Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Analiza napowietrznej, wieloprzewodowej linii transmisyjnej pobudzonej polem wyładowania atmosferycznego

100%

Zawadzki P.

|

tom z. 100

67-76

PL

Obiektami najbardziej narażonymi na destrukcyjny wpływ pola wyładowania atmosferycznego są obiekty o dużych wymiarach geometrycznych, a w szczególności rozległe instalacje napowietrznych linii transmisyjnych. W pracy przedstawiono analizę odcinka wieloprzewodowej linii TEM pobudzonej polem wyładowania atmosferycznego przeprowadzoną w oparciu o rozwiązanie równań telegrafistów metodą różnic skończonych w dziedzinie czasu (FDTD). Pole wyładowania wyznaczono korzystając ze zmodyfikowanego modelu linii transmisyjnej z wykładniczym tłumieniem (MTLE) impulsu prądowego wraz z wysokością. Wpływ skończonej konduktywności gruntu na rozkład pola pobudzającego linią uwzględniono na podstawie przybliżenia Cooray'a-Rubinsteina. Wymuszenie linii wyznaczono korzystając tylko ze składowych pola elektrycznego w oparciu o model zaproponowany przez Agrawal'a, natomiast wpływ strat na parametry jednostkowe linii uwzględniono korzystając z przybliżenia Timotin'a.

EN

We devoted our attention to the problem of coupling between an electromagnetic field and a transmission line formulated in the time domain. The response of the line illuminated by the external filed can be calculated by the solution of the telegraphers equations with forcing terms proposed by Agrawal [10]. The resulting equation (7) and (8) we have solved with Finite Difference Time Domain (FDTD) technique. We have investigated the necessity of the ground loss incorporation in the lightning discharge and transmission line model. The MTLE model [4] and DEXP [12] return stroke current approximation for typical set of parameters was used to calculate field (3)-(5) illuminating the line. The presented results drives to the conclusion that ground losses contribute to the line response mainly by a modification of the field illuminating the line (Fig. 4). The influence on the line parameters is less important and should be taken into account in the analysis of he lines longer than 2 km (Fig. 5).

2

Wpływ wyników rejestracji wyładowań atmosferycznych na projektowanie ochrony odgromowej

100%

Wojtas S. , Olesz M.

|

2010

|

tom Nr 27

125-130

PL

W referacie przedstawiono systemy i wstępne wyniki współczesnych rejestracji parametrów wyładowań atmosfe-rycznych na obszarze Polski. Podstawą tych rozważań są wyniki uzyskane z systemu rejestracji LINET, którego jedna z anten znajduje się na terenie Politechniki Gdańskiej. Parametry wyładowań atmosferycznych otrzymane współczesnymi metodami rejestracji antenowych zostały porównane z rejestracjami przeprowadzanymi metodami klasycznymi w ubiegłym wieku. Dotyczy to zwłaszcza gęstości powierzchniowej oraz amplitudy prądu wyładowań atmosferycznych. Prezentowane wstępne wyniki rejestracji wskazują, że gęstość powierzchniowa występowania wyładowań jest większa, a amplituda prądu mniejsza od wartości oszacowanych metodami klasycznymi i wpisanych do aktów normatywnych.

EN

The paper deals with systems as well as initiated results of lightning detection in Poland. A basic results of the presentation are gen-eral characteristics of the LINET system. One of its sensors has been installed in Gdańsk University of Technology. Lightning current parameters obtained using present methods have been compared with those obtained about a half century ago by classic methods. A prob-lems to be taken into consideration refers to both surface density of lightning strokes and their current amplitudes. Presented results indi-cate, that a surface density of lightnings seems to be higher than that obtained by classic methods and their amplitudes seem to be lower in comparison to those evaluated in previous century and introduced to standard regulations. Lightning flash localization and detection results can have an influence on lightning protection system design methods in future.

