Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Walory florystyczne, użytkowe i przyrodnicze słonaw przymorskich

100%

Czyż H. , Kitczak T.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2008

|

tom Tom 10

473-479

PL

Zbiorowiska roślinne w siedliskach przymorskich, mogą w naszym klimacie stanowić wartościowe gospodarcze i ciekawe florystycznie użytki zielone. Zbiorowiska halofilne są dość rzadkie na terenie Polski i to nie tylko na terenach śródlądowych, ale także i na nadmorskich, choć sama flora słonorośli naszego kraju jest dość bogato reprezentowana. Zbiorowiska te zwykle zajmują rozległe, płaskie obniżenia deluwialne, wilgotne, o odczynie zbliżonym do obojętnego, znajdujące się u ujścia leniwie płynących rzek: Świny, Dziwny, Regi, Redy i Wisły [6, 9]. Najlepiej wykształcone zbiorowiska, z udziałem słonorośli, występują na wyspach Wolin i Uznam, u ujścia Regi oraz nad Zatoką Pucką [2]. Ciekawe zbiorowiska halofilne występują na Wyspie Karsiborska Kępa [11]. Zdaniem wielu autorów w warunkach małego zasolenia podłoża zbiorowiska halofilne mają charakter nietrwały. W siedliskach zalewanych są one bardzo często wypierane przez Phragmites australis, a w siedliskach wilgotnych - przez Agrostis stolonifera [9]. Celem przeprowadzonych badań było określenie składu florystycznego oraz wartości użytkowej i przyrodniczej zbiorowisk roślinnych, ukształtowanych w warunkach oddziaływania wód słonych.

EN

Halophilic communities are significantly rare In Poland, not only In the inlamd areas, but also coastal, although alone flora of halophyte species of our country is widely represented. Usually those communities cover extensive, flat deluvial depressions, with pH about 7, located at the mouths of slowly flowing rivers: Świna, Dziwna, Rega, Reda and Wisła [6, 9]. The most developed communities, with participation of halophyte flora, are located on Wolin and Uznam islands, at Rega mouth and at Pucka Bay [2]. The studies were carried out in years 2003-2005 on grasslands in mouth of Rega River about 2 km from the Baltic Sea coast. The studied grasslands were situated on mudmursh and mineral-mursh soil. The samples of plants were taken during the first cut and analysed by weight. During taking the samples the level of ground water was on 50-60 cm in mud-mursh soil and 30-50 cm in mineral-mursh soil. These kinds of soil are described as slightly sour, with very low content of: dissolvable HCl (in concentration 0.5 mgźdm-3), P, K; from low to medium content of Mg; higher content of: S, Na and salinity. The utility value of the sward was assessed on basis of the utility value numbers (Lwu) [5], and natural value was evaluated using the valorization numbers (Lwp) [8]. Varied conditions of habitat on analysed area had a critical influence on structure of plant cover, namely there developed communities of Agrostis stolonifera and Poa pratensis with Poa trivialis on mud-mursh soil, and communities of Juncus Gerardi and Carex appropinauata with Festuca rubra and Festuca rubra on mineral-mursh soil. These communities were qualified as approximate utility value (from poor to mediocre) and as moderate great natural value. Because of small participation of halophyte species (Juncus gerardi, Triglochin maritima, Glaux maritima, Triglochin palustre, Plantago maritima) in the studied sward, it is very important to keep extensive management as mowing and grazing which would actively protect the halophytes as well as give fodder

2

Zbiorowiska roślinne doliny Warty na odcinku Santok - Stare Plichno

100%

Gamrat R. , Burczyk P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

tom T. 7, z. 2a

127-136

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań fitosocjologicznych przeprowadzonych w latach 2003-2005, w dolinie Warty na odcinku Santok-Stare Polichno (województwo lubuskie). Zróżnicowany układ siedlisk (obecność wału przeciwpowodziowego) przyczynił się do różnorodności zbiorowisk roślinnych, mimo małej powierzchni terenu. Powierzchniowo dominowały zbiorowiska szuwarowe (13 ha), następne w kolejności były zbiorowiska łąkowe (9 ha), najmniejszą powierzchnię zajmowały zbiorowiska nitrofilne (4 ha). Różnorodny materiał glebowy (znaczna ilość frakcji piaszczystej) użyty do budowy wału przeciwpowodziowego umożliwił rozwój zbiorowisk łąkowych oraz sucholubnych fitocenoz nitrofilnych.

EN

The phytosociological study was carried out in 2003-2005 in the Warta valley on 26 hectares area between villages Santok and Stare Polichno (lubuskie voivodship). Differentiated relief of the investigated area and the presence of river embankment caused habitats differentiation. Rush communities (13 ha) - especially with Phalaris arundinacea, meadows (9 ha) and nitrophilous communities (4 ha) dominated there. Differentiated soil material (significant contribution of sandy fraction) used for building river embankment enhanced the development of plant communities classified as trodden meadow and dry nitrophilous associations.

3

Rezerwat 'Szwajcaria Podlaska'

88%

Święz F.

Ekoinżynieria

|

1999

|

tom nr 3

31-40

PL

W artykule scharakteryzowano główne właściwości i walory przyrodnicze oraz projekt czynnej ochrony rezerwatu krajobrazowo - leśnego 'Szwajcaria Podlaska'. Na uwagę zasługuje w tym rezerwacie stosunkowo dobrze zachowany fragment Podlaskiego Przełomu Bugu o wyjątkowo dużych walorach krajobrazowych, florystycznych i faunistycznych, z bogato zróżnicowaną roślinnością wodną, bagienną i leśną oraz częściowo łąkowo i typowo synantropijną.

4

Rezerwat Łęg na Kępie

88%

Święs F.

Ekoinżynieria

|

1998

|

tom nr 4

24-31

EN

The article presents environmental characteristics of a geographic and geobotanic partial reserve 'Leg na Kępie' situated in the Vistula river valley within the Puławy town area Attention has been focused on the reasons of a successive transition of typical riverside plant units/Salici-Populetum,Fraxino-Ulmetum campestris,Circaeo-Alnetum| into a fairly dried form of riverside forest /Salici-Populetum,Fraxino-Ulmetum campestris,Circaeo-Alnetum\.Objectives and practical preservation possibilities for this reserve at the background of its general natural qualities have been discussed.

5

Rezerwat 'Dziki Staw'

88%

Święs F.

