Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Procesy małżeńskie – stan aktualny i perspektywy

100%

Sztychmiler R.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2016

|

tom 26

|

nr 3

121-140

PL

W punkcie pierwszym artykułu wskazane zostały przepisy, które regulują postępowanie we wszystkich typach spraw małżeńskich: 1) procesie o nieważność małżeństwa; 2) procesie o separację małżonków; 3) postępowaniu o dyspensę papieską od małżeństwa niedopełnionego; 4) postępowaniu o deklarację wdowieństwa; 5) postępowaniu o rozwiązanie małżeństwa mocą przywileju wiary. W kolejnych punktach poddano krótkiej analizie reformę papieża Franciszka dotyczącą procesu o nieważność małżeństwa, jej kontekst, założenia i podstawowe zmiany. W sprawach tych od 8 grudnia 2015 r. obowiązuje motu proprio papieża Franciszka Mitis Iudex Dominus Iesus. Zawiera ono kilka istotnych nowości. Ogólnie można powiedzieć, że mocą tego dokumentu norma zawarta w art. 5 § 2 instrukcji Dignitas connubii, określająca wyjątkowe kompetencje Sygnatury Apostolskiej w odniesieniu do orzekania nieważność małżeństwa w sytuacjach najbardziej oczywistych, została rozszerzona na wszystkich biskupów diecezjalnych. Warto podkreślić, że także nowe procesy należy prowadzić z pełnym poszanowaniem zasady nierozerwalności węzła małżeńskiego. Znosi się obowiązkowe kierowanie sprawy do trybunału drugiej instancji. W pierwszej instancji możliwe jest ustanowienie sędziego jednoosobowego. Papież ustanowił nową formę procesu skróconego, do zastosowania w sprawach, w których istnieją ewidentne przesłanki nieważności. Na końcu sformułowane zostały uwagi o perspektywie rozwoju praktyki sądowej w tych procesach. Czas pokaże, czy zamierzenia papieża Franciszka stawiane procesom o nieważność małżeństwa dadzą się w pełni zrealizować.

EN

The first paragraph of the article outlines the regulations that govern all types of matrimonial procedures 1) the procedure for nullity of marriage; 2) the procedure for separation; 3) requests to the Roman Pontiff for the dissolution of a non-consummated marriage; 4) the procedure for the declaration of presumed death of a spouse; 5) the procedure for the dissolution of a marriage in favour of the faith of the party who has received baptism. The following paragraphs present a brief analysis of the reform introduced by Pope Francis, which concerns the procedure for nullity of marriage, its context, foundations and fundamental changes. From 8 December 2015, the procedure has been regulated by the Pontiff’s motu proprio, entitled Mitis Iudex Dominus Iesus. It contains several important innovations. In short, it could be said that on its basis the regulation described in Art. 5 § 2 of the Instruction Dignitas connubii on the special authority of the Apostolic Signatura regarding the nullity of a marriage supported by particularly evident arguments, the said authority was extended to all diocesan bishops. It is worth pointing out that the new procedures should be carried out with full respect for the indissolubility of the matrimonial bond. The referral of nullity cases to a tribunal of second instance is no longer compulsory. It is possible to appoint a single judge of a tribunal of first instance. The Pontiff also introduced a new formula for an abbreviated procedure for nullity of marriage cases supported by particularly strong arguments. The article ends with remarks on the prospects for the development of judicial practice in such cases. Time will tell whether the Pope’s ideas regarding the nullity of marriage can be fully implemented.

2

Spór o klauzulę sumienia w Polsce

100%

Sztychmiler R.

Kościół i Prawo

|

2015

|

nr 4 (17) nr 1

185-210

PL

Klauzula sumienia umożliwia rozstrzygnięcie konfliktu pomiędzy normami sumienia wynikającymi z nakazów prawa naturalnego oraz przyrodzonej godności osoby ludzkiej a nakazami wynikającymi z norm prawa pozytywnego, zdecydowanie na korzyść nakazów etycznych. W Europie i świecie występują dwie tendencje: jedna zmierza do jak największego rozszerzenia swobody zabijania ludzi uznanych za niepotrzebnych (w tym płodów ludzkich), a druga opcja formułuje coraz dokładniejsze sformułowania dające możliwość realnego korzystania z klauzuli sumienia. W tej sytuacji ogłoszono apel Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 2010 r., skierowany szczególnie do państw europejskich, o stworzenie warunków prawnych do szerszego korzystania z klauzuli sumienia. Uprawnienie do działania w zgodzie z własnym sumieniem jest formalnie w normach prawa polskiego zagwarantowane pracownikom związanym z ochroną życia i zdrowia poprzez możliwość powołania się na instytucję umożliwiającą im odmowę wykonania określonej czynności, która może być sprzeczna z ich rozumieniem troski o życie i zdrowie, sprzeczna z nakazami ich sumienia, które jest dla nich wiążące. Normy zawierające to uprawnienie zawarte są tak w Konstytucji, jak i w innych ustawach RP, a także w kodeksach etycznych środowisk medycznych. W wyniku nacisku środowisk lewicowych i liberalnych niektóre sformułowania w prawie i kodeksach etycznych z ostatnich lat tak ograniczyły możliwość korzystania z klauzuli sumienia, że przepisy te są wadliwe, a według wielu także niekonstytucyjne. Ich zmiany słusznie domagają się środowiska parlamentarne i medyczne. Dyskusja na temat klauzuli sumienia winna być rzetelnie kontynuowana i uwieńczona przyjęciem w parlamencie RP odpowiednich norm prawnych realnie chroniących sumienie lekarzy, pomocniczego personelu medycznego, farmaceutów, a także sędziów i innych pracowników ochrony zdrowia i życia ludzkiego.