3

Porównanie wyników pomiarów tradycyjnych i instrumentalnych w wykrywaniu i lokalizacji wyładowań atmosferycznych

100%

Dziewit Z. , Gajda W. , Konarski J. , Maciszewska A.

|

tom Nr 8

322-326

PL

Do porównania liczby dni burzowych wykorzystano dane dotyczące wystąpienia burzy, pochodzące z 2 sposobów detekcji wyładowań atmosferycznych. Pierwszym z nich są dane ze stacji synoptycznych. Jest to najbardziej prymitywny sposób wykrywania wyładowań atmosferycznych, polegający na wizualnej i akustycznej obserwacji zjawisk towarzyszących wyładowaniom atmosferycznym. Teoretycznie maksymalny zasięg takich obserwacji to ok. 25 km i w dużej mierze zależy on od indywidualnych predyspozycji obserwatora. Drugi to dane pochodzące z automatycznego systemu wykrywania i lokalizacji wyładowań, bazującego na pomiarze zmian pola elektrycznego. Zmiany tego pola wywoływane są przez występujące w atmosferze wyładowania atmosferyczne.

EN

In order to compare the number of stormy days, the data on sorms' occurrence, originating form 2 methods of atmospheric discharges, were used. The first data were collected in synoptic stations. It is the most basic method of detection of atmospheric discharges. Theoretical maximal range of such observations reaches c.a. 25 km and depends mostly on individual predispositions of the observer. The second are data from automatic system of detection and localisation of sicharges, based on measurements ot electric field changes, provoked by the atmospheric discharges. This comparison confirmed that the distance of 25 km. adopted as the maximal distance of storms observation by observers in synoptic stations, is a theoretical value. The real distance in practice does not exceed 15 km and in the present comparison was limited to c.a. 10 km.

4

Badania zagrożeń występujących podczas bezpośrednich wyładowań piorunowych w obiekty budowlane

88%

Sowa A.

|

2005

|

tom nr 10

22--28

PL

Omówiono badania zagrożeń występujących podczas bezpośrednich wyładowań piorunowych w obiekty budowlane oraz badania symulacyjne w obiektach rzeczywistych.

EN

The paper presents research of hazards occurring during direct lightning strokes in buildings and simulation tests in real structures.

5

Modelowanie sytemów ochrony urządzeń elektrycznych i elektronicznych przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym

75%

Bajorek J. , Masłowski G.

|

tom z. 26 [214]

35--42

PL

Praca zawiera przegląd najważniejszych metod modelowania matematycznego piorunowych zaburzeń elektromagnetycznych ze szczególnym uwzględnieniem problemów projektowania systemów ochrony. Przedstawiono główne założenia modelu opartego na równaniach BLT oraz modelu wykorzystującego klasyczną teorię antenową. Jako przykład analizy skuteczności systemów ochrony wyznaczony został rozkład współczynnika tłumienia pola magnetycznego wewnątrz ażurowego ekranu obiektu budowlanego.

EN

The paper contains the most important methods of mathematical modelling of lightning electromagnetic disturbances with especially consideration of design problems of lightning protection systems. The main assumptions of models based on BLT equations and classical antenna theory are presented. As an example of analysis of protection systems effectiveness there is calculated distribution of magnetic field attenuation factor inside gridlike spatial shield of structure.

6

Automatyzacja opracowywania rozkładów jazdy pociągów

75%

Kur H.

|

tom Z. 153

7-21

PL

Artykuł omawia działalność Zakładu Przewozów (wcześniej Zakładu Ruchu) CNTK w latach 1974-2003. Pokazuje warunki realizacji procesów przewozowych w tych latach, tj. wielkości pracy przewozowej oraz opisuje wybrane zagadnienia związane z projektowaniem pracy transportu kolejowego na potrzeby rynku przewozowego i minimalizacji kosztów. Efektem planowania pracy transportu kolejowego jest rozkład jazdy pociągów. Omówiono przebieg procesu automatyzacji opracowania poszczególnych składników rozkładu jazdy oraz jego oceny.

EN

The activities conducted by the Rail Transport Division (earlier Traffic Division) of the CNTK in 1974-2003 are presented in the paper. Conditions of execution of transport processes in this period, i.e. amount of traffic services are shown, and also selected issues related to the planning of rail transport services to satisfy transport market requirements, as well as to achieve minimization of costs. Timetable is an effect of the rail transport planning work. Process of automating the work on individual components of the timetable and its assessment are discussed.

