Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zastosowanie pól magnetycznych do przedsiewnej obróbki nasion

100%

Kopec B.

|

nr 1

2

Uwarunkowania termiczne wegetacji winorośli na obszarze południowo-wschodniej Polski

100%

Kopec B.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2009

|

nr 04

PL

W pracy scharakteryzowane zostały warunki termiczne wegetacji winorośli na obszarze południowo-wschodniej Polski. Na podstawie danych meteorologicznych z 5 stacji pomiarowych z lat 1971-2000 i 1991-2000 dokonano oceny tendencji przebiegu wybranych meteorologicznych wskaźników kompleksowych. Jako wskaźnik oceny warunków wegetacji przyjęto daty początku i końca oraz czasu trwania okresów termicznych ważnych dla wegetacji winorośli. Przeanalizowano również wartości sum temperatur aktywnych powyżej 8 i 10ºC oraz wskaźnik LTI (latitude – temperature index) w ostatnim trzydziestoleciu XX wieku. Charakterystyczną cechą klimatu Polski, którą można zaobserwować zwłaszcza w dwóch ostatnich dekadach XX wieku jest wyraźny wzrost średniej rocznej temperatury powietrza (około 0,3°C na dekadę). Konsekwencją współczesnych zmian klimatu jest postępujące skracanie się charakterystycznych dla Polski okresów przejściowych. Wydłużeniu ulegają ciepłe pory roku, które zaczynają się wcześniej. Skracania się okres termicznej zimy, która rozpoczyna się wcześniej i charakteryzuje łagodniejszym przebiegiem. Jednocześnie obserwowane jest duże zróżnicowanie dat początku okresu gospodarczego i wegetacyjnego. Dotychczasowe ocieplenie klimatu zaznacza się również we wzrostowym trendzie sum temperatur aktywnych o wartości 8 i 10ºC oraz wskaźnika LTI (latitude – temperature index). Zachodzące zmiany umożliwiają ponowne wprowadzenie uprawy winorośli na obszarze Polski. Do tej tradycji powraca się na Dolnym Śląsku i Wielkopolsce – regionach najcieplejszych w kraju oraz na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Na podstawie przebiegu sum temperatur aktywnych (STA) wykazano, że możliwa jest uprawa odmian bardzo wczesnych i wczesnych winorośli. Tak więc panujące warunki są wystarczające dla uprawy roślin o większych wymaganiach świetlnych i cieplnych, których przykładem jest winorośl. Dodatkowo stwarza to możliwość rozwoju terenów w tym obszarze Polski, ponieważ uprawa winorośli oraz produkcja i degustacja win może być jedną z atrakcji gospodarstw agroturystycznych.

EN

This paper presents thermal conditions of grapes’ vegetation in south- -eastern Poland. Based on data from 5 stations from this area there were analyzed complex indices of the climate. There were compared periods 1971–2000 and 1991–2000. To show thermal conditions there were estimated date of beginning, ending and duration of thermal seasons. There were also estimated sum of active temperatures over 8 and 10ºC, LTI index. Significant change of climate in Poland is seen in growth of annual average air temperature (specially in last two decades of XX century). A result of continuous changing is that most changeable are spring and autumn. Seasons with temperature above 10ºC have a tendency to prolong and start earlier. Average dates of beginning of winter are different, it begins earlier and gets hotter. It was also noticed that dates of beginning of growing and vegetation period in 1991–2000 are different in comparing with 1971–2000. Sum of active temperatures (STA) and LTI index are higher in last ten years of XX century. These conditions could be positive aspects of climate changing. They can bring new possibilities for plants, which need higher temperatures and much sunshine than traditional plants cultivated in climatic conditions of south-eastern Poland. Sum of active temperatures (STA) allow growing early and very early varieties of grapes. It also has been noticed that solar conditions are appropriate for grape growing. All this researches show that changing of lasting all of thermal seasons may cause changing in agricultural areas. There may be opportunities for growing plants, which need light and high temperatures. The example for this may be a grape, which was use to cultivated in Poland. Not only cultivation of grapes, but production and tasting can make opportunities for farm of south-eastern Poland.

3

Okresy termiczne w Polsce południowo-wschodniej (1971-2000)

63%

Skowera B. , Kopec B.

|

nr 2[162]

4

Zmienność czynników warunkujących poziom produkcji roślinnej, a problemy rejonizacji (na przykładzie wybranych roślin uprawnych w trzech rejonach Dolnego Śląska)

63%

Kopec B. , Szelwicki B.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

1979

|

tom 224

5

Changes in thermal and precipitation conditions in Poland in 1971-2010

51%

Skowera B. , Kopcinska J. , Kopec B.

Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation

|

2014

|

tom 46

|

nr 2

EN

The article presents changes in thermal and precipitation conditions on Polish territory in the years 1971–2010 based on data from six meteorological stations (Koszalin, Olsztyn, Poznań, Lublin, Opole and Kraków). These data concern the monthly average air temperature, precipitation and the number of days with precipitation per month. Based on the analysis of changing trends in the study of meteorological elements, authors observed an increase in the mean annual air temperature of about 0.9°C over 10 years in all localities. In contrast, trends in the average monthly air temperatures were characterised by temporal and spatial variation. As a result of the increase in temperature, there was a change in the dates signifying the beginning and the end of the thermal periods: farming (OG), vegetation (OW), intensive vegetation (OIW) and maturation or thermal summers (OD/L). A tendency for these periods to start earlier was noted. Statistically signifi cant changes were found for the following periods: vegetation in Koszalin and Olsztyn, intensive vegetation at all stations and thermal summer only in Lublin. An increasingly later end to these periods was noted, and statistically signifi cant trends were found for the dates of the end of the following periods: maturation (thermal summer) at all stations except Opole, intensive vegetation in Poznań and Lublin and vegetation in Lublin and Opole. Seasonal and monthly precipitation totals in the years 1971–2010 were characterised by cyclicality. Signifi cant upward trends were found only in the case of monthly precipitation totals in August in Koszalin and the sum of precipitation in the cooler half of the year in Poznań. In contrast, there was more days with precipitation at all stations included in the study, but the statistical signifi cance of trends varied by location. Changes in thermal and precipitation conditions were accompanied by, among other factors, an increase in temperature, changes in the length of thermal periods and an increase in the frequency of rainfall. All of this is important information for the agricultural sector regarding changing crop conditions.

PL

W pracy przedstawiono zmiany warunków termiczno-opadowych na obszarze Polski w latach 1971–2010 na podstawie danych z sześciu stacji meteorologicznych (Koszalin, Olsztyn, Poznań, Lublin, Opole i Kraków). Dane te dotyczyły średniej miesięcznej temperatury powietrza, miesięcznych sum opadów oraz liczby dni w miesiącu z opadem. Na podstawie analizy trendów zmian wykorzystanych w opracowaniu elementów meteorologicznych stwierdzono wzrost średniej rocznej temperatury powietrza o ok. 0,9°C w ciągu 10 lat we wszystkich miejscowościach. Zauważono, że trendy zmian średniej miesięcznej temperatury powietrza charakteryzowały się zróżnicowaniem czasowym i przestrzennym. Na skutek wzrostu temperatury zmienił się przebieg dotychczasowych dat początku i końca oraz długości okresów termicznych: gospodarczego (OG), wegetacyjnego (OW), intensywnej wegetacji (OIW) oraz dojrzewania, czyli termicznego lata (OD/L). Zauważono tendencje do wcześniejszego rozpoczynania się tych okresów. Istotne statystycznie zmiany stwierdzono w przypadku okresów: wegetacyjnego w Koszalinie i Olsztynie, intensywnej wegetacji na wszystkich stacjach, a termicznego lata tylko w Lublinie. Zauważono również coraz późniejsze kończenie wymienionych okresów, a istotne statystycznie trendy stwierdzono w przypadku dat końca okresów: dojrzewania (termicznego lata) na wszystkich stacjach oprócz Opola, intensywnej wegetacji w Poznaniu i Lublinie oraz wegetacji w Lublinie i Opolu. Sezonowe i miesięczne sumy opadów w latach 1971–2010 cechowały się cyklicznością. Istotne trendy wzrostowe stwierdzono tylko w przypadku miesięcznych sum opadów w sierpniu w Koszalinie i sum opadów półrocza chłodnego w Poznaniu. Więcej dni z opadem zauważono na wszystkich stacjach uwzględnionych w opracowaniu, ale istotność statystyczna trendów zmian była zróżnicowana przestrzennie. Zmiany warunków termiczno-opadowych przejawiające się m.in. we wzroście temperatury, zmianach długości okresów termicznych oraz wzroście częstości opadów stanowią ważną informację dla sektora rolniczego o zmieniających się warunkach uprawy roślin.