Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 46

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
1
Content available Guidance impulse algorithms for air bomb control
100%
EN
In this paper, some results of research concerning the development of guidance of bombs were presented. The paper presents conceptions of an impulse (gasodynamic) control system, the measurement unit based on IMU/GPS signals and control algorithms based on predicted trajectories. The presented results of simulation research are based on the numerical model of the bomb and real signals from measurement devices.
PL
Niniejsza monografia poświęcona jest zagadnieniom sterowania pocisków artyleryjskich i bomb lotniczych. Przedstawiono w niej zagadnienia związane z zastosowaniem niekonwencjonalnej metody impulsowego sterowania poprzez oddziaływanie bezpośrednio na środek ciężkości obiektu latającego (oś działania siły sterującej przechodzi przez środek ciężkości obiektu) nie posiadającego własnego napędu. Przez sterowanie impulsowe rozumiemy tu sterowanie poprzez krótkotrwałe impulsy siły ciągu wytworzone przez silniki układu wykonawczego sterowania. Impulsy te skierowane są prostopadle do osi głównej symetrii obiektu sterowania i wzdłuż osi przechodzącej przez jego środek ciężkości. Metoda ta jest jednym z rozwiązań, jakie można zastosować do sterowania małych, nie posiadających napędu, (beznapędowych) obiektów latających takich jak wspomniane pociski artyleryjskie i bomby lotnicze. Znajduje ona również zastosowanie do sterowania obiektów większych, poruszających się z dużymi prędkościami (powyżej 5 Ma), jak np. pociski do zwalczania rakiet balistycznych. Zaletą takiej metody jest brak elementów ruchomych na pokładzie obiektu sterowanego i co za tym idzie wzrost niezawodności działania systemów sterowania i dużo mniejsze zapotrzebowanie na energię układu wykonawczego sterowania. Ponadto, metoda ta pozwala na bardzo istotne zwiększenie szybkości reakcji systemu sterowania oraz zmniejszenie czasu reakcji obiektu sterowanego na bodźce sterujące. W przedstawianej monografii jest kompleksowo analizowany cały system sterowania. Oprócz metody działania układu wykonawczego sterowania omówiono układy nawigacji i naprowadzania na cel, możliwe do zastosowania w bombach lotniczych i pociskach artyleryjskich, szczególnie moździerzowych. Pokazano również zastosowania podobnych metod w pociskach antyrakietowych. Następnie przeprowadzono analizę zaproponowanych rozwiązań. Posłużono się tu metodą, w której system badany jest jako całość, a nie jedynie jego poszczególne elementy. Treść monografii zawiera doświadczenia i wyniki wieloletnich badań autora nad układami sterowania pocisków i rakiet. W pierwszej części niniejszej monografii przedstawiono zagadnienie impulsowego gazodynamicznego układu wykonawczego sterowania dla osiowosymetrycznych obiektów latających. W metodzie tej pocisk lub bomba jest sterowany poprzez oddziaływanie sił sterujących wzdłuż osi przechodzącej przez jego środek ciężkości, za pomocą zestawu rakietowych silników korekcyjnych. Zestaw ten może składać się z kilkunastu niewielkich silników jednorazowych na paliwo stałe lub silnika z zestawem dysz generującego kolejne impulsy. Proces sterowania składa się z kolejnych krótkich impulsów sterujących. Kierunek wektora siły ciągu silników sterujących jest prostopadły do głównej osi symetrii obiektu. W takim rozwiązaniu, układ wykonawczy sterowania, złożony z silników wytwarzających impulsy sterujące, najpierw wywołuje zmianę ruchu środka ciężkości obiektu, głównie kierunku wektora jego prędkości. Skutkiem