Ekoinżynieria

|

1998

|

tom nr 11

26-34

PL

W artykule przedstawiono główne walory przyrodnicze i możliwości praktycznej ochrony rezerwatu krajobrazowego, leśno- wodnego'Dziki Staw' .Głównym celem ochrony w tym rezerwacie jest zwarty, prawdopodobnie sztuczny drzewostan Larix europaea.Drzewo to wyróżnia się wyjątkowo dorodną postacią pokroju, o dużej wartości technicznej.Na ochronę zasługuje w tym rezerwacie także jeziorko potorfowe, z rosnącą w nim m.in. rzadką roslina chronioną Salvinia natans. Rezerwat 'Dziki Staw' , z uwagi na specyficzne polożenie w zalesionej, bagiennej dolinie krasowej z jeziorkiem posiada również duze walory estetyczne.

6

Zbiorowiska roślinne doliny Noteci Bystrej - stopień ich zagrożenia, syngeneza i rozpowszechnienie

75%

Grzelak M. , Bocian T.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

tom T. 11, z. 1

87-96

PL

Badania zbiorowisk roślinnych powszechnych (P), częstych (C) i rzadkich (R) w skali regionalnej - Wielkopolski prowadzono w dolinie Noteci na odcinku zwanym Notecią Bystrą w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim w województwie wielkopolskim w latach 2003 i 2004. Wykonano dokumentację roślinności w postaci zdjęć fitosocjologicznych metodą Brauna-Blanqueta. Korzystano z programów Turboveg 9.38 i Twinspan. Zasadniczym celem badań było określenie stopnia zagrożenia rzadkich zbiorowisk w Wielkopolsce, ich syngenezy i rozpowszechnienia, z uwzględnieniem dużego stopnia ich naturalności. Na badanym terenie stwierdzono występowanie gatunków znajdujących się pod częściową ochroną (kopytnik pospolity - Asarum europaeum L., drabik drzewkowaty - Climacium dendroides (Hedw.) Web. et Mohr, kruszyna pospolita - Frangula alnus Mill., kocanka piaskowa - Helichrysum arenarium (L.) Moench, bobrek trójlistkowy - Menyanthes trifoliata L., grążel żółty - Nuphar lutea (L.) Sibth. &Sm., porzeczka czarna - Ribes nigrum L., kalina koralowa - Viburnum opulus L.), gatunku objętego ochroną ścisłą (kukułka krwista - Dactylorhiza incarnata L.), a także turzycy bagiennej (Carex limosa L.) - gatunku wpisanego do "Polskiej czerwonej księgi roślin".

EN

Studies of common (P), frequent (C) and rare (R) plant communities in the region of Wielkopolska were carried out in the years 2003 and 2004 in the Bystra Noteć River valley in Czarnków -Trzcianka district situated in Wielkopolska Voivodeship. With the Braun-Blanquet method and Turboveg 9.38 and Twinspan software, floristic documentation of vegetation was prepared in the form of phytosociological surveys. The primary objective of the study was to determine the degree of threat posed to rare and endangered communities in the region of Wielkopolska and their syngenesis and proliferation with consideration of their high degree of naturalness. A number of partly protected species (Asarum europaeum, Climacium dendroides, Frangula alnus, Helichrysum arenarium, Menyanthes trifoliata, Nuphar lutea, Ribes nigrum, Viburnum opulus) and one species under full protection (Dactylorhiza incarnata) were found in the study area. In addition, one species from the Polish Red Book of Plants (Carex limosa) was also found there.

7

Występowanie grzybów mikoryzowych u wybranych roślin zbiorowisk doliny rzeki Kurówka

75%

Sumorok B. , Michalska-Hejduk D. , Zdanowicz A. , Drobniewska A. , Sas Paszt L.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

tom T. 9, z. 3

195-204

PL

Badania grzybów mikoryzowych prowadzono w latach 2005-2007 w zlewni rzeki Kurówka, w trzech transektach (TI, TII, TIII) na dwudziestu czterech stanowiskach. Transekty poprowadzono od wyniesienia terenu do rzeki. Badaniami objęto uprawy zbóż, zbiorowiska zaroślowe i łąkowe z klasy Molinio-Arrhenatheretea, zbiorowiska szuwarowe z klasy Phragmitetea oraz zarośla wierzbowe z klasy Alnetea glutinosae. Próbki gleby z korzeniami roślin pobierano z warstwy powierzchniowej (do 25 cm), z każdego stanowiska. Na każdym stanowisku pobierano korzenie dominujących gatunków roślin zielnych, krzewów oraz drzew - łącznie pobrano korzenie 30 gatunków roślin. Korzenie płukano pod bieżącą wodą i w przypadku grzybów ektomikoryzowych (EMG) analizowano pod mikroskopem stereoskopowym, a korzenie roślin z grzybami arbuskularnymi (AGM) barwiono, przygotowywano preparaty i analizowano pod mikroskopem świetlnym. Wstępna analiza połączeń mikoryzowych wykazała, że spośród gatunków ektomikoryzowych dominował Cenoccocum geophillum Fr. występujący u drzew i krzewów zasiedlających siedliska okresowo zalewane i leśne suche. Z morfotypów ektomikoryzowych duży udział miał rodzaj Russula, następnie Amphinema, Thelephora, Hebeloma i Cortinarius. Rośliny, u których stwierdzono mikoryzę arbuskularną we wszystkich próbkach korzeni to: mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea L.), trzcina pospolita (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud), śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv) i wierzba szara (Salix cinerea L.).

EN

Mycorrhizal associations were examined in the vegetative seasons 2005–2007 in the Kurówka River Basin along three transects (TI, TII, TIII) comprising twenty four sites. The transects were drawn from the terrain elevation towards the Kurówka River and covered cultivated grain fields, shrub and meadow communities, sedge rushes, and willow shrubs, including the classes Artemisietea vulgaris, Phragmitetea, Molinio-Arrhenatheretea and Alnetea glutinosae. Plant roots were sampled from the topsoil up to a depth of 25 cm in each site. Dominant plants in individual sites as well as herbaceous and tree species were selected. As many as 30 plant species were sampled. Roots forming ectomycorrhizae were analyzed under a stereoscope. Roots forming arbuscular mycorrhizae were stained; diagnostic slides were made and analyzed under a light microscope. The analysis of mycorrhizal associations shows that Cenoccocum geophillum Fr., which occurs in trees and shrubs colonising periodically flooded habitats and dry forest habitats, predominated. A high contribution of the genus Russula, followed by the genera Amphinema, Thelephora, Hebeloma and Cortinarius, was recorded among ectomycorrhizal morphotypes. Arbuscular mycorrhizae were recorded in all the root samples of the following plants: Phalaris arundinacea L. (reed canary grass), Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud (common reed), Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv (tufted hair grass) and Salix cinerea L. (grey willow).

