Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Effect of deltamethrin on mortality and oxygen consumption in Porcellio scaber Latr (Isopoda

100%

Unkiewicz-Winiarczyk A. , Gromysz-Kałkowska K. , Szubartowska E.

|

tom Vol. 12, nr 10

1147-1153

EN

Adult individuals of both sexes of Porcellio scaber Latr. were poisoned with deltamethrin in the form of acetone solution (together 297 (female)) and 291(male) ] or were kept on litter contaminated with water-based solutions (together 260 (female)) and 250 (male)). LD50 values demonstrated high sensitivity of P. scaber to deltamethrin, males turned out to be more sensitive than females. The highest oxygen use noted immediately after poisoning with deltamethrin pipetted on the body covering is connected with a stale of excitation of the nervous system of tested isopods and their higher motor activity. Males kept on contaminated litter displayed lowered oxygen use during the first week of experiment because deltamethrin decreased feeding activity. This pyrethroid present in the litter may be considered antifeedant by the animals and food coated by them may be taken as inedible.

PL

Dorosłe osobniki Porcellio scaber intoksykowano deltametryną w postaci acetonowych roztworów (łącznie 297 (płeć żeńska) i 291 (płeć męska)) bądź przetrzymywano na skażonej wodnymi roztworami deltametryny ściółce (łącznie 260(płeć żeńska) i 250 (płec męska). Małe wartości LD50 wskazują na dużą wrażliwość skorupiaków na ten piretroid. Samce były bardziej wrażliwe aniżeli samice. Największe zużycie tlenu u skorupiaków, notowane bezpośrednio po naskórkowym zatruciu piretroidem, związane jest ze stanem nadwzbudzenia układu nerwowego zwierząt oraz ich większą aktywnością lokomotoryczną. U samców przetrzymywanych na skażonej ściółce odnotowano spadek zużycia tlenu w ciągu pierwszego tygodnia doświadczenia. Związany jest on ze zmniejszoną aktywnością pokarmową zwierząt, gdyż deltametryna może mieć charakter antyfidantu.

2

Oxygen consumption in the sandy beaches of the Vistula River: Goods and services of the ecosystem

94%

Słodownik P. , Opaliński K. W.

|

tom 18

|

nr 5

369-377

PL

Celem pracy jest ocena roli piaszczystych plaż w procesie samooczyszczania wód Wisły. Wyniki tej pracy mogą być ważnym głosem w dyskusji o przyszłości Wisły. Proces samooczyszczania polega na usuwaniu zanieczyszczeń wprowadzanych do wody również ze zlewni rzeki. Miarą procesu oczyszczania wody w Wiśle z materii organicznej jest ilość tlenu zużywanego przez piaszczyste plaże w procesach utylizowania tej materii przez psammon podczas oddychania komórkowego. Ilość materii organicznej, która jest utylizowana przez psammon jest miarą "dóbr i usług ekosystemu" rzeki.

EN

The research aimed to estimate the role of the beach in the process of self-purification of water in the Vistula River. The study could become a very important voice in the debate about the future of the Vistula River. A self-purification process involves the disposal of pollutants entering the water from the catchment of the River. A measure of the Vistula River water purification process of organic matter is the amount of oxygen that is consumed by the beach settlement. That is the amount of utilised organic matter by psammon during cellular respiration. Besides, the calculation of the amount of organic matter, which was worn by psammon can be the measure of “goods and services of the ecosystem” of the river.