zmiany kierunku wektora prędkości obiektu jest jego obrót wokół środka ciężkości i zmiana położenia przestrzennego. W monografii przedstawiono metodę sterowania, model obiektu sterowanego impulsowo oraz wybrane wyniki systemów sterowania obiektów latających tego typu. Bardzo ważnym zagadnieniem jest zapewnienie stateczności obiektu sterowanego. W opisywanym systemie należy dążyć do konstrukcji jak najbardziej statecznej statycznie i dynamicznie. Przeprowadzono również analizę układów wykonawczych sterowania stosowanych do naprowadzania pocisków beznapędowych i bomb lotniczych, w tym istniejących już konstrukcji z gazodynamicznym sterowaniem impulsowym. W kolejnych częściach niniejszej monografii przedstawiono wyniki prac badawczych i rozwojowych prowadzonych przez autora nad możliwymi do zastosowania, w tak sterowanych obiektach, układami naprowadzania. Omówiono metody dostosowane do współpracy z impulsowym układem wykonawczym sterowania. W przypadku pocisku moździerzowego przedstawiono układ oparty na linijkowym detektorze podczerwieni wirującym wraz z obiektem. Dla przypadku bomby lotniczej omówiono układ oparty o zintegrowane systemy nawigacji inercjalnej wraz ze wskazaniami GPS. Obu wspomnianym obiektom (pociskowi moździerzowemu i bombie lotniczej) przypisano różne metody naprowadzania, aby pokazać możliwości współpracy impulsowego układu wykonawczego sterowania z różnymi układami naprowadzania oraz różnymi obiektami sterowania. W pocisku, naprowadzanym przez głowicę śledzącą wyposażoną w detektor podczerwieni, obszar obserwacji jest skanowany raz w trakcie obrotu obiektu. Na podstawie informacji z niego uzyskanych, algorytm sterujący rozwiązuje zadanie spotkania obiektu sterowanego z celem. Następnie jest podejmowana decyzja o uruchomieniu kolejnego impulsu sterującego. Proces sterowania ma miejsce jedynie w ostatniej stromotorowej fazie lotu. Rozpoczęcie procesu śledzenia celu następuje na wysokości tysiąca metrów nad powierzchnią ziemi. Wysokość ta jest związana z zasięgiem obserwacji głowicy śledzącej obiektu. Omówiono proces tworzenia sygnału sterującego, w tym autorską metodę oceny położenia przestrzennego pocisku wirującego opartą na analizie danych pomiarowych przeprowadzonej z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych. Kolejną część monografii poświęcono sterowaniu bomb lotniczych. Przedstawiono w niej działanie impulsowego układu wykonawczego sterowania z odmiennym niż standardowe układem nawigacji, w tym przypadku opartym na zintegrowanym układzie INS/GPS. Omówiono opracowaną pod kierunkiem autora metodę, naprowadzania bomb lotniczych zgodnie z zadanymi trajektoriami lotu. Celem jej zastosowania było uzyskanie jak najlepszych efektów sterowania przy zastosowaniu metod jak najprostszych i najmniej skomplikowanych obliczeniowo. W odróżnieniu od przypadku pocisku moździerzowego, zastosowana metoda nawigacji nie dąży do minimalizacji uchybu postrzegania celu zgodnie z zadanym prawem sterowania, ale jej zadaniem jest prowadzenie obiektu sterowania po zadanej trajektorii lotu. Jest ona wyliczana w momencie rozpoczęcia sterowanej fazy lotu tegoż obiektu. Omówiono też wyniki osiągane w warunkach pracy z rzeczywistymi urządzeniami pomiarowymi, ich zakłóceniami oraz w przypadku utraty sygnału GPS. Podsumowanie monografii zawiera wnioski z omawianych prac badawczych, a także uwagi autora dotyczące ewentualnych przyszłych zastosowań oraz kierunków rozwoju impulsowych metod sterowania. Odniesiono się także do możliwości zastosowania przedstawionych wyników badań w praktyce, w tym w wyrobach przemysłu krajowego.
