PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 12

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Ludobójstwo w świetle wybranych relacji więźniów obozów koncentracyjnych Auschwitz, Majdanek, Stutthof i Gross-Rosen
100%
Sadzikowska L.
Narracje o Zagładzie
|
2020
|
nr 6
251-263
EN
The article is devoted to the analysis of testimonies, accounts, memoirs, ego-documents by concentration camp prisoners of Auschwitz, Majdanek, Stutthof, and Gross-Rosen. Thesource material kept in the said KLs’ archives contains a multitude of individual histories of survivors of the genocide, either described in detail or concisely noted down. What the authorfocuses on is the variety of those testimonies to suffering and tragedy of people incarcerated in concentration camps. At the same time, she observes that for the former prisoners, decades after leaving the camps, the Shoah and hell are synonymous with genocide. The most common terms used by them to describe genocide are: mass extermination, the Holocaust, Annihilation, hell, the Shoah, hideous violence, total annihilation – both physical and moral.
2
Content available „Oni szli do lasu, po prostu do lasu…”. Zagłada Żydów w KL Auschwitz‑ Birkenau we wspomnieniach Aliny Dąbrowskiej (opracowała Lucyna Sadzikowska)
100%
Sadzikowska L.
Narracje o Zagładzie
|
2017
|
nr 3
3
Content available „Zwrot ku zwierzętom” w prozie Gustawa Morcinka. Rekonesans
100%
Sadzikowska L.
Narracje o Zagładzie
|
2017
|
nr 3
PL
“Turn towards Animals” in Gustaw Morcinek’s Prose. A ReconnaissanceThe article concerns post‑camp literature of Gustaw Morcinek, which presents complex relations between people and animals. Issues presented in the prose of the writer from Karwina can be decoded by means of ecocritical currents. The animal studies perspective makes it possible to go beyond melancholic, anthropocentric theology. Animal eschatology in Morcinek’s writings shows numerous similarities to his reflections on the death of the human behind “barbed wires.” The human has been defined by the writer – who has turned towards animals – not as a creature antithetical to the animal, but as one equal to it. Morcinek makes successful attempts to affirm the animal world by building a positive system of values with the ethical component towards nature. Key words: Gustaw Morcinek, animals, post‑camp literature, animal studies
4
Content available Zbiór listów dzieci i młodzieży w zasobach Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej w Górkach Wielkich
100%
Sadzikowska L.
Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
|
2020
|
nr 2(60)
70-84
EN
The aim of the article is to discuss an inventoried collection of letters sent by children and youth to Zofia Kossak in 1959, which is located in Museum of Zofia Kossak-Szatkowska in Górki Wielkie. The collection includes 28 letters with illustrations from students of the Secondary School No. 16 in Pabianice, 14 letters and 9 drawings sent by members of the book club at the elementary school in Pszczyna (then known as Szkoła Ćwiczeń w Pszczynie), and 25 artworks and self-made cards made for Zofia Kossak by children – patients of the sanatorium in Bucze and Jaworze. This correspondence may serve as an excellent proof for both current and future generations of readers how popular the author of Pożoga (Conflagration) was. In the first part of the article I present the context of the letters from the young readers to the writer. Then, I analyse their letters using genology.
PL
Celem artykułu jest omówienie zinwentaryzowanego zespołu listów dzieci i młodzieży do Zofii Kossak z 1959 roku, jaki znajduje się w Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej w Górkach Wielkich. Zespół omawianej korespondencji zawiera 28 listów z ilustracjami od uczniów Liceum Ogólnokształcącego nr 16 w Pabianicach, 14 listów oraz 9 rysunków przysłanych przez uczniów kółka czytelniczego Szkoły Ćwiczeń w Pszczynie oraz 25 prac plastycznych i laurek, wykonanych dla Zofii Kossak przez dzieci - pacjentów sanatorium na góreckim Buczu i w pobliskim Jaworzu. Korespondencja może służyć obecnym i przyszłym pokoleniom jako świadectwo popularności czytelniczej autorki Pożogi. W pierwszej części artykułu przedstawiam kontekst powstania listów najmłodszych czytelników do pisarki. W kolejnym przeprowadzam analizę ich tekstu za pomocą genologii.
5
Content available Andrzej Linert, Jerzego Adama Brandhubera obrazy Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 2021, 208 s.
100%
Sadzikowska L.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2022
|
tom 40
|
nr 2
584-588
6
Content available Morcinkowe kartofle, chlebiczek i cebula. Rozważania wstępne
100%
Sadzikowska L.
Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
|
2021
|
nr 2(62)
52-64
EN
The article attempts to present the attitude of the Silesian writer Gustaw Morcinek towards the issue of food. Recalling the camp experiences of Gustaw Morcinek and their literary realizations in post-war works, the article’s author considers the contemporary problems related to food waste and climate change determined by the reckless policy of both small households and countries. Up-to-date statistical data concerning, e.g., ecology or global emissions of greenhouse gases constitutes the background for analyzing Morcinek’s potatoes, bread, and onions – priceless products in a concentration camp.
PL
W artykule podjęto próbę zaprezentowania stosunku Gustawa Morcinka do kwestii pożywienia. Przywołując doświadczenia obozowe autora Listów spod morwy, ich literackie realizacje oraz poddając namysłowi wybrane utwory śląskiego pisarza, rozważono współczesne problemy związane z marnowaniem jedzenia i ze zmianami klimatycznymi, które determinowane są przez lekkomyślną politykę nie tylko małych gospodarstw domowych, lecz i całych państw. Tłem dla analizy i interpretacji Morcinkowych kartofli, chleba i cebuli – produktów bezcennych w obozie koncentracyjnym – uczyniono aktualne dane statystyczne dotyczące m.in. ekologii czy globalnej emisji gazów cieplarnianych. Celem artykułu, napisanego z wykorzystaniem najnowszych trendów edukacyjnych, jest ukazanie fundamentalnego znaczenia szacunku dla dóbr naturalnych w wychowaniu młodego pokolenia w duchu pokornego minimalizmu.
7
Content available Zofia Kossak. Wrastanie – Górki Wielkie: ludzie i sprawy
100%
Sadzikowska L.
Literatura Ludowa
|
2019
|
tom 63
|
nr 3
3-13
EN
2019 marks the 130th anniversary of Zofia Kossak’s birthday. The writer and her family “grew into” Górki Wielkie, a Silesian town in which they found home, shelter and paradise. After dramatic experiences during the Soviet revolution, and after losing her husband and family home in Kresy (Eastern Borderlands), Zofia Kossak needed peace, silence and respite to heal her broken heart. Górki Wielkie in Cieszyn Silesia, or as she wrote “the homeland of  bibliophiles”, turned out to be a perfect place to build a new safe home, an oasis of peace and tranquillity.The author of Krzyżowcy (Crusaders) incorporated in her works everything that is the most beautiful and valuable in the Cieszyn region and the Silesian Beskids, i.e. faith, the scouting ideas of the town of Bucza, the rich variety of landscape and cultural characteristics, as well as the respect for residents who remained faithful to Poland despite their bad experiences over the centuries. Zofia Kossak, a resident of Górki Wielkie, consciously “grew into” regionalism in its proper understanding, which is particularly important in the case of Silesia.
PL
W 2018 roku przypada 50. rocznica śmierci Zofii Kossak. Pisarka i jej najbliższa rodzina zakorzenili się w Górkach Wielkich – miejscowości na Śląsku Cieszyńskim. Odnaleźli tu swój dom, schronienie, azyl i raj. Po dramatycznych przejściach w czasie rewolucji sowieckiej, utracie męża i domu rodzinnego na Kresach Zofia Kossak potrzebowała wytchnienia, spokoju i ciszy niezbędnej, by ukoić zranione serce. Poszukiwała w otaczającym świecie radości istnienia, w żyjących wokół niej osobach – siły i piękna stworzenia, w kolorach, smakach i zapachach przyrody – wielkości natchnienia, w sobie samej zaś – miłości. Górki Wielkie – jak sama pisała: ojczyzna bibliofilów – okazały się idealnym miejscem, by od nowa budować bezpieczny dom, oazę spokoju.Autorka Krzyżowców wydobywała piórem wszystko, co najpiękniejsze i najcenniejsze z ziemi cieszyńskiej i Beskidu Śląskiego: wiarę, folklor, ideały harcerskie Bucza, bogactwo specyfiki krajobrazowej i kulturowej, szacunek dla mieszkańców – ciężko doświadczonych w ciągu wieków, jednakże wiernych Polsce.
