Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Odwzorowanie powierzchni ciosowych piaskowców fliszu podhalańskiego w badaniach wytrzymałościowych z wybranych odsłonięć niecki podhalańskiej

100%

Domonik A.

Przegląd Geologiczny

|

2003

|

tom Vol. 51, nr 5

430-435

PL

Za względu na prostą budowę geologiczną skały fliszowe Podhala, zalegające niemal połogo w strefie centralnej niecki podhalańskiej, stanowią dobry materiał do badań nad wpływem paleonaprężeń na obecny stan ośrodka skalnego za pomocą metod geomechanicznych. Efekt oddziaływania tych historycznych naprężeń jest niejako "zakodowany" w skale i przejawia się m.in. skróconym czasem przejścia fali podłużnej i poprzecznej wzdłuż kierunków odpowiadających kierunkom spękań ciosowych. Ta anizotropia ujawnia się także w trakcie badań wytrzymałościowych w postaci pękania wzdłuż pewnych, predysponowanych przez materiał skalny kierunków. Orientacje tak powstałych powierzchni spękań można korelować z orientacją powierzchni spękań ciosowych oraz z wynikami badań geomechanicznych.

EN

Due to its simple geology, the Podhale Fiysch rocks that occur almost horizontally in the central zone of the Podhale Basin are a good material for research on the paleostress impact on the current state of the rock matter by means ofgeomechanical methods. Effect of these historical stresses is "encoded " in rock and manifests itself, e.g., in the shortened time of movement of longitudinal and transverse waves along the directions corresponding to the directions of the joints. This anisotropy also reveals itself during strenght, testing, byof cracking along certain directions predisposed by the rock material. The orientations of such surfaces can be correlated with the orientations of joints as well as with the results ofgeomechanical studies.

2

Detekcja anizotropii teksturalnej w piaskowcach fliszowych za pomocą prostych technik komputerowej analizy obrazu

100%

Domonik A.

|

tom R. 32, z. 1

37-44

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad strukturą geometryczną powierzchni rozdzielczych, powstałych po testach wytrzymałości na rozciąganie metodą poprzecznego ściskania, na zorientowanych próbkach piaskowców cergowskich. Przedstawiono technikę i metodykę ilościowej charakterystyki chropowatości szczelin za pomocą wymiaru fraktalnego wyznaczonego przy użyciu metod komputerowej analizy obrazu fotograficznego. Obliczone dla ściśle określonych, zaprojektowanych płaszczyzn wymuszonego zniszczenia, wartości wymiaru fraktalnego odniesiono do orientacji jawnych spękań ciosowych zmierzonych w terenie

EN

The study presents the results of investigations of joints surface texture obtained during indirect tensile strength tests on oriented samples of cergowskie sandstones. The techniques and method of quantitative analysis of crack roughness using fractal dimension were presented. Computed values of fractal dimension of precise specified, forced failure surfaces, were compared with directions of natural joints measured in terrain.

3

Rock mining industry in history : geosites and geological and engineering assessment thereof

63%

Pinińska J. , Domonik A.

|

tom Vol. 36, no. 1

275-282

EN

Historical development of the Vistula River Valley is connected with the historical rock mining industry. The region represents a unique example of co-existence of the mining, building industry and rock workings. The roots of today's industries in the region reach as far back as medieval times and even further back - the Paleolithic. Cherts from chalky limestones in the Vistula River Valley, until the beginning of Iron Age, were the basic supply for various tools and weaponry. Prehistoric artisans, knowing the mechanical properties of chert-bearing rocks and knowing how to mechanically tool hard cherts, became precursors of today's geomechanics. The availability of common Upper Cretaceous and Neogene carbonate rocks made a significant impact on the building industry. The defense heavy fortresses, sacral monumental buildings and magnificent residential and common buildings are typically made of white, chalky and siliceous limestone blocks all over the Vistula River Valley and adjacent areas. In the XIX century the Lublin region was pioneering in the cement industry. The paper outlines geological and contemporary aspects as well as the geomechanical assessment of historical rock resources that recently represent geosites. Under special consideration is the vulnerability of rock to physical deterioration, rock slope and massifs stability with the passage of time. The geomechanical comprehensive assessment of geosites was exemplified by Bochotnica exposure.