EN
The present work focuses on the problem of control of artillery munitions and air bombs. The work describes a new unconventional method of impulse control of flying objects. In this method, the control force is exerted along the axis passing through the centre of gravity of the controlled object. The object does not have a propulsion engine. Impulse control are called short impulses of thrust, produced by the control engines set of the control operating system. These impulses are perpendicular to the main symmetry axis of the object. This method is one of the solutions that can be used to control small flying objects, without a marching rocket engine, such as artillery munitions and air bombs. The same method can also be used to control larger objects, moving with high speeds (above 5 Ma), such as interceptors to fight ballistic missiles. The advantage of this method is the lack of moving elements on board of the controlled object, increase of reliability of control and less demand for energy of the control operating system. The presented method allows for a significant increase in the rate of control system reaction and reduction of the response time and time shift of the controlled object control system. The book presents a comprehensive analysis of the control system. Instead of control effectors, the work discusses systems of navigation and guidance to the target, possibly for use in air bombs and artillery projectiles. The monograph presents the experience and the results of years of the author’s research activity on missile and rocket control systems. In the first part, the work presents the problem of gasodynamic impulse control operating system for axisymmetric fl ying objects. In this method, a missile or bomb is controlled by the forces directed along the axis passing through its centre of gravity, with a set of correction rocket engines. This set may consist of several small one-time-use solid-fuel engines. Correcting rocket engines are located in a cylindrical unit, arranged radially around the periphery. Each correction rocket engine can be fired individually only once in a selected radial direction. The control process consists of a sequence of short control impulses. The direction of the control engine thrust vector is perpendicular to the main axis of symmetry of the object. Classic methods of control of a flying object make assumptions that steering forces initially change the moment acting on an object, then this moment rotates the object around its gravity centre. Next, supporting surfaces get necessary angles of attack and produce steering forces. This way, the object is turned at first around the gravity centre, then this movement effects on the gravity centre velocity vector. In the presented method of a flying object control, we make assumptions that steering forces first exert an influence on the object gravity centre. Next, rotation around the gravity centre is an effect of gravity centre translation and aerodynamic interaction. This kind of solution gives more effective influence on the speed vector. The monograph presents: method of control, impulse-controlled object model and selected results of the control systems of this kind of flying objects. The following sections of the work present the results of research and development conducted by the author on guidance systems possible to use in such controlled objects. In the work, the guidance methods possible to use with impulse control system were presented. In the case of a mortar missile, the seeker is based on a line of infrared detectors fixed to the spinning object. In the case of an aerial bomb, the guidance system is based on a measured signal from an integrated INS/GPS. Both objects (mortar missile and air bomb) are assigned to different methods of guidance to show the possibilities of work of the impulse control operating system with various guidance systems and various control objects. The final part of the book contains a summary and conclusions of the research results and the author’s comments on possible future applications and developments of impulse control methods. Mentioned is also the possibility of application of these research results into practice, including in products of domestic industry.
PL
W pracy przedstawiono częściowo zagadnienia związane z projektem automatycznego mobilnego systemu wykrywania i niszczenia min niemetalowych. Autor skupił się na zagadnieniach związanych z nawigacją i sterowaniem platformy mobilnej na której umieszczono całość systemu. Przedstawione zostało głównie zagadnienie aplikacji systemu nawigacji opartego na zintegrowanym układzie GPS/LNS do układu sterowania platformą.
EN
In the paper was presented a part of the project of the automatic mobile system for detection and neutralisation of non-metal mines. Autor focuse on the navigation and the control of the mobile platform. Especially application of the integrated INS/GPS navigation system to the platform control system was described.
4
Content available remote Orientation of the Orbital Planes of Visual Binary Systems
100%
EN
The space distribution of orbital poles for 252 visual binaries is analyzed to check a possible tendency towards parallelism. It is confirmed that orbital planes do not show any trend to be parallel to the Galactic plane. No strong evidence is found for a preferential orientation of the orbital planes for subgroups of binaries with similar periods and eccentricities. Asymmetry in the distribution of orbital poles is seen only for a subgroup of 19 binaries lying closer than 10 pc. Small differences in the distribution of orbital poles are also detected for subgroups with different location on HR diagram.
PL
W pracy przedstawiono zagadnienia związane z projektem automatycznego mobilnego systemu wykrywania i niszczenia min niemetalowych. System ten zamocowany jest na platformie mobilnej na bazie robota pirotechnicznego IBIS. Posiada on zdolność autonomicznej pracy oraz posiada systemy wykrywania min niemetalowych. W referacie przedstawiono metodykę pracy pojazdu naziemnego oraz całego systemu i ich wpływ na wymagania stawiane przez to układowi nawigacji. Przedstawiono też zasady pracy urządzeń wykrywających i neutralizujących miny.
