Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Problematyka zamiaru a zabójstwo w stanie silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami (art. 148 § 4 k.k.)

100%

Drabik D.

|

nr 1(3)

1-18

EN

The aim of this article is to present the issue of intention, which accompanies a perpetrator committing a crime under art. 148 § 4 of the penal code – homicide under the influence of intense agitation justified by the circumstances. The content discusses the specifics of this crime, referring both to the explanation of the concept of strong agitation (affect) and to the approximation of views on the circumstances that may justify acting in this state. The subject of the further part of the article is to explain the specificity of different forms of intention which are known to the Polish criminal law. The analysis includes direct intention (dolus directus), eventual intention (dolus eventualis), sudden intention (dolus repentinus) and premeditated intention (dolus premeditatus). The views of both representatives of criminal law and a wealth of judicial decisions are presented, which relate to attempts to clarify whether it is possible to commit the offence of art. 148 § 4 of the penal code in each of the mentioned intentions, and if so, how the mental processes of the perpetrator of this offence are shaped in each of these situations and what motivation may accompany it.

PL

Celem artykułu jest przybliżenie problematyki zamiaru, jaki towarzyszy sprawcy popełniającemu przestępstwo z art. 148 § 4 k.k., czyli zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami. Omówiono specyfikę tego przestępstwa, zarówno wyjaśniając pojęcie silnego wzburzenia (afektu), jak i przybliżając poglądy na temat okoliczności, które mogą usprawiedliwiać działanie w tym stanie. W dalszej części pracy wyjaśniono specyfikę różnych postaci zamiaru, które znane są polskiemu prawu karnemu. Dokonana analiza obejmuje: zamiar bezpośredni (dolus directus), zamiar ewentualny (dolus eventualis), zamiar nagły (dolus repentinus) oraz zamiar przemyślany (dolus premeditatus). Przedstawiono zarówno poglądy przedstawicieli prawa karnego, jak i bogate orzecznictwo sądowe, odnoszące się do próby wyjaśnienia, czy możliwe jest popełnienie przestępstwa z art. 148 § 4 k.k. w każdym z wymienionych zamiarów, a jeśli tak, to w jaki sposób kształtują się procesy psychiczne sprawcy tego przestępstwa w każdej z tych sytuacji oraz jaka motywacja może mu towarzyszyć.

2

Podmiotowe i ustawodawcze elementy przestępstwa wandalizmu: pojęcie i charakterystyka

100%

Pilat S.

|

tom 145(1)

20-30

PL

W doktrynie prawa karnego podmiot przestępstwa oraz jego znamiona podmiotowe uważa się za elementy niezbędne, przyrodzone i absolutnie konieczne dla zaistnienia przestępstwa. Podmiot przestępstwa definiuje się jako osobę, która działaniem lub zaniechaniem popełniła pewien czyn zabroniony przez prawo i ponosi karną odpowiedzialność za to, czego się dopuściła. Liczne prace naukowe poświęcone są podmiotowej stronie przestępstwa i jej cechom indywidualnym.

3

Strona podmiotowa czynu zabronionego a formy jego popełnienia — zagadnienia wybrane

80%

Giezek J.

