmować m.in. ocenę urządzenia w odniesieniu do urządzeń dopuszczonych do wykonywania pomiarów, z wykorzystaniem aparatu statystycznego. Na końcową ocenę przydatności urządzenia składa się ponadto całokształt problemów technicznych związanych z procesem eksploatacji poprzez przygotowanie urządzenia do pomiarów, jego kalibrację (sprawdzenie) przed pomiarami, a skończywszy na samych pomiarach.

20

Sterowanie procesem szkolenia na symulatorach lotniczych w oparciu o charakteryzujące go wielkości

80%

Barszcz P. , Wesołowski M. , Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2015

|

tom nr 37

73--94

PL

Lot samolotu bojowego przebiega w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu, gdzie główną rolę w procesie podejmowania decyzji odgrywa odpowiednio przygotowany pilot, a szczególnie jego percepcja. W artykule przedstawiono analizy wykonane w oparciu o wyniki badań przeprowadzonych na określonej populacji podchorążych oraz pilotów, którzy wykonywali loty na symulatorach lotniczych. Badania prowadzono, mierząc czas reakcji na wprowadzane sytuacje awaryjne oraz określano liczbę popełnianych błędów. Na podstawie analizy korelacji cech charakteryzujących poziom wyszkolenia kandydata na pilota oraz wyszkolonego pilota, znając funkcje rozkładu prawdopodobieństwa tych cech, można szacować, jakie wyniki powinien osiągać podchorąży podczas wykonywania określonego ćwiczenia, aby system szkoleniowy dał zamierzone efekty podczas wykonywania zadań w samolocie, na którym docelowo będzie latał. Słowa kluczowe: symulator lotniczy, szkolenie lotnicze, percepcja zmysłowa, pętla decyzyjna.