EN
The paper presents issues related to the project automated mobile system for detection and neutralization of non-metal mines. This system is mounted on a mobile platform based on a pyrotechnic robot IBIS. Platform is prepared for autonomous operation and has a non-metallic mines detection systems. The paper presents a methodology of work of a ground vehicle and the whole system and their impact on the demands of a navigation system. Paper presents also the principle of the work of the detecting and neutralizing mines systems.
6
Content available remote Układ sterowania kierunkiem ruchu w bezzałogowym pojeździe elektrycznym
100%
PL
W referacie przedstawiono niektóre wyniki prac badawczych nad układem nawigacji i sterowania w zastosowaniu do bezzałogowych autonomicznych pojazdów naziemnych. Wyniki prac badawczo rozwojowych zostały zastosowane i przetestowane na pojeździe elektrycznym typu melex.
EN
In refer ware presented some results of researches about navigation and control system in application to unmanned ground vehicle. Research and development results ware applied and tested on electric car melex.
7
Content available remote Gazodynamiczny system sterowania małych bomb lotniczych
100%
PL
W pracy przedstawiono niektóre wyniki prac nad bombami sterowanymi gazodynamicznie. W zaproponowanym rozwiązaniu sterowana bomba posiada układ nawigacji inercjalnej kalibrowany bezpośrednio przed zrzutem na podstawie wskazań GPS oraz układ wykonawczy sterowania oparty na zestawie silników korekcyjnych.
EN
In refer some results from researches of gasodynamic controlled bombs ware presented. In presented solution controlled bomb has inertial navigation system, calibrated by GPS direct before release and set of correction engines to control the flight.
8
Content available remote Układ naprowadzania i sterowania bomb lotniczych
100%
PL
W pracy przedstawiono niektóre rezultaty prac badawczych prowadzonych nad naprowadzaniem bomb lotniczych. Autorzy zaprezentowali propozycję zastosowania systemu sterowania gazodynamicznego z algorytmami naprowadzania bazującymi na przewidywanych trajektoriach wzorcowych. Przedstawione wyniki prac opierają się na badaniach symulacyjnych.
EN
In the paper are presented some results of researches about GPS guided bombs'. Authors described the gasodynamic control system and algorithms based on predictive flight trajectories. Researches are based on computer simulations.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nad zastosowaniem regulatorów predykcyjnych w układach automatycznego sterowania bezzałogowych obiektów latających. Badania prowadzono w oparciu o model samolotu oraz pocisku sterowanego. W trakcie badań opracowano układ automatycznego sterowania do podstawowych manewrów w powietrzu oparty na regulacji PID. Następnie sprawdzono możliwości poprawy jakości sterowania poprzez zastosowanie regulatorów predykcyjnych. Badania przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym wykonano symulacje podstawowych manewrów w powietrzu dla układu automatycznego sterowania opartego na regulatorach PID. Drugim etapem były badania symulacyjne tych samych manewrów sterowanych przez układ regulacji predykcyjnej z modelem. W układach tych zastosowano do tworzenia modeli oraz praw sterowania sieci neuronowe propagacji wstecznej błędu.
EN
In paper we presented some research results of predictive control methods application for autonomous flying objects. Experiments based on computer models of smart mortar missile and small aircraft. We used model following control system with model based on artificial neural network. Results ware compare with results reached with traditional PIA controllers.
10
Content available Guidance impulse algorithms for air bomb control
88%
|
|
nr 4
PL
W artykule autorzy zaprezentowali system autonomicznej nawigacji i sterowania bezzałogowej platformy naziemnej. Całość systemu nawigacji składa się ze zintegrowanego układu INS/GPS współdziałającego z układem nawigacji wizyjnej. Autorzy zaprezentowali zastosowaną metodę nawigacji wizyjnej oraz przykładowe wyniki z badań terenowych.
EN
In the paper authors presents system of autonomous navigation and control for UGV. The whole navigation system is the compilation of integrated INS/GPS and visual navigation. Authors present the visual navigation method and some results from field tests of the platform.