|

nr Tom 2

19 36

PL

Zasadnicza teza opracowania sprowadza się do twierdzenia, że znaczenie stanu świadomości sprawcy czynu zabronionego wzrasta wraz z przesuwaniem kryminalizacji zachowania na przedpole naruszenia dobra prawem chronionego, a także wraz z pojawianiem się rozmaitych form przestępnego współdziałania. Każdej ze zmodyfikowanych form popełnienia czynu zabronionego — zarówno stadialnych, jak i wiążących się z przestępnym współdziałaniem — towarzyszy bowiem wzrost znaczenia elementów składających się na stronę podmiotową. Chodzi przy tym nie tylko o stan świadomości, lecz także o płaszczyznę wolicjonalną. Tendencja taka oznacza, że rekonstrukcja strony podmiotowej w procesie karnym powinna koncentrować się przede wszystkim na tym, czego każdy ze współdziałających chciał i do czego zmierzał, gdyż zewnętrzne zachowanie może zasadzać się na aktywności innych osób, a w rezultacie — podlegać dość daleko idącej redukcji. Można by nawet przyjąć, że to nie zewnętrzne zachowanie, ale stan świadomości osoby współdziałającej w popełnieniu czynu zabronionego decyduje o zakresie jej odpowiedzialności. Tendencji takiej — kryminalnopolitycznie zapewne dobrze uzasadnionej — towarzyszą jednak również pewne komplikacje, wynikające z faktu, że nie jest ona realizowana w sposób do końca konsekwentny. Swoista niekonsekwencja daje o sobie znać, gdy ustawodawca decyduje się na kryminalizowanie zachowań wiążących się z nieumyślnym narażeniem dobra prawnego na niebezpieczeństwo. Problem pojawia się także w wypadku form przestępnego współdziałania, a wyraża się w braku pożądanej symetrii między stanem świadomości i woli osób współdziałających. Nasuwa się bowiem pytanie, czy mamy do czynienia z podżeganiem w rozumieniu art. 18 § 2 k.k., jeśli nakłaniający powoduje wykonanie zachowania, które — ze względu na pozostawanie nakłanianego w błędzie — nie może stanowić umyślnego czynu zabronionego, w systemie prawa nie istnieje zaś żaden jego nieumyślny odpowiednik. Przykładem na brak pożądanej symetrii między stanem świadomości i woli osób współdziałających jest również sytuacja, w której mamy do czynienia z udzielaniem w zamiarze ewentualnym pomocy do popełnienia przestępstwa, które przez wykonawcę może zostać popełnione wyłącznie w zamiarze bezpośrednim.

EN

The principal thesis of the study comes down to the contention that meaning of the awareness of the prohibited act perpetrator increases with movement of criminalization of behavior to the foreground of infringement of the interest protected by law and also with appearance of various forms of criminal cooperation. It is for each of the modified forms of commitment of a prohibited act — both staged as well as related to criminal cooperation — is accompanied by the increase of meaning of the elements composing the subjective side. It is not only about the state of awareness, but also about the volitional area. This tendency means that reconstruction of the subjective side in the criminal trial should focus first of all on what each of the cooperating persons wanted and what they headed to, as the extrinsic behavior can be founded on activities of other persons and in the result be subject to a far-reaching reduction. It could be even assumed that it is not the extrinsic behavior, but the state of awareness of the person cooperating in committing a prohibited act that decides about the person’s responsibility. This tendency — probably well justified from the criminal and political point of view — is also accompanied by some complications that result from the fact that it is not strictly performed to the end. A peculiar lack of consequence is demonstrated when law makers decide for criminalization of behaviors related to unintended exposition to hazard of the interest protected by law. A problem also appears in case of criminal cooperation forms and it is demonstrated by lack of desired symmetry between the state of awareness and will of the cooperating persons, for there is a question if we deal with instigation in the sense of Art. 18 § 2 of criminal code, when the instigating person causes performance of the behavior, which — due to suborn person being mistaken — cannot constitute an intentional prohibited act, when in the system of law there is no its unintentional counterpart. An example of lack of the desired symmetry between the state of awareness and the will of the cooperating persons is also the situation in which we deal with participation in conceivable intent of help in committing of a crime, which can be committed by a perpetrator only with direct intent.

4

O sposobach normowania i dekodowania treści zamiar u w perspektywie tzw. znamion normatywnych oraz okoliczności wyłączających bezprawność

80%

Zakrzewski P.