8

Kształtowanie się właściwości fizycznych gleb murszowych obszarów łąkowych i leśnych w różnym stopniu przesuszonych

75%

Szulc A. , Bogacz A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2004

|

tom nr 131(12)

347-352

PL

Badania prowadzono na obszarach leśnych i łąkowych brzegowej części pradoliny Odry w okolicy wsi Przedmoście na Dolnym Śląsku. Celem badań była charakterystyka właściwości fizycznych gleb siedlisk w różnym stopniu uwilgotnionych oraz określenie wpływu procesu murszowego na zdolności retencyjne poziomów organicznych. Poziomy te charakteryzowały się wysoką zawartością popiołu (26,33-80,27% s.m.), gęstością właściwą 1,73-2,33 gźcm-3, gęstością objętościową 0,22-0,68 gźcm-3 oraz zróżnicowaną przepuszczalnością wodną i wysokim stopniem rozkładu torfu. Postępujący proces murszowy doprowadził do obniżenia retencji wodnej gleb, w których analiza rozkładu porów glebowych wskazuje niższy udział mezoporów przy wzroście udziału makro- i mikroporów.

EN

The study was conducted on forest and meedow areas located on the border parts of Odra marginal valley in Przedmoście locality of Lower Silesia region. The aim of reasearch was comparative analysis of physical properties of soil and estimating the impact of muck process on organic horizon retention. Organic horizon were characterized high ash content (26,33-80,27% dm.), specific gravity 1,73-2,33 gźcm-3, bulk density 0,22-0,68 gźcm-3, differed water permeability and high level of peat humification. Analysis of pore distribution in the surface layers indicated that the amount macro- and micro-pores increased while the amount of mesopores decreased. These changes were induced by muck process, which decreased the water retention of soil in strongly dried horizons.

9

Floral and habitat diversity of ecological grasslands in the Bystra Notec Valley

75%

Gajewski P. , Kaczmarek Z. , Owczarzak W. , Glina B. , Grzelak M. , Murawski M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2015

|

tom Vol. 60, nr 3

47--51

EN

The paper presents floral and soil diversity of selected soils of ecological grasslands in the Bystra Notec Valley. The state of vegetation cover was described on the basis of floral composition and such soil properties as the: content of organic matter, specific density, soil density, total porosity, maximal hygroscopic capacity, soil potential of water bonds, total and readily available water and reaction were analysed. The analysed soils showed high diversity in the scope of the examined properties. They resulted mostly from the content and state of transformation of organic matter. Meadow grasslands were diversified in terms of flora and natural qualities. They were dominated by species characteristic to Phragmitetea class. The highest floral diversity was observed on grasslands from Phalaridetum arundinaceae group H’=3,1of medium natural qualities. It depended mostly on current habitat and agricultural use.

PL

W pracy przedstawiono zróżnicowanie florystyczne i glebowe wybranych gleb ekologicznych użytków zielonych w Dolinie Środkowej Noteci. Scharakteryzowano stan pokrywy roślinnej na podstawie składu florystycznego oraz przeanalizowano takie właściwości gleb, jak: zawartość materii organicznej, gęstość fazy stałej, gęstość gleby, porowatość całkowita, maksymalna pojemność higroskopowa, potencjały wiązania wody przez glebę, potencjalna i efektywna retencja użyteczna oraz odczyn. Analizowane gleby wykazywały silne zróżnicowanie w obrębie badanych właściwości. Wynikały one głównie z zawartości i stopnia przeobrażenia materii organicznej. Zbiorowiska łąkowe wykazały zróżnicowanie florystyczne oraz zróżnicowanie walorów przyrodniczych. Dominowały na nich gatunki charakterystyczne dla klasy Phragmitetea. Najwyższa różnorodnością florystyczną charakteryzowały się łąki zespołu Phalaridetum arundinaceae H’=3,1, o średnio umiarkowanej wartości przyrodniczej. Uzależnione było to w głównej mierze od aktualnie panujących tam warunków siedliskowych i użytkowania.

10

Samorzutna renaturalizacja torfowiska "Broduszurki" na Pogórzu Dynowskim

75%

Trąba C. , Wójcikiewicz M. , Wolański P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

tom T. 4, z. 2a

363-377

PL

Obiektem badań było torfowisko "Broduszurki", położone na Pogórzu Dynowskim, reprezentujące typ torfowiska wysokiego, przejściowego i niskiego. W latach 50. XX w. zmeliorowano je i od tamtej pory przez wiele lat użytkowano łąkowo i eksploatowano torf. W latach 1978-1979 szata roślinna wskazywała na znaczne przesuszenie torfowiska. Inwentaryzacja roślinności dokonana w tamtym okresie była punktem wyjścia do badań przeprowadzonych w latach 1996-1997, w celu ustalenia kierunków zmian, jakie zaszły w zbiorowiskach po zaniechaniu konserwacji urządzeń melioracyjnych i eksploatacji torfu oraz rezygnacji z użytkowania rolniczego. Torfowisko podlega renaturalizacji. W stosunku do stanu sprzed 20 lat, w dołach potorfowych znacznie zmniejszyła się powierzchnia lustra wody. Następuje ekspansja mszarnych zespołów wysokotorfowiskowych: Sphagnetum magellanici i Eriophoro-Sphagnetum recurvii. Na nieużytkowanych łąkach rozprzestrzenia się zespół Salici-Franguletum. Zwiększenie uwilgotnienia siedlisk spowodowało ekspansję zespołu Vaccinio uliginosi-Pinetum na tereny zajęte wcześniej przez zespół Calluno-Vaccinietum i Pino-Quercetum.