7

Wybrane problemy analizy ryzyka szkód piorunowych

75%

Boryń H.

|

tom Vol. 8, Nr 2(28)

14--30

PL

Przedstawiono wymagane procedury dotyczące analizy ryzyka szkód piorunowych w normach serii PN-EN 62305 dotyczących ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Omówiono publikowane propozycje uproszczenia procedury obliczeń ryzyka szkód piorunowych. Porównano wyniki analizy uproszczonej z wynikami obliczeń znormalizowanych. Zwrócono uwagę na inne problemy związane z realizacją obliczeń dotyczące konieczności aktualizacji danych o gęstości doziemnych wyładowań atmosferycznych na obszarze Polski oraz wynikające z zastosowania w analizie programów komputerowych..

EN

The required procedures for risk analysis of lightning damages in the standards of the EN 62305 series for lightning protection of building structures are presented. The proposals for the simplification of the procedures for the risk calculation of lightning damage have been described. Comparison of the results of the simplified risk analysis with the results of normalized calculations have been presented. Attention has been paid to the other problems related to the realization of the risk calculations concerning the necessity of updating data on the density of earth lightning discharges in the territory of Poland as well as the application of the computer programs in the risk analysis.

8

Analiza przepięć indukowanych pochodzenia atmosferycznego w systemie nawigacyjno-komunikacyjnym statku powietrznego

75%

Filik K. , Masłowski G.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2016

|

tom R. 92, nr 8

263--267

PL

W artykule przedstawiono wstępne rezultaty badań przepięć pochodzenia atmosferycznego, rejestrowanych w zasilonym systemie nawigacyjno-komunikacyjnym statku powietrznego, które prowadzono w Politechnice Rzeszowskiej, w laboratorium przeciwprzepięciowych badań awioniki. Badania wykonano metodą indukcyjnego sprzęgania pojedynczych udarów napięciowych o znormalizowanym kształcie WF4 6,4/69 μs do jednej z wiązek kablowych badanego zestawu. Pomiarów dokonano przy różnych wariantach uziemienia ekranów przewodów. Rejestrowano przebiegi prądowe i napięciowe indukowane w liniach zasilania oraz sygnałowych – obwodzie komunikacji audio. Wykazano wpływ obecności ekranu oraz sposobu jego podłączenia do uziemienia na wartość szczytową i kształt przebiegów napięciowych i prądowych w badanych obwodach.

EN

In this paper, the preliminary results of studies was presented of induced lightning transients in powered NAV/COMM system of the aircraft, conducted at Rzeszow University of Technology, Poland, in laboratory of lightning tests of avionics. The test was perform by coupling standardized voltage waveform WF4 6,4/69 μs into one selected cable bundle, connected to equipment under test. Measurements using different methods of grounding of cable shields were done. Voltage and current transients, induced in power supply and audio communication lines, were recorded. The influence of cable shield presence and shield grounding method to peak value and shape of transients, induced in observed circuits, was shown.

9

Wkład Józefa Hermana Osińskiego w rozwój ochrony odgromowej w Polsce

75%

Masłowski G.

|

tom Nr 44

43--48

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze wydarzenia związane z rozwojem ochrony odgromowej w Polsce i na świecie w drugiej połowie XVIII wieku oraz dokonano charakterystyki pierwszego podręcznika elektrotechniki J. H. Osińskiego „Sposob Ubezpieczaiący Życie y Maiątek od Piorunów", wydanego w Warszawie w 1784 r. Proponowane w podręczniku rozwiązania techniczne porównano z aktualnymi wymaganiami w zakresie ochrony odgromowej. Z przedstawionej analizy dzieła J. H. Osińskiego, będącego syntezą ówczesnego stanu wiedzy, wynika, że jego pionierska praca stanowi bardzo ważną pozycją w historii polskiego piśmiennictwa elektrotechnicznego i może być dzisiaj przykładem wysokiego poziomu technicznego ówczesnego państwa polskiego w nowej dziedzinie ochrony odgromowej.

EN

The paper presents the most important developments related to lightning protection used in Poland and in all over the world in the second half of the eighteenth century. The first Polish electrical engineering handbook published in Warsaw in 1784, and written by J. H. Osiński, "The Way of Protecting Life and Property From Lightning Strikes" has been analysed. Proposed technical solutions in this handbook are compared to the the current requirements of lightning protection. The presented analysis shows that the publication, which is a synthesis of the then state of the art, is a very important work in the history of Polish electrical engineering literature, and that, his pioneering work can be confirmation of a high level of scientific and technical state of the eighteenth-century Polish. After Benjamin Franklin’s inventions, thanks to J. H. Osiński work the principles of life and property protection against lightning direct strikes were formulated in Poland at the same time as in other highly developed countries of Europe. Many technical solutions proposed by J. H. Osiński are still valid and can be used presently in lightning protection of buildings.