3

Ocena wpływu biologicznie rozkładalnych zanieczyszczeń obecnych w ściekach na warunki tlenowe odbiornika – studium przypadku

84%

Bielski A.

|

tom Vol. 37, nr 2

37--42

PL

Przedstawiono metodę analizy wpływu niewłaściwie oczyszczonych ścieków na środowisko wodne potoku. Długotrwałe odprowadzanie takich ścieków powoduje trwałe zmiany właściwości osadów dennych. W celu dokonania oceny zmian, do jakich doszło w środowisku wodnym w wyniku odprowadzenia ścieków do potoku, zbadano kinetykę procesów biochemicznych zachodzących w tym środowisku. W modelu biochemicznego utleniania węglowych związków organicznych wykorzystano równania opisujące zmiany całkowitego biochemicznego zapotrzebowania na tlen oraz zmiany zawartości tlenu rozpuszczonego w czasie. Z uwagi na dostatecznie dużą prędkość przepływu wody w potoku nie stwierdzono akumulacji zawiesin pochodzących ze ścieków w osadach samego potoku, lecz akumulacja ta nastąpiła w osadach dennych rozlewisk i jeziora, do których wpada potok. Wykazano, że odprowadzanie ścieków przyczyniło się do znacznego odtlenienia wody, głównie w rozlewiskach i jeziorze. Jednocześnie osady denne miały powierzchniowe zużycie tlenu zbliżone do wartości charakterystycznych w przypadku osadów pochodzenia naturalnego, z domieszką osadów ściekowych. Za pomocą modelu matematycznego opisującego zmiany zawartości tlenu rozpuszczonego oraz związków azotu (organicznego, amonowego, azotynów i azotanów) wyznaczono powierzchniową szybkość zużycia tlenu przez osady denne, powierzchniową szybkość powstawania azotu organicznego, powierzchniową szybkość denitryfikacji, a także szybkości nitryfikacji I i II stopnia, denitryfikacji i amonifikacji. Zastosowana metoda modelowania procesów biochemicznych zachodzących w środowisku wodnym umożliwia oszacowanie parametrów kinetycznych wybranych procesów i szybkości tych procesów oraz stopnia zanieczyszczenia wody biologicznie rozkładalnymi substancjami organicznymi.

EN

A method for analyzing impact of poorly treated wastewater on aquatic environment of a watercourse was presented. Long-term discharge of such wastewater has a long-lasting impact on bottom sediment properties. In order to assess changes in water environment that result from the waste discharge, kinetics of biochemical processes was studied. In a model of biochemical oxidation of organic carbon compounds, equations describing changes in total biochemical oxygen demand as well as content variations of dissolved oxygen in time were used. A sufficiently high watercourse velocity prevented accumulation of suspended solids from the wastewater, in the watercourse sediment. The accumulation did take place in the bottom sediments of the floodplains and the lake that the watercourse flowed into. It was demonstrated that the wastewater discharge contributed to a significant water deoxygenation, mainly in the floodplains and the lake. In addition, the bottom sediments demonstrated surface oxygen consumption at the same level that was typical for natural deposits with an addition of sewage sludge. Using a mathematical model describing changes in the dissolved oxygen and nitrogen concentrations (organic nitrogen, ammonia, nitrites and nitrates), surface rate of oxygen consumption by sediments, surface rate of organic nitrogen synthesis, surface rate of denitrification as well as the rates of nitrification of the first and second degree, denitrification and ammonification were determined. The method of modeling biochemical processes in aquatic environment enables estimation of kinetic parameters of selected processes, their rate as well as a degree of water pollution with biologically degradable organic substances.

4

Zużycie tlenu przez plażę wiślaną. Dobra i usługi ekosystemu

84%

Słodownik P. , Opaliński K. W.

|

nr 4

179-194

EN

The aim of the research was to estimate the role of the beach in the process of self – purification of water in the Vistula River. The study could become a very important voice in the debate about the future and development of Vistula River. A self-purification process involves the disposal of pollutants entering the water from the catchement of the River. A measure of the Vistula water purification process of organic matter is the amount of oxygen that is consumed by the beach settlement. That is the amount of burned organic matter by psammon during cellular respiration. In addition, the calculation of the amount of organic matter, which was worn by psammon can be the measure of “goods and services of the ecosystem” of the river

5

Koszt fizjologiczny pracy strażaka w ubraniu specjalnym

84%

Węsierski T. , Kowalczyk P.