8
Content available Seria Wydawnicza „Źródła do dziejów Kościoła Katolickiego na Śląsku”. Prolegomena
100%
Sadzikowska L.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2023
|
tom 121
425-446
EN
The purpose of this article is to present the publishing series titled Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Śląsku, which appeared on the publishing market in late 2013 and early 2014 on the initiative of Rev. Prof. Jerzy Myszor of the Faculty of Theology at the University of Silesia in Katowice. To date, 30 items have been published under the series.By design, the series under discussion refers to and continues the series of source publications initiated in the interwar period called Fontes. While analysing and interpreting the individual titles of the series and characterizing the layout, the author of the article divided the published sources into four thematic blocks: martyrdom of priests; pilgrimage ministry; priestly service, i.e. church hierarchs in the service of the homeland; editorial development of archival materials. The separate thematic groups are united by the concern of the authors and editors for historical memory, the development of Silesian studies and humanistic research, for which the published materials can provide a reliable basis.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie serii wydawniczej Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Śląsku, która pojawiła się na rynku wydawniczym na przełomie 2013 i 2014 roku z inicjatywy ks. prof. Jerzego Myszora z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dotychczas w jej ramach ukazało się 30 pozycji.Z założenia omawiana seria nawiązuje do zainicjowanej w okresie międzywojennym serii wydawnictw źródłowych pod nazwą Fontes i ją kontynuuje. Autorka artykułu, poddając analizie i interpretacji poszczególne tytuły serii oraz charakteryzując szatę graficzną, dokonała podziału opublikowanych źródeł na cztery bloki tematyczne: męczeństwo kapłanów; duszpasterstwo pielgrzymkowe; służebność kapłańska, czyli hierarchowie kościelni w służbie ojczyzny; edytorskie opracowanie archiwaliów. Wyodrębnione grupy tematyczne łączy troska autorów, redaktorów i edytorów o pamięć historyczną, rozwój zagadnień śląskoznawczych oraz badań humanistycznych, dla których wydawane materiały stanowić mogą rzetelną bazę.
9
Content available Maszynopis „Największa chwała” ze zbiorów Biblioteki Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego, a nowela „Wigilia w kacecie” ks. Huberta Lacha
100%
Sadzikowska L.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2020
|
tom 114
307-320
EN
The aim of the article is to present the typescript of the novella entitled “Naj-większa chwała” along its released version, published under the title “Wigilia w kacecie”. Its author, Fr. Hubert Lach, was a former inmate of the Auschwitz and Mauthausen concentration camps. The author of the study came upon the typescript and the other documents of Fr. Hubert Lach discussed in the text entirely by coincidence while searching the Theological Library of the Univer­sity of Silesia in 2018. The novella, modified and condensed, was published in the 2010 collection “Camp novellas”. Taking into account the historical con­text, the author of the article analysed and interpreted the text of the novella, arguing that Fr. Hubert Lach founded the narrative of his numerous works on the letter as a genre of applied literature. The article presents the biographical note of Fr. Hubert Lach and his accomplishments as a writer without providing a critical scientific appraisal of his literature. The focus was placed particularly on the meaning of suffering and the mechanisms of defence against total en­slavement as important themes explored in the novella.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie maszynopisu noweli, zatytułowa­nego Największa chwała, oraz jej wersji opublikowanej, która przyjęła tytuł Wigilia w kacecie, autorstwa ks. Huberta Lacha, byłego więźnia obozów koncentracyjnych Auschwitz i Mauthausen. Na maszynopis oraz inne dokumenty ks. Huberta Lacha, które zostały w tekście omó­wione, autorka opracowania natrafiła przypadkowo, podczas kwerendy w Bibliotece Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego w 2018 r. Zmody­fikowana, przede wszystkim zaś skrócona, wersja noweli została opu­blikowana w 2010 r. w zbiorze Nowele obozowe. Autorka artykułu, uwzględniając kontekst historyczny, poddała analizie i interpretacji tekst noweli, stawiając tezę, że list, jako gatunek literatury użytko­wej, stał się dla ks. Huberta Lacha fundamentem, na którym budował narrację swoich licznych utworów. W artykule przybliżono biografię ks. Huberta Lacha oraz jego dorobek pisarski, który nie był naukowo oceniany. Szczególny namysł podjęto nad zagadnieniem związanym z sensem cierpienia i przedstawionymi w noweli mechanizmami obrony przed zniewoleniem totalnym.
10
Content available [Recenzja]: „Fides. Biuletyn Bibliotek Kościelnych”. Nr 2(51)/2020. ISSN 1426-3777, ss. 304.
100%
Sadzikowska L.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2021
|
tom 115
577-581
11
Content available Korespondencja obozowa Witolda i Łucji Nełkowskich w świetle dokumentów Archiwum Muzeum Stutthof
63%
Sadzikowska L. , Drywa D.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2021
|
tom 37
|
nr 1
559-586
PL
W Archiwum Muzeum Stutthof jest przechowywana m.in. dotychczas w całości niepublikowana korespondencja obozowa Witolda Nełkowskiego, jednej z tysięcy ofiar rozpoczętej od wybuchu wojny 1 września 1939 r. na Pomorzu Gdańskim akcji eksterminacji polskich warstw przywódczych i wszystkich innych przedstawicieli społeczeństwa polskiego zagrażających polityce III Rzeszy. Listy, które Witold Nełkowski napisał do żony, zostały wysłane z podobozu obozu Stutthof – Pröbbernau. Jak wynika z zachowanej korespondencji, Łucja Nełkowska poszukiwała męża jesienią 1940 r. także w innych niż KL Stutthof obozach koncentracyjnych (KL Dachau, KL Mauthausen-Gusen). Podstawą artykułu stała się edycja listów. Tekst jest próbą syntetycznego przedstawienia na przykładzie epistolografii lagrowej Nełkowskich, która stanowi pewnego rodzaju dokument życia obozowego, fundamentalnej w humanistyce perspektywy indywidualnej. Źródła, takie jak listy więźniów obozów koncentracyjnych, odsyłają do kategorii literatury – dokumentu osobistego i wzbogacają studia z dziejów II wojny światowej.