10

Uwzględnienie rejestracji wyładowań atmosferycznych w projektowaniu ochrony odgromowej

75%

Wojtas S. , Olesz M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Elektrotechnika

|

2013

|

tom z. 33 [289]

323--333

PL

W referacie przedstawiono systemy i wstępne wyniki współczesnych rejestracji parametrów wyładowań atmosferycznych na obszarze Polski. Podstawą tych rozważań są wyniki uzyskane z systemu rejestracji LINET, którego jedna z anten znajduje się na terenie Politechniki Gdańskiej. Parametry wyładowań atmosferycznych otrzymane współczesnymi metodami rejestracji antenowych zostały porównane z rejestracjami przeprowadzanymi metodami klasycznymi w ubiegłym wieku. Dotyczy to zwłaszcza gęstości powierzchniowej oraz amplitudy prądu wyładowań atmosferycznych. Obliczenia przeprowadzone na podstawie danych pochodzących z systemu LINET wskazują, że na północ od równoleżnika 51o30’ liczba wyładowań na kilometr kwadratowy w latach 2007 – 2012 jest zawarta w granicach od 1,5 do 1,9. Wyniki te są zbieżne z wartością przyjętą w przepisach normalizacyjnych -1,8/km2. Na południe od równoleżnika 51o30’ otrzymano dla poszczególnych lat gęstość wyładowań 3,0 ÷ 3,4, co daje wartość średnią 3,2/km2 przekraczającą o prawie 30% dane znormalizowane (2,5/km2). Prezentowane wstępne wyniki rejestracji wskazują, że gęstość powierzchniowa występowania wyładowań jest większa, a amplituda prądu mniejsza od wartości oszacowanych metodami klasycznymi i wpisanych do aktów normatywnych.

EN

The paper deals with systems as well as initiated results of lightning detection in Poland. Basic results of the presentation are general characteristics of the LINET system. One of its sensors has been installed in Gdańsk University of Technology. Lightning current parameters obtained using present methods have been compared with those obtained about a half century ago with classic methods. Problems to be taken into consideration refer to both surface density of lightning strokes and their current amplitudes. Accounts carried out on base of data from the LINET system indicate, that a number of lightning strokes on square kilometer on north from the parallel of 51,30o in 2007 – 2012 years is included in a range from 1,5 to 1,9. These results are consistent with the value adopted in the standardization regulations - 1.8 / km2. On south from the parallel of 51,30o discharge density calculated in the same way is included in a range from 3.0 to 3.4 and it gives an average value of 3.2 / km2 exceeding by almost 30% normalized data (2.5 / km2). Presented results indicate, that a surface density of lightnings seems to be higher than that obtained by classic methods and their amplitudes seem to be lower in comparison to those evaluated in previous century and introduced to standard regulations. Lightning flash localization and detection results can have an influence on lightning protection system design methods in future.

11

Ryzyko uszkodzeń instalacji i urządzeń turbin wiatrowych spowodowanych wyładowaniami atmosferycznymi

75%

Głogowski P. , Orymowska J. , Pilip K.

|

tom R. 18, nr 12

880--884, CD

PL

Wszystkie koncepcje ochrony odgromowej oparte są na teorii, że uszkodzenia popiorunowe będą najmniejsze wówczas, gdy impedancja elementów odprowadzających ładunek do podłoża będzie możliwie mała. Zastosowanie ścieżek małej impedancji powoduje, że prądy piorunowe zwykle nie docierają do elementów podatnych na uszkodzenia. Ochrona odgromowa łopat, łożysk, agregatu prądotwórczego i podzespołów elektronicznych wymaga, aby zapewnione było skuteczne uziemienie. W artykule przeanalizowano istniejące przepisy i regulacje definiujące co to oznacza oraz wskazano przykładowe sposoby jak je realizować w praktyce.

EN

All lightning protection concepts are based on the theory that the lightning bolts will be the smallest when the impedance of the discharge elements to the ground will be as small as possible. Applying low impedance paths causes lightning currents to fail to reach the susceptible components. Lightning protection for blades, bearings, generator sets and electronic components requires effective grounding. The article discusses the existing rules and regulations defining what does it mean and shows examples how to implement it in practice.

