Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Szkoły katolickie w wychowaniu do wartości. Na podstawie założeń programów wychowawczych dwóch katolickich szkół podstawowych w Szczecinie

100%

Żakowska B.

Wychowanie w Rodzinie

|

2022

|

tom XXVIII

|

nr (3/2022)

87-102

PL

Wprowadzenie. We współczesnym świecie, pełnym kontrastów, różnorodności i pluralizmu społecznego, wychowanie do wartości staje się szczególnie pożądane. Niewątpliwie fundamentalne oddziaływanie na dziecko mają aktywność i postawa rodziców. To oni są pierwszymi, naturalnymi wychowawcami swojego potomstwa, dlatego mają prawo wybrać dla swoich podopiecznych szkołę, która wesprze ich w procesie kształcenia oraz w działalności wychowawczej poprzez tworzenie takiego środowiska, które będzie zgodne z ich oczekiwaniami. Cel. Głównym celem artykułu jest analiza programów wychowawczych Katolickiej Szkoły Podstawowej im. Świętej Rodziny oraz Szkoły Podstawowej Towarzystwa Salezjańskiego w Szczecinie, ze szczególnym uwzględnieniem wychowania do wartości. Ponadto celem artykułu jest ukazanie drogi do powstania wybranych katolickich szkół podstawowych w Szczecinie. Materiały i metody. Artykuł powstał w oparciu o kwerendę źródeł, ich selekcję i opis. W efekcie zinterpretowano fakty stanowiące przedmiot badań. Ponadto podsta wą była lektura literatury i opracowań. Analiza materiału źródłowego miała charakter jakościowy. Wyniki. Analiza materiału źródłowego pozwala stwierdzić, że wychowanie do wartości jest istotnym aspektem konstruowania programów wychowawczych wybranych szkół katolickich. Wnioski. Zaprezentowane wyniki badań prowadzą do wniosku, że szkolnictwo katolickie może dostarczać inspiracji w zakresie wychowania do wartości.

2

Personalistyczne przesłanki edukacji aksjologicznej, czyli jak i po co nauczać o wartościach

100%

Deja M.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2018

|

tom 572(7)

3-15

PL

We współczesnym świecie, jak nigdy przedtem, ścierają się ze sobą różne kultury, poglądy, dążenia. Na naszych oczach dokonuje się nie tylko postęp cywilizacyjny i technologiczny, ale zmienia się również podejście do moralności – wartości, które do tej pory były cenione, stają się powoli nieatrakcyjne; zasady, gwarantujące ład społeczny, ustępują miejsca niewłaściwie pojętej tolerancji czy wolności; obserwujemy relatywizację i liberalizację zachowań i stylów życia. Na nowo aktualne staje się zagadnienie wychowania do wartości – co zrobić i jakie wartości należy przekazać wychowankom, by zagwarantować sobie i im, że będą potrafili podejmować trafne decyzje i odnajdą sens swojego życia. Artykuł prezentuje najważniejsze zagadnienia, podejmowane w kontekście problematyki kształcenia aksjologicznego. Przedstawia zarówno definicje i koncepcje wartości, jak i refleksje na temat tego, do jakich wartości powinno się wychowywać następne pokolenia. W opracowaniu znalazł się także opis sposobów i metod, wykorzystywanych podczas wychowywania do wartości.

3

WYCHOWANIE DO WARTOŚCI W SZKOLE JAKO POLE PROFESJONALNYCH DZIAŁAŃ NAUCZYCIELA (WYBRANE SPOSTRZEŻENIA Z BADAŃ SONDAŻOWYCH)

100%

Sałaciński L.