|

nr 21

247-273

PL

Artykuł zawiera analizę poglądów dotyczących 1) miejsca znamion typu czynu zabronionego w strukturze normy sankcjonowanej, 2) relacji okoliczności wyłączających bezprawność do normy sankcjonowanej oraz do znamion typu czynu zabronionego, a także 3) sposobów rozumienia pojęcia „znamiona normatywne”. Zaprezentowane zostało, w jaki sposób ustawowy zapis zakresu zastosowania konstrukcji 1) błędu co do okoliczności stanowiących znamiona typu czynu zabronionego, 2) błędu co do okoliczności stanowiących znamiona okoliczności wyłączających bezprawność oraz 3) błędu co do okoliczności wpływających na ustalenie świadomości po stronie sprawcy tego, że jego zachowanie jest bezprawne, wpływa na przyjęcie konwencji co do tego, co powinno stanowić treść świadomości sprawcy, aby można było przyjąć, że zrealizował on znamiona czynu zabronionego umyślnie. W artykule omówiono sposoby zapisywania strony podmiotowej oraz unormowania błędu w ustawie. Zaprezentowano poglądy na interpretację rozgraniczenia pomiędzy przesłankami strony podmiotowej i przesłankami warunkującymi przypisanie sprawcy zawinienia. Całość rozważań teoretycznych przeniesiono na grunt obecnie obowiązującego kodeksu karnego.

EN

The article contains an analysis of views on 1. the issue of the features of a prohibited act in the structure of the sanctioned norm, 2. the relation between the circumstances excluding unlawfulness and the features of a prohibited act, and 3. the issue of “the normative features”. Author’s view on what in the statutory provisions, which are regarded to the issue of the scope of 1. the error regarding features of a prohibited act, 2. the error regarding premises excluding unlawfulness and 3. the error regarding circumstances affecting the perpetrator’s consciousness that his behavior is unlawful, should be contained, is presented in the study. There is also a revision of what should enclose the content of the perpetrator’s consciousness, so that it can be assumed that he has fulfilled the features of a prohibited act intentionally. The article discusses the methods of describing in statutory provisions the mental state of a prohibited act and the issue of the error. Author’s view on the method of the interpretation of the distinction between premises of a mental state of a prohibited act and premises constitute conditions of the assignment of culpability to the perpetrator, also is presented in the article. All theoretical considerations were transferred to the current criminal code.

5

Gloss to the Decision of the Supreme Court from 5th March 2014, IV KK 316/13, OS-NKW 2014, No. 11, Item 82

80%

Budyn-Kulik M.

|

nr 4

EN

The commentary deals with the deliberate intent a victim of an art. 207 § 3 C.C. crime, who attempts to commit suicide. Such victim’s decision as a consequence of domestic violence (art. 207 § 3 C.C.) suggests at least consciousness of a death possibility as a result of victim’s own behavior and acceptance of the death. Supreme Court thesis, that the art. 207 § 3 C.C. claims, that victim’s subjective side has a form of deliberate intent, is a very strict one. In many cases a victim’s behavior, that objectively is “a suicide attempt” with death result, victim’s consent cannot be positively proved. Better solution would be to proclaim a specific presumption, that there is always a connection between a suicide attempt and violence.

PL

Glosa dotyczy ustalenia zamiaru pokrzywdzonego przestępstwem z art. 207 § 3 k.k., który dokonuje targnięcia się na własne życie. Decyzja samobójcza pokrzywdzonego, której wyrazem jest targnięcie się na własne życie jako następstwo znęcania się (art. 207 § 3 k.k.), oznacza co najmniej świadomość możliwości odebrania sobie życia wskutek określonego zachowania i godzenie się na własną śmierć. Przyjęcie przez Sąd Najwyższy, że w art. 207 § 3 k.k. chodzi wyłącznie o nastawienie pokrzywdzonego odpowiadające wyłącznie umyślności, jest niezwykle restrykcyjne i wydaje się, że w wielu przypadkach, gdy mielibyśmy do czynienia z zachowaniem obiektywnie odpowiadającym „targnięciu się” na własne życie przez pokrzywdzonego, w wyniku którego poniósł on śmierć, ustalenie istnienia tej zgody w sposób pewny byłoby niemożliwe. Właściwsze w takiej sytuacji jest zastosowanie swego rodzaju domniemania istnienia związku targnięcia się z uprzednim znoszeniem znęcania oraz intencjonalności owego targnięcia się (opartego na obiektywnym przypisaniu z uprzedniego zachowania sprawcy).