Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 29

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
100%
|
|
tom 434
|
nr 2
811-817
PL
Badania przeprowadzone na ośmiu obiektach praktycznego długoletniego stosowania ścieków wykazały duże zróżnicowanie w zawartości metali ciężkich w glebach, w zależności od rodzaju ścieków, zwięzłości gleb i obciążeń pól ściekami. W glebie pól nawadnianych wysokimi dawkami ścieków miejskich, zwłaszcza z miast uprzemysłowionych, wystąpiła nadmienia kumulacja niektórych metali ciężkich. Przy niskich obciążeniach pól ściekami oraz przy nawadnianiu ściekami z miast i osiedli słabo uprzemysłowionych, a także przy stosowaniu ścieków z krochmalni i drożdżowni, nie występowała nadmierna kumulacja metali ciężkich w glebie. Na polach nawadnianych ściekami metale kumulowane są głównie w przypowierzchniowej warstwie gleby. Ze wzrostem głębokości maleje zawartość metali ciężkich w glebie.
EN
Studies conducted on eight objects of practical long-term utilization of waste waters showed large differentiation in contents of heavy metals in soils, depending on the type of wastes, soil compaction and loading of the fields with wastes. In the soil of fields irrigated with high doses of municipal wastes, particularly from industrial towns, excessive accumulation occurred of certain heavy metals. With low loading of fields with wastes and with irrigation with wastes from weakly industrialized towns and housing estates, and also when utilizing wastes from starch plants and yeast plants, excessive accumulation of heavy metals in the soil did not occur. On fields irrigated with wastes, metals are accumulated mainly in the surface layer of soil. With increase in depth, the content of heavy metals in the soil decreases.
|
|
nr 2
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości metali ciężkich w roślinności łąkowej z 6 obiektów praktycznego wieloletniego nawadniania ściekami. Badania wykazały wyraźną zależność zawartości niektórych metali ciężkich w roślinności od rodzaju ścieków i obciążenia łąk tymi ściekami. W trawach z łąk przeciążanych ściekami z miast uprzemysłowionych występowało niebezpieczne zwiększenie zawartości niektórych metali, jak np. Zn, Pb a na polach legnickich również Cu i Ni. Zawartości metali w roślinności z łąk nawadnianych ściekami miejskimi były na ogół wyższe niż w roślinności z przyległych łąk nie nawadnianych. Różnice te nie występowały natomiast w roślinności zebranej z łąk nawadnianych ściekami przemysłu rolno-spożywczego, gdyż ścieki te nie są nośnikami znacznych ilości metali ciężkich.
EN
Results of the investigation on heavy metals contents in vegetation from the meadows irrigated with waste waters were presented. Six different object, irrigated with waste waters over many years were tested. It was found, that there exists strong relationship between the contents of heavy metals in meadow vegetation and kind of waste waters used for irrigation and the value of their discharging. In case of meadows irrigated with waste waters from industrial towns the danger increase in contents of some elements, e.g. Zn and Pb, was found and on irrigated meadows located near Legnica town - Cu and Ni, either. Generally, the heavy metals contents in vegetation from meadows irrigated with this kind of waste waters were higher than in vegetation from meadows located out side of irrigated area. However, differences of this kind on meadows irrigated with waste waters from food industry were found to be essentially less. It seems, that the waste waters from food industry are not so rich source of heavy metals contaminating environment.
PL
Opracowanie zawiera wyniki 10-letnich badań zanieczyszczenia wód powierzchniowych azotanami, na dużym obszarze, nawożonym gnojowicą z fermy trzody chlewnej. Gnojowica jest wstępnie oczyszczona w osadnikach i magazynowana, a następnie rozprowadzana na polach przy użyciu deszczowni. Dawki gnojowicy są dostosowane do zapotrzebowania uprawianych roślin na azot. Badania wykazały nieznaczny wzrost zawartości azotanów w wodzie kanałów przepływających na długości kilku kilometrów przez obszar nawożony gnojowicą. Różnice w zawartości azotanów w wodzie kanałów (rowów), powyżej i poniżej obszaru nawożonego gnojowicą były udowodnione statystycznie tylko w trzech latach z 10-cio letniego okresu badań. Ogólnie nieznaczny wzrost zawartości azotanów w wodach kanałów nie wpłynął na zmianę klasy czystości tych wód. Zawartości azotanów w wodzie kanałów, zarówno powyżej, jak i poniżej obszaru nawożonego gnojowicą, były w okresie zimowym znacznie wyższe niż w letnim.