Problemy Profesjologii

|

2014

|

nr 2

111-122

PL

Artykuł porusza problem profesjonalizmu pracy nauczycieli w ramach szkolnego wychowania do wartości. Zagadnienie to wydaje się dziś wyjątkowo aktualne. Odzwierciedla bowiem jedno z ważniejszych współczesnych wyzwań stojących przed edukacją, zwłaszcza w jej instytucjonalnej formie. Pomimo, iż problem był już przedmiotem rozmaitych dociekań naukowych, dokładniej go zgłębiając odkrywamy, jak wiele w tym obszarze jest jeszcze niejasności i wątpliwości. Największa trudność jawi się zazwyczaj w określeniu właściwości nauczycielskich działań. Rzecz w tym, aby sprzyjały one rozwojowi uczniów, a nie poprzez nakazowość i manipulację ten rozwój upośledzały. Najważniejszym w profesjonalnej pracy w ramach wychowania do wartości, z punktu widzenia humanistycznej pedagogiki, wydaje się zatem to, aby nauczyciel w każdym momencie i na każdym etapie swych działań cenił osobę ucznia, jego indywidualność i autonomię. Jak postulował już przed wielu laty prof. S. Ruciński, w profesjonalnym realizowaniu w szkole wychowania do wartości najważniejszym jest to, aby nauczyciel traktował ucznia jako podmiot, jako autoteliczną wartość. Tylko poprzez takie podejście w dążeniu do samorealizacji stworzy się uczniowi najlepsze warunki do racjonalnego korzystania z posiadanego potencjału.

EN

The article discusses the issue of teachers’ professionalism in the context of values education at school. The problem appears to be of particular relevance nowadays, as it reflects one of the major contemporary challenges facing education, especially in its institutional form. Although the problem has already been subject to a certain degree of scientific scrutiny, the deeper we delve into it, the more we become aware of confusion and uncertainty still permeating this area. The greatest difficulty is typically nested in determining the properties of teaching activities, so that they are conducive to pupils’ development rather than to hindering it through authoritative and manipulative attitudes. Thus, from humanistic point of view, education respecting pupils as persons with their individuality and autonomy appears to be the most vital factor at any time and at any stage of teachers’ professional work within values education. As already postulated many years ago by prof. S. Rucinski, the most important aspect in professional implementation of values education at school is that teachers treat pupils as entities with autotelic value. Only through such an approach can optimal conditions for the rational use of pupils’ potential be instigated in an effort to prompt their self-actualisation.

4

Kulturowe uwarunkowania wychowania. Geneza współczesnych uwarunkowań cywilizacyjnych

75%

Galek C.

Zamojskie Studia i Materiały – Seria Pedagogika

|

2014

|

tom 16

|

nr 1

7-16

PL

Na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci kapitalizm ukształtował społeczeństwo zwane „nowoczesnym” oraz wychował nowy typ człowieka zwanego „homo oeconomicus”, dla którego celem życiowym stał się materialny sukces, a najwyższą wartością materialna korzyść, życie w luksusie oraz ciągłe pomnażanie majątku. Kapitalizm miał także wpływ na szeroką rozumianą kulturę, w której to, co religijne i duchowe zostało wyparte przez to, co świeckie, a sakralny wymiar człowieka i świata został zastąpiony wartościami materialnymi i utylitarnymi. Na skutek migracji zarobkowej osłabieniu uległo także życie rodzinne, co z kolei miało negatywny wpływ na proces wychowawczy w rodzinie. Rozwój technologii informatycznych wytworzył nową jakość życia społecznego, w którym priorytetową wartość ma informacja i komunikacja. Na ich bazie ukształtował się nowy prąd kulturowy zwany postmodernizmem, który charakteryzuje się irracjonalizmem, wielością „prawd”, chaosem w procesie myślenia, negacją uniwersalności i potrzeby wszelkich instytucji, celowości, życia społecznego, relatywizmem moralnym, lansowaniem konsumpcyjnego stylu życia oraz antypedagogiki. Tradycyjna pedagogika, jako antidotum na postmodernistyczną wizję człowieka i świata, zaleca wychowanie młodego człowieka do ponadczasowych wartości.

EN

Over the last two hundred years capitalism has shaped the society called a „modern” one and educated a new type of man called „homo oeconomicus,” whose life goal is a material success and the highest value — the benefit, living in luxury and constant increasing one’s wealth. Capitalism has also influenced the broadly understood culture, in which what is religious and spiritual has been replaced with what is secular, and the sacral dimension of man has been replaced with the material and utilitarian values. As a result of economic migration, family ties have weakened, which had a negative impact on the educational process in the family. The development of information technologies has contributed to the creation of a new quality of social life, in which the priority is information and communication. On this basis a new cultural movement has been created, called postmodernism, which is characterized by irrationalism, numerous „truths,” chaos in the process of thinking, negating universality and the need of any institutions, purposefulness and social life, characterized by moral relativism, promoting a consumer lifestyle and anti-pedagogy. Traditional pedagogy, as an antidote to the postmodern vision of man and world, encourages teaching a young man timeless values.