EN

The object of the study was the "Broduszurki" peatland situated on Dynów Plateau and representing raised bog and lowland bog types. In the fifties the peatland was drained and from that time utilized as meadow and peat excavation for many years. In 1978-1979 the vegetation cover indicated remarkable desiccation of the peatland. Plant inventory which took place in this time was a starting point to the study carried out in 1996-1997 in order to establish directions of changes, which occurred in plants communities after the maintenance of reclamation equipment, peat-digging and crop cultivation had been abandoned. The peatland has been renaturalised. In comparison with the state 20 years ago the water surface in peat pits has decreased. Consequently, the expansion of Sphagnetum magellanici and Eriophoro-Sphagnetum recurvii is observed. Uncultivated meadows become overgrown by Salici-Franguletum. Increased moistening of habitats results in the expansion of Vaccinio uliginosi-Pinetum on areas formerly occupied by Calluno-Vaccinietum and Pino-Quercetum.

11

Roślinność wydm śródtorfowych położonych na obszarze Kotliny Biebrzańskiej i doliny Narwi

75%

Czubaszek R.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2011

|

tom Vol. 2, no. 1

21-26

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy struktury i składu roślinności wykształconej na wybranych wydmach śródtorfowych położonych na obszarze Kotliny Biebrzańskiej i doliny Narwi. Badaniami objęto osiem wydm, na których wykonano łącznie 42 zdjęcia fitosocjologiczne. Na podstawie analizy numerycznej wykonanych zdjęć wśród badanych zbiorowisk roślinnych wyróżniono zniekształconą postać grądu Tilio-Carpinetum oraz leśne zbiorowiska zastępcze z kręgu Tilio-Carpinetum.

EN

The paper presents the results of the studies conducted on eight selected inpeatland dunes located in the Biebrza River Valley and the Narew River Valley. The aim of the studies was to describe the plant communities growing on these terrestrial forms. Based on the numerical analysis of 42 records made on dunes, two types of plant communities were identified. They were classified as distorted forms of the oakhornbeam forest Tilio-Carpinetum and secondary forest of the Tilio-Carpinetum circle. First community is characterized by fully developed vertical structure and by the majority of plant species typical for the oak-hornbeam forest. The deformation of this kind of forest is marked by the participation of plants connected with human activity. In the second recognized plant community, tree layer has not formed yet and accompanying species and the meadows species from the Molinio-Arrhenatheretea class dominates in the herb layer.

12

Zbiorowiska z rzędu Arrhenatheretalia w strukturze fitosocjologicznej obszarów nieleśnych Borów Tucholskich

63%

Stosik T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

tom nr III/1

723--740

PL

W Borach Tucholskich - jednym z rejonów o wysokiej lesistości - realizowana jest również funkcja rolnicza. Większość obszarów nieleśnych zajmują pola uprawne, często również odłogi. Istniejące tu łąki tworzą głównie fitocenozy ze związku Calthion. Inne typy łąk, w tym łąki świeże, notowane są sporadycznie. W celu ukazania ich struktury fitosocjologicznej na terenie Borów Tucholskich przeanalizowano 512 zdjęć fitosocjologicznych, wykonanych w latach 2006-2017 na siedliskach nieleśnych tego obszaru: na łąkach, odłogach i przydrożach. Ponad połowę analizowanego materiału stanowiły dane pochodzące z łąk, około 30% z odłogów, a pozostałe z przydroży. Z całej puli zdjęć tylko w 63 zidentyfikowano fitocenozy związane z łąkami świeżymi, przy czym zdecydowana większość z nich związana była z poboczami dróg. Analizowany materiał pozwolił wyróżnić 11 syntaksonów w formie zespołów i zbiorowisk. Są to głównie różne postaci zespołu Arrhenatheretum elatioris, zbiorowiska Poa pratensis-Festuca rubra, czy też zbiorowiska z Festuca rubra. Przekrój fitocenoz związku Arrhenatherion, wyróżnionych dla obszaru, dopełniają płaty zdominowane przez trawy: zbiorowiska z Dactylis glomerata, z Antoxanthum odoratum i z Holcus lanatus. Na szczególną uwagę zasługuje powszechnie uznawany za coraz rzadszy składnik roślinności łąkowej zespół Arrhenatherum elatioris. Można go uznać na badanym obszarze za typowy dla poboczy dróg, podczas gdy w krajobrazie łąkowym badanego obszaru należy do rzadkości. Wśród zbiorowisk, które spotyka się głównie na łąkach wymienić można przejściową formę zbiorowiska Poa pratensis-Festuca rubra oraz fitocenozy zdominowane przez mało wartościowe trawy.

EN

In the Tuchola Pinewoods, one of the regions with a high forestation rate, the agricultural function is also performed. Most non-woodland areas are covered by arable fields, frequently also set-aside land. The existing meadows the phytocoenoses from the alliance Calthion are mostly developing here. Another meadow type, including fresh meadows, are sporadic. To demonstrate their phytosociological structure in the Tuchola Pinewoods, 512 phytosociological relevés, taken in 2006-2017, in non-woodland habitats of the area: in meadows, set-aside land and roadsides, were analyzed. More than half of the material analyzed were the records made from meadows, about 30% from set-aside land, and the others - from roadsides. From the entire pool, only in 63 relevés the phytocoenoses related to fresh meadows were identified, however, a vast majority was situated on roadsides. The material analyzed facilitates determining 11 syntaxa in a form of plant associations and communities. Those are mostly various forms of the association Arrhenatheretum elatioris, the community Poa pratensis-Festuca rubra, and the community Festuca rubra. The cross-section of phytocoenoses of the alliance Arrhenatherion, distinguished for the area, supplement the commonly grass-dominated community with Dactylis glomerata, with Antoxanthum odoratum and with Holcus lanatus. A special attention must be paid to, commonly considered to be more and more rare component of the meadow plants, the alliance Arrhenatherum elatioris. In the area studied it can be considered to be typical for roadsides, whereas in the meadows it is rare. Among the communities found mostly in meadows one can point to a transition phase of the community Poa pratensis-Festuca rubra and phytocoenoses dominated by low-value grasses.