EN
Paper presents the results of 10-year studies on contamination of the surface waters with nitrates, over a large area, fertilized with pig farm slurry (liquid manure). The slurry is initially treated in settling tanks and stored, then spread on fields using sprinkling equipment. Quantities of slurry are adapted to the requirements of cultivated plants for nitrogen. The studies showed inconsiderable increase of nitrate contents in waters of canals flowing over the distance of several kilometers through area fertilized with slurry. Differences in nitrate contents in waters of canals (ditches) above and below the area fertilized with slurry were provend statistically only during three years of the 10-year period of studies. In general, the inconsiderable increase of nitrate contents in waters of canals did not change the purity class of these waters. Nitrate contents in canal waters both above and below the area fertilized with slurry (liquid manure) were substantially higher during winter period than during the summer period.
EN
Compost generated from rural sludge and plant sheddings is characterized by a high content of organic substance and fertilizer components along with low content of heavy metals. It therefore constitutes organic fertilizer providing the soil nutritional components and microelements. The purpose of the studies was to determine the influence of fertilizing the soil with diversified doses of compost from sludge and rye straw on the contents of certain microelements in hay from meadow grass and green mass of maize. The tests were carried out in lysimeters of 100 cm in diameter and depth 130 cm, completely immersed in soil and filled with clayey sand. Five variants were used with considerably diversifying doses of compost as well as a variant without fertilizer and two variants with NPK fertilization (all variants in three repetitions). Contents of heavy metals in compost and plants were determined by the ASA method. The tests showed that fertilization of grass with sludge compost caused an increase in Zn, Ni and Cu contents in hay, together with the increase in its dosage. Cr contents in hay were, however, not distinctly dependent on the amount of compost dosage. The second crop of grass was characterized by considerably higher contents of Zn and Ni, and with fertilization using high doses of compost (variants III-V), these contents were very high (in the quantities considered as toxic for plants). This signifies the necessity of moderate utilization of sludge compost in agriculture and periodical testing of heavy metal content in the fertilized soil. In green mass of maize Zn and Ni contents increased together with the increase in dosage of compost, but they were smaller than Zn and Ni contents in grass. Contents of Cu and Cr in maize were low and did not signify their distinct dependence on the amount of compost dosage. In variants with NPK fertilization, contents of tested microelements, both in grass as well as in maize, were low and medium and showed a tendency of increasing together with the increase in fertilizer dosage.
PL
Komposty wytworzone z wiejskich osadów ściekowych i opadów roślinnych charakteryzują się wysoką zawartością substancji organicznej i składników nawozowych oraz niską zawartością metali ciężkich. Są one więc nawozem organicznym dostarczającym do gleby makroskładniki oraz mikroelementy. Celem badań było określenie wpływu nawożenia gleby zróżnicowanymi dawkami kompostu z osadów ściekowych i słomy żytniej na zawartość niektórych mikroelementów w sianie z traw łąkowych i zielonej masie kukurydzy. Badania przeprowadzono w lizymetrach o średnicy 100 cm i głębokości 130 cm, całkowicie zanurzonych w gruncie i wypełnionych piaskiem gliniastym. Zastosowano 5 wariantów ze znacznie zróżnicowanymi dawkami kompostu oraz wariant bez nawożenia i 2 warianty z nawożeniem NPK (wszystkie warianty w 3 powtórzeniach). Zawartości metali ciężkich w kompoście i roślinach oznaczono metodą ASA. Badania wykazały, że nawożenie traw kompostem osadowym spowodowało wzrost zawartości Zn, Ni, Cu w sianie, wraz ze wzrostem jego dawek. Zawartości Cr w sianie nie były natomiast jednoznacznie uzależnione od wielkości dawek kompostu. Drugi pokos traw charakteryzował się znacznie wyższymi zawartościami Zn i Ni, a przy nawożeniu wysokimi dawkami kompostu (warianty III-V) zawartości te były bardzo wysokie (w ilościach uznawanych za toksyczne dla roślin). Wynika z tego konieczność umiarkowanego stosowania kompostów osadowych w rolnictwie i okresowego badania zawartości metali ciężkich w nawożonej glebie. W zielonej masie kukurydzy zawartości Zn i Ni wzrastały wraz ze wzrostem dawek kompostu, lecz były niższe od zawartości tych pierwiastków w trawach. Zawartości Cu i Cr w kukurydzy były niskie i nie zaznaczyła się wyraźnie ich zależność od wielkości zastosowanych dawek kompostu. W wariantach z nawożeniem NPK zawartości badanych mikroelementów, zarówno w trawach, jak i kukurydzy, były niskie i średnie. Stwierdzono tendencje zwiększania się ich ilości wraz ze wzrostem dawek nawozów mineralnych.