|

2015

|

tom Nr 2

63--72

PL

Cel: Celem artykułu jest określenie wpływu ubrania specjalnego na obciążenie strażaka w trakcie prowadzenia działań ratowniczych. Projekt i metody: W artykule przedstawiono wyniki badań wykonanych za pomocą ergospirometru Start 2000M. Badaniu poddano ratownika w wieku średnim, o przeciętnej budowie ciała (179 cm, 92 kg, 36 lat), powtarzając pomiar pięciokrotnie. Każde badanie było wykonane na czczo, w różnych dniach, w pomieszczeniu zamkniętym o stabilnych warunkach temperaturowych oraz wilgotności (21–22°C, wilgotność względna 33–41%). Użyte w badaniach czterowarstwowe strażackie ubranie specjalne spełniało wymagania normy PN-EN 469:2008. Masa ubrania w przeliczeniu na jednostkę powierzchni wynosiła 620 g/m2. Wyniki zostały odniesione do warunków pracy w stroju sportowym, które uznano za niepowodujące obciążenia termicznego i dające możliwie najwyższy komfort. Badania porównawcze wykonano w trakcie obciążenia pracą polegającą na stałym 10-minutowym szybkim marszu (v = 7 km/h) poprzedzonym czterominutowym okresem spoczynkowym. W toku badań rejestracji i analizie poddano takie parametry jak częstość skurczów serca (HR), wentylacja minutowa płuc (VE), zużycie tlenu na kilogram masy ciała (VMO2), częstość oddechu (BF). Wyniki: Wszystkie badane parametry wskazały wzrost obciążenia pracą w ubraniu specjalnym w odniesieniu do ubrania sportowego. Ponadto wszystkie zakresy analityczne poza częstością oddechową podczas pracy w obciążeniu dla ubrania specjalnego (VBF = 21,7%) charakteryzowały się współczynnikiem zmienności poniżej 20%, a zatem oznaczały niskie zróżnicowanie cechy. Potwierdzają to również niskie wartości niepewności pomiarowych, które poza BF są niższe od 5%. Żaden z przedziałów ufności dla α = 0,1 nie zazębiał się, a kryterium porównawcze w każdym z przypadków spełniało zależność |X2 – X1| > ΔX1 + ΔX2. Zatem wartości parametrów w ubraniu specjalnym można uznać za istotnie wyższe od parametrów w stroju sportowym z prawdopodobieństwem równym 90%. Wnioski: Różnica parametrów mierzonych pomiędzy strojem sportowym a ubraniem specjalnym jest duża i wynosiła co najmniej 16,7% (VM02), osiągając w przypadku BF aż 51%. Jako pomiar analizowany przyjęto pomiar będący medianą badanej serii pomiarowej odpowiednio dla ubrania specjalnego oraz stroju sportowego. Tak znaczne różnice wskazują konieczność podjęcia kroków mających na celu skonstruowanie ubrań specjalnych powodujących mniejsze obciążenie organizmu. Dane literaturowe wskazują, iż sam aspekt psychologiczny prowadzenia działań (np. przystąpienie do ataku na pożar) powoduje wzrost HR do 71% osobniczego HRmax oraz VE do ~56 dm3/min, co pokazuje konieczność ograniczenia innych czynników stresu – jednym z nich może być zbyt niski komfort pracy w ubraniu specjalnym.

