Badania eksperymentalne w Transeuropejskiej Strefie Szwów (TESZ), oddzielającej Platformę Wschodnioeuropejską od młodszej, faneorozoicznej Europy, były prowadzone we współpracy międzynarodowej metodami zarówno sejsmicznymi (projekt POLONAISE '97 i CELEBRATION 2000), jak i elektromagnetycznymi (projekty PREPAN, CEMES, EMTESZ). W artykule przedstawiono przegląd wyników głębokich sondowań elektromagnetycznych uzyskanych w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu. Podstawowym wynikiem było odkrycie dobrze przewodzącej anomalii w górnym płaszczu (150-250 km) w środkowej Polsce pod Transeuropejską Strefą Szwów. Porównanie danych z obserwatoriów geomagnetycznych wokół Polski wykazuje, że tylko dwa z nich - Belsk i Niemegk odznaczają się zwiększoną intensywnością składowej horyzontalnej pola magnetycznego. Świadczy to o występowaniu pod nimi anomalii dobrze przewodzącej. Analiza wyników sondowań magnetowariacyjnych z całej Europy wskazuje na istnienie niejednorodności w średnim płaszczu Ziemi lub, ewentualnie, zmiany jego struktury pod Europą. Możliwe, że te niejednorodności są związane z TESZ.
EN
The experimental investigations of the Trans-European Suture Zone (TESZ) separating the East European Plate from the younger, phanerozoic Europe are carried actively out by the international community both seismic (projects POLONAISE'97, CELEBRATION 2000) and electromagnetic (projects PREPAN, CEMES, EMTESZ) methods. The review of the results of the deep electromagnetic soundings obtained in Poland for the recent decade is presented in this work. The main result is discovery of a conductive anomaly in the upper mantle (150-250 km) in the middle Poland beneath the Trans-European Suture Zone. In accordance with observations at geomagnetic observatories around Poland, only two of them: Belsk and Niemegk have an increased intensity of the horizontal magnetic field. This fact can be interpreted as existence of the conductive structures beneath them. Analysis of the collected response functions all over European observatories allows suggesting existence of electrical inhomogeneities in the mid-mantle or changing in its structure beneath Europe. Maybe the structure is connected with TESZ.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Induced magnetic fields in the Earth arise due to two phenomena: induction generated by the time-variable exciting field and the motional induction caused by movement of the conductive planet in the outer magnetic fields. The comparison of both approaches on the spherical Earth has been analyzed in the present work for two sources in the ionosphere and magnetosphere. For this aim, both sources with their natural sizes and positions have been modeled analytically to obtain the fields on the layered sphere at the middle latitudes. The conditions when the steady ring current field is not influenced by the Earth’s rotation have been established theoretically. The synthetic diurnal magnetograms were used for the deep sounding by the magnetovariation spatial gradient method and the result was compared with the one obtained on the non- rotating sphere. Sounding results using both approaches were found different above the 2D inhomogeneous mantle. The precessions of the magnetospheric belt current pole for daily sampling frequency were presented using several geomagnetic observatory data in the northern hemisphere.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.