PL

Historyczny rozwój Doliny Wisły związany jest z historycznym górnictwem skalnym. Region jest unikalnym przykładem zależności regionalnej architektury i sztuki dekoracyjnej od uwarunkowań geologicznych. Historia górnictwa sięga czasów paleolitycznych, kiedy pozyskiwano krzemienie i wykorzystywano je do wyrobu prostych narzędzi i broni. Prehistoryczni rzemieślnicy znający właściwości mechaniczne oraz posiadający umiejętność obróbki twardych krzemieni stali się prekursorami współczesnej geomechaniki. Z kolei dostępność skał węglanowych wywarła duży wpływ na budownictwo w regionie. Siedziby obronne, budynki sakralne, pałace oraz zwykłe budynki mieszkalne stawiano z użyciem białych opok, gez i wapieni. W XIX wieku region lubelski stał się pionierem przemysłu cementowego. Artykuł przedstawia w ogólnym zarysie geomechaniczną ocenę odsłonięć historycznych surowców skalnych - geostanowisk. Szczególną uwagę zwrócono na podatność skał na deteriorację i na długotrwałą stateczność zboczy oraz masywu skalnego. Kompleksową geomechaniczną ocenę geostanowiska przedstawiono na przykładzie odsłonięcia w Bochotnicy.

4

Digital Concentration-Distribution Models - tools for a describing heterogeneity of the hybridized magmatic mass as reflected in elemental concentration of growing crystal

51%

Śmigielski M. , Słaby E. , Domonik A.

Acta Geologica Polonica

|

2012

|

tom Vol. 62, no. 1

129-141

EN

Raster digital models (digital concentration-distribution models - DC-DMs) as interpolations of geochemical data are proposed as a new tool to depict the crystal growth mechanism in a magmatic environment. The Natural Neighbour method is proposed for interpolation of Electron Microprobe Analysis (EMPA) data; the Natural Neighbour method and Kriging method are proposed for interpolating data collected by the LA-ICP-MS method. The crystal growth texture was analysed with the application of DC-DM derivatives: 3D surface models, shaded relief images, aspect and slope maps. The magmatic mass properties were depicted with the application of solid models. Correlation between the distributions of two elements on a single crystal transect was made by operations on the obtained raster DC-DMs. The methodology presented is a universal one but it seems to be significant for the depiction of magma mixing processes and the heterogeneity of the magmatic mass.

5

The Hurst exponent as a tool for the description of magma field heterogeneity reflected in the geochemistry of growing crystals

51%

Domonik A. , Słaby E. , Śmigielski M.

|

tom Vol. 60, no. 3

437-443

EN

Trace element behaviour during crystallization of three alkali feldspar crystals of mixed origin was investigated. The first crystal (gm1) was growing under an intensive magma mixing regime in an active region of an inhomogeneous magmatic field. The second crystal (ref) was growing in a coherent region of this field and the third one (gm2) was growing under moderate progress in magma mixing, with the process being close to completion. The Hurst exponent (H) was used as a tool for the description of the local heterogeneities of the magma field during the mixing process. Values of H were calculated for compatible trace element patterns along each traverse for each crystal. The gm1 crystal is strongly zoned. The value of the Hurst exponent (H) for zones reflecting intensive chemical mixing varies between 0.06 and 0.47. It emphasizes strong anti-persistent behaviour of elements during crystallization. The zones that grew in a slightly contaminated felsic magma exhibit H > 0.5. It means that the process goes over a longer path than a random walk and shows increasing persistence in element behaviour with decreasing hybridization. Similarly, zones crystallized in magma regions compositionally located close to coherent characteristic or in active domains featuring a high homogenization (crystals gm2, ref) show higher H values.

6

Zintegrowany system gromadzenia, przetwarzania i wizualizacji danych geomechanicznych - Baza Danych Geomechanicznych

38%

Domonik A. , Dziedzic A. , Jarząbkiewicz A. , Łukasiak D. , Łukaszewski P. , Pinińska J.

