Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Społeczno-gospodarcze kontakty rycerzy z państwa zakonu krzyżackiego w Prusach z Toruniem do połowy XV wieku

100%

Mutrynowska A.

Rocznik Toruński

|

2015

|

nr 42

185-202

2

Zamek w Świeciu. Topografia i technika budowy zamku krzyżackiego.

88%

Wasik B.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2018

|

nr 2(300)

211-237

EN

he construction of the castle in Świecie began around 1335. It was located on the fork of the Vistula and Wda rivers. The Vistula initially passed directly under the southern walls of the castle, while the Wda was separated from it. The outer ward protected the wide moat from the west. The next moat surrounded the upper castle on three sides. The outer ward had a plan similar to that of a rectangle. To the west there was a gate with a tower and a cowshed, from the south – the house of the commander and stables, and from the north perhaps also the armoury and infirmary. Surrounded by the parcham, the convent house was built on a square plan with a cylindrical “bergfried” (tower) in the north-west corner and three lower cylindrical towers in the other. It had two fully raised wings – in the north it housed, amongst others, a chapel and refectory, and in the eastern wing a brewery, bakery and dormitory. From the south and west there were single storey buildings present in the Middle Ages, housing a kitchen (in the south) associated rooms and a basement (in the western wing). Based on the analysis of architecture and the results of archaeological research it is possible to reconstruct the stages and techniques of construction. After setting the proportions of the building by the “ad quadratum” method, a perimeter curtain wall was first built. Subsequently, the internal buildings were successively constructed from the main (northern) wing. The area of the courtyard and the parcham were raised by 2–3 metres. Subsequently, the upper floors of the “Bergfried”, the parcham wall, and, finally, the outer ward were erected.

3

[Recenzja]: Sławomir Jóźwiak, Adam Szweda, Dwór wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego w Malborku. Siedziba i świeckie otoczenie średniowiecznego władcy zakonnego, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2022, ss. 375, ISBN 978-83-231-4630-8

88%

Włodarski Ł.

|

2023

|

tom 121

625-630

4

Jerusalem in the Traditions of the Teutonic Military Order – Symbolism and Uniqueness

75%

Lotan S.

Zapiski Historyczne

|

2010

|

tom 75

|

nr 4

7-17

PL

Zakon krzyżacki został założony w królestwie krzyżowców w Ziemi Świętej w 1198 r. Miało to miejsce w dobie organizacji wysiłku militarnego i odnowy politycznej po utracie Jerozolimy na rzecz muzułmanów w 1187 r. Zakon krzyżacki i jego nazwa były związane z Jerozolimą. Bracia zakonni próbowali uzyskać własne zbawienie poprzez powiązanie swojej aktywności na Łacińskim Wschodzie z Jerozolimą, która była świętym miastem chrześcijan. Ich działalność może być również łączona z próbą zabezpieczenia środków finansowych i rekrutacji nowych kandydatów do Zakonu. Krzyżacy połączyli również swoją działalność militarną z polityką opiekuńczą oraz z niemieckim szpitalem, który został założony w 1127 r. w południowej części Jerozolimy. W tej placówce niemieccy pielgrzymi korzystali podczas pobytu w mieście ze schronienia, wsparcia moralnego i opieki medycznej. Po upadku Jerozolimy podobna instytucja została założona w Akce i była prowadzona przez Niemców w ten sam sposób, w jaki funkcjonowała placówka w Jerozolimie w XII w. Niemieckie związki duchowe z Jerozolimą osiągnęły apogeum w 1229 r., w okresie krucjaty jerozolimskiej cesarza Fryderyka II. Cesarz przywrócił miasto we władanie chrześcijan na mocy traktatu pokojowego, bez konieczności walki z armiami muzułmańskimi. Układ pokojowy podzielił świat chrześcijański i wywołał niezadowolenie wśród przywódców kościelnych oraz starych zakonów rycerskich. Z kolei Krzyżacy okazali cesarzowi pełne wsparcie i wzięli aktywny udział w ceremonii koronacyjnej, mającej miejsce w kościele Grobu Świętego w Jerozolimie. W zamian za to cesarz przyznał Zakonowi ziemie i posiadłości w mieście. Zakon krzyżacki tworzył forpocztę jerozolimskiego systemu obronnego, a jego członkowie osiedli w zachodniej części miasta i w cytadeli znajdującej się w pobliżu Wieży Dawida. Podczas pobytu Krzyżaków w mieście w latach 1229–1244, wzmocnił się ich związek z miastem i jego biblijnym dziedzictwem. Krzyżacy powiązali się z dynastią króla Dawida oraz innymi postaciami biblijnymi, które były aktywne na terenie Izraela. Rozpatrywali swoją walkę w kategoriach zwycięskiej bitwy Dawida z Goliatem. Militarne zmagania Krzyżaków i ich duchowa misja w Jerozolimie pozostawiły w średniowiecznych źródłach zakonnych różnorodne odniesienia i przekazy dotyczące miasta. O Jerozolimie Krzyżacy myśleli i mówili jeszcze przez długi czas po jej upadku w 1244 r., a nawet po likwidacji Królestwa Jerozolimskiego w 1291 r. W artykule omówiono źródła krzyżackie traktujące o związkach Zakonu z Jerozolimą. Ponadto zbadano wydarzenia historyczne i przemiany polityczne, które pomogły Krzyżakom w usadowieniu się w Jerozolimie. Wreszcie podjęto próbę zbadania przemian geograficznych zachodzących w strukturze miasta i zidentyfikowania centrum zakonu krzyżackiego w średniowiecznej topografii Jerozolimy.

