Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Udzial spoleczenstwa szansa dla realizacji programu Natura 2000 w Polsce

100%

Grodzinska-Jurczak M. , Cent J.

|

nr 5

341-352

PL

Efektywna realizacja programu Natura 2000 w Polsce wymaga zmian w dotychczasowym zarządzaniu zasobami przyrody. Dotyczy to zarówno konieczności przejścia z tradycyjnego systemu opartego na wymogach ochrony poszczególnych elementów przyrody na bardziej nowoczesny sposób zarządzania, uwzględniający udział społeczeństwa, jak i opracowania zasad jego przeprowadzania. Wydaje się to niemożliwe bez skorzystania z doświadczeń innych krajów, w tym głównie Stanów Zjednoczonych, gdzie partycypacja społeczna ma najdłuższą historię, jest regulowana prawnie i obecnie już rutynowo stosowana. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań nad doświadczeniami włączania społeczności w zarządzanie ochroną przyrody. Badania przeprowadzono wśród amerykańskich pracowników instytucji sektora ochroniarskiego. Wyniki ewaluowano pod kątem ich przydatności przy wdrażaniu programu Natura 2000 w Polsce

EN

Effective completion of Natura 2000 tasks in Poland requires changes in the current management system of nature conservation. It implies both shifting from strictly traditional one (considering the biophysical perspective to be the most important perspective in the resource management decisionmaking process) to more modern (characterized by public participatory approach), and creating a system allowing for their practical application. It seems to be impossible without using experience of other countries, particularly United States of America, where public participatory approach has a long history, currently required by the law and commonly used. In the following paper we describe results of the study on involving local societies into nature conservation management conducted among American employees of various nature protection institutions. Their usefulness for the Natura 2000 implementation in Poland was than evaluated

2

Ocena efektow malopolskiego programu konsultacji spolecznych wokol obszarow Natura 2000

80%

Cent J. , Grodzinska-Jurczak M. , Nowak N.

|

tom 66

|

nr 4

251-260

PL

Program Natura 2000 w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach UE, nie spotyka się z szeroką akceptacją zarówno wśród mieszkańców terenów chronionych, jak i władz samorządowych. Niezadowolenie budzą nie tylko same założenia programu, lecz także obawa, że jego wprowadzenie zdecydowanie ograniczy możliwość działalności gospodarczej na poziomie gminy i regionu. Z tego powodu, a także w związku z zaleceniami zapisanymi w Dyrektywie Siedliskowej, wdrażaniu programu powinny towarzyszyć prawidłowo prowadzone konsultacje społeczne. Jak dotąd w Polsce są one stosowane rzadko i adresowane do stosunkowo niewielkiej grupy osób. W 2008 roku na terenie województwa małopolskiego zorganizowano pilotażowy projekt konsultacji społecznych „Natura 2000 – spotkania w regionach”. Celem projektu było doprowadzenie do polepszenia wizerunku nowej formy ochrony przyrody, przybliżenie korzyści wynikających z wyznaczenia nowych obszarów chronionych i konsultacja ich granic. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań jakościowych – wywiadów z uczestnikami tych spotkań – dotyczących oceny efektów małopolskiego programu oraz potrzeb dalszego prowadzenia takich działań

EN

Natura 2000 Programme both in Poland and many other EU member States is not commonly accepted by inhabitants of protected areas and local governments. It stems mainly form the features of the programme itself as well as opinion that its’ introduction will threaten economic development at the local and regional level. According to the EU Habitats Directive implementation of Natura 2000 needs to be accompanied by professionally conducted public consultation. So far in Poland they have been conducted quite rarely among considerably small group of respondents. In 2008 a pilot public consultation programme “Natura – meetings in the regions” was organized in Małopolska Voivodship. It was aimed at increase of Natura 2000 acceptance, informing about its’ profits and consulting of the borders of protected areas. In the following paper, we present results of the qualitative research – in-depth interviews with the respondents joining the consultation programme – focusing mainly on its’ effects as well as need for the continuation

3

Rola organizacji pozarzadowych [NGO] w realizacji programu Natura 2000

80%

Cent J. , Kobierska H. , Grodzienska-Jurczak M. , Bell S.

|

nr 3-4

107-128

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest zagadnieniom zaangażowania i potencjalnej roli organizacji pozarządowych (NGO) w realizacji programu Natura 2000 w Polsce. Wyniki badań prowadzonych wśród członków i wolontariuszy tych organizacji wskazują na duże znaczenie programu dla ich działalności. NGO chętnie włączają się w dyskusje dotyczące kształtu Natury 2000 w Polsce, deklarując przy tym chęć pomocy w jego realizacji. Ze względu na brak partnerskich relacji z jednostkami bezpośrednio odpowiedzialnymi za ten program rola NGO we wdrażaniu Natury 2000 nie została jak dotąd jasno określona. Organizacje pozarządowe posiadają bazę ekspertów, doświadczeń, informacji o lokalnej przyrodzie i zamieszkującej ją społeczności, które mogą okazać się bardzo przydatne przy realizacji zamierzeń programu Natura 2000 w naszym kraju.