5

Jan Paweł II wobec wartości. Miejsce wybranych tekstów Papieża Polaka w edukacji polonistycznej uczniów szkół ponadpodstawowych

71%

Marzec-Jóźwicka M.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

tom 68

|

nr 1

539-555

EN

The aim of this article is to show the ways of presenting the work of John Paul II in Polish language lessons in secondary school, although his texts were not included in the new core curriculum. The author decided that it is worth showing students the Polish Pope as a poet, a reader, a recipient of literature and a man with a sense of humour. In addition, she discusses the idea of creating the first smartphone educational game about the Pope when young.

PL

Celem artykułu jest pokazanie sposobów prezentacji twórczości Jana Pawła II na lekcjach języka polskiego w szkole ponadpodstawowej, choć jego teksty nie znalazły się w nowej podstawie programowej. Autorka uznała, że warto pokazać uczniom Papieża Polaka jako poetę, czytelnika i odbiorcę literatury oraz człowieka z poczuciem humoru. Dodatkowo omówiła pomysł powstania pierwszej gry edukacyjnej na smartfona o młodym Papieżu.

6

Rodzina jako świadek wartości w okresie pandemii. Szkic aksjologiczny

71%

Siewiora J.

Roczniki Pedagogiczne

|

2021

|

tom 13(49)

|

nr 2

91-106

EN

Each situation that disrupts the rhythm of social functioning appears as a threat and generates various fears. The coronavirus pandemic has become such an incredibly disintegrating factor for the proper functioning of the family. Nevertheless, with all the problems it causes, it becomes an opportunity to reflect on the quality of the world of family values and the process of introducing children into them. It seems that it also creates an opportunity to recall the uniqueness of the role and tasks of the family, and to find new motivating factors to take them up.

PL

Każda sytuacja zaburzająca rytm funkcjonowania społecznego jawi się jako zagrożenie i generuje różnorodne obawy. Dla właściwego funkcjonowania rodziny takim niebywale dezintegrującym czynnikiem stała się pandemia koronawirusa. Niemniej, przy wszystkich wywołanych przez nią problemach, staje się okazją do refleksji nad jakością świata wartości rodzin, nad procesem wprowadzania w nie dzieci. Wydaje się, że stwarza też szansę przypomnienia wyjątkowości roli i zadań rodziny, oraz znalezienia nowych czynników motywujących do ich podejmowania.

7

Metoda storyline w procesie wychowywania dzieci do tolerancji

63%

Smółka L.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2015

|

nr 3(37)

41-56

PL

Wszyscy pragniemy, aby nasze dzieci wyrosły na dobrych, mądrych ludzi. Oznacza to, że przedszkole/szkoła powinna położyć większy niż dotąd akcent na wprowadzanie ich w świat wartości. Wychowanie do wartości dokonuje się głównie poprzez dostarczanie najmłodszym dobrych wzorów postępowania, a także dzięki stosowaniu rozmaitych metod, szeroko zaprezentowanych w literaturze z zakresu teorii wychowania. W niniejszym artykule przedstawiona jest propozycja wykorzystania metody storyline w tym procesie. Zgodnie z założeniem metody, kanwą, wokół której organizuje się aktywność dzieci, jest opowiadana im etapami historia. W rezultacie na cały projekt składa się kilka epizodów tej historii. Epizod pierwszy powinien wprowadzić dzieci w tematykę, zaciekawić i zainspirować, epizody środkowe – ukazać barwnie rozwój zainicjowanych wcześniej wydarzeń, a epizod końcowy – przynieść satysfakcjonujące dzieci rozwiązanie. Po wyodrębnieniu epizodów nauczyciel do każdego z nich formułuje pytania kluczowe oraz projektuje sytuacje aktywizujące dzieci w różnych obszarach ich funkcjonowania, np. w zakresie wychowania moralnego, umysłowego, artystycznego, ruchowego. Storyline jest metodą aktywizującą, w której dzieci są aktywnymi badaczami i konstruktorami wiedzy, co prowadzi do ich większej samodzielności oraz odpowiedzialności za proces pozyskiwania wiedzy i poszukiwania kreatywnych rozwiązań. W artykule zawarto propozycję cyklu zajęć z zakresu wychowania do tolerancji. Tolerancja w dzisiejszym świecie, pełnym różnego rodzaju podziałów, jest wartością, której należy poświęcić szczególną uwagę.