5

„Hołd pruski” w opiniach historyków polskich

75%

Potkowski E.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2016

|

nr 23

81-91

EN

The article consists of two parts. The first one outlines the Polish political relations with the state of the Teutonic Knights in Prussia from the Peace of Thorn (1466) to the Treaty of Cracow (1525), while the second one is the Polish historians’ assessment of action and decisions taken by the Polish political elites in the early 16th c. on the secularization of the Teutonic State in Prussia and turning Prussia into a secular fief of the Polish Kingdom. Some historians have negatively assessed the activities of the King and his advisers in 1525. They pictured the consequences of those decisions in the long-term perspective (i.e. independence of the Duchy of Prussia, creation of the Kingdom of Prussia, participation of Prussia in the partitions of Poland in the late 18th c.). This view was formulated by the following historians: Michał Bobrzyński, Wacław Sobieski, Ludwik Kolankowski, Władysław Pociecha, Jacek Wijaczka. Karol Górski and Marian Biskup presented a more moderate position. Already in 19th c. Joachim Lelewel found positive effects of the Treaty of Cracow (1525) for the Polish Kingdom in 16th c. His view was shared- mainly in the 20th c. – by Bronisław Dembinski, Oskar Halecki, Adam Vetulani, Władyslaw Konopczyński, Zygmunt Wojciechowski, Andrzej Wyczański and Maria Bogucka.

6

Konsumpcja żywnościowa wielkich mistrzów na przełomie XIV i XV wieku oraz powiązane z nią funkcje urzędnicze braci-rycerzy krzyżackich

75%

Śliczyńska J. E.

|

nr XXIX

262-273

EN

The main aim of this article was predominantly to answer the question: what products could be found on Teutonic dining tables on the verge of 14th and 15th century? And furthermore, in what amounts those food products were stored in the larders of great masters to satisfy their needs? Additionally, some other issues were thoroughly considered; namely official functions in the monastic state in Prussia performed by Teutonic knights-friars, which were indirectly or directly connected with satisfying the consumption needs of great masters.