EN

The Natura 2000 programme, which is a new method of protecting the natural environment in Poland, is implemented not only by scientific institutions but also by non-governmental organisations. Due to the relatively short tradition of NGOs in Poland and the specific character of their activities, based predominantly on voluntary work, it is hard to estimate how useful their role in further implementation of the programme will be in the future. The surveys presented in this paper were designed to provide answers to these and similar questions. The following study consists of two phases; (1) quantitative (surveys) focused on NGOs' characteristics (i.e. structure, staff) and (2) qualitative (i.e. in-depth interviews, focus group interviews, participant observations) related to opinions, convictions and motivation of the members, volunteers and organizers of the NGOs involved. The research is still under way. The preliminary results of the surveys indicate that the participants in the operations of the non-governmental organisations involved include various types of individuals (students, doctoral students, scientists and scholars, nature lovers), all of which work as volunteers. In most cases, they sign up in order to protect the natural heritage and experience a closer contact with nature. According to all the NGOs, the Natura 2000 programme is important. Most of the persons surveyed consider it to be a much needed and justified form of protecting nature globally and an important element stimulating the local activities of NGOs. The positive opinions of the NGOs surveyed on the very idea underlying the programme are not reflected in their assessment of its actual implementation, which is generally considered to be of little effectiveness. The non-governmental organisations involved see their main role in implementing the tasks of the Natura 2000 programme in planning and offering information & educational programmes and participating in the monitoring of the protected areas. Despite the negative opinions on the activities of the non-governmental organisations, a large proportions of these perform their statutory tasks properly. Apparently, what was particularly important for the programme, especially during the initial stage of its implementation, was the utilization of the NGOs' potential both in the monitoring of the Natura 2000 areas and in the negotiations with local communities. The following project is financed by the 6th Framework EU Programme (006463 EU-wide monitoring methods and systems of surveillance for species and habitats of Community interest).

4

Zarządzanie obszarami Natura 2000 w Polsce w kontekście zrównoważonego rozwoju wsi - aktualne wyzwania i konflikty

80%

Cent J. , Grodzinska-Jurczak M. , Pietrzyk-Kaszynska A. , Gutowska J.

|

nr 3

PL

Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich powinien opierać się na wielofunkcyjności oraz wykorzystaniu różnych walorów wsi, w tym również tych naturalnych. Przyrodniczo cenne obszary objęte programami ochrony, takimi jak Natura 2000, bardzo często postrzegane są jednak jako bariery, a nie czynniki potencjalnie wspierające rozwój. W ostatnich latach wokół obszarów Natura 2000 narosło wiele konfliktów, utrudniających nie tylko realizację zadań ochronnych, lecz także wykorzystanie możliwości, jakie ten program stwarza dla rozwoju lokalnego. Niniejsza praca przedstawia wyniki badań nad poziomem akceptacji i opinii kluczowych grup interesariuszy oraz problemami związanymi z funkcjonowaniem programu Natura 2000 podczas przygotowywania planów zadań ochronnych. Badania przeprowadzono wśród 350 uczestników jednodniowych szkoleń nt. programu Natura 2000 przeprowadzonych we wszystkich województwach w Polsce w okresie od stycznia do marca 2013 roku. Wyniki wskazują, iż pomimo dostrzegania przez respondentów wykorzystania Natury 2000 jako atutu w rozwoju lokalnym (głównie w sektorze turystycznym), to wciąż bariery inwestycyjne są główną przyczyną obaw i negatywnych opinii na jej temat. Ankietowani widzą także zdecydowaną potrzebę zaangażowania szerszego niż dotychczas spektrum interesariuszy w proces zarządzania takimi obszarami i pogłębienia dialogu pomiędzy nimi. Aby zarządzanie obszarami Natura 2000 szło w parze z rozwojem obszarów wiejskich, potrzebne jest rzeczywiste przyswojenie wiedzy o programie oraz zaangażowanie samorządów gminnych i innych interesariuszy w przygotowanie planów zadań ochronnych, a także realne wsparcie grup ponoszących koszty programu.

EN

The sustainable development of rural areas could be based on multifunctional characteristics of locality according to various values, including natural and biological values. Areas with high values are often included in conservation programmes and the network of protected areas, such as Natura 2000. Very often these values are perceived as obstacles rather than opportunities for local development. In the case of Natura 2000, there have been a number of social conflicts in recent years hindering not only the effectiveness of management practices (i.e. conservation of endangered species and habitats), but also making it difficult to benefit socially and economically from these sites. This paper presents the results of research on the current problems and challenges related to the level of acceptance and opinions of Natura 2000 of a key stakeholders’ group. It indentifies the main barriers and chances perceived by the stakeholders at a preparation phase for management plans for Natura 2000 sites. The study was conducted with 350 participants of workshops organised within the Natura Mission – LIFE+ program in all Polish voivodships between January and March 2013. The results show that although respondents perceive Natura 2000 as potentially enhancing local development (mostly in respect to ecotourism sector), they still identify barriers stemming from Natura 2000 implementation that result in a negative attitude of local communities. Respondents also suggested the need for wider public participation in the setting up of management plans. If the management of Natura 2000 is to support local development, there is a need for better education about the programme, more engagement of local stakeholders and better economic support for the groups whose activities and wellbeing are affected by the protected areas.

5

Recenzja książki Marcina Popkiewicza, Świat na rozdrożu, Wyd. Sonia Draga, Katowice 2013

80%

Cent J.

|

2015

|

nr 2[53]