EN

All of us wish for our children to grow up to become good, wise people. This means that kindergarten and/or school ought surely to place a stronger emphasis than in the past on introducing children into the world of values – something which is accomplished mainly by providing even the youngest with standards of good behavior, and by applying various methods such as are frequently presented in the literature concerning educational theory. This article presents a proposal for using storyline as part of this process. According to this method, the basis for providing a focus for the children’s activity is a story that is told to them. Such a story is narrated in stages; eventually, the entire project consists of a few episodes. The first episode should constitute an introduction to the subject for the children, anchoring their attention and inspiring them as well; middle episodes, meanwhile, should show the progress of the events that have already started to unfold in a colorful way, while the final episode should ultimately provide the children with a satisfying resolution. After distinguishing the respective episodes, the teacher formulates crucial questions, and programs some situations to motivate the children in various areas of their functioning – e.g. those pertaining to moral, mental, and artistic education, and to locomotive skills. Storyline is a stimulating method in which kids become active researchers and knowledge makers, which will eventually ensure greater self-reliance and responsibility on their part when it comes to gaining knowledge and seeking creative solutions. The article includes a proposal for a cycle of activities aimed at educating with a view to instilling tolerance. In today’s world, full of so many divisions and differences, tolerance is, after all, surely a value that merits special attention.

8

Education to bravery – contemporary understanding and comparing bravery among adepts of selected martial arts

63%

Kozdraś G.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2022

|

tom 22

|

nr 5

10-15

EN

Background. the contemporary perspective of martial arts as a process of education to values necessitates, in a way, a revision of the category of bravery, which is often confined by adepts of the martial arts solely to the concept of courage. The Polish social pedagogue Aleksander Kaminski, in his publication “The Birth of Bravery”, points out that the category of bravery should be seen as a fundamental energy in the service of moral values. In view of this, the question arises as to how to shape attitudes towards bravery among young people so that they meet the challenges of the modern world? Problem and Aim. the main objective of the research will be to describe how contemporary adepts of selected martial arts interpret and give meaning to the category of bravery. As the main problem of the research, I assumed the question: What significance does the value of bravery have for adepts of selected martial arts? Methods. the strategy used in addressing the research questions will be quantitative research. The main test method was a diagnostic survey. Within this method, I use a questionnaire survey addressed to practitioners of selected martial arts (judo, aikido, karate). I will present the results of the research in the form of descriptive statistics, (comparison of averages and percentages). Conclusion. the obtained research results show that each of the studied groups interprets courage slightly differently. However, the greatest importance of bravery among the martial arts studied is shown by the adepts of Aikido.

PL

Wprowadzenie. współczesne spojrzenie przez sztuki walki na proces wychowania do wartości, wymusza niejako rewizję kategorii dzielności, którą adepci sztuk walki często ograniczają wyłącznie do pojęcia odwagi. Polski pedagog społeczny Aleksander Kamiński w swojej publikacji „Narodziny dzielności” wskazuje, że kategorię dzielności należy postrzegać jako fundamentalną energię w służbie wartościom moralnym. W związku z tym pojawia się pytanie, jak kształtować postawy dzielności wśród młodych ludzi, aby sprostali oni wyzwaniom współczesnego świata? By móc odpowiedzieć na tak postawione pytanie w pierwszej kolejności istotne staje się opisanie tego, jak współcześni adepci wybranych sztuk walki interpretują i jakie nadają znaczenie kategorii dzielności. Problem i cel badań. głównym celem badań było zbadanie i porównanie tego w jaki sposób interpretowana jest kategoria dzielności przez adeptów takich sztuk walki jak: aikido, karate, judo. Jako problem główny badań przyjąłem pytanie: Jakie znaczenie dla adeptów wybranych sztuk walki ma wartość dzielności? Metodologia. strategią odpowiedzi na przyjęte problemy badawcze, były badania o charakterze ilościowym. Główną metodą badawczą jaką się posłużyłem był sondaż diagnostyczny. W ramach tej metody wykorzystałem kwestionariusz ankiety, skierowany do adeptów wybranych sztuk walki (judo, aikido, karate). Wyniki badań przedstawiam w postaci statystyki opisowej (porównanie średnich i procenty). Wyniki. z uzyskanych wyników badań wynika, że każda z badanych grup nieco inaczej interpretuje dzielność, jednak największe znaczenie tej kategorii w procesie wychowania przez sztuki walki, nadają adepci Aikido.