EN
Goal of the paper is to explain of guidance problem of anti-tank mortar missile. Missile is guiding from upper hemisphere. Flying trajectory is corrected by used once impulse rocket correction engines. Missile is guided at the last phase of flight. This "fire and forget" projectile is launched over the targets operating area and at the last steep phase of the flight is automatically guided to the target. In the paper we described the research results of control processes during attack.
PL
Celem referatu jest przedstawienie zagadnienia sterowania przeciwpancernym pociskiem moździerzowym. Pocisk jest naprowadzany z górnej półsfery. Trajektoria lotu jest korygowana przy pomocy jednorazowych rakietowych silników korekcyjnych. Pocisk taki jest sterowany jedynie w ostatniej fazie lotu. Tego typu pocisk należy do klasy nazywanej "wystrzel i zapomnij", musi być wystrzelony nad obszar działania celów i w ostatniej stromej fazie lotu automatycznie sam naprowadza się do celu. W referacie przedstawiono niektóre wyniki badań nad procesami sterowania w trakcie fazy ataku.
13
Content available Simulation study of a missile cold launch system
63%
EN
In this paper the missile flight dynamics during the launch phase is studied. The main concept behind this work was to use a vertical cold launch system and the rapid pitch maneuver to achieve longer missile range and better firing coverage. A set of a small pulse rocket engines was used to obtain the desired missile attitude. The physical and mathematical models of the missile are described. The pulse jets control algorithm is presented. The computer program of the missile model has been developed in the Simulink environment. The missile behavior in the low-speed flight envelope has been examined. The results of numerical simulations in the form of the graphs are presented. It has been obtained that there exist several benefits of the cold launch method as increased range and higher target kill probability.
14
Content available remote Wpływ algorytmów sterowania na proces impulsowego naprowadzania pocisku do celu
63%
PL
W referacie przedstawiono niektóre problemy związane z systemem sterowania inteligentnych pocisków moździerzowych przy pomocy rakietowych silniczków korekcyjnych działających bezpośrednio na środek ciężkości pocisku.
EN
Some problems connected with smart mortar missiles control systems by rocket correction motors acting directly on the missile mass centre are presented in the paper.
15
63%
PL
W pracy przedstawiono koncepcję systemu automatycznego sterowania opracowaną dla małego bezzałogowego śmigłowca. System jest zbudowany hierarchicznie w trzech pętlach sterowania. Opisano pracę poszczególnych kanałów sterowania, stawiane im zadania i wymagane urządzenia. Przedstawiono również opracowane propozycje rozwiązań jednostki centralnej oraz układów wykonawczych sterowania.
EN
In a paper a conception of an automatic control system for a small unmanned helicopter was presented. System is built as a hierarchical one witch three control loops. Work of separated control channels, their goals and needed devices ware described. Worked out propositions of solutions of a central control unit and servos ware also presented.
16
Content available remote Układ automatycznego naprowadzania bomb lotniczych oparty na systemie INS
63%
PL
W niniejszej przedstawiono propozycję systemu sterowania bomb lotniczych. Układ automatycznego sterowania ma charakter hierarchiczny. Oparty jest na wskazaniach INS i GPS. Układ wykonawczy sterowania stanowi zestaw jednorazowych rakietowych silników korekcyjnych. Przedstawiono koncepcję budowy systemu oraz wstępne propozycje rozwiązań.
EN
In the presented paper was described a proposition of a bomb's control system. An automatic control system is hierarchical in his character. It is based on an information from INS and GPS. The servo control unit base on a set of one time use rocket correction engines. In the paper the conception of the whole system was described.
17
Content available Identyfikacja parametrów człowieka
63%
PL
W pracy została przedstawiona metoda identyfikacji parametrów człowieka, którego zadaniem było śledzenie zadanej trajektorii. Do doświadczenia został wykorzystany pakiet MATLAB/Simulink, w którym został napisany interfejs pozwalający na przeprowadzenie prób oraz analizę wyników. Do celów identyfikacji został wykorzystany System Identification Toolbox - narzędzie dostępne w pakiecie MATLAB. Celem pracy było dobranie właściwych parametrów liniowego modelu człowieka działającego w układzie z joystickiem. W pracy zostały wykazane zależności w reakcji człowieka, jakie pojawiają się dla różnych częstotliwości wymuszeń. Końcowym efektem doświadczenia jest wygenerowany uśredniony model operatora, który może służyć do dalszych prac nad współdziałaniem układów człowiek-maszyna.