EN

Aim: The purpose of this article is to determine the demands placed on a firefighter as a result of wearing special garments during rescue operations. Design and Methods: The article presents results from research performed with the aid of ergo-spirometer Start 2000M. A middle aged firefighter, of average physical build (36 years of age, 179 cm high, 92 kg weight) was exposed to research tests which were repeated five times. Each test was performed after fasting, on different days in an enclosed space with stable temperature conditions and humidity (temperature in the range 21–22°C and relative humidity 33–34%). The mass of the garment was calculated at 620 g/m2. Results were compared with performance where sport attire was worn. It was assumed that wearing sportswear precluded generation of heat and probably afforded maximum comfort. Comparative tests were performed for constant workload sessions consisting of a 10-minute quick march (v = 7 km/h), preceded by a four minute rest period. During the course of research, parameters such as the heart rate (HR), lung ventilation per minute (VE), oxygen consumption for every kilogram of body weight (VMO2) and breathing rate (BF) were recorded and analyzed. Results: All tested parameters revealed a higher workload during tests, when the special garment was worn compared with sportswear. Additionally, all analysed parameters whilst attired in the special garment, apart from breathing frequency (VBF = 21.7%) were characterized by a variation coefficient of less than 20% (low population differential). This is confirmed by low uncertainty values, which are, apart from BF, lower than 5%. None of the confidence intervals for α = 0.1 overlapped, and the comparative criterion for each of the cases fulfilled the dependence |X2– X1| > ΔX1 + ΔX2. Thus, parameter values for a special garment are significantly higher than parameters for sportswear with a probability of 90%. Conclusions: The difference between measured parameters for sportswear and specialist garment is large, at least 16.7% (VMO2) and in the case of BF rising to 51%. The median of all measurements obtained during experiments, for conditions involving specialist attire and sportswear, was exposed to analysis. Such significant differences indicate a need for steps to manufacture special garments, which cause less stress on the body. Data contained in literature reveals that the psychological aspect alone, of performing operational activities (eg. initial approach to attack the fire) causes an increase in HR to 71% of an individual’s maximum heart rate and VE up to ~56 dm3/min. This indicates a need to minimise the influence of other stress factors, one of which may be relatively low comfort at work whilst wearing a special garment.

6

Impact of error self-perception of aerobic capacity in the safety and efficacy of the lifeguards

84%

Prieto J. A. , Nistal P. , Mendez D. , Abelairas-Gomez C. , Barcala-Furelos R.

|

tom Vol. 22, No. 1

159--163

EN

Introduction. The strong physical demands that are required of lifeguards during rescues also require an accurate self-perception of one's fitness level to be able to regulate the intensity of effort. Objectives. The aim of this study was to determine the real aerobic capacity (RAC) and to compare it with two self-reported measurements: subjective appraisal of aerobic capacity (SAAC) and appraisal of physical exercise (APE). Methods. Fifty-two professional lifeguards were included in the study. For an objective assessment of RAC, the lifeguards’ maximum oxygen uptake (VO2max) values were measured during treadmill stress tests. A fitness assessment questionnaire was used to obtain the SAAC and APE values. Results. We found a statistically significant association between the APE and RAC variables in the contingency analysis (p < 0.001). In total, 93.7% of the lifeguards who obtained a VO2max value below 43 ml kg−1 min−1 considered their aerobic capacity to be high or very high. Conclusion. This self-perception error of true aerobic capacity could lead to premature fatigue during a rescue, endangering both the lifeguard's life and the life of the victim. These data may help lifeguards and beach managers to become aware of the need to know lifeguards’ true physical conditions through testing and structured training programs.

7

Energy expenditure and physiological responses during walking on a treadmill and moving on the Torqway vehicle

84%

Maciejczyk M. , Wiecek M. , Szymura J. , Szygula Z.

|

tom Vol. 18, no. 2

137--143

EN

Purpose: One of the new products which can be used to increase physical activity and energy expenditure is the Torqway vehicle, powered by the upper limbs. The aim of this study was to (1) assess the usefulness and repeatability of the Torqway vehicle for physical exercise, (2) compare energy expenditure and physiological responses during walking on a treadmill and during physical effort while moving on the Torqway at a constant speed. Methods: The participants (11 men, aged 20.2 ± 1.3) performed the incremental test and submaximal exercises (walking on the treadmill and moving on the Torqway vehicle at the same speed). Results: Energy expenditure during the exercise on the Torqway was significantly higher (p = 0.001) than during the walking performed at the same speed. The intensity of the exercise performed on the Torqway expressed as %VO2max and %HRmax was significantly ( p < 0.001) higher than during walking (respectively: 35.0 ± 6.0 vs. 29.4 ± 7.4 %VO2max and 65.1 ± 7.3 vs. 47.2 ± 7.4 %HRmax). Conclusions: Exercise on the Torqway vehicle allows for the intensification of the exercise at a low movement speed, comparable to walking. Moving on the Torqway vehicle could be an effective alternative activity for physical fitness and exercise rehabilitation programs.

