Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

1 2004

1 Powell R. A.

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: zodiak

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Greek star catalogs and the modern astronomical zodiac

100%

Powell R. A.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

2004

tom R. 49, nr 1

29--46

Układem odniesienia dla późnej astronomii babilońskiej był starożytny zodiak gwiazdowy Babilończyków oparty na podziale pasa zodiakalnego gwiazd stałych na dwanaście równych znaków/konstelacji zodiaku. W astronomii greckiej, przynajmniej od czasu Hipparcha a nawet nieco wcześniej, dokonała się zmiana perspektywy - to nie tło gwiazd stałych, lecz trajektoria Słońca w jego pozornym ruchu rocznym, tj. ekliptyka, stała się astronomicznym układem odniesienia, w oparciu o który wyznaczano ruchy planet. W ten sposób, posługując się kategoriami współrzędnych ekliptycznych, wyznaczono nowy zodiak - zodiak zwrotnikowy. Powszechnie sądzi się, że nowy zodiak został wprowadzany do astronomii przez Hipparcha, jednak Hipparch nie stosował – przynajmniej w ogólnie przyjętym rozumieniu - współrzędnych ekliptycznych dla gwiazd, które skatalogował w swym Komentarzu do Aratosa. Jest jednocześnie faktem, że wkrótce po epoce, w której żył i działał Hipparch, system współrzędnych ekliptycznych w postaci systemu długości ekliptycznych zodiaku zwrotnikowego posłużył jako podstawa opracowania katalogu gwiazd, zachowanego w łacińskim tekście Liber Hermetis Trismegisti (Księga Hermesa Trismegistosa); podobnie było dwa i pół wieku później w przypadku katalogu gwiazd Ptolemeusza, zamieszczonym w jego Almageście (uwzględniono tu także szerokość ekliptyczną). Swoistym prekursorem zodiaku zwrotnikowego - chociaż w formie kalendarza - był kalendarz słoneczny Euktemona, nie wiadomo jednak czy był on znany Hipparchowi. Współczesny zodiak astronomiczny oparty jest na ptolemejskim katalogu 48 gwiazdozbiorów, do których dodano 40 nowych konstelacji odkrytych i wyznaczonych w okresie od XVI wieku, kiedy to rozpoczęły się dokładne obserwacje nieba z półkuli południowej.