EN

The conscience clause enables settlement of the conflict between norms of conscience arising from precepts of the natural law and inherent dignity of the human being, and the demands arising from the norms of positive law, definitely in favor of moral precepts. In Europe and in the whole world, there are two tendencies: one seeks to maximize the extension of the freedom of killing people deemed unnecessary (including the human fetus), and the second option formulates more accurate provisions, which giving the possibility a real exercise of conscience clause. In this situation, announced an appeal of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe from 2010, directed especially to European countries, for the creation of the legal conditions to a wider use of conscientious clause. The authorization to act in accordance with own conscience is formally guaranteed in norms of Polish law, to the employees associated with the protection of life and health. Ability to rely on this institution allow them to refusal the perform the specified activity that may be contrary to their understanding of the care of life and health or contrary to the injunction of their conscience, which is binding on them. Norms containing this right are included both in the Constitution, as well as other acts Republic of Poland, as well as the ethical codes of the medical community. As a result of the pressure of leftist and liberal circles, some provisions in the law and ethical codes from recent years have limited ability to use the conscience clause, that these rules are flawed, and by many, also unconstitutional. Discussion about conscience clause should be continued and completed by adoption of the Republic of Poland Parliament a relevant legal standards, that will real protect the conscience of doctors, auxiliary medical personnel, pharmacists, as well as judges and or other health professionals.

3

Ochrona prawna małżeństwa w kontekście ideologii gender

100%

Sztychmiler R.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2015

|

tom 25

|

nr 1

75-93

EN

In the context of an active propaganda of gender ideology, which is smuggled also in the wording of the Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence out of 11 May 2011, it is reasonable to question: whether in the Polish law, marriage and family are sufficiently protected; whether they are consistently recognized as the basic forms of social life; whether citizens and Christians have a duty to further strengthening the marriage and the family; whether they can promote implementation of solutions present in gender ideology / philosophy. To answer the question, in this article presented an analysis of the following issues: 1) the meaning of marriage and family in the Polish law; 2) characteristics of the gender ideology and its dangers; 3) the position of the Church towards gender ideology; 4) necessity of stronger protection of marriage and family rights. The analysis of these issues leads to the following conclusions: Polish law protects marriage, children and family, but this protection is not fully consistent. Introduction to the legal order of the Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence (11 May 2011) will weaken the position of traditional marriage and the family, and can eliminate their protection, which may lead to changes in the Constitution provisions , which protect marriage and the family. In this situation as justified should be considered following actions: raising public awareness, what is the gender ideology and what want its supporters; promoting knowledge of the rights of spouses, parents and families; assisting spouses in the enjoyment of their rights; participation in the making of laws supporting spouses, parents and families in carrying out their tasks.

PL

W kontekście aktywnej propagandy ideologii gender, przemycanej także w sformułowaniach Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej z 11 maja 2011 r., uzasadnione jest pytanie, czy w prawie polskim małżeństwo i rodzina są wystarczająco chronione, czy są one konsekwentnie uznawane za podstawowe formy życia społecznego, czy obywatele i chrześcijanie mają obowiązek dalszego wzmacniania małżeństwa i rodziny, czy mogą popierać wprowadzanie rozwiązań propagowanych przez ideologię/filozofię gender. Aby odpowiedzieć na pytanie, w artykule zaprezentowano analizę następujących zagadnień: 1) znaczenie małżeństwa i rodziny w prawie polskim; 2) charakterystyka ideologii gender i jej zagrożenia; 3) stanowisko Kościoła wobec ideologii gender; 4) konieczność intensywniejszej ochrony praw małżeństwa i rodziny. Analiza wymienionych zagadnień prowadzi do następujących wniosków: Prawo polskie chroni małżeństwo, dzieci i rodzinę, lecz ta ochrona nie jest w pełni konsekwentna. Wprowadzenie do porządku prawnego Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (z 11 maja 2011 r.) osłabi pozycję tradycyjnego małżeństwa i rodziny i może wyeliminować ich ochronę, co może doprowadzić do zmiany zapisów konstytucji chroniących małżeństwo i rodzinę. W tej sytuacji za uzasadnione należy uznać następujące działania: uświadamianie społeczeństwa, czym jest ideologia gender i do czego dążą jej zwolennicy; upowszechnianie znajomości praw małżonków, rodziców i rodziny; pomaganie małżonkom w korzystaniu z przysługujących im praw; współudział w stanowieniu praw wspierających małżonków, rodziców i rodziny w wypełnianiu ich zadań.