9
Content available Wplyw sciekow na sklad chemiczny gleb
100%
|
|
tom 418
|
nr 2
571-576
EN
The paper presents results of studies on ground and surface water pollution from two liquid manure handling objects: a lagoon and a 700 ha area of medium and heavy soils fertilised annually with liquid manure from the pig farm. The studies showed elution of mineral soluble components, mostly nitrates, sodium and potassium, to ground waters. The effect of these objects on water quality was insignificant and did not change water quality as compared with non-fertilised areas.
PL
W opracowaniu przedstawiono wyniki dziesięcioletnich badań zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych przez obiekty gnojowicowe, jakimi są laguny i obszar 700 ha, deszczowany płynną frakcją gnojowicy z fermy trzody chlewnej w Bieganowie. Glebę obszaru nawożonego gnojowicą stanowią mady średnie i ciężkie, głębokie. Poziom wody gruntowej jest tu zmienny i układa się na głębokościach od około 1 do 2 m. Dawki gnojowicy są dostosowane do zapotrzebowania uprawianych roślin na azot, z uwzględnieniem tzw. równoważników nawozowych gnojowicy. Średnie roczne obciążenie pól gnojowicą wstępnie oczyszczoną wynosi 18,5 mm. Gnojowicę rozdeszczowywano na pola orne wiosną oraz przedsiewnie w sierpniu i wrześniu. Na łąki rozdeszczowywano wczesną wiosną i po zbiorze poszczególnych pokosów. Wyniki badań wód gruntowych na terenie nawożonym gnojowicą wykazały tendencję do nieznacznego wzrostu wskaźników zanieczyszczenia tych wód w porównaniu ze wskaźnikami zanieczyszczenia wody z obszaru nie nawożonego gnojowicą. Obliczenia statystyczne wykazały istotność różnic dla średnich zawartości azotanów, potasu i sodu w wodzie gruntowej z terenu nawożonego gnojowicą i w wodzie z terenu nie nawożonego. Badania wód powierzchniowych w kanałach, które przepływają przez teren obiektów gnojowicowych, nie wykazały istotnych zmian stopnia zanieczyszczenia wód pod wpływem tych obiektów. Ogólnie wpływ obiektów gnojowicowych na czystość wód był nieznaczny i nie zmienił jakości tych wód ani klasy ich czystości, w porównaniu z wodami na przyległym terenie użytkowanym rolniczo, lecz nie nawożonym gnojowicą.
