Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Między prowincjonalizmem a nowoczesnością. Przeobrażenia Gdańska na tle procesów modernizacyjnych wschodnich prowincji Prus w XIX wieku, red. Janusz Dargacz, Tomasz Krzemiński

100%

Omilanowska-Kiljańczyk M.

Zapiski Historyczne

|

2023

|

tom 88

|

nr 3

157-164

2

Altana Słuszków czy „fontanna Szujskich”. Epilog: Uchwała Prezydium Rady Ministrów nr 572/53

100%

Omilanowska-Kiljańczyk M.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2024

|

tom 86

|

nr 2

171-186

EN

The 17th-century Baroque garden gazebo of the Słuszko family, wrongly thought by many to be the Moscow Chapel, survived as a ruin until 1953. Its reconstruction was designed by Mieczysław Kuzma; yet although funding was available and documentation had been prepared, on 3 November 1953 the building was pulled down, as it had been included on a list of Warsaw ruins marked for demolition. The list was appended to a secret decree of the Presidium of the Council of Ministers (No. 572/53), the passing of which (on 29 July 1953) was a deliberate political act intended not only to put the city in order, but also to symbolically end the process of rebuilding monuments. In practice, the decree provided the legal basis for the destruction of many buildings whose reconstruction would have been feasible, but whose remains were deemed to interfere with the positive reception of the construction ventures implemented in Warsaw during the Socialist Realist era. Decisions on this issue were made in agreement by Bolesław Bierut and Józef Sigalin, and the content of the decree was prepared without consulting any authority in the field of protection and conservation of monuments.

PL

Barokowa, XVII-wieczna altana ogrodowa Słuszków, przez wielu niesłusznie uważana za Kaplicę Moskiewską, dotrwała jako ruina do 1953 r. Jej odbudowę zaprojektował Mieczysław Kuzma, ale mimo przyznania środków i przygotowania dokumentacji budowlę rozebrano 3 listopada 1953 r., znalazła się bowiem na liście warszawskich ruin przeznaczonych do rozbiórki. Listę tę załączono do niejawnego rozporządzenia Prezydium Rady Ministrów (nr 572/53), którego uchwalenie (29 lipca 1953) było świadomym aktem politycznym zmierzającym nie tylko do uporządkowania miasta, lecz także do symbolicznego zakończenia procesu odbudowy zabytków. W praktyce rozporządzenie stało się podstawą do zniszczenia wielu nadających się do odbudowy obiektów, których pozostałości uznano za zakłócające pozytywny odbiór inwestycji budowlanych dokonanych w Warszawie doby socrealizmu. Decyzje w tej kwestii zapadały w porozumieniu pomiędzy Bolesławem Bierutem i Józefem Sigalinem, a przygotowanie treści rozporządzenia przeprowadzano z pominięciem autorytetów z dziedziny ochrony i konserwacji zabytków.

3

Dlaczego Antonio Corazzi przyjechał do Polski?

100%

Omilanowska-Kiljańczyk M.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2022

|

tom 84

|

nr 2

339-366

EN

For about a hundred years in Polish academic literature it has been acknowledged that the architect Antonio Corazzi was brought to Poland by Stanisław Staszic. Meanwhile, a detailed research has allowed to ascertain that this conviction is not based on any confirmed sources. Corazzi’s arrival in Poland resulted from a decision to bring from Italy a young talented architect, eager to implement ambitious architectural and urban plans of the Polish government. The invitation with a request to suggest a candidate was most likely dispatched by Viceroy Józef Zajączek in his letter to the Duke of Tuscany. The decision may have been influenced by Stanisław Staszic, yet it is Stanisław Kostka Potocki who seems the most likely government member involved in the process. The decision for Corazzi to be chosen to come to Poland resulted from the fact that he was pointed to by the circle of architects of the Florence Academy, who may have borne in mind his talent, but also the personal dislike because of Corazzi’s conflicting personality displayed already during the studies. Furthermore, it seems that Corazzi’s decision to come to Poland did not result from his ambition or jumping at an attractive opportunity, but from the desire to evade legal and financial consequences of not paying a bill of exchange. However, the final answer to the question posed in the paper’s title continues to seem, as much as, hopefully, well supported, still merely hypothetical.

PL

Od około stu lat w polskiej literaturze naukowej obowiązuje ustalenie, że architekt Antonio Corazzi został sprowadzony do Polski przez Stanisława Staszica. Tymczasem szczegółowe badania pozwoliły mi ustalić, że przekonanie to nie opiera się na jakimkolwiek potwierdzeniu źródłowym. Przyjazd Corazziego do Polski był efektem decyzji o sprowadzeniu z Włoch młodego, zdolnego architekta, gotowego realizować ambitne plany architektoniczno-urbanistyczne rządu polskiego. Zaproszenie z prośbą o wskazanie kandydata skierował najprawdopodobniej namiestnik Józef Zajączek pismem do księcia Toskanii. Na decyzję tę mógł mieć wpływ Stanisław Staszic, ale bardziej prawdopodobnym członkiem rządu, zaangażowanym w ten temat wydaje się Stanisław Kostka Potocki. Decyzja, że to Corazzi ma pojechać do Polski, była efektem wskazania go przez środowisko architektów z akademii florenckiej, którzy kierowali się zapewne nie tylko jego talentem, ale być może też osobistą niechęcią z powodu jego konfliktowego charakteru, który objawił się już pod koniec studiów. Decyzja Corazziego o wyjeździe do Polski – jak się wydaje – nie wynikła też z jego ambicji czy atrakcyjności oferty, ale z chęci uniknięcia konsekwencji prawno-finansowych, wynikających z niespłacenia weksla. Ostateczna odpowiedź na pytanie zadane w tytule artykułu wciąż jednak jawi się jako – mam nadzieję – dobrze wsparta, ale jednak tylko hipoteza.