PL

Celem artykułu była próba odpowiedzi na pytania: jakie produkty znajdowały się na krzyżackich stołach na przełomie XIV i XV wieku?, w jakich ilościach przechowywano je w spiżarniach na potrzeby wielkiego mistrza? Ponadto, zwrócenie uwagi na bardzo istotne kwestie, mianowicie na funkcje urzędnicze w państwie zakonnym w Prusach, pełnione przez braci-rycerzy krzyżackich, które były pośrednio lub bezpośrednio związane z zaspokajaniem potrzeb konsumpcyjnych wielkich mistrzów.

7

Najstarsza organizacja parafialna na Żuławach Wielkich (do połowy XV w.)

63%

Długokęcki W.

Studia Elbląskie

|

2019

|

tom 20

9-29

EN

Żuławy Wielkie (the alluvial delta area of the Vistula River) in Middle Ages was not only most advanced in agriculture, self-government as well as the level of prosperity of its inhabitants, but it was also the territory with strong parish system. An average parish consisted of two villages. Only two exceptions are noticed, in Nowy Staw and Lichnowy, the latter being probably the oldest, established in the 13th Century and consisted of 6 – 7 villages. It is visible that inhabitants preferred the erection of single-village parishes or at least filial chapels. The right of patronage of all churches belonged to the Teutonic Order. The patron provided the parish with a benefice (usually 4 lans – 120 morgs of land). Moreover, the inhabitants had to pay a special contribution in corn (called meszne), while their representatives (vitrici) interfered with parish finances. Parochial schools were established, supported by the inhabitants and designed both to provide most talented children with basic education and to secure liturgical servants for the church. Some parish priests from the area of Żuławy Wielkie, particularly persons with university education, served at the courts of Pogesanian bishops and the Teutonic Order.

PL

Żuławy Wielkie były nie tylko regionem przodującym pod względem rozwoju rolnictwa, samorządności i zamożności mieszkańców, ale także organizacji parafialnej. Przeciętna parafia obejmowała dwie wsie. Jedynie nowostawska i lichnowska, najpewniej najstarsza, bo erygowana jeszcze w XIII w., liczyła 6 – 7 wsi. Daje się zauważyć dążenie mieszkańców do tworzenia parafii jednowioskowych lub przynajmniej budowy kaplic filialnych. Patronem wszystkich kościołów był zakon krzyżacki, który we wsiach wydzielał beneficjum – z reguły 4 łany ziemi. Mieszkańcy na utrzymanie parafii płacili tzw. meszne (świadczenie w zbożu), a przez witryków wpływali na jej finanse. Przy kościołach czynne były utrzymywane przez parafian szkoły, zapewniające najzdolniejszym dzieciom wiejskim elementarne wykształcenie i służbę liturgiczną w świątyniach. Niektórzy plebani wielkożuławscy, posiadający wykształcenie uniwersyteckie, pozostawali w służbie Zakonu krzyżackiego i biskupów pomezańskich.

8

Kilka słów o pieczęci biskupa włocławskiego Jana Pelli z Niewiesza przy dokumencie pokoju mełneńskiego z 1422 r.

63%

Szweda A. , Szybkowski S.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2018

|

tom 56

PL

A few words on the seal of bishop of Włocławek Jan Pella of Niewiesz on the document of Mełno Peace of 1422The purpose of the article is to present trials and tribulations with the attachment of the seal of Bishop of Włocławek Jan Pella of Niewiesz to the main Polish document of the 1422 Mełno Peace. Despite the fact that the sealed document of the treaty was handed over to the Teutonic Knights at an assembly at Wielona in April of 1423, there was no seal of Bishop Jan, who was one of the Polish guarantors of the peace. It was not until 14 April 1426 that the seal was put to the document as a result of the agreements made at a Polish-Teutonic meeting at Grodno in December 1425. The bishop’s seal was brought to Toruń by a delegation made up of Jan Pella’s nephew, Piotr of Niewiesz, and a few low-ranking clergymen. The actual attachment of the seal to the document especially provided for this occasion was made by the bishop’s nephew, and the seal was described in great detail in a notary’s instrument issued for this reason. The article is supplemented by an appendix in the form of edition of two sources related to the attachment of the bishop’s seal, that is the notary’s instrument of 14 April, and a letter of Toruń Commander Henryk Marschalk to the Grand Master of the Teutonic Order Paul von Rusdorf of 15 April 1426.