9

Obrazy i rysunki w wychowaniu dzieci starszych do patriotyzmu

63%

Szubartowska A. , Juzwa A. , Chałupniak R.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2019

|

nr 2

85-100

EN

Patriotic paintings awaken, enlighten, teach, and strengthen love towards the Fatherland. For many addressees, great battle scenes or the representations of events connected with history are linked to shaping the attitude of love towards the home country and they often have been aimed to add strength and motivate to be more engaged in the work for Poland. In the process of patriotic education of older children, the outstanding paintings of Matejko are very helpful. “The Sermon of Skarga” or “Rejtan” were focused on the criticism of the faults of the compatriots, while “Grunwald” on the merits that can serve the Fatherland. The paintings are moving with the clarity of the presented figures, vivacity of colours, complex composition, and rich symbolism. The works of Artur Grottger who created modest drawing cycles referring to the January insurrection were presented to growing children. “Polonia” and “Lithuania” are the result of the artist’s direct reaction to the events contemporary with him. While Grottger draws his addressees’ attention to dramatic contents, Maksymilian Gierymski “writes” a kind of report on the uprising and presents its participants’ daily life. The composition of the work titled “The Insurrectionary Picket in 1863” in a naturalist way transforms the experienced reality into an aesthetic scenery. Analysing a work of art can transfer important information on the world and help in perceiving it in a creative way. Children’s sensitivity to beauty requires methodical openness. Among the activating methods the following were proposed: puzzles, mysteries of people in a painting, completing a painting, or theatricalisation. The works of art used in both school and after-school education can be an essential contribution to building and deepening the relation with one’s home country, discovering one’s roots, and building one’s own identity. After God and family, man owes the most to his Fatherland, namely, language, tradition, ethnic culture, personality, moral and religious convictions. A nation shapes a person biologically, intellectually, and spiritually as well.

PL

Obrazy patriotyczne budzą, uświadamiają, uczą i umacniają miłość do ojczyzny. Wielkie sceny batalistyczne czy przedstawienia wydarzeń związanych z historią, dla wielu odbiorców powiązane z kształtowaniem postawy miłości do rodzinnego kraju, często miały dodawać sił i motywować do większego zaangażowania w pracę dla Polski. W patriotycznym formowaniu dzieci starszych pomagają wybitne obrazy Jana Matejki. Kazanie Skargi oraz Rejtan skupione zostały na krytyce wad rodaków, natomiast Grunwald na zaletach, które mogą służyć ojczyźnie. Malowidła poruszają wyrazistością ukazanych postaci, żywiołowością barw, złożoną kompozycją oraz bogatą symboliką. Dorastającym dzieciom zaprezentowano dzieła Artura Grottgera, który tworzył skromne cykle rysunkowe związane z powstaniem styczniowym. Polonia i Lithuania to wynik bezpośredniej reakcji na współczesne artyście wydarzenia. O ile Grottger skupia uwagę widza na dramatycznej treści, o tyle Maksymilian Gierymski „pisze” jakby reportaż z powstania i przedstawia codzienność jego uczestników. Kompozycja dzieła Pikieta powstańcza w roku 1863 w sposób naturalistyczny przetwarza doświadczaną rzeczywistość na estetyczny pejzaż. Analiza dzieła sztuki może przekazywać ważne informacje na temat świata i pomagać w jego kreatywnym postrzeganiu. Dziecięca wrażliwość na piękno wymaga metodycznej otwartości. Wśród metod aktywizujących zaproponowano m.in.: puzzle, tajemnice osób na obrazie, domalowywanie obrazu czy teatralizację. Dzieła sztuki wykorzystane w wychowaniu zarówno szkolnym, jak i pozaszkolnym, mogą być ważnym przyczynkiem do tworzenia i pogłębiania relacji z rodzimym krajem, do odkrywania swoich korzeni i budowania własnej tożsamości. Ojczyźnie, po Bogu i rodzinie, człowiek zawdzięcza najwięcej: język, tradycję, kulturę etniczną, osobowość, przekonania moralne i religijne. Naród kształtuje osobę ludzką biologicznie, intelektualnie i duchowo.