13

Zbiorowiska roślinne skarp kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego

63%

Kryszak A. , Klarzyńska A. , Kryszak J. , Strychalska A. , Szymańczyk J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

tom T. 11, z. 1

159-177

PL

Praca przedstawia zróżnicowanie szaty roślinnej skarp kanałów i rowów melioracyjnych oraz warunków siedliskowych na nią wpływających na przykładzie Wielkiego Łęgu Obrzańskiego. Ocenie podlegały fitocenozy wybrane losowo w reprezentatywnych punktach obszaru badań, każdy długości 50 m i szerokości dochodzącej do 2 m. Na podstawie analizy zdjęć fitosocjologicznych wyróżniono 6 zbiorowisk roślinnych o randze zespołów z klasy Phragmitetea, zbiorowisko Deschampsia caespitosa z rzędu Molinietalia, a pozostałą część jako płaty przejściowe o niejednoznacznej randze systematycznej. Zróżnicowanie roślinności kanałów i rowów melioracyjnych przejawia się w udziale w fitocenozach gatunków związków Phragmition i Magnocaricion oraz rzędu Molinietalia. Na skarpach: kanałów - dominują gatunki ze związku Phragmition, rowów głębokich - ze związku Magnocaricion, a w rowach płytkich - ze związku Magnocaricion i rzędu Molinietalia. Wraz z wypłyceniem rowów melioracyjnych stwierdzono większy udział gatunków synantropijnych. Badania wskazują, że czynnikiem decydującym o zróżnicowaniu florystycznym zbiorowisk skarp roślinnych kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego jest znaczne obniżanie się zwierciadła wód w miesiącach letnich, co szczególnie powoduje upodabnianie szaty roślinnej rowów melioracyjnych II i III rzędu do otaczających łąk.

EN

The study presents plant cover diversity on the escarps of canals and in draining ditches and habitat conditions affecting this cover as exemplified by the Great Obra River Wetland. Performed assessment comprised randomly selected phytocoenoses in representative sites of the study area, each 50 m long and up to 2 m wide. The analysis of phytosociological surveys enabled to distinguish 6 plant communities in the rank of associations from the Phragmitetea class, the Deschampsia caespitosa community from the Molinietalia order and the remaining parts as transition patches of unidentified taxonomic rank. Vegetation diversity manifested itself in considerable share of species from the Phragmition association on canal escarps, those from Phragmition and Magnocaricion associations - on escarps of deep ditches and the species from the Magnocaricion association and from the Molinietalia order - in shallow ditches. The shallowing of drainage ditches was accompanied by higher proportions of synanthropic species. Obtained results indicate that significant lowering of the water table in summer months and the abandonment of escarp mowing were the factors affecting floristic variability of plant communities covering escarps of canals and drainage ditches of the Great Obra River Wetland. The latter made the plant cover of drainage ditches of the 2nd and 3rd order resemble the vegetation of surrounding meadows.

14

Udział traw w rozwoju zbiorowisk roślinnych w siedliskach trudnych

63%

Patrzałek A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2003

|

tom Vol. 29, no. 2

57--65

PL

Przeprowadzono wieloletnie badania nad rozwojem zbiorowisk roślinnych na zwałowiskach po kopalnictwie węgla kamiennego. Powstawanie zbiorowisk inicjowano przez wysiew nasion traw bezpośrednio w grunt z nawożeniem mineralnym albo na wydzielonych powierzchniach przykrytych warstwą ziemi. Rozwój zbiorowisk roślinnych oceniano w różnych przedziałach czasowych w okresie 30 lat. Badania roślinności prowadzono metodą Braun-Blanqueta oraz metodą analizy botaniczno-wagowej. Wielkość biomasy nadziemnej roślinności zielnej określano wagowo. Zbiorowiska roślinne inicjowane wysiewem mieszanek traw z udziałem odmian Festuca ovina w początkowym okresie tworzą monokultury. Dalszy ich rozwój po 30 latach prowadzi do powstania zbiorowiska murawowego z Betula verucosa i Pin.s sylvestris. Zbiorowisko takie ma znamiona dużej trwałości oraz duże walory użytkowe. Trawy krótkotrwałe inicjują rozwój zbiorowisk z Calamagrostis epigejos. Na gruncie przykrytym warstwa ziemi mineralnej początkowy rozwój zbiorowisk roślinnych zależny jest od banku nasion znajdującego się w ziemi, powstających warunków powietrzno wodnych i trofizmu gleby. Wyczerpywanie się składników pokarmowych obniżało produkcję biomasy, jej odbiór wzbogacał florystycznie zbiorowisko. Ubożenie siedliska w składniki odżywcze dla roślin sprzyja osiedlaniu się ekspansywnego Calamagrostis epigejos. Poznane procesy przyrodnicze w siedlisku trudnym inicjowane wysiewem traw stanowią podstawę do prawidłowego prowadzania rekultywacji biologicznej gruntów z odpadowych skał karbońskich.

EN

Long-term studies were performed on the development of plant communities in dumping ground, after hard coal mining. The communities were initiated by sowing grass seeds either directly in the ground with mineral fertilizing, or on separate surfaces covered with a layer of soil. The development of plant communities was assessed in various time intervals within the 30-year period. The studies concerning flora applied the Braun-Blanguet method, as well as botanical-gravimetric method. The size of biomass of surface herbaceous plants has been determined in a gravimetric manner. Plant communities wich che participation of Festuca avina initially make up monocultures, while their further development after 30 years led to the tree development of turf-like community with Betula verucosa and Pinus sylvestris. Such a community shows signs of substantial durability and high usability. Short-lasting grass types initiate the development of communities with Calamagrostis epigejos. On the ground covered with a lager of mineral soil the initial development of plant communities depended upon: bank of seeds in the ground, air and water conditions formed and trophic properties of the soil. Depletion of nutrients resulted in lowered production of biomass, while its collection enriched flora composition of the community, enabling the growth and development of short heliophilous plan. Depletion of plants nutrients, as well as accumulation of unmoved green biomass enabled the expansive species of Calamagrostis epigejos to settle in plant communities. The recognized natural processes in difficult habitats, initiated by grass sowing, provide the basis for correct biological reclamation of lands of Carboniferous rock waste.

