Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Teorie praw podstawowych i ich rola w wykładni konstytucji

100%

Jakuszewicz A.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej

|

2014

|

nr 4

104-135

PL

Postanowienia konstytucji regulujące prawa podstawowe charakteryzują się znacznym stopniem nieokreśloności. Z tego względu wymagają wykładni konkretyzującej, polegającej w dużej mierze na wypełnianiu ich ram normatywną zawartością. Ponieważ tradycyjne metody wykładni okazują się niewystarczające, interpretator przy realizujący to zadanie odwołuje się do określonych teorii praw podstawowych. W niniejszym opracowaniu przedstawiono najbardziej wpływowe teorie praw podstawowych oraz dokonano analizy skutków ich wykorzystywania w procesie wykładni konstytucji. Ponadto zasygnalizowano potrzebę sformułowania wiążącej interpretatora teorii praw podstawowych właściwej dla danej konstytucji, wyprowadzanej z całokształtu jej postanowień.

EN

Constitutional provisions stipulating the fundamental rights are to a great extent of an indefinite character. That is why their interpretation consists in their concretization, i.e. of their filling with normative substance. Since this cannot be done solely by means of traditional methods, an interpreter resorts to a theory of fundamental rights, which has a decisive impact on the outcome of the interpretation. The article discusses the most influential theories of fundamental rights and analyzes their implications for the interpretation of the constitution. Furthermore, the author indicates the need to draw up a theory of fundamental rights proper to the constitution in force, i.e. inferred from its provisions, that would be binding on an interpreter.

2

Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego

100%

Filipczak M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

tom 102

23-36

PL

W opracowaniu podjęto tematykę zastosowania nauki o dobru prawnym jako narzędzia kontroli zgodności z konstytucją regulacji o charakterze prawnokarnym. Omówiono pojęcie dobra prawnego, które wyznacza zarówno granice zewnętrzne prawa karnego, jak i granice wewnętrzne prawa karnego. Wyjaśniono, że dobro prawne powinno być rozumiane jako wartość społeczna, czyli jak interes. Podjęto również polemikę ze źle rozumianym prawem karnym interesu. Przytoczono nurt tzw. transpozytywnej nauki o dobru prawnym, która wiąże termin dobra prawnego z konstytucją. Z teoretycznego punktu widzenia podniesiono problem tzw. kryterialnej nierozstrzygalności w prawie karnym. Jako konkluzję wskazano, że art. 31 ust. 3 Konstytucji RP powinien być interpretowany w kontekście nauki o dobru prawnym.

EN

The issue of this paper is a using of theory of legal good as a tool for constitutional control in criminal law. It discussed a concept of legal good, which designates both the external borders of the criminal law and internal borders of the criminal law. It was explained that the legal good ought to be understand as social value, which means as interest. It was in dispute over a incorrectly understanding of a interest criminal law. It quoted a transpositive theory of the legal good, which assume a connection between the legal good and Constitution. With regards to theoretical point of view, in this paper was raised a criterion undecidable problem in the criminal law. In conclusion was said that art. 31 passage 3 Constitution RP ought to be interpreted in context of the theory of legal good.

3

Przekazanie ustawy Sejmowi przez Prezydenta RP do ponownego rozpatrzenia a dyskontynuacja prac parlamentarnych

80%

Piotrowski R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2023

|

tom 104

129-140

EN

If the President, prior to signing a bill, has not referred it to the Constitutional Tribunal, he may return the said bill, with a memorandum of explanation attached, to the Sejm for reconsideration. This kind of presidential veto has the effect of suspending the bill, in line with the constitutional model of the president-parliament relationship, as arising from the principle of separation of powers. In practice, it may happen that a bill has been sent for reconsideration shortly before the end of the Sejm’s term and the law makers had no time to respond to the presidential referral. In such case, in accordance with the principle of discontinuation, the veto proceedings are closed, and the president’s suspending veto turns into an absolute veto. The constitutional interpretation in support of such veto transformation fails to allow for the consequences of the separation-of-powers principle, which rules out vesting the head of state with non-appealable and irrevocable decision-making powers in respect of a bill. The interpretative ambiguity over application of the discontinuation principle to the presidential veto should be resolved in such a way as to respect the basic constitutional values and principles that underpin system-of-governance rationality.

PL

Jeżeli Prezydent nie wystąpił z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w przedmiocie danej ustawy przed jej podpisaniem, może z umotywowanym wnioskiem przekazać ustawę Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Tak ukształtowane weto prezydenckie ma charakter zawieszający, co odpowiada konstytucyjnemu modelowi relacji między Prezydentem a parlamentem, wynikającemu z zasady podziału władz. W praktyce zdarza się skierowanie ustawy do ponownego rozpatrzenia krótko przed zakończeniem kadencji Sejmu – tak, że izba nie zdąży odnieść się do wniosku Prezydenta. W takiej sytuacji zgodnie z zasadą dyskontynuacji postępowanie w sprawie weta zostanie zakończone, a weto prezydenckie z zawieszającego zostaje przekształcone w absolutne. Wykładnia Konstytucji uzasadniająca transformację weta nie uwzględnia konsekwencji zasady podziału władz, która wyklucza powierzenie głowie państwa ostatecznej i nieodwołalnej decyzji o losie ustawy. Wątpliwości interpretacyjne dotyczące stosowania zasady dyskontynuacji wobec weta prezydenckiego należy rozstrzygać na rzecz respektowania podstawowych wartości i zasad konstytucyjnych wyznaczających reguły racjonalności ustrojowej.