12

Obserwacje rezonansu Schumanna w polskiej stacji polarnej na Spitsbergenie oraz w obserwatorium geofizycznym w Belsku

75%

Neska M. , Satori G.

Przegląd Geofizyczny

|

2006

|

tom Z. 3-4

189-198

PL

Rezonans Schumanna (RS) jest zjawiskiem polegającym na propagacji bardzo długich fal elektromagnetycznych (ELF - ang. extremely low frequencies) w naturalnej wnęce rezonansowej uformowanej między powierzchnią kuli ziemskiej a dolną jonos-ferą (Schumann, 1952). Źródłem powstawania rezonansu Schumanna jest globalna aktywność burzowa (rys. 1), skoncentrowana głównie w strefie międzyzwrotnikowej Afryki, Ameryki i Azji. Maksimum aktywności burzowej występuje zwykle w godzinach popołudniowych czasu miejscowego (LT), a więc odpowiednio około 8:00 UTC w Azji, 14:00 UTC w Afryce i 20:00 UTC w Ameryce (WMO, 1956). W ciągu jednej sekundy powstaje na Ziemi średnio 100 wyładowań atmosferycznych, dzięki czemu dopływ energii (pompowanie) do rezonatora można uznać za proces niemal ciągły. Pierwsze obserwacje oraz analizę spektralną rezonansu Schumanna wykonali Bal ser oraz Wagner (1960). W latach 60. i 70. XX wieku ukazało się wiele prac na temat zjawiska RS, m. in. Rycroft, 1965; Gal ej s, 1965; O gawa i in., 1966;Jones, 1967; Polk, 1969; Sao i in., 1973. Wiatach 80. zainteresowanie zasadę działania oraz konstrukcję aparatury zainstalowanej w obserwatoriach geofizycznych w Belsku i Hornsundzie na Spitsbergenie do badania tego zjawiska. Przedstawiono również testowe rejestracje tego rezonansu oraz wstępne wnioski z przeprowadzonych dotychczas rejestracji.

EN

Observations of Schumann resonances provide valuable information about world thunderstorm activity, global climatic changes and properties of the upper dissipative boundary layer of the Earth - Ionosphere cavity. A high latitude Schumann resonance station at Spitsbergen is of great importance from more points of view. The station is situated in the longitudinal range of Africa which has the most intense lightning activity in the world. Fine variations of the African source are monitored from this polar site. A Schumann resonance station in Hornsund has good view to the other tropical regions (South America, Maritime Continent and Asia). A high latitude the station is also important from the point of view of extraterrestrial influences (space weather).

13

Detekcja wyładowań atmosferycznych na obszarze Polski

75%

Łoboda M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2009

|

tom R. 85, nr 9

256-260

PL

W referacie scharakteryzowano systemy automatycznej detekcji wyładowań atmosferycznych zainstalowane przez różnych operatorów na obszarze Polski. Opisano podstawowe parametry tych systemów, ich możliwości pomiarowe oraz dokładność uzyskiwanych danych, podano przykłady danych o wyładowaniach atmosferycznych oraz możliwości praktycznego ich wykorzystania.

EN

In the paper are described characteristics of lightning location systems currently installed in Poland and operated independently by different companies. Some fundamental information related to systems' configurations, their ability of different type of lightning discharges detection, lay-outs as well assessment of the individual systems quality of lightning data, exemplary recorded data, and their practical applications are presented.

14

Wydajność techniczna systemów elektroenergetycznych – Komitet Studiów C4

63%

Rzepka P.

|

2023

|

tom nr 3

217--228

PL

Obszar działania Komitetu Studiów C4 jest bardzo szeroki, dotyczy zarówno zjawisk, metodyk jak i narzędzi do analiz różnych kwestii funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, w tym: jakości energii elektrycznej, kompatybilności elektromagnetycznej (EMC), dynamiki pracy systemów elektroenergetycznych, wyładowań atmosferycznych i koordynacji izolacji. Na sesję CIGRE 2022 w Paryżu Komitet C4 wytypował trzy tematy preferowane: PS1: Wyzwania i osiągnięcia w zakresie jakości energii (PQ) i kompatybilności elektromagnetycznej, PS2: Wyzwania i osiągnięcia w koordynacji izolacji i badaniach nad wyładowaniami atmosferycznymi, PS3: Wyzwania i osiągnięcia w dynamice systemu elektroenergetycznego. Spośród nadesłanych publikacji na sesję CIGRE zaakceptowanych zostało 59 referatów. W artykule przedstawiono charakterystykę tych referatów.