15

Walory przyrodnicze nieużytkowanych łąk pobagiennych Dolnego Śląska

63%

Podlaska M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2012

|

tom Nr 29

130-140

PL

Wartość przyrodnicza łąk pobagiennych nie jest przeważnie wysoka, ale ich walory wzrastają istotnie w przekształconym krajobrazie rolniczym. W latach 2005-2010 przeanalizowano 8 kompleksów łąk pobagiennych Dolnego Śląska. Stwierdzono znaczne zróżnicowanie walorów przyrodniczych zarówno całych kompleksów łąk, jak i budujących je poszczególnych fitocenoz. Różnorodność ta wynika ze zróżnicowanych kierunków przekształceń, jakim podlegały i współcześnie podlegają łąki pobagienne. Większość porzuconych łąk pobagiennych na Dolnym Śląsku nie przedstawia wybitnej wartości przyrodniczej, co wiąże się z ich wieloletnim, nie zawsze właściwym użytkowaniem lub z całkowitym ich porzuceniem (od ok. 20 lat). Zanikanie gleb organicznych powoduje, że na zdegradowanych siedliskach wykształcają się zbiorowiska ruderalne, zbiorowiska kadłubowe fitocenoz torfotwórczych oraz pospolite zbiorowiska higrofilne. Jedynie na zabagniających się wtórnie fragmentach łąk, wykształcają się typowe zbiorowiska torfotwórcze (głównie szuwary trzcinowe i wielkoturzycowe). Obecność takich zbiorowisk znacząco podnosi wartość przyrodniczą całego obiektu. Nie tylko jednak zbiorowiska typowo wykształcone stanowią o tej wartości: również w zbiorowiskach zubożałych spotyka się gatunki chronione i rzadkie. W wartościowe fitocenozy zaczynają jednocześnie masowo wkraczać gatunki inwazyjne, skutecznie obniżając ich wartość oraz zupełnie degradując siedliska.

EN

Usually natural values of post-peatland meadows are not significant but it changes if we estimate the objects situated in highly transformed rural landscape. The paper presents analysis of the natural values of 8 complexes of post-peatland meadows situated in Lower Silesia investigated in the years 2005-2010. A comparison showed a fair differentiation of the objects natural values, both inside the particular complexes and between them. The differentiation resulted from various directions of transformation affecting post-peatland meadows.The majority of studied post-peatland meadows are not valuable in the aspect of the natural values as they were used in the past during long time and/or abandoned. During that time organic soils vanished and degraded what enabled their colonization by ruderal species or by common hygrophytes. However in some meadows a secondary paludification was observed and within them patches of typical fen communities developed which raise the natural values of the objects. The occurrence of protected and rare species was not strictly associated with the grade of the meadows transformation, they were also noted in some depauperated objects. The studies showed also an advanced stage of aliens expansions in some objects - occurrence of invasive anthropophytes depreciates the natural values of the meadows and they cause the habitats degradation.

16

Dynamika wód gruntowych i osiadania powierzchni gleb hydrogenicznych w dolinie Kanału Bydgoskiego

63%

Łyszczarz R. , Suś R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

tom T. 9, z. 4

163-175

PL

Na łąkach RZD w Minikowie, położonych w dolinie malowniczego Kanału Bydgoskiego, znajdującego się w wydzielonym obszarze Natura 2000 w bydgoskim regionie PL02, w 2006 r., przeprowadzono pomiary wysokości terenu nad poziomem morza i porównano je z wysokościami z lat 1916 i 1963. W latach 2006–2007 określono dynamikę zmian poziomu wody gruntowej w przekroju poprzecznym całej doliny. Z pomiarów wysokości terenu wynika, że w latach 1916–2006 wyniesienie doliny nad poziomem morza uległo obniżeniu od kilkudziesięciu do ponad 250 cm. Najmniejsze obniżenie stwierdzono na skraju doliny. Wzrastało ono do głównego cieku, tzw. Rowu Pruskiego. Obecnie znaczna część doliny, o szerokości ok. 940 m, znajduje się w depresji w stosunku do wód Kanału Bydgoskiego. Z pomiaru poziomu wody gruntowej w 15 studzienkach usytuowanych w poprzek doliny wynika, że najbardziej uzależniony był on od ilości opadów w sezonie wegetacyjnym, odległości od Rowu Pruskiego, a w minimalnym stopniu - od wód wysiękowych.

EN

In meadows of the Agricultural Experimental Station at Minikowo located in the valley of the picturesque Bydgoszcz Canal, currently within Natura 2000 area, in PL02 Bydgoszcz region, the absolute elevations were measured in 2006 and compared with the elevations recorded in 1916 and 1963. The dynamic of ground water level across the valley was determined in the years 2006–2007. Field measurements showed that between 1916 and 2006 the elevation of the valley above sea level decreased from a few dozen to over 200 cm. The lowest reduction in the height was demonstrated on the valley margin and it increased to the main so-called Prussian Ditch. At present a considerable part of the valley about 940 m wide is in the depression in relation to the water level of the Bydgoszcz Canal. The groundwater table measured in 15 drains located across the valley depended most on the rainfall during the vegetation period and on the distance from the Prussian Ditch. Its dependence on the distance from seepage waters was, however, weak.

17

Wykorzystanie programu rolnośrodowiskowego w ochronie różnorodności botanicznej łąk w pierwszych latach jego realizacji na przykładzie powiatu Grajewo

63%

Kamiński J. , Konert A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

tom T. 9, z. 2

83-95

PL

Oceniono funkcjonowanie pakietów przyrodniczych "Krajowego programu rolnośrodowiskowego" I edycji w ochronie bioróżnorodności łąk w części doliny Biebrzy na terenie powiatu Grajewo. W latach 2004-2006 działaniami rolnośrodowiskowymi objęto 280 ha półnaturalnych użytków zielonych. Na powierzchni 7,3 ha realizowano pakiet "Utrzymanie pastwisk ekstensywnych" (P02), a na pozostałej części użytków, na 272,7 ha - pakiet "Utrzymanie łąk ekstensywnych” (P01), realizowany w 3 wariantach. W skład pakietu wchodziły łąki jednokośne - bagienne i trzęślicowe oraz łąki dwukośne - wilgotne kaczeńcowe. Zdecydowana większość łąk spełniała podstawowy wymóg programu, gdyż należała do typu zbiorowisk rekomendowanych do "Krajowego programu rolnośrodowiskowego" [KOTOWSKI, 2004]. Większość łąk wcześniej użytkowano ekstensywnie ze zbiorem jednego lub dwóch pokosów, bez nawożenia. Łąki jednokośne, zarówno bagienne związku Magnocaricion i Caricion nigrae, jak i trzęślicowe związku Molinion, miały duże walory przyrodnicze, odpowiadające wyższym rangą klasom waloryzacyjnym (VII, VIII). W ich runi nie występowały gatunki inwazyjne o charakterze nitrofilnych ziołorośli, natomiast siewki drzew i krzewów pojawiały się bardzo sporadycznie. Łąki dwukośne w zależności od warunków siedliskowych i stosowanych wcześniej zasad pratotechniki różniły się znacznie pod względem florystycznym i walorów przyrodniczych. W zbiorowiskach wcześniej długotrwale nieużytkowanych stwierdzono większy udział gatunków inwazyjnych o charakterze nitrofilnych ziołorośli oraz roślin drzewiasto-krzewiastych. Mniejsze walory przyrodnicze od pozostałych miały jednak łąki kaczeńcowe wykaszane corocznie, występujące w sąsiedztwie szuwarów wielkoturzycowych na terenach okresowo zalewanych.