EN
The aim of this paper was to identify a human operator as a system in Man-Machine system. A tracking task was used to collect all necessary data. Human operator using a joystick was to track the given signal with different frequencies. A tracking task was written in MATLAB/Simulink, with Real-Time workshop modul. For the purposes of identification the System Identification Toolbox was used. This work presents a range of frequencies within the human can perform. A final product of the experiment is one human model. The final coefficients was obtained from earlier approximation, based on data from experiment. Presented model can be used in further study concerning the experiments of man-machine systems.
PL
Opracowanie dotyczy projektu systemu pionowego startu rakiety z wykorzystaniem sterów gazodynamicznych. Celem pracy było szczegółowe zbadanie metody dającej możliwość efektywniejszego wykorzystania materiałów pędnych w pierwszej fazie lotu pocisku, co pozwala na zwiększenie zasięgu i optymalizację toru lotu. W projektowanym systemie pocisk wyrzucany jest pionowo, obracany do żądanego położenia przy użyciu silników korekcyjnych, po czym następuje uruchomienie silnika marszowego. Skoncentrowano się na badaniu dynamiki i sterowalności pocisku przy małych prędkościach. Opisano model fizyczny i matematyczny obiektu uwzględniający nieliniowości związane z dynamiką samej rakiety, zaburzenia powstałe przy uruchamianiu silnika rakietowego jak również niektóre ze zjawisk aerodynamiki nieustalonej. Przedstawiono sposób identyfikacji charakterystyk aerodynamicznych rakiety oraz algorytm sterowania silnikami korekcyjnymi. Przygotowany matematyczny model rakiety posłużył do stworzenia środowiska symulacyjnego. Przedstawiono wyniki symulacji numerycznych w postaci wykresów i zestawień.
EN
The paper deals with a concept of a missile vertical launch system using reaction control jets. The purpose of the study was a detailed investigation of a method optimizing fuel consumption in the first phase of the missile flight to increase the range and optimize the flight path. In the designed system the missile is ejected vertically and turned to the desired position by using corrective engines before the sustainer motor is started. The dynamics and controllability of the missile at low velocities were studied. The physical and mathematical model of the object has been described, taking into account the nonlinearities connected with the dynamics of the rocket itself, the disturbances caused by firing the rocket engine as well as some effects the unsteady aerodynamics. A method identifying the aerodynamic characteristics of the missile and an algorithm controlling the correction engines is presented. A prepared mathematical model of the missile was used to create a simulating environment. The results of numerical simulations in the form of graphs and tables are presented.
19
63%
PL
W referacie przedstawiono niektóre problemy związane z przetwarzaniem nieciągłych sygnałów sterujących lotem małokalibrowych pocisków przeciwpancernych. Autorzy przedstawili doświadczenia zebrane [w] trakcie badań nad systemami sterowania inteligentnych pocisków moździerzowych.
EN
Some problems connected with the processing of discrete signals used for controlling the trajectory of antitank missiles are presented in the paper. Some data about research works carried out on the mortar smart ammunition control are also provided.
20
Content available Vision based navigation for satellite docking
63%
EN
This article deals with the situation of a space debris or not working satellite in an unidentified pose with respect to the master satellite. Feature based monocular pose estimation vision system was presented. The results of numerical simulation were described. The results of implementation and testing of simulation intended for vision-based navigation applications such as rendezvous of satellites and formation flying is shown. In this document markerless local features based navigation system has been studied. The proposed vision navigation system satellites are able to determine the position and orientation of a target in relation to the coordinate system of the camera. It relates from the time when the satellite is visible as a small object until docking with the chaser. A modified algorithm soft Position Iterations was used to estimate the pose of the target. Visual navigation system uses a single camera. The impact of changes in illumination of the object was analysed. In order to reproduce the space conditions the laboratory stand was built. The developed method was tested experimentally for different scenarios approach satellites to each other. Comparing the ground truth position and orientation and the results obtained with the aim of vision navigation system it is worth nothing to observe accuracy of the developed method. Achieved satisfactory performance of the algorithm.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.