EN

The area of the Study Committee C4 activity is very wide and concerns occurrences, methodologies and tools to analyse various issues referring to a power system functioning including power quality performance, electromagnetic compatibility (EMC), power system dynamics, lightnings and insulation co-ordination. Three preferential subjects were selected by the Committee C4 for the CIGRE Session 2022 in Paris. They were: PS1 - Challenges and achievements in the power quality (PQ) and electromagnetic compatibility (EMC), PS2 - Challenges and achievements in insulation co-ordination and in research of lightnings, PS3 - Challenges and achievements in power system dynamics. From among all submitted publications only 59 were accepted to be presented during the CIGRE Session. Depicted are characteristics of these papers.

15

Analiza sygnatur pola elektrycznego wyładowań atmosferycznych w rejonie Bieszczad na podstawie kompleksowych pomiarów impulsów fali elektromagnetycznej w paśmie częstotliwości od 0 do 3 mhz wykonanych w Akademickim Ośrodku Szybowcowym Politechniki Rzeszowskiej i Politechniki Warszawskiej w Bezmiechowej w maju 2014 r.

63%

Sobolewski K. , Karnas G. , Barański P. , Masłowski G.

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2014

|

tom Nr 39

55--59

PL

W niniejszym artykule przedstawiono kompleksowe pomiary piorunowego pola elektromagnetycznego z równoczesnym wykorzystaniem kilku anten. Przedmiot badań dotyczył incydentu burzowego z dnia 20 maja 2014 r. zarejestrowanego w AOS PRz i PW1 w Bezmiechowej Górnej. Zestaw pomiarowy składał się z dwóch anten pola „szybkiego” (0,.5 Hz - 3 MHz) oraz jednej anteny pola „wolnego” – młynka (0 Hz – 10 Hz). Anteny pola szybkiego pozwoliły na obserwację składowej radiacyjnej, porównanie danych z dwóch identycznych czujników pomiarowych i weryfikację pracy układu wyzwalającego . Dodatkowo na wieży pomiarowej zainstalowano atestowany miernik pola EM Maschek ESM-100 o zakresie 5 Hz – 400 kHz. Umożliwiło to zaobserwowanie dobowych zmian trzech składowych wektora oraz modułu pól elektrycznego i magnetycznego. W artykule przeprowadzono analizę pomiarów z wykorzystaniem programu Matlab, generującego wykresy pola elektromagnetycznego w funkcji czasu.

EN

We have presented in this paper some results obtained from the amplitude-frequency analysis of electric field signatures associated with cloud-to-ground (CG) and intra-cloud (IC) lightning discharges that were recorded in the Bieszczady region during the one-week field campaign. The apparatus set used in this campaign consisted of three electric field sensors, i.e. the fast-track unit that was operated in the frequency range from 0.5 Hz to 3 MHz, the slow-track unit that was operated in the frequency range from 20 Hz to 100 kHz and the field mill with rotating dipole operating in the frequency range from 0 Hz to 10 Hz. Such complete measuring devices have allowed for recoding both the electrostatic, intermediate and radiation components of the electric field changes associated with close and distant lightning flash incidents. Additionally, we have used the certified Maschek meter (type ESM-100) for simultaneous recordings of three vector components and the module of electric and magnetic fields connected with the electromagnetic interferences in the frequency range from 5 Hz to 400 kHz that have occurred during observed thunderstorms. The data stream obtained from the Maschek meter has been separately archived on a portable computer. The detailed analysis of all collected data was carried out on the basis of own scripts and procedures designed to operate in the Matlab environment. The relevant parameters of lightning CG strokes that we have determined from the collected electric and magnetic field measurement data in the Bieszczady region can be used to increase the level of lightning protection of the ground industrial infrastructure existing in this part of Poland, such as several developing wind farms or the large water dam of the electric power plant “Solina”.

16

Rejestracja wyładowań atmosferycznych i wykorzystanie tych danych dla potrzeb transportu kolejowego

63%

Łoboda M.

Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne

|

2014

|

tom Nr 2(104)

247--259

PL

W Polsce są od szeregu lat zainstalowane systemy automatycznej detekcji i lokalizacji wyładowań atmosferycznych o wysokiej efektywności ich detekcji i dużej dokładności lokalizacji. Są one źródłem precyzyjnych informacji o czasie i miejscu występowania wyładowań doziemnych i ich kolejnych udarów prądowych oraz o parametrach prądowych piorunu. Zalety tych systemów polegają m.in. na wizualizacji danych o wyładowaniach piorunowych w czasie rzeczywistym (on-line), na umożliwieniu określenia w czasie rzeczywistym kierunku rozprzestrzeniania się burz z piorunami, na ocenie ich intensywności oraz typu występujących wyładowań (w chmurze burzowej, między chmurami czy doziemnych). Systemy takie potwierdziły swoją przydatność w zastosowaniach praktycznych, przynosząc wymierne korzyści ekonomiczne w sferze energetyki, telekomunikacji, meteorologii, w lotnictwie cywilnym i wojskowym, a także dla firm ubezpieczeniowych czy służb pożarnictwa. W pojedynczych przypadkach dane takie były udostępniane również do analiz także dla potrzeb transportu kolejowego w Polsce. W artykule scharakteryzowano systemy wyładowań piorunowych w Polsce, oszacowano zagrożenie piorunowe i częstość wyładowań w sieci trakcyjne na terenie Polski oraz przedstawiono przykładowe rejestracje wyładowań doziemnych dla dwóch udokumentowanych przypadków szkód piorunowych w systemach sterowania ruchem kolejowym.

EN

Lightning detection systems (LLS) characterised by high detection efficiency and accurate lighting stroke location have been operating in Poland for many years. They are a source of lightning data and they include time and location coordinates of lightning strike and lightning current parameters. Among other things the advantages of such a data application is on-line determination of direction of thunderstorm propagation, assessment of their intensity and type of lightning discharges. LLS have proven their data usability not only for wide range of applications i.e. in meteorology, electric power systems, telecommunication, civil aviation and air forces, but for insurance companies and fire-lightning as well. This kind of data have been also provided for railway companies in Poland. The LLS operating in Poland are described, the lightning hazard and number of direct yearly potential lightning strikes into electric traction lines are assessed and the lightning data application for documented cases of lightning damages in railway traffic control systems are illustrated in the paper.

17

Fale napięciowe indukowane w liniach elektroenergetycznych pobliskimi wyładowaniami atmosferycznymi

63%

Masłowski G. , Ziemba R.

|

tom R. 98, nr 10

161--164

PL

W ochronie odgromowej obiektów zagrożenie stanowi uderzenia pioruna w obiekt i obok niego oraz uderzenia pioruna między innymi w linie elektroenergetyczne dochodzące do obiektu i w ich pobliżu. Ze względu na zasięg oddziaływania, badanie wpływu pobliskich wyładowań atmosferycznych na linie elektroenergetyczne ma istotne znaczenie w ocenie ryzyka szkód piorunowych. W artykule przedstawiono wyniki symulacji komputerowych mających na celu wyznaczenie fal napięciowych indukowanych w linii elektroenergetycznej SN zasilającej transformator SN/nn dla różnych odległości wyładowania od linii oraz zmiennych parametrów prądu piorunowego przy uwzględnieniu skończonej konduktywności gruntu.

EN

In lightning protection of buildings, the risk is lightning strikes in and next to the object, and lightning strikes, among others, in power lines reaching the object and strikes in the vicinity of these lines. Therefore, the study of the impact of nearby lightning strikes on power lines is important in assessing the risk of lightning damage. The paper presents the obtained results of computer simulations of the induced voltages in the MV power line supplying the MV/LV transformer for different distances of the lightning channel from the line and variable lightning current parameters, taking into account the finite ground conductivity.