EN

Functioning of biological packages of the National Agro-environmental Programme in the I edition was evaluated in view of protection of meadow biodiversity in part of the Biebrza River valley within Grajewo County. In the years 2004-2006 agro-environmental activities involved 280 ha of semi-natural grasslands. A package "Maintaining extensive pastures" (P02) was realised on 7.3 ha; the remaining 272.7 ha were involved in a package "Maintaining extensive meadows" (P01) realised in 3 variants. The package involved once-cut bog and Molinia meadows and two-cut wet Caltha meadows. Most meadows met basic requirement of the programme since they belonged to the type of communities recommended to the National Agro-environmental Programme [KOTOWSKI, 2004]. They were used extensively with one or two cuts without fertilisation. One-cut meadows both the bog ones of the alliance Magnocaricion and Caricion nigrae and those of the alliance Molinion showed high natural values respective to high quality classes (VII and VIII). There were no invasive species like nitrophilous herbs and the seedling of trees and shrubs appeared only sporadically in meadow sward. Two-cut meadows, depending on habitat conditions and earlier management, largely differed in floristic composition and natural values. In long abandoned meadow communities there were more invasive species like nitrophilous herbs and tree and shrub species. Caltha meadows cut every year and present in the vicinity of periodically flooded tall sedge rushes had lower natural values.

18

Zróżnicowanie florystyczne i walory przyrodnicze łąk 2-kośnych na zagospodarowanym torfowisku w zależności od warunków wilogotnościowych

63%

Kamiński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

tom T. 8, z. 2a

87-104

PL

Celem badań było określenie wpływu warunków wilgotnościowych gleb torfowo-murszowych, zaliczanych do prognostycznego kompleksu wilgotnościowo-glebowego posusznego, na skład florystyczny, strukturę socjologiczną i walory przyrodnicze łąk 2-kośnych. Badania przeprowadzono w latach 1995-1998 na torfowisku Kuwasy, zmeliorowanym w drugiej połowie XX w. Na 13 stanowiskach określano głębokość położenia zwierciadła wody gruntowej, wilgotność i zawartość powietrza w warstwie korzeniowej oraz wykonano zdjęcia fitosocjologiczne, na podstawie których określono strukturę socjologiczną i walory przyrodnicze zbiorowisk łąkowych metodą OŚWITA [2000]. Na łąkach z płytkim, okresowo przypowierzchniowym położeniem zwierciadła wody gruntowej, dominowały higrofitowe trawy. Ruń wzbogacały gatunki cenniejsze przyrodniczo, w tym turzyce i sity, charakterystyczne dla fitocenoz zmiennowilgotnych rzędu Molinietalia oraz zbiorowisk wielkoturzycowych klasy Phragmitetea i niskoturzycowych klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae. Łąki te miały największe na obiekcie walory przyrodnicze - umiarkowane (V i IV klasa waloryzacyjna). Na łąkach głębiej odwodnionych przewagę w zbiorowiskach miały gatunki mezofitowe, typowe dla fitocenoz świeżych i zmiennowilgotnych klasy Molinio-Arrhenatheretea. Większy był też udział gatunków pospolitych, w tym nitrofilnych zielnych, charakterystycznych dla zbiorowisk ruderalnych klasy Artemisietea vulgaris i jednorocznych, charakterystycznych dla zbiorowisk chwastów upraw polowych klasy Stellarietea mediae. Walory przyrodnicze takich łąk były małe - II i III klasa waloryzacyjna.

EN

The study was aimed at estimating the effect of moisture conditions of peat-moorsh soils from periodically drying soil-moisture prognostic complex on floristic composition, social structure and natural values of 2-cut meadows. Studies were carried out in the years 1995-1998 in Kuwasy peatland, reclaimed in the second half of the XX century. Water table depth, moisture and air content in the root zone were determined in 13 sites. Social structure and natural values of meadow communities were estimated with the Oświt's method [2000] based on phytososiological releves. Hygrophyte grasses dominated on meadows with shallow, periodically near-surface groundwater table. Sward was enriched with more valuable species like sedges and rushes characteristic for communities of the order Molinietalia and for tall sedge communities of the class Phragmitetea and low sedge class Scheuchzerio-Caricetea nigrae. These meadows had moderate (V and IV valorization class) natural values - the greatest in the studied object. Deeper drained meadows were dominated by mesophyte species typical for fresh and variably wet communities of the class Molinio-Arrhenatheretea. More abundant were also the common species, including nitrophilous herbs, characteristic for ruderal communities of the class Artemisietea vulgaris and annuals characteristic for weeds of the class Stellarietea mediae. Natural values of these meadows were low - II and III valorization class.

19

Ogród botaniczny na bydgoskim Myślęcinku. Projekt Edwarda Bartmana z 1977 r. w nowym, „siedliskowym” typie

63%

Dudek-Klimiuk J.

Architectus

|

2017

|

tom Nr 3 (51)