9

Techniki budowy zamków w typie kasztelu w państwie krzyżackim w Prusach

63%

Wasik B.

Ochrona Zabytków

|

2018

|

nr 2

33-60

PL

W artykule scharakteryzowane zostały techniki budowy zamków regularnych (kasztelowych) w Prusach. Wznoszono je od ok. 1280 r., kiedy to stabilizacja i rozwój państwa stworzyły podstawy do rozwoju monumentalnej architektury. Okres ten charakteryzuje ilościowy i jakościowy rozwój budownictwa. Wysoka klasa architektury szła w parze z rozwojem technik budowlanych i realizacją przemyślanych inwestycji. Nowsze badania wskazują, że zamki kasztelowe budowano według podobnych schematów, począwszy od wyboru miejsca budowy, przez projektowanie, porządek prac murarskich, po wielki nakład prac ziemnych. Cechy te, powtarzalne do pocz. XV w., wskazują na obecność ugruntowanej tradycji budowlanej w Prusach.

EN

The article describes the techniques of building regularly-shaped castles (Castelle) in Prussia. They started to appear around 1280, when the stabilization and development of the state provided a basis for the development of monumental architecture. This period is characterized by rapid advances in architecture, both in quantitative and in qualitative terms. The development of high-class architecture was accompanied by progress in building techniques and the completion of well thoughtout investments. More recent studies indicate that castellum-type castles were built according to similar patterns, ranging from the choice of a construction site, through design, order of masonry work, to extensive earthworks. These features, repetitive until the beginning of the 15th century, evidence the presence of a well-established building tradition in Prussia.

10

Funkcje siedzib drobnych urzędników krzyżackich na obszarze komturstw człuchowskiego i tucholskiego

63%

Knyżewski M.

Amor Fati

|

2015

|

nr 4

193-204

EN

Article relates to functions of castles and manors that belonged to minor officials Teutonic in south Pomerelia (komturship Człuchów and Tuchola). These areas had provincial character in the State of the Teutonic Knights. Castles and manors of komturship seem to be typical in terms of its functions to other such facilities in the former monastic state in Prussia. The most interest-ing thing in terms of residential tasks seem mansions in Kosobudy, Debrzno and Chojnice. The first of them could be the temporary residence of high dignitaries. Debrzno and Chojnice may not have a permanent crew. Noteworthy is the fact that most of these objects probably did not present a strongly defensive forms. Probably all or almost all (question as in the case of urban mansions) seat monastic functions in relation to the breeding and cultivation.

11

Das mittelalterliche Livland in polnischer Forschung

63%

Czaja R.