8

Aktywność biologiczna ustabilizowanej drobnej frakcji odpadów komunalnych podczas ich długotrwałej ekspozycji na warunki atmosferyczne

67%

Stegenta S. , Kałdun B. , Sobieraj K. , Białowiec A.

|

2017

|

tom Vol. 39, nr 4

31--40

EN

One of the accepted technological solutions used in mechanical-biological waste treatment is screening of stabilized undersize fraction (code 190599) through a sieve to separate two fractions with the grain size of 20–80 mm (code 190599) and < 20 mm (code 190503 – compost that fails to comply with requirements). Fraction < 20 mm may be used for landfill remediation as a landfill cover. However, its long-lasting exposure to atmospheric conditions may have an adverse effect on microbial respiration. This phenomenon was verified in the field study and lysimetric experiment aimed to simulate landfill conditions, which lasted 10 weeks (both in winter and summer season). The lysimeters contained stabilized fine fraction, while half of the containers were additionally filled with water to reflect adverse conditions at a landfill site resulting from stagnant pond formation. Both the direct measurements and model studies confirmed a significant increase of microbial activity in hydrated waste samples. During remediation works special care should be taken to avoid stagnant pond formation on the landfill top because of the unfavourable pond conditions that facilitate decomposition of organic matter in the stabilized fine fraction. Therefore, biological stabilization of municipal solid waste should be planned to effectively lower organic matter content and minimize moisture of the under-size fraction. It was demonstrated that activity at the level of AT4 < 2 mgO2/g allowed for safe use of the stabilized fine fraction in restoration process of closed landfills.

PL

Jednym z akceptowanych rozwiązań technologicznych mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych jest wielkościowa waloryzacja ustabilizowanej frakcji podsitowej o kodzie 190599, przez jej przesianie na sicie w celu wydzielenia dwóch frakcji – o uziarnieniu 20÷80 mm (o kodzie 190599) oraz <20 mm (o kodzie 190503 – kompost nieodpowiadający wymaganiom). Frakcja <20 mm może być wykorzystana do rekultywacji składowisk odpadów, jednakże podczas jej długotrwałej ekspozycji na warunki atmosferyczne możliwe są niekorzystne zmiany aktywności oddechowej mikroorganizmów obecnych w tej frakcji. Zjawisko to zweryfikowano w doświadczeniu polowym oraz eksperymencie lizymetrycznym, trwającym 10 tygodni (w sezonie zimowym i letnim), mającym symulować warunki panujące na składowisku. Lizymetry zawierały frakcję podsitową odpadów z procesu stabilizacji, przy czym połowę z nich wypełniono wodą, aby odzwierciedlić niekorzystne warunki w postaci zastoisk wody na powierzchni składowiska. Zarówno bezpośrednie pomiary aktywności oddechowej drobnoustrojów, jak i badania modelowe potwierdziły znacznie większą aktywność mikroorganizmów w nawodnionych próbkach odpadów. Podczas rekultywacji składowiska odpadów należy więc unikać powstawania zastoisk wody na wierzchowinie, ponieważ powstające w nich warunki wpływają na przyspieszenie rozkładu związków organicznych pozostałych w stabilizacie. Biologiczna stabilizacja odpadów komunalnych powinna zatem dążyć do skutecznego zmniejszenia zawartości związków organicznych oraz do ograniczenia wilgotności uzyskanego stabilizatu. Potwierdzono, że stosowanie materiału o aktywności AT4<2 mgO2/g pozwala na bezpiecznie użycie frakcji podsitowej do rekultywacji zamkniętych składowisk.