Background. Our earlier studies, on incidence rates of non-melanoma skin cancers in the inhabitants of Silesia Voivodeship between 1999 and 2003, confirmed a steady increase of incidence rates in both genders. An average annual increase in non-melanoma skin cancers incidence rates between 1999 and 2003 was 4.2% and 4.8% for men and women, respectively. Higher incidence rates of non-melanoma skin cancer in inhabitants of regions with intensive solar irradiation suggest that a total dose of UV radiation may have an important impact on the development of skin cancer. The aim of this study was to evaluate the incidence rates of non-melanoma skin cancers in the inhabitants of a mountain area of Silesia Voivodeship in the years 1999–2005. Material and methods. The incidence data was provided by the Silesia Cancer Registry. The incidence rates were estimated by calculating age-specific and standardized rates using direct method and the “the world population” as a standard, and a cumulative risk. Results. The non-melanoma skin cancers incidence rate in Bielsko Biała subregion is higher than in other parts of Silesia Voivodeship. There are also significant differences between the incidence rates of basal cell and squamous cell carcinomas, which are unfavorable for the inhabitants in this subregion. A cumulative risk shows that the risk of cancer development is higher for the inhabitants in Bielsko Biała subregion. The number of cancer cases is significantly increasing after the age of 50, and the largest number of patients is recorded in the oldest age groups. Conclusions High incidence rate in inhabitants of the mountain area of Upper Silesia proves that intensive UV irradiation can induce the development of non-melanoma skin cancers as well as both leading histological types of cancer under study.
PL
Wstęp.Wcześniejsze badania, określające rozmiary występowania w populacji mieszkańców nieczerniakowych nowotworów złośliwych skóry na terenie województwa śląskiego w latach 1999–2003 potwierdziły stały wzrost przypadków zachorowania u obu płci. Średnioroczny wzrost zachorowalności na przestrzeni lat 1999–2003 na nieczerniakowe nowotwory skóry u mężczyzn wynosił 4,2%, a u kobiet 4,8% Częstsze występowanie nowotworów skóry u mieszkających w regionach, gdzie nasłonecznienie jest bardzo intensywne sugeruje, że całkowita dawka promieniowania ultrafioletowego może mieć istotny wpływ na powstawanie w/w nowotworów. Celem pracy była ocena zachorowalności na nieczerniakowe nowotwory złośliwe skóry, mieszkańców górzystego – bielskobialskiego rejonu woj. śląskiego. Materiał i metody. Analiza dotyczyła przypadków zachorowań w latach 1999- 2005. Dane dotyczące przypadków choroby pochodziły z Śląskiego Rejestru Nowotworów. Częstość występowania choroby oceniono obliczając współczynniki cząstkowe, surowe i standaryzowane względem „populacji świata” oraz ryzyko skumulowane. Wyniki. Zauważono, że zachorowalność na nieczerniakowe nowotwory złośliwe skóry w rejonie bielsko-bialskim jest większa niż na terenie pozostałej części woj. śląskiego. Istnieją również istotne różnice w zapadalności na podstawnokomórkowego (basal cell carcinoma) i płaskonabłonkowego (squamous cell carcinoma) raka skóry na niekorzyść mieszkańców tego regionu. Wyniki ryzyka skumulowanego wskazują również na większą szansę wystąpienia choroby u mieszkańców bielsko-bialskiego. Istnieje zauważalny wzrost liczby przypadków zachorowań od 50 roku życia oraz ich kumulacji w najstarszych grupach wieku. Wnioski. Wysoki wskaźnik zachorowalności mieszkańców górzystego terenu woj. śląskiego potwierdza, że intensywne promieniowanie UV może powodować rozwój nieczerniakowych nowotworów złośliwych skóry jak również obu wiodących histologicznych typów analizowanego nowotworu.