Zapiski Historyczne

|

2011

|

tom 76

|

nr 4

107-113

PL

Celem artykułu jest przedstawienie badań polskich historyków na historią Inflant w średniowieczu. W II połowie XIX w. polska mediewistyka traktowała tematykę inflancką bardzo marginalnie, podejmowano ją tylko w związku z badaniami nad stosunkami Polski i Litwy z zakonem krzyżackim oraz w kontekście badań nad polityką Jagiellonów. Sytuacji tej nie zmieniło odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. Dopiero po zawarciu w 1934 r. traktatu między Polską a Niemcami pojawiły się w polskiej historiografii postulaty podjęcia badań nad historią Inflant. Ich realizację podjęli młodzi historycy z Warszawy (Marian Małowist) i Poznania (Leon Koczy), którzy prowadzili badaniach nad kontaktami handlowymi Rygi i Gdańska oraz nad porównawczą historią obu miasta. Bezpośrednie kontakty między historykami polskimi a łotewskimi zostały nawiązane w czasie zjazdu historyków bałtyckich w Rydze w 1937 r. Przy końcu lat 30. XX w. zaczęto także formułować postulat wyjścia poza badania porównawcze i podjęcia badań skoncentrowanych na historii Łotwy. Urzeczywistnieniu tych planów przeszkodził jednak wybuch II wojny światowej. Wprawdzie przy końcu lat 40. XX w. Karol Górski krytycznie ocenił dorobek polskiej mediewistyki w zakresie historii Inflant, jednak tematyka inflancka pojawiła się w pracach polskich historyków dopiero w latach 70. XX w. Marian Biskup postulował podjęcie badań porównawczych nad państwem zakonu krzyżackiego w Prusach i Inflantach. Pierwszym polskim mediewistą zajmującym się historią Inflant był Jan Kostrzak, który badał inflanckie zgromadzenia stanowe w średniowieczu. We współczesnej polskiej mediewistyce Autor wyróżnia trzy kierunki badań nad historią Inflant: badania porównawcze nad władztwem terytorialnym zakonu krzyżackiego w Prusach i Inflantach, badania nad historią miast inflanckich i pruskich prowadzone na tle historii Hanzy oraz badania poświęcone problemom początków misji w Inflantach oraz historii kościelnej miast inflanckich.

12

Powstanie i rozwój szpitala św. Elżbiety w zamierzeniach zakonu krzyżackiego na przełomie X IV i X V wieku

63%

Sadowski M.

Folia Historica Cracoviensia

|

1999

|

tom 6

EN

The Teutonic Order exercised a dominant impact on social and religious relations in late 14th-century Gdańsk through taking initiatives in terms of new religious foundations. One such undertaking – St Elizabeth's Hospital – reveals the way in which the co-existence in the city and its monastic lords was eroding. The facts presented in the article demonstrate a crisis in the Order, which compromised itself in terms of its religious function. In the Gdańsk community this might have been one of the stimuli to take a decision to seek liberation from the rule of the Order.

PL

Zakon krzyżacki wywierał dominujący wpływ na stosunki społeczne i religijne w Gdańsku w końcu XIV w. podejmując inicjatywy nowych fundacji religijnych. Przebieg jednej z nich - szpitala św. Elżbiety ukazuje, w jaki sposób doznawała erozji koegzystencja miasta i jego panów zakonnych. Przedstawione tu fakty uwidaczniają też kryzys Zakonu, który kompromitował się w zakresie wykonywania swej funkcji religijnej, co w środowisku gdańskim mogło stanowić jeden z impulsów do podjęcia decyzji o uwolnieniu się spod władztwa Zakonu.

13

Fragmenty tekstyliów z krypty północnej (wielkich mistrzów) w katedrze w Kwidzynie. Nowe propozycje możliwości interpretacyjnych

63%

Szczupak D.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2023

|

tom 321

|

nr 2

199-217

EN

In 2007, a crypt was discovered in the cathedral of St. John the Evangelist in Kwidzyn. It hid the burial places of three men identified as three Grand Masters of the Teutonic Order. Fragments of textiles were found among their bone remains. After analysis, a reconstruction of the clothing from the northern and southern coffins started. However, there are reasons to reconsider this issue. Undoubtedly, ornamented fabrics were not used for the entire coat. They could only come from its parts. Some of those fabrics may have been used for a pillow, a mattress, belts, or a shroud. Fabrics without ornaments may be identified as remnants of a shawl collar of a coat, lining of a decorative element, a robe, chausses or headgear. Ribbons could be hems of a coat or robe sleeves, while a braided string might come from a prayer cord (“Paternoster”) or, more likely, fastened the coat just below the collarbone.

