Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Obcojęzyczne XIX-wieczne nazwiska mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego z sufiksem -er

100%

Klimas A.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

tom XXIII/2

217–228

PL

Praca została poświęcona niepolskim nazwom osobowym, zgromadzonym w SNMP, zawierającym sufiks -er. Z analizy nazw własnych wynika, że są one charakterystyczne dla ludności pochodzenia żydowskiego lub niemieckiego. Podstawami derywacyjnymi onimów są: imiona hebrajskie, nazwy osobowe poświadczone w SNMP oraz w antroponomastykonach żydowskich i niemieckich, nazwy miejscowe z różnych części Polski – zniemczone i w rodzimej postaci, nazwy miejscowe z różnych części Europy, a także appellativa niemieckie i jidysz. Obce nazwiska z sufiksem -er realizują kategorie kognitywne, takie jak: pokrewieństwo, pochodzenie oraz wygląd i charakter. Reprezentują czasem dwie lub trzy kategorie jednocześnie, wchodząc tym samym w relacje homonimii.

EN

This article is devoted to non-Polish personal names gathered in the SNMP and containing the suffix -er. The undertaken analysis shows that these names are characteristic of people of Jewish or German origin.. Their derivative bases are: Hebrew names, personal names gathered in the SNMP and Jewish and German anthroponomic dictionaries, Germanized and native local names from different parts of Poland, local names from different parts of Europe and German and Yiddish appellativa. Foreign surnames with the suffix -er represent such cognitive categories as: kinship, origin, appearance and character. These surnames sometimes belong to two or three cognitive categories simultaneously and create homonymous relations.

2

Z problemów akwizycji języka trzeciego u neofilologów. Uwagi wstępne

84%

Nowacka D.

Roczniki Humanistyczne

|

2015

|

tom 63

|

nr 10: Glottodydaktyka

109-120

PL

Zjawisko wielojęzyczności i związane z nim procesy akwizycji są obecne w filologicznym nauczaniu akademickim. Takie procesy zaobserwowano wśród studentów pochodzenia polskiego, studiujących filologię rosyjską na zajęciach z praktycznej nauki języka ukraińskiego. W artykule dokonano próby opisu czynników warunkujących przyswajanie kolejnego języka obcego w warunkach akademickich. W przeprowadzonej wśród studentów rusycystów ankiecie zwrócono uwagę na wiele czynników indywidualnych i społecznych, między innymi na wiek, płeć, wiek pierwszego kontaktu z językami, konteksty i sposoby nabywania poszczególnych języków, nastawienie wobec każdego z języków czy motywacja, które mogą wstępnie wskazać kierunki i drogi kształtujące te procesy. Przyswajanie kolejnego języka obcego, dodatkowo blisko spokrewnionego, powoduje pojawienie się w języku docelowym wpływów międzyjęzykowych. Przykłady wpływów zaobserwowano na podstawie wybranych podsystemów językowych (fonetyka, morfologia, leksyka).

EN

The phenomenon of multilingualism and the related acquisition processes are present in philological academic teaching. Such processes have been observed among students of Polish origin studying Russian philology in the classess with practical learning of the Ukrainian language. The article attempts to describe the determinants of the acquisition of another foreign language in academic conditions. The survey conducted among Russian philology students identified a number of individual and social factors inter alia, age, gender, age of the first contact with languages, contexts and ways of acquiring individual languages, attitudes toward each language or motivation, which may initially indicate trends and ways shaping these processes. Aquisition of another foreign language, additionally closely related, causes the appearance of interlingual influence in the target language. The examples of influence were observed on the basis of selected language subsystems (phonetics, morphology, vocabulary).

3

Cerkiewnosłowiańskie i wschodniosłowiańskie wpływy językowe w warstwie onimicznej przekładów biblijnych Szymona Budnego (na materiale "Nowego Testamentu")

84%

Zarębski R.

|

2020

|

tom 100

|

nr 2

77-88

PL

W artykule omówiono zakres wpływów fonetyczno-morfologicznych na warstwę nazewniczą biblijnych przekładów Szymona Budnego. Działający w dobie renesansu na ziemiach Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, tłumacz posiadał znajomość języka cerkiewnosłowiańskiego i starobiałoruskiego. W pracy przekładowej prócz wielu innych źródeł wykorzystywał również tłumaczenia z obszaru Slavia Orthodoxa. Stosowanie nazw własnych w formie nawiązującej do wersji cerkiewnosłowiańskiej było przejawem dążności tłumacza do maksymalnego zbliżenia przekładu do tekstu oryginalnego. Użycie nazw własnych z językowymi śladami cerkiewnosłowiańskimi i wschodniosłowiańskimi wpływa też na ukształtowanie stylistyczne tłumaczeń, gdyż buduje biblijny koloryt lokalny. Odosobnione onimiczne propozycje Budnego indywidualizują jego przekłady na tle XVI-wiecznej polskiej praktyki translatorskiej.

EN

The article discusses the scope of phonetic and morphological influences on the name-related aspect of biblical translations by Szymon Budny. The translator, who was active in the Renaissance era in the lands of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania, had knowledge of the Church Slavonic and Old Belarussian languages. In his translation work, apart from many other sources, he also used translations from the area of Slavia Orthodoxa. The use of proper names in the form referring to the Church Slavonic version was a sign of the translator’s desire to bring the translation as close as possible to the original text. The use of proper names with linguistic traces of the Church Slavonic and East Slavonic also contributed to the style of translations, as it built up the local biblical tone. Budny’s isolated onymic proposals individualize his translations against the background of sixteenth-century Polish translation practice. Cerkiewnosłowiańskie i wschodniosłowiańskiewpływy językowe w warstwieonimicznej przekładów biblijnych SzymonaBudnego (na materiale Nowego Testamentu)

4

Historia badań nad wpływami słowiańskimi na język niemiecki

84%

Siatkowski J.

Gwary Dziś

|

2015

|

tom 7

141-154

EN

The objective of this article to familiarize the reader with the rich history of research of Slavic influences on the general German language, on its regional varieties and dialects. They go back to the middle of the XIX century. They are poorly known, even by linguists. A particular attention was paid to the earliest research, the first, yet controversial, statements on Slavic influences on the German language. Finally, the disputes on the recognition of certain words as borrowings from the Slavic languages have not so far been resolved. We may see a particular increase in the said researches after the end of the Second World War. Numerous German regional vocabularies from the territories neighboring the Slavic languages and the German Language Atlas provided a great deal of materials. Slavic and German linguists, mainly German linguists, have amassed a huge number of dialect-related and historic materials concerning borrowings from the Slavic languages in the German language, from which only a minor part concerns the German literary language (about 180) or colloquial German language, however the prevailing majority (about 4 000) concerns different German dialects, in particular, the old German dialects, which are no longer existing. These are mainly lexical borrowings, however the morphological influence is also at issue here, e.g. the Slavic suffixes being added to the German root words.