The aim of this paper was to evaluate the efficacy of cervical cancer prevention program in detection of the pathology based on two systems of classification of cytological smears: the Papanicolaou and The Bethesda System. The study encompassed women participating in the Population Cervical Cancer Prevention and Screening Program, not undergoing cytological exams for at least 3 years in the scope of screening tests reimbursed and provided by the National Heath Fund. The study lasted since July 2004 thru December 2006 and recruited female residents of the Wielkopolska voivodeship. Overall, 12 314 women aged 25-59 were included in final analysis. Cytological screening was performed using the Papanicolaou or the Bethesda classification systems. In this population, 99% of results obtained were normal while 1% was pathological. There were 55 abnormal smears assessed using the Papanicolaou classification and 120 abnormal smears when assessed using the Bethesda system. Histological verification of women with abnormal smear in the Papanicolaou group revealed 14 cases of cervical cancer and 31 lesions consistent with intraepithelial neoplasia at various clinical stages. Corresponding figures in the Bethesda group were 13 cervical cancers and 31 intraepithelial neoplastic lesions at various clinical stages.
PL
Celem pracy była ocena skuteczności programu profilaktyki raka szyjki macicy w identyfikacji patologii na podstawie dwóch systemów klasyfikacji rozmazów cytologicznych: Papanicolaou i The Bethesda System. Badaniem objęto kobiety uczestniczące w Populacyjnym Programie Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy, które nie miały wykonanego badania cytologicznego co najmniej przez trzy lata w ramach usług medycznych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Badania przeprowadzono od lipca 2004 do grudnia 2006 roku wśród mieszkanek województwa wielkopolskiego. Analizą objęto łącznie 12 314 kobiet w wieku od 25 do 59 lat. Cytologiczne badania przesiewowe u 12 314 kobiet wykonano w oparciu o dwie klasyfikacje cytologiczne: Papanicolaou oraz The Bethesda System. W analizowanej grupie badanych 99% stanowiły prawidłowe wyniki cytologiczne, a 1% – nieprawidłowe. W klasyfikacji Papanicolaou sformułowano 55 nieprawidłowych wyników cytologicznych, a w systemie TBS – 120. Weryfikacja histopatologiczna kobiet z nieprawidłowymi wynikami oceny rozmazu cytologicznego wg Papanicolaou pozwoliła na rozpoznanie 14 nowotworów szyjki macicy i 31 zmian odpowiadających śródbłonkowej neoplazji szyjki macicy o różnym stopniu zawansowania. Podobnie przedstawia się weryfikacja histopatologiczna wycinków tkankowych pobranych od kobiet z nieprawidłowym wynikiem oceny rozmazu cytologicznego wg TBS – pozwoliła na rozpoznanie 13 nowotworów szyjki macicy i 31 zmian śródbłonkowej neoplazji szyjki macicy o różnym stopniu zawansowania.
The publication From the History of Social Welfare in Interwar Poland. Summer Semicolonies in Łódź combines two perspectives: history and pedagogy. Joanna Sosnowska presents in it the main assumptions of social welfare, including childcare, adopted by the Łódź authorities in the interwar period. She based her research on the source material found, among other places, in the State Archives in Łódź and the Archives of the Department of Ethnology of the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of the University of Lodz. On the example of summer semicolonies organized in this city, she discusses the methods of organizing holidays in the city’s parks, sources of their funding, as well as participants and staff. The scholar also addresses some general issues related to the care, upbringing and education of children and teenagers. The book may therefore be of interest to historians of education, educators, sociologists, as well as planners and organizers in the area of childcare.
PL
Przedmiotem recenzji jest publikacja Joanny Sosnowskiej Z dziejów opieki społecznej w Polsce międzywojennej. Półkolonie letnie w Łodzi. W książce - na przykładzie półkolonii letnich w Łodzi - przybliżono problematykę opieki społecznej w Polsce międzywojennej.
Od 2020 r., kiedy to w Europie zanotowano pierwsze przypadki SARS CoV-2, wiadomo było, że wirus najszybciej będzie rozprzestrzeniał się w dużych skupiskach ludności. Właśnie takimi są zakłady górnicze, gdzie na małej powierzchni współpracuje ze sobą wielu pracowników. Artykuł prezentuje, jak wybrane zakłady górnicze na terenie Śląska poradziły sobie z wzrastającą zachorowalnością na COVID 19 wśród swoich pracowników oraz jakie wprowadziły unowocześnienia, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się wirusa.
EN
Since 2020, when the first cases of SARS-CoV-2 were recorded in Europe, it was known that the virus would spread the fastest in large population centers. This is what mining plants are like, where there are large con-centrations of workers in a small area. This work presents how the chosen mining plants in Silesia coped with the increasing incidence of COVID-19 among their employees and what improvements they introduced to prevent the spread of the virus.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.