PL

W 2007 r. w katedrze św. Jana Ewangelisty w Kwidzynie odkryto kryptę z pochówkami trzech mężczyzn, których zidentyfikowano jako trzech wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego. Pośród szczątków kostnych zalegały również fragmenty tekstyliów. Po ich analizie podjęto się zrekonstruowania odzieży z trumien północnej i południowej. Jednak istnieją przesłanki do przeprowadzenia ponownych rozważań na ten temat. Tkaniny ornamentowane bezsprzecznie nie zostały wykorzystane do uszycia w całości płaszcza, mogły pochodzić jedynie z jego elementu. Część z nich być może pochodziła z poduszki, materaca, pasków lub całunu. Tkaniny niezdobione można identyfikować jako pozostałości kołnierza szalowego płaszcza, podszewki elementu dekoracyjnego, sukni, nogawic, czy też nakrycia głowy. Z kolei wstążki mogły być obszywkami płaszcza lub rękawów sukni, a pleciony sznurek pochodził ze sznura modlitewnego („paternoster”) lub, co bardziej prawdopodobne, spinał płaszcz na wysokości nieco poniżej obojczyka.

14

Zamek prokuratorski w Unisławiu. Układ przestrzenny i technika budowy w świetle badań archeologiczno-architektonicznych

63%

Wasik B.

Ochrona Zabytków

|

2018

|

nr 1

49-64

PL

Zamek w Unisławiu na ziemi chełmińskiej był do niedawna jedną z najsłabiej rozpoznanych warowni krzyżackich. Nie była znana jego forma, a źródła historyczne dostarczały jedynie przesłanek do jego chronologii. Przeprowadzone w 2017 r. badania archeologiczno-architektoniczne skupione były na terenie zamku wysokiego, ale towarzyszące im obserwacje pozwoliły także na określenie układu budowli: na trójczłonową warownię składały się zamek wysoki i dwa przedzamcza. Badania wykazały, że zamek murowany wzniesiono na miejscu komturskiej warowni drewniano-ziemnej, a inwestycję tę łączyć należy z rezydującymi od 2. ćw. XIV w. w Unisławiu prokuratorami. Głównym elementem zamku wysokiego był masywny dom wieżowy, osłonięty od strony przedzamcza murem obronnym. Na przełomie XIV i XV w. zamek został rozbudowany – dodano nowe budynki, w tym bramny. Badania dostarczyły także podstaw do rekonstrukcji szczegółów techniki budowy zamku. Kres funkcjonowania warowni przyniosła wojna trzynastoletnia (1454-1466).

EN

The castle in Unisław on Chełmno Land has until recently been one of the least-known Teutonic strongholds. Its form was unascertained, and historical sources provided only some premises for its chronology. The archaeological and architectural research carried out in 2017 focused on the area of the high castle, but the accompanying observations also enabled to determine the layout of the structure: the three-part stronghold consisted of a high castle and two wards. The research has shown that the brick castle was erected on the site of the wooden and earthen commandery stronghold, and this investment should be connected with the prosecutors residing in Unisław from the 2nd quarter of the 14th century. The main part of the high castle was a massive tower house, shielded from the side of the ward with a defensive wall. At the turn of the 15th century, the castle was extended – new buildings were added, including gates. The research also provided the basis for the reconstruction of the details of castle construction techniques. The stronghold was captured and destroyed during the Thirteen Years’ War (1454-1466).

15

Wkład i możliwości archeologii w badaniach dziejów zakonu krzyżackiego. Najnowsze osiągnięcia badawcze

63%

Poliński D.

|

nr 3(42)

46-76

EN

The article presents the latest archaeological research related to the Teutonic Order. The main objects of the studies are castles and the obtained materials are the basis for cultural studies. An interest has been developed in everyday life, including the funeral rite. Within the last several years, there has been a significant increase of e interest on the part of Polish archaeologists in the Teutonic Knights. This has involved frequent examination of castles both well preserved and in poor condition, or virtually invisible. The researches have studied buildings of different ranks; the range of the performed works varied. The resource materials from the field works have often served as the starting point for studies of the material culture of the Teutonic Order. The scholars focused on various every-day-life issues like the use of ceramic dishes and the preferred diet. The continuation of the research on the field where the Battle of Grunwald took place provides new materials for further studies, and the discovery of burial sites of the alleged Grand Masters in Kwidzyn gave an impulse for investigation on the funeral rite in the Order.