12
Content available Klisze pamięci. Labirynty Mariana Kołodzieja w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach i anonimowe szkice przechowywane w zasobach Muzeum Gross-Rosen jako dokumenty czasu zagłady
63%
Sadzikowska L. , Giełdoń-Paszek A.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2022
|
tom 118
335-352
EN
On the lower floor of the Church of Our Lady of the Immaculate in Harmęże, which is part of the St Maximilian Centre, an exhibition has been installed entitled ‘Memory Files. Labyrinths’. The exhibition features drawings by Marian Kołodziej, a former Auschwitz prisoner designated as no. 432. The Archives of the Gross-Rosen Museum in Rogoźnica contain a collection of sketches by an anonymous author, most likely a prisoner at the concentration camp, as yet unpublished in their original form with back matter. The authors of this article jointly present the individual drawings by Kołodziej as well as the anonymous drawings which are preserved in the museum’s archives. Their value as testimonials is emphasised and the undeniable artistic value of the illustrations is highlighted. Both ‘Memory Files. Labyrinths’ and the drawings from Gross-Rosen, which Henryk Motowilczuk donated in 2007 to the Archives of the Gross-Rosen Museum (ref. 11022/DP), have documentary value and enrich the study on World War II. Seven compositions – drawn in pairs of two or four sheets of wrapping paper and a single drawing on three sheets – and the exhibition of Kołodziej’s drawings served as the sources for the article, which follows the case study method. From the perspective of an art historian and literary scholar, the text is a synthetic presentation of testimony: a composition of drawings created after almost 50 years of silence on the subject of Kołodziej’s experiences in the concentration camp and a document of camp life found behind a picture frame almost 60 years after the camp was liberated, seen from an individual perspective. The paper addresses the issue of the analogy of drawing to reality, touches on the essence of each sketch individually and outlines the strategies undertaken by the draughtsman.  
PL
W dolnej kondygnacji kościoła Matki Bożej Niepokalanej w Harmężach, wchodzącego w skład Centrum św. Maksymiliana, zainstalowana została ekspozycja zatytułowana Klisze pamięci. Labirynty. Jest to wystawa rysunków Mariana Kołodzieja, byłego więźnia KL Auschwitz. W Archiwum Muzeum Gross-Rosen przechowywany jest zbiór szkiców anonimowego twórcy, najprawdopodobniej więźnia obozu koncentracyjnego, dotychczas niepublikowany w oryginalnej formie z aparatem naukowym. Autorki artykułu zestawiają poszczególne kompozycje rysunkowe M. Kołodzieja oraz anonimowe rysunki zachowane w archiwum Muzeum Gross-Rosen. Uwypuklając niezaprzeczalną wartość artystyczną rysunków, podkreślono ich wartość jako świadectwa. Zarówno Klisze pamięci. Labirynty, jak i poddane analizie rysunki z Gross-Rosen, które Henryk Motowilczuk przekazał w 2007 roku Archiwum Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy (sygn. 11022/DP), mają wartość dokumentu i wzbogacają studia drugowojenne. Podstawą artykułu, w którym zastosowano metodę case study, stało się siedem kompozycji sytuacyjnych, narysowanych po dwie, cztery i pojedyncza na trzech kartkach papieru pakunkowego, a także ekspozycja rysunków M. Kołodzieja, więźnia oznaczonego numerem 432. Tekst jest próbą syntetycznego przedstawienia z perspektywy historyka sztuki i literaturoznawcy świadectw – kompozycji rysunków stworzonej po bez mała pięćdziesięciu latach milczenia na temat przeżyć lagrowych M. Kołodzieja oraz dokumentu życia obozowego ujętego z perspektywy indywidualnej, odnalezionego za ramą obrazu po prawie sześćdziesięciu latach od wyzwolenia lagru. Artykuł porusza zagadnienie związane z kwestią analogiczności rysunku do rzeczywistości, a także dotyka istoty każdego szkicu z osobna i nakreśla podejmowane przez rysownika strategie.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.