This article deals with the issue of the most important postulates of the Round Table Agreement: legalization of independent trade unions, the introduction of the office of President, the formation of a Senate. As a result, political power was vested in a bicameral legislature (Sejm and Senat) and in a president. Solidarność became a legal political party. Free election to 35% of the seats in Sejm and a free election to the Senate was assured. The election held on 4 June 1989 brought a total victory to Solidarność (99% seats in Senate and all 35% seats in Sejm) and became the basis for the erection of the Third Polish Republic.
This article describes the legislative initiative of the Council of Ministers as a mean of influence on the legislature in Poland. Legislative initiative of the Government is understood as the right to submit the bill to the Sejm, resulting in the obligation to consider the proposal in the legislative procedure. Legislative initiative is therefore so important because it determines the further legislative procedure. Moreover, this article discusses the problems of the exercise by the Council of Ministers the legislative initiative in the years 1997–2007 in practice.
The aim of this article is an attempt to analyse the institution of election validity and to examine in detail the notion of electoral protests which initiate this procedure. The importance given to the procedure of electoral results verification eventuates from the principle that the results of the elections are final and the implementation of an important function – the legitimisation of public authority. Electoral protests are useful in initiating election validity control by an independent judicial authority in order to examine whether infringements could have influenced the results of the elections. Electoral protests express civil dissatisfaction and the right to complain is inherent to every voter.
The subject of the article is the reconstruction and explanation of the considerations on the failure to introduce the constitutional control of the law in the era of the March Constitution. It is argued that this was an issue noticeable by participants in legal and political relations, which was repeated during the period when it was in force, in particular after 1926 – due to the progressive abuse of the law and the fascization of political relations. Representatives of the doctrine of constitutional law are assigned a special role in promoting the importance of the control of the law for the process of building the rule of law. In this context the thesis of the article is as follows: the attitude to the control of the constitutionality of the law was not politically indifferent. It is argued that it was primarily the right-wing formations that opted for it, while the left-wing formations were against it.
PL
Przedmiotem artykułu uczyniono rekonstrukcję rozważań nad wprowadzeniem kontroli konstytucyjności prawa w dobie Konstytucji marcowej. Podnosi się, że było to zagadnienie dostrzegalne przez uczestników stosunków prawnych i politycznych, do którego powracano w okresie jej obowiązywania, w szczególności po 1926 r. - w związku z postępującym nadużywaniem prawa i faszyzacją stosunków politycznych. Szczególną rolę w promocji znaczenia kontroli prawa dla procesu budowania państwa prawnego przypisuje się w pracy przedstawicielom doktryny prawa konstytucyjnego. Stawia się tezę, że w tym aspekcie stosunek do kontroli konstytucyjności prawa nie był politycznie indyferentny. Dowodzi się, że na jego rzecz optowały przede wszystkim formacje prawicowe, podczas gdy lewicowe były przeciwne.
Uczciwe wybory stanowią jedno z pojęć składających się na aksjologię wyborczą w demokratycznym państwie prawnym. Każdy obywatel ma prawo złożenia protestu, traktowanego jako skarga obywatelska, której uzasadnieniem jest ważny interes publiczny, Protest wyborczy stanowi środek prawny służący kontroli prawidłowości przeprowadzonych wyborów o charakterze powszechnym, a jego zasadniczym celem jest ochrona interesu publicznego w procesie wyborczym. Standard uczciwych wyborów nie stanowi jedynie kontekstu dla rozwiązań prawnych ściśle wynikających z Konstytucji czy kodeksu wyborczego. Jurydyczna architektura protestów wyborczych w Polsce zasadniczo tworzy efektywny mechanizm pozwalający na uwzględnienie oczywistych i rażących naruszeń przepisów, ale pozostaje dysfunkcjonalny z perspektywy standardu uczciwych wyborów. Nie stanowi też instrumentu zapobiegającego popadaniu w autorytaryzm wyborczy w związku z naruszaniem minimalnych kryteriów demokracji.
EN
Fair elections are one of the foundations of electoral axiology in a democratic state ruled by law. Every citizen has the right to protest, and the justification of the citizen’s complaint is the public interest. An election protest is a legal measure to control the held General elections and its purpose is to protect the public interest in the electoral process. The standard of fair elections is not only a context for legal solutions strictly derived from the Constitution or the Electoral Code. The juridical architecture of electoral protests in Poland generally creates an effective mechanism to address obvious and flagrant violations of the law but remains dysfunctional from the perspective of the fair election standard. Nor does it provide an instrument to prevent a slide into electoral authoritarianism due to violations of the minimum criteria of democracy.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.