|

tom R. 33, z. 1

113-123

PL

W artykule przedstawiono podstawowe informacje o zrealizowanej w Zakładzie Geomechaniki Uniwersytetu Warszawskiego ogólnodostępnej Geomechanicznej Bazie Danych. Zgromadzono w niej jak dotychczas blisko 200 000 parametrycznych danych oraz szereg informacji opisowych i graficznych o skałach z różnych regionów Polski, uzyskanych na drodze badań własnych w przeciągu ostatnich kilkunastu lat. Celem zaprojektowanej i wykonanej bazy danych jest uporządkowanie, usystematyzowanie oraz zintegrowanie informacji o właściwościach geomechanicznych skał, tak aby możliwe było szybkie ich wyszukiwanie w dużych, wielotematycznych zbiorach. Przy projektowaniu założeń strukturalnych bazy przyjęto jako podstawowy jej element, identyfikowalny geoprzestrzennie za pomocą współrzędnych geograficznych "obiekt skalny", będący źródłem materiału badawczego. W ten sposób wszelkie dane zgromadzone w bazie mają swoje odniesienie geograficzne, dzięki czemu możliwa jest ich integracja z systemami GIS, co z kolei pozwala tworzyć wielowarstwowe zestawy informacyjne. Zastosowany w bazie system wyszukiwania pozwala uzyskiwać wyniki zapytań w postaci tabel i diagramów, umożliwiających prezentację danych na tle zestawień klasyfikacyjnych. Opisywana baza danych ma charakter otwarty, a jej zawartość dostępna jest poprzez stronę internetową www.geomechanika.pl, na której zamieszczono moduł wyszukiwania z sześcioma kryteriami zapytań, których wyniki prezentowane są w 4 raportach.

EN

This paper describes basic informations about The Geomechanical Database created and implemented at Department of Geomechanics, University of Warsaw. Database includes almost 200000 parametric records and a lot of descriptive and graphic information of rocks from different regions of Poland. The data were obtained from our own investigations during the last number of years. The main purpose of this project was to order, systematize and integrate information about geomechanical properties of rocks in order to enable fast access to data. At the database design stage, explicitly placed in geospace the "rock object" is treated as rock resource and it is the fundamental element of database. In result of this the data have their own geographic coordinates according to GIS assumptions, which enable to create multilayer data sets. Searching engine applied in database allows to obtain the results of queries as diagrams, tables which can be presented in comparison with various rock classifications. The Geomechanical Database has an open access and it can be reached at www.geomechanika.pl. This site contains searching engine with six query criterions and the results are presented in 4 reports.

7

Geochemistry and growth morphology of alkali feldspar crystals from an IAB iron meteorite : insight into possible hypotheses of their crystallization

32%

Słaby E. , Karwowski Ł. , Majzner K. , Wirth R. , Muszyński A. , Birski Ł. , Simon K. , Domonik A. , Moszumańska I. , Orłowski R.

|

tom Vol. 87, No. 2

121--140

EN

Alkali feldspar crystals have been recognized in the troilite-graphite nodules of the Morasko IAB iron meteorite. Their chemical, microtextural and structural properties were studied using electron microprobe analysis (EMPA), laser ablation inductively coupled plasma mass spectrometry (LA-ICP-MS), transmission electron microscopy (TEM) and Raman spectroscopy. The feldspars occur as perthitic or antiperthitic intergrowths, whereas the albite lamellae are perfectly twinned. The structural properties reveal intergrown phases with fairly disordered patterns. The electron microprobe analyses demonstrate that the intergrown phases are mainly rich in sodium or potassium, resulting in compositions that are close to those of albite or orthoclase. The compositions, calculated on the basis of a segmented perthite-antiperthite image, showed that the Or-to-Ab proportions in the homogenized crystals were almost 0.3:0.7, thus indicating that the anorthoclase crystallized under high-temperature conditions. Two hypotheses of crystal formation could account for these characteristics: crystallization from a melt or from a metasomatic solution. Relics with evidence of metasomatic replacement of former minerals were not found. Accordingly, this work focuses on arguments that support the other hypothesis. Large ion lithophile elements (LILEs, e.g., Ba, Sr, Rb, LREE, Pb, and Ga) were used to track the origin of the crystals. Their concentrations indicate crystallization from a parent melt strongly depleted in LILEs. Alkali feldspar is commonly a product of a highly differentiated melt. However, highly differentiated melts are typically enriched in LILEs, which here is not the case. The melt that crystallized the feldspar cannot be related to impact-induced partial melting of the chondritic material alone. The derived melt probably was contaminated by silica-rich target material during interaction between the IAB projectile and the target material and was accompanied by metal and sulphide melts that were both immiscible with a silicate melt.