PL
Artykuł zawiera wyniki badań zawartości metali ciężkich (Zn, Cu, Cr, Ni) w kompostach z wiejskich osadów ściekowych, a także w glebie po 2-krotnym jej nawożeniu kompostem osadowym. Badania prowadzono w lizymetrach, z zastosowaniem kilku różnych poziomów nawożenia kompostem. Badania gleby po jej nawożeniu przez kolejne dwa lata (2002 i 2003 r.) wykazały zmiany zawartości niektórych metali ciężkich w porównaniu ze stanem wyjściowym. W wierzchniej warstwie gleby piaszczystej wystąpił wzrost całkowitych zawartości Zn i Cr. Zawartości Cu nie uległy zmianie, a zawartości Ni wyraźnie się zmniejszyły. W glebie gliniastej zmiany zawartości Zn, Cr i Ni były podobne jak w glebie piaszczystej, lecz zawartości Cu uległy zmniejszeniu. Ogólnie początkowe zawartości wszystkich badanych pierwiastków w glebie, jak i ich zawartości po nawożeniu kompostem były niskie i kształtowały się na poziomie zawartości naturalnych. Były one też znacznie niższe od zawartości uznawanych za szkodliwe dla roślin. Wyniki badań pozwalają na wniosek, że stosowanie kompostu z wiejskich osadów ściekowych w rolnictwie nie zagraża nadmierną kumulacją metali ciężkich w nawożonych glebach.
EN
Paper presents the results of searching heavy metal contents (Zn, Cu, Cr, Ni) in compost of rural sewage sludge, and also in soil twice fertilized with sludge compost. The tests were carried out in lysimeters, using different levels of fertilization with compost. Investigation of the soil after fertilization for two consecutive years (2002 and 2003) showed the changes in contents of some heavy metals in comparison to the initial state. Increased total contents of Zn and Cr were observed in top layer of sandy soil Cu copper content did not change whereas Ni content decreased distinctly. In loamy soil the changes in of Zn, Cr and Ni contents were similar to sandy soil while the content of Cu decreased. In general, the initial contents of all elements tested in soil as well as their contents after compost application were low remaining on the levels of their natural contents. They were also significantly lower than the quantities considered as harmful for plants. The results of studies enabled to conclude that agricultural application of rural sewage sludge compost does not create any risk of excessive heavy metals accumulation in fertilized soils.
PL
Wyniki badań przeprowadzonych w lizymetrach wykazały, że stężenia azotu ogólnego w odciekach wzrastały wraz ze wzrostem dawek nawozów oraz upływem lat ich stosowania. Ilości azotu ogólnego odpływające z gleby z odciekami wzrastały wraz ze wzrostem dawek nawozów. Procentowy odpływ azotu w wariantach z nawożeniem kompostem był natomiast niezależny od wielkości dawek i wynosił 12-13% ogólnej ilości azotu dostarczonego do gleby. W wariantach z nawożeniem mineralnym odpływ azotu ogólnego z odciekami był znacznie większy i wynosił 20-23% azotu dostarczonego do gleby. Stężenia fosforu ogólnego w odciekach nie wykazywały zależności od wielkości dawek kompostu i wahały się od 0,1 do 0,3 mg P·dm⁻³. We wszystkich wariantach nawożenia kompostem, jak i nawozami mineralnymi, odpływ fosforu był znikomy i wynosił od 0,5% do nieco ponad 1% ilości tego składnika, dostarczonej w ciągu 5 lat do gleby.
EN
Results of tests conducted in lysimeters showed that concentrations of total nitrogen in effluents increased together with the increase in dosage of fertilizers and years of utilization. Total quantity of nitrogen flowing out from the soil with effluents increased together with the increase in the dosage of fertilizers. Percentage outflow of nitrogen in variants with compost fertilization was however, independent of the quantity of dosage and amounted to 12-13% of the total quantity of nitrogen fed to the soil. In variants with mineral fertilizer, the outflow of total nitrogen with effluents was considerably larger and amounted to 20-23% of nitrogen fed to the soil. Concentration of total phosphorous in effluents did not indicate the relationship with the amount of compost dosages and varied from 0.1 to 0.3 mg P·dm⁻³. In all variants of fertilization with compost and also with mineral fertilizers, the outflow of phosphorous was negligible and amounted to from 0.5% to slightly over 1% of the quantity of this component fed to the soil.