41--52

PL

W artykule przedstawiono opracowany przez Edwarda Bartmana projekt Ogrodu Botanicznego w Bydgoszczy, powstały u schyłku lat 70. XX w. Główny ciężar położono na przyjętą ideę projektową, a nie na jego stan dzisiejszy, gdyż stopień realizacji projektu oraz wprowadzone w jej trakcie zmiany (m.in. brak części centralnej i wejściowej, o najbogatszym w założeniu programie) istotnie zaburzyły autorską wizję ogrodu zarówno w sferze kompozycji, jak i funkcji. Pominięto również informacje o dzisiejszych zasobach roślinnych ogrodu, te bowiem stanowią odrębne zagadnienie. Projekt bydgoskiego ogrodu to przykład zastosowania nowoczesnej myśli w architekturze krajobrazu, przełamującej wcześniejsze schematy, które traktowały ogrody botaniczne jako miejsce gromadzenia jak największej liczby gatunków roślin uporządkowanych głównie według klucza systematycznego. W autorskim zamierzeniu miał to być obiekt, w którego projekcie położono silny akcent na relacje pomiędzy człowiekiem a naturą, z poszanowaniem praw przyrody i zasad ekologii. Jednocześnie powstawał w zgodzie z ówczesnymi tendencjami budowy ogrodów botanicznych – jako obiekt podmiejski (ze względu na większy areał i zapewnienie dalszego rozwoju) oraz jako jeden z elementów zespołu wielofunkcyjnego, tzw. parku kultury. Podstawowym materiałem źródłowym wykorzystanym w artykule były zachowane oryginalne rysunki prof. E. Bartmana oraz opracowania pochodzące z jego prywatnych zbiorów. Analizując formę (kompozycję) i program tego ogrodu, można wyróżnić trzy podstawowe idee, zgodnie z którymi powstawał: poszanowanie naturalnie występujących siedlisk roślinnych, które wyznaczyły ramy kompozycyjne i doborów gatunkowych (względy filozoficzne oraz ekonomiczne); otwarcie obiektu na potrzeby rekreacyjne i poznawcze człowieka oraz założenie, że ogród będzie dostępny i będzie funkcjonował przez cały rok (m.in. dzięki rezygnacji z ogrodzeń oraz wprowadzeniu atrakcyjnego, całorocznego programu funkcjonalnego – muzeum, audytorium, kawiarnie i ogrody zimowe). To połączenie pozwoliło, by powstał oryginalny i wybiegający poza ówczesne konwencje projekt. Niestety, zamierzenia projektowe zrealizowano tylko częściowo, czym znacząco upośledzono funkcjonowanie tego obiektu.

EN

In this article, the project of the Botanic Garden in Bydgoszcz, as developed by Edward Bartman was created at the end of the 1970s has been presented. The main emphasis was put on the adopted idea of the project and not on its current state as the degree of implementation of the project and the changes, being introduced during the mentioned process (inter alia, lack of the central entrance part in the project with the richest assumed programme) have significantly disturbed the author’s vision of the garden in the sphere of composition as well as its functions. There was also omitted information on the present plant reserves because they constitute a separate problem. The project of the Bydgoszcz garden is an example of the modern approach to landscape architecture, breaking down the earlier schemes of constructing botanic gardens, treated as a place for accumulation of the possibly greatest number of plant species, arranged mainly according to a systematic key. In the intention of the author, it was to be an object which strongly emphasizes the relations between man and nature, with respect to natural laws and ecology principles. At the same time, it was founded on conformity with the contemporary tendencies of constructing botanic gardens – as a suburban object (due to a greater area and ensuring further development) and one of the elements of multifunctional object, i.e. park of culture. The basic source material included original drawings and elaborations, coming from private collections of Prof. E. Bartman, the main architect of the Garden. When analyzing the form (composition) and program of the discussed garden, we may distinguish three basic ideas, according to which it was constructed: respecting the naturally o curring plant habitats which outline the compositional frames and the species selection (philosophical and economical aspects); opening of the object to the recreational and cognitive needs of man, with preservation of almost complete availability of the object (owing to, inter alia, giving up of fencing and introduction of attractive, all-year functioning program – museum, auditorium, cafe houses and winter gardens). The mentioned combination allowed creating the original, going ahead project. Unfortunately, the project assumptions have been only partially implemented and functioning of the discussed object has been impaired.

20

The influence of horse graizing on utility and natural values of grass phytocenoses

63%

Kryszak J. , Kryszak A. , Klarzyńska A. , Mularczyk M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

tom Vol. 62, nr 3

196--200

EN

A decreasing interest in pastures is one of the reasons for their gradual degradation, resulting in impoverishment of species composition and fast development of less valuable (in terms of grazing) species of herbaceous plants and forests. It results in a drop of a grazing value of sward and in a species decline in naturally valuable areas. Extensive grazing, especially of primitive horse breeds, is a chance to restore their natural value, including biodiversity. Field work was conducted on a pasture in Gronówka Stable and a forester in Zaustowo. A multi-aspect natural valorization was carried out on the basis of species structure and a geographical and historical spectrum. Furthermore, habitat conditions of the area were determined, and an assessment of natural and utilization values of sward was performed. In Zaustowo, Polish primitive horses were grazed, whereas in Granówka, horses of the following breeds: the Holsteiner, the Welsh Pony, the Malopolski, the Oldenburg, the Wielkopolski and the Thoroughbred. It was observed that horse grazing influenced pasture sward in a direct way by selective nibbling of plants. A utility value of sward and a natural value of phytocenoses depends on the habitat conditions of grazing quarters and especially on their moisture condition. Floristic composition of the quarters’ sward located in more moisturized areas, had moderate natural values and a low utility value.

PL

Zmniejszające się zainteresowanie pastwiskami jest jedną z przyczyn stopniowej ich degradacji, czego wyrazem jest ubożenie składu gatunkowego, szybki rozwój mniej cennych paszowo gatunków roślin zielnych oraz zadrzewień. Skutkiem tego jest spadek wartości paszowej runi, a na powierzchniach cennych przyrodniczo ustępowanie gatunków. Szansą przywrócenia ich wartości przyrodniczej, w tym bioróżnorodności, jest prowadzenie ekstensywnego wypasu, szczególnie prymitywnych ras koni. Prace terenowe wykonano na pastwiskach Stajni Granówka i leśniczówki w Zasutowie. Wieloaspektową waloryzację przyrodniczą pastwisk przeprowadzono na podstawie struktury gatunkowej, spektrum geograficzno-historycznego. Ponadto, określono warunki siedliskowe obszaru, a także dokonano oceny walorów przyrodniczych i wartości użytkowej runi. W miejscowości Granówka wypasano konie ras: holsztyński, kuc walijski, małopolski, oldenburski, wielkopolski i pełna krew angielska, a w leśniczówce Zasutowo utrzymywano koniki polskie. Stwierdzono, że pasące się konie wpływają na ruń pastwiskową w sposób bezpośredni, poprzez selektywne przygryzanie roślin. Wartość użytkowa runi i przyrodnicza fitocenoz wykazuje zależność z warunkami siedliskowymi wypasanych kwater, szczególnie ich uwilgotnieniem. Skład florystyczny runi kwater zlokalizowanych na terenach silniej uwilgotnionych charakteryzował się umiarkowanymi walorami przyrodniczymi, przy jednocześnie niskiej wartości użytkowej.