10

Wychowywanie do wartości - opinie nauczycieli o edukacji etycznej i etyce w szkole

63%

Michałowska D.

Studia Philosophiae Christianae

|

2014

|

tom 50

|

nr 4

137-164

EN

There is a special need for the ethics of care shared by educators and teachers when creating a democratic society based on values such as freedom, justice and confidence, responsibility and good in the context of the individual and of the commonwealth. This is the main thesis of this paper. The development of individuals and society is faced with the emerging problems that are associated with global neoliberal transformation, international financial institutions as well as economic, political, technological, communication and cultural changes. It is necessary to reflect when we observe the unethical consequences of neoliberalism in today’s world and the influence it has on educational policy, especially on ethical education, as well as issues of teaching and upbringing. This is also a presentation of some research outcomes: teachers were asked to answer what is important to them and to their pupils in everyday life and to show their opinions on ethical education and ethics as a school subject – these are the teachers’ opinions about some aspects of teaching ethics. In this paper an attempt has been made to find alternative educational solutions, especially in the field of ethical education, which would encourage the development of individuals and a democratic society.

PL

Kształtowanie społeczeństwa demokratycznego wymaga szczególnej troski ze strony wychowawców i nauczycieli o jakość wychowania do wartości takich, jak wolność, sprawiedliwość i zaufanie, odpowiedzialność i dobro, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i wspólnotowym. Jest to podstawowe założenie niniejszego artykułu. Globalne oddziaływania wolnego rynku i przemiany związane z szybkim rozwojem technologii, komunikacji i nauki niosą nowego typu problemy dla rozwoju współczesnego człowieka. W artykule zostały zaakcentowane nieetyczne wpływy kultury neoliberalnej w obszarze edukacji i polityki oświatowej. Zaprezentowano także niektóre dane z badań własnych, które obrazują fragment rzeczywistości edukacyjnej w zakresie preferowanych przez nauczycieli etyki wartości, oraz ich opinii na temat wychowania i kształcenia etycznego w polskiej szkole. Neoliberalizm i jego ideologiczne oddziaływania zmuszają do podjęcia refleksji w obszarze edukacji etycznej, a następnie poszukiwania nowego podejścia do kształcenia i wychowania młodego pokolenia, które sprzyjałoby całościowemu rozwojowi jednostki, jak również budowaniu demokratycznego społeczeństwa.

11

Wartości preferowane przez młodzież gimnazjalną. Raport z badań

63%

Matyjas B.

Roczniki Pedagogiczne

|

2012

|

tom 4(40)

|

nr 1

87-107

EN

This article discusses the values most popular with gymnasium students. Theoretical approach refers to the issue of values as such, as well as to the problem of education in human values (in the review of sociological and psycho-pedagogical literature). The empirical part of the study discusses the author’s research results. The research was aimed at investigating values which tend to be most popular with gymnasium students, and environmental factors determining students’ choices of values, as well. In total, 92 second-year students of gymnasium were surveyed (48 living in urban areas and 44 living in rural areas). The values most popular with the respondents distinguished by the place of residence were as follows: allocentric values appeared to be preferable, the second popular were hedonistic values, then pro-social values, family values and finally, material values. Having taken sex as an independent variable, two different hierarchies of values for boys and girls were established. In case of girls, the most preferable values were as reported in the following order: allocentric values, pro-social values, hedonistic values, family and material values. The boy respondents, whereas, considered hedonistic values as most important, then allocentric values, family, pro-social and material values. Finally, the problems of education in human values, transmission of values, teaching values and particularly the examples set by parents and teachers were discussed.

12

Miłośnictwo polszczyzny pięknej, poprawnej i sprawnej – jako nieodzowny składnik szkolnej edukacji językowej skierowanej ku wartościom

51%

Kowalikowa J.

Polonistyka. Innowacje

|

2018

|

nr 7

11-28

EN

The education of students who would become conscious and “practicing” native language lovers should be one of the main purposes of school language training. Language constitutes a value and therefore its usage is marked by ethical features. The above-mentioned process should begin at the very early stage of education. It is a necessary condition if school wants to counteract against negative phenomena present in language communication, like hatred, lexical aggression, abandoning politeness etiquette.

