Celem artykułu jest przedstawienie wolności klienta pracy socjalnej jako konstytutywnej wartości tej profesji i analiza dwóch podstawowych jej aspektów: wolności negatywnej i wolności pozytywnej. Wolność negatywna, ujmowana tutaj jako samostanowienie klienta, jest tym wymiarem wolności, który z jednej strony musi być szanowany, lecz jest jednocześnie ograniczany, a jego ograniczanie przez pracownika socjalnego jest w pewnych sytuacjach etycznie dopuszczalne. Wolność pozytywna, ujmowana tutaj jako wyzwalanie, jest tym wymiarem wolności, który jest ostatecznym celem pracy pracownika socjalnego, a przez to jest niezbędny do zdefiniowania tego zawodu. Ze względu na znaczenie samostanowienia klienta dla praktyki pracy socjalnej artykuł poświęca szczególną uwagę dwóm aspektom samostanowienia klienta: dobrowolności korzystania ze wsparcia i aktywnemu uczestnictwu w procesie pomocowym, a także paternalizmowi jako postawie ograniczającej wolność klienta. W zakończeniu zwrócono uwagę na właściwą edukację przyszłych pracowników socjalnych jako element ich przygotowania do szanowania i promowania wolności klientów.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł dotyczy wybranych zagadnień związanych z postulatami wyrównywania poziomu wolności pozytywnej. Klasycznie pojmowana indywidualna wolność, zwana negatywną, utożsamiana z brakiem zewnętrznego przymusu, może stać w opozycji do tak zwanej wolności pozytywnej. To ostatnie pojęcie definiowane jest na ogół poprzez możność, co przywodzi na myśl jego związek z pojęciem władzy. Postulat równości w „wolności do” bywa uzasadnieniem dla przeprowadzania społecznej redystrybucji dóbr. W tekście rozpatrywane są przypadki donacji dobrowolnej i przymusowej mające zobrazować konsekwencje wynikające z przymusowego poszerzania zakresu wolności pozytywnej. Ponadto została też przedstawiona próba porównania ważności obu rodzajów wolności ze szczególnym uwzględnieniem ich kontekstu moralnego.
EN
The article deals with selected problems related to the postulates of equalizing the level of positive liberty. The classic understanding of individual freedom as negative freedom, identified with the lack of compulsion, can be opposed to the so-called positive liberty. The latter notion is usually defined in terms of ability, which suggests that there is a relation between the concept of freedom and the concept of power. The postulate of equality with regard to the ‘freedom to’ would occasionally justify social redistribution of goods. The cases of voluntary and compulsory donation are considered in the text the aim of which is to picture the consequences resulting from the compulsory expansion of the scope of positive liberty. Moreover, an attempt to compare the significance of both types of liberty, with a special emphasis on the moral context, has also been made.
Wiele racji przemawia za tym, że (wbrew opinii B. Spinozy) zagadnienie wolności nie jest pierwszorzędnym problemem dla Machiavellego. Nie oznacza to oczywiście, że Machiavelli nie wnosi niczego nowego np. do tradycji republikańskiej, która jest (i dla niego) eksponentem wolności w wymiarze ustrojów politycznych. Poszukując znaczeń wolności, jakie u niego występują wychodzę od współczesnego podziału kategorii wolności na: wolność negatywną, pozytywną oraz wewnętrzną, uporządkowanych przez Ryszarda Legutko. Wolność negatywna, oznaczająca brak przymusu czy przemocy, została potraktowana przez Florentczyka dość szczególnie. W zasadzie nie bierze on na serio możliwości uwolnienia świata ludzkiego od przemocy, a co najwyżej pewne jej ograniczenie. Lecz warunkiem tego ograniczenia jest dlań manipulacja klasą ludową oraz podstęp względem przeciwników politycznych. Z kolei wolność pozytywna, została przez Machiavellego opracowana w powiązaniu z dość osobliwym, wąskim rozumieniem dobra publicznego. Jak się szeroko przyjmuje, preferował on ustrój republikański, obliczony na imperialistyczną ekspansję. Zewnętrzne podboje, jak i prowadzenie wojen, w jego ocenie są „czymś naturalnym”. Nieustająca walka o zasoby, to najkrótsze określenie jego „realizmu politycznego”. Wreszcie, gdy chodzi o wolność wewnętrzną, to jest ona u tego myśliciela opracowana raczej zdawkowo, głównie w kontekście przemyślnej sztuki panowania książąt, oznaczającej zerwanie z klasyczną etyką cnót oraz klasyczną tradycją filozofii polityki.
EN
Many reasons confirm that (contrary to the opinion of B. Spinoza) the issue of freedom is not a primary concern for Machiavelli. This does not mean that Machiavelli doesn’t bring anything new for example to the republican tradition, which is (also for him) exponent of liberty for political regimes. Searching for meanings of freedom, which occur in Machiavelli’s ideas, the Author starts with the modern division of the freedom categories: negative freedom, positive freedom and internal freedom, structured by Ryszard Legutko. Negative freedom, indicating the absence of coercion or violence, was treated by the Florentine in quite a particular way. In fact, he does not take seriously the possibility of the release of the human world from violence, but at most some restriction of it. But the conditions of this restriction for him are manipulation of folk class and deceit of political opponents. In turn, positive freedom, was by Machiavelli developed in conjunction with a rather quaint, narrow understanding of the public good. It is broadly accepted that he preferred the republican system, calculated for imperialist expansion. External conquest and warfare were, in his opinion, "something natural". The ongoing struggle for resources is the shortest definition of his "political realism". Finally, when it comes to the inner freedom, it is developed rather casually, mostly in the context of the ingenious art of the reign of the princes, which means a break with the classical virtues and ethics of the classical tradition of political philosophy.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.