16

Wpływ kalendarza liturgicznego na funkcjonowanie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach w czasach wielkiego mistrza Ulryka von Jungingen (1407 – 1410)

63%

Szweda D.

|

tom 18

125-138

EN

During the most important church holidays, Grand Master Ulrich von Jungingen, like his predecessor, stayed in the centre of the Teutonic Order state (Malbork - Elblag - Sztum). For the most part, on days on which Teutonic legislation mandated the reception of Holy Communion, this highest Teutonic dignitary was in the capital of the Teutonic state in Prussia between 1407 and 1410. Only on extraordinary occasions, such as the convention with King Władysław Jagiełło and Grand Duke Witold at the beginning of January 1408 or the beginning of the expedition to the Dobrzyń lands in August 1409, was he at another Teutonic convent. Around these feast days, when it was known that the Grand Master would be at his court, conventions were organised with dignitaries of the Teutonic Order, meetings with representatives of Prussian towns, foreign envoys were received or various transactions were finalised.

PL

W czasie najważniejszych świąt kościelnych wielki mistrz Ulrich von Jungingen, podobnie jak jego poprzednik, przebywał w centrum państwa krzyżackiego (Malbork - Elbląg - Sztum). W większości, w dniach, w których ustawodawstwo krzyżackie nakazywało przyjmowanie Komunii świętej, ten najwyższy dostojnik krzyżacki przebywał w latach 1407-1410 w stolicy państwa krzyżackiego w Prusach. Tylko przy nadzwyczajnych okazjach, jak zjazd z królem Władysławem Jagiełłą i wielkim księciem Witoldem na początku stycznia 1408 r. czy rozpoczęcie wyprawy na ziemię dobrzyńską w sierpniu 1409 r., przebywał w innym klasztorze krzyżackim. Wokół tych dni świątecznych, kiedy wiadomo było, że wielki mistrz będzie przebywał na swoim dworze, organizowano zjazdy z dostojnikami zakonu krzyżackiego, spotkania z przedstawicielami miast pruskich, przyjmowano zagranicznych wysłanników lub finalizowano różne transakcje.

17

Kult świętych w zabytkach liturgicznych Krzyżaków w Polsce

63%

Piwoński H.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1983

|

tom 47

313-362

EN

-

18

Indeks sekwencji w zabytkach liturgicznych Krzyżaków w Polsce

63%

Piwoński H.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1984

|

tom 49

221-244

EN

-

19

Hymny w zabytkach liturgiczno-muzycznych Krzyżaków w Polsce

63%

Piwoński H.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1985

|

tom 51

283-346

EN

-

20

O kulcie Matki Bożej w zakonie krzyżackim

51%

Rozynkowski W.

Studia Elbląskie

|

2023

|

tom 24

7-17

EN

Blessed Virgin Mary played a prominent role in the history of the Teutonic Order. We meet her even in the name of this religious corporation - Order of the Hospital of Saint Mary of the Teutonic House in Jerusalem. Referring to the Mother of God was an important aspect of self-identity of the Teutonic Knights. The paper provides a number of examples of Marian worship: Marian feasts, altars, images and chasubles used in liturgical Marian celebrations. They are presented in the light of preserved inventories of chapels which existed in monastic houses of the Teutonic Order.

PL

W historię zakonu krzyżackiego bardzo intensywnie wpisana jest postać Najświętszej Maryi Panny. Spotykamy Ją już w samej nazwie wspólnoty, mówimy bowiem o Zakonie Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Odwołanie do Matki Bożej stanowiło więc ważny aspekt tożsamości krzyżaków. W artykule przywołano kilka przejawów kultu maryjnego: święta maryjne, ołtarze maryjne, wizerunki oraz ornaty, których używano podczas liturgicznych obchodów maryjnych. Zostały one ukazane głównie w świetle zachowanych inwentarzy wyposażenia kaplic znajdujących się w krzyżackich domach zakonnych.