PL

Wychowywanie uczniów na świadomych i „praktykujących” miłośników języka ojczystego winno być jednym z głównych celów szkolnej edukacji językowej. Język jako taki jest wymagającą uszanowania wartością i dlatego nacechowania etycznego wymagają jego wszystkie użycia. Wspomniany proces należy rozpocząć już na etapie nauczania wczesnoszkolnego. Jest to konieczne, jeżeli szkoła chce się skutecznie przeciwstawić negatywnym zjawiskom w zakresie komunikacji językowej – takim, jak mowa nienawiści, agresja słowna, odstąpienie od stosowania etykiety grzecznościowej.

13

Nauczycielski dialog z wartościami

51%

Nowakowska-Kempna I.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2014

|

nr 1(31)

69-80

PL

O szczególnej roli aksjologii w życiu nauczyciela pisano wiele, jednakże w niektórych tylko pracach zwracano uwagę na niezbywalność przykładu życia według wartości oraz zgodności słów i czynów. Istotę wartości w sposobie bytowania człowieka na ziemi dobrze określił Jan Paweł II, pokreślając, iż nie da się oddzielić od siebie wartości osobistych i społecznych. To ważne twierdzenie będzie towarzyszyło rozważaniom w niniejszym artykule. W ankiecie przeprowadzonej wśród słuchaczy Studium Doktoranckiego Akademii Ignatianum w Krakowie zapytano o rozumienie wartości i poproszono ich o umieszczenie tychże w systemie aksjologicznym. Okazało się to trudnym zadaniem, gdyż natura wartości jako bytów niematerialnych określanych przez obiekty, działania, intencje jest skomplikowana do określenia. W wyniku tego w wypowiedziach pojawiały się wskazania obszaru wartości: coś ważnego oraz ujęcia metaforyczne. Trudno także było namówić doktorantów do deklaracji życia według wartości. W artykule przypomniano fundamentalną tezę, iż nauczyciel działa w świecie wartości. Stanowią one najważniejszy wymiar wychowania i edukacji. Wartości moralne i poznawcze wyznaczają proces wychowawczy i o nim decydują. Wartości i utożsamiane z nim dobra charakteryzują W. Tatarkiewicz, R. Ingarden, E. Borowiecka, a hierarchię wartości wraz z ich podziałem podaje M. Scheler. Analiza wartości, przyjęta za autorami, służy dalej nauczycielskiej refleksji. Na temat wartości w pracy wychowawczej i edukacyjnej wypowiadają się doktoranci Akademii Ignatianum (25 osób). Proponują w ankiecie wartości ważne w ich życiu, porządek i hierarchię wartości, ich miejsce, rolę i funkcję w programie „wychowania do wartości”.

XX

Much has been written about the special role of axiology in the life of teachers, but only certain works draw attention to the non-transferability of instances of living in accordance with one’s values – of maintaining consistency between word and deed. The essence of the human mode of existence on earth was well described by John Paul II, who stressed that it is impossible to make a separation between personal and social values. This important theorem will guide the considerations pursued in this article. In a survey of students of Doctoral Studies at the Ignatianum Academy in Cracow, we asked about their understanding of values. We also asked them to place these values in an axiological system. This proved to be a difficult task, because determining the nature of the positive value assigned to phenomena defined by the objects, actions and intentions that form their basis is a complicated matter. As a result, the students’ statements appeared to indicate a range of values: some important things, but also some recognized as important in a less than wholly literal way. It is also difficult to persuade graduate students to live according to their own declarations regarding their values. In the ensuing article we invoke a fundamental thesis to the effect that the teacher acts in the world of values. These values account for the most important dimension of upbringing and education. Moral and cognitive merits determine the pedagogical process, informing our decisions about how to pursue it. The values and merits that show up here have been described by W. Tatarkiewicz, R. Ingarden, and E. Borowiecka, and the hierarchy and division of values has been outlined by M. Scheler. Such an analysis of values can provide a useful aid to the teacher’s ownreflections. The 25 postgraduate students interviewed at Ignatianum express their opinions on the issue of values and their role in pedagogical and educational practice. They point out the values important in their lives and in their hierarchy – their place, role and function in the program of so-called “upbringing in accordance with values”.