PL
W badaniach zastosowano do kompostowania odwodniony osad ściekowy z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków wiejskich. Osad kompostowano z dodatkiem trocin drzewnych i zielonej masy traw, w proporcjach dających początkowy stosunek C : N = 20 : 1 w kompostowanej masie. Podczas kompostowania maksymalne temperatury w pryzmie dochodziły do 66°C pomiędzy 10-16 dniem, a średnie temperatury w tym czasie wahały się od 55 do 58°C. Później temperatury stopniowo obniżały się i po 120 dniach kompostowania zbliżyły się do temperatury powietrza atmosferycznego, co oznaczało koniec kompostowania. Materiał pryzmy osiągnął wygląd i strukturę podobną do tzw. ziemi ogrodniczej. Kompostowanie, jako proces egzotermiczny, spowodowało bardzo duże ubytki suchej masy, węgla i substancji organicznej. W procesie pryzmowego kompostowania osadu ściekowego z odpadami roślinnymi, trwającym 120 dni, ubytek suchej masy wyniósł 47%, a ubytki C org. i substancji organicznej stanowiły 56-58% ich ilości początkowej. W okresie przetrzymywania (dojrzewania) kompostu przez dalsze 8 miesięcy, czyli do roku od rozpoczęcia kompostowania, ubytki wyżej wymienionych składników zwiększyły się do ok. 65%, czyli przeciętnie wynosiły 1% miesięcznie.
EN
Used for composting in the study was dehydrated sewage sludge from mechanical and biological rural sewage wastewater treatment plant. The sludge was subjected to composting with the addition of wood sawdust and green mass of grass, in the proportions giving the initial ratio C : N = 20 : 1 in the composted mass. During composting, maximum temperatures in the prism reached up to 66°C between 10th to 16th day, and mean temperatures during this period fluctuated from 55 to 58°C. Later, the temperatures gradually decreased and after 120 days of composting, approached the temperature of atmospheric air which denoted the end of composting. Prism material attained the appearance and structure similar to the so-called horticultural soil. As an exothermic process, composting caused significant loss in dry mass, carbon and organic substance. During prismatic composting of sewage sludge with plant waste, lasting 120 days, the loss of dry mass amounted to 47%, and the loss of C org. and organic substance amounted to 56-58% of their initial amount. During kepping (maturing) period of compost for further 8 months, that is, up to a year from the beginning of composting, the loss of the above-mentioned components increased to about 65%, that is, amounting, on average, to 1 % monthly.
PL
Opracowanie zawiera wyniki badań zmian niektórych właściwości chemicz­nych gleby lekkiej, pod wpływem jej nawożenia kompostem wytworzonym z wiej­skich osadów ściekowych. Badania przeprowadzono w lizymetrach z dwoma ga­tunkami gleby (piaskiem gliniastym i gliną lekką). Glebę nawożono przez kolejne 2 lata (2002, 2003), stosując zróżnicowane dawki kompostu, a także dla porów­nania warianty z nawożeniem mineralnym NPK oraz wariant „0" bez nawożenia. Wyniki badań wykazały wzrost zawartości substancji organicznej (C org.) w glebie, proporcjonalny do wielkości dawek kompostu. Przy wyższych dawkach kompostu, odpowiadających poziomowi nawożenia azotem powyżej 150 kg N·ha⁻¹, nastąpił również wzrost zawartości azotu i fosforu w nawożonej glebie. Przy niższych dawkach wystąpił natomiast w ciągu 2 lat ubytek tych składników w glebie. Dawki te nie były więc wystarczające do pokrycia potrzeb pokarmowych nawożonych roślin (traw i kukurydzy).
EN
The paper contains results of examining changes in certain chemical pro­perties of light soil under the influence of fertilisation with compost generated from rural sludge. Studies were carried out in lysimeters with 2 grades of soil (loamy sand and light loam). The soil was fertilized in 2 consecutive years (2002, 2003), using differing doses of compost and also, for comparison purposes, variants with NPK mineral fertilizsation as well as variant „О" without fertilisa­tion. Results of the studies showed the increase in the content of organic substance (org. C) in the soil proportional to the amount of compost doses. With higher doses of compost corresponding to fertilisation level with nitrogen of above 150 kg N·ha⁻¹, the increase also occurred in nitrogen and phosphorus con­tents in the fertilized soil. With lower doses, however, these components decreased in the soil over a period of 2 years. The doses were therefore insufficient for covering nutritional requirements of fertilized plants (grass and maize).
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.