18

Wyładowania atmosferyczne w środowisku leśnym na przykładzie obserwacji w Nadleśnictwie Brzeg

63%

Chojnacka-Ożga L. , Gomółka J. , Ożga W.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

tom Vol. 23, No. 3

261--270

PL

Celem badań było określenie czynników wpływających na powstawanie pogromisk w środowisku leśnym na obszarze nizinnym. Realizując cel badań przeprowadzono analizę materiałów inwentaryzacyjnych drzewostanów w Nadleśnictwie Brzeg, a ich weryfikacji dokonano podczas identyfikacji uszkodzeń w terenie. W wyniku przeprowadzonych badań zlokalizowano i scharakteryzowano 110 pogromisk. W około 87% uszkodzeniu uległy pojedyncze drzewa. Uszkodzone drzewa lub grupy drzew rosły przy południowych i południowowschodnich obrzeżach kompleksów leśnych. W ponad 90% przypadków badane obiekty były zlokalizowane na brzegu lasu lub do 2 km w głąb drzewostanu. Na wystąpienie pogromisk wpływało również ukształtowanie terenu – uszkodzeniu ulegały częściej drzewa położone na zboczach wzniesień. Prawie 60% uderzeń pioruna miało miejsce na typach gleb właściwych dla wilgotnej grupy wilgotnościowej siedlisk leśnych. Najczęściej porażone piorunem były: dąb (72,5%) i sosna (16,5%). Porażone zostały głównie drzewa z pierwszych trzech klas klasyfikacji Krafta: dąb –1 (27%); 2 (35%); 3 (30%); sosna – 1 (27%); 2 (52%); 3 (11%). Najbardziej narażone były najstarsze drzewa, w wieku rębności lub okołorębnym. Były to głównie przestoje lub drzewa na ścianach drzewostanów.

EN

The aim of the study was to preliminary define the factors affecting the formation of lightning gaps in forest areas in the lowland area. During realization of the research purpose, there was carried out the analysis of research materials inventory stands at the Brzeg Forest District, and their verification has been made during identifying the damage in the area. As a result of the studies, there were identified and characterized 110 lightning gaps. Individual trees were damaged in about 87% of cases. Damaged trees or groups of trees were mostly located at the southern and south-eastern edge of forests. In more than 90% cases, investigated objects were localized on the forest edge or at the maximum distance of 2 km inside the forest. The terrain had also the influence on lightning gaps occurrence – the trees situated on slope of acclivity were more frequently damaged. Almost 60% of lightnings had place on the types of soils which are appropriate for humid group of forest abodes. Most often species hit by lightnings were: oak – 72,5%; pinetree – 16,5%. Mainly the trees from first three places from Kraft’s classification were hit: oak – 1 (27%); 2 (35%); 3 (30%); pine tree – 1 (27%); 2 (52%); 3 (11%). The most exposed were the oldest trees in age of cutting down or around this age. These are mainly standstills or trees on the walls of forest stands.

19

Komputerowe modelowanie układów elektroenergetycznych dla symulacji efektów falowych spowodowanych wyładowaniami atmosferycznymi

63%

Benesz M. , Nowak W. , Tarko R.

|

2008

|

tom Nr 25

17-20

PL

W artykule przedstawiono model sieci przesyłowej o napięciu znamionowym 150 kV, zasilającej miasto Aalborg (Dania) oraz wyniki symulacji efektów falowych, wywołanych uderzeniem pioruna w przewód fazowy linii. Symulacje przeprowadzone zostały przy pomocy programu The Electromagnetic Transients Program - Alternative Transients Program (EMTP-ATP).

EN

In this paper a 150 kV transmission electrical power system in Aalborg model and simulation results of surge hazards generated by lightning stroke to the phase conductor of overhead line are presented. Ali simulation cases are made in simulation software The Electromagnetic Transients Program - Alternative Transients Program (EMTP-ATP).

20

Współczesne trendy w modelowaniu wyładowań atmosferycznych - teoria i zastosowania

63%

Masłowski G.

|

tom R. 86, nr 11a

308-312

PL

W artykule dokonano klasyfikacji i charakterystyki modeli matematycznych wyładowania piorunowego ze szczególnym uwzględnieniem fazy wielkoprądowego wyładowania głównego. Przedstawiono aktualne trendy w rozwoju koncepcji pozwalających dokładniej przewidzieć zaburzenia elektromagnetyczne generowane przez wyładowanie piorunowe. Omówiono też właściwości aplikacyjne i przykłady zastosowań modeli wyładowania głównego w zagadnieniach ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej.

EN

In the paper, classification and description of mathematical models of a lightning return-stroke channel are presented. In case of the engineering and antenna models topical trends in development of conceptions allowing prediction more and more accurate of lightning electromagnetic disturbances are described. Finally, applications of analysed return-stroke models in lightning and overvoltage protection are presented.