Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

What about the Interior Castle? Response to Ienca's and Andorno's New Human Rights in the Age of Neuroscience and Neurotechnology

100%

Nawrot O.

|

nr 3: Teologia moralna

69-85

PL

Zaproponowane przez Ineca i Andorno, w artykule „Towards new human rights in the age of neuroscience and neurotechnology”, trzy nowe prawa człowieka na pierwszy rzut oka wydają się niezwykle atrakcyjną odpowiedzią na rosnące ze strony neuronauki zagrożenia dla ludzkiej wolności. Jednakże ich głębsza analiza, zwłaszcza w kontekście zasad systemu ochrony praw człowieka Rady Europy, wraz z jego kamieniem węgielnym – przyrodzoną ludzką godnością, ujawnia szereg poważnych wątpliwości. Najpoważniejsza z nich dotyczy możliwości pogodzenia stojącej u podstaw neuronauki i neurotechnologii filozofii, wraz z milcząco przyjmowaną w ramach niej wizją człowieka, z filozofią praw człowieka i jej antropologią. Druga, bardziej szczegółowa, lecz równie istotna z punktu widzenia systemu wartości demokratycznego państwa prawnego, wątpliwość dotyczy kwestii pogodzenia nieterapeutycznych ingerencji w „wewnętrzną twierdzę” jednostki – mózg wraz z nadbudowanym nad nim umysłem – z obowiązkiem poszanowania i zabezpieczenia przez państwo prawa do wolności myśli, sumienia i religii, rozumianego zarówno jako fundamentalne prawo człowieka, jak i konstytutywny element systemu wartości demokratycznego państwa prawnego.

EN

Ienca's and Andorno's propositions of three new human rights presented in the article “Towards new human rights in the age of neuroscience and neurotechnology” prima facie seems very attractive and adequate to nowadays dangerous for human freedom. But there are still a few very serious doubts. The first of them is very general and we can express it in the question: is there a possibility to reconcile the philosophy neuroscience/neurotechnology and the related with them way of thinking about the individual, with the philosophy of human rights? The second is more specific but strictly connected with the first one: how do we reconcile the technological infiltration into our interior castle − the brain and its associated mind − with the freedom of thought, conscience, and religion, not only as our individual essence but also as part of the foundation of a democratic state ruled by law? In the article presented above I've tried to show the inadequacy of both systems, especially inherently associated with them visions of human being.

2

Contemporary Challenges to the Right to Conscientious Objection

100%

Moravčíková M.

|

tom 19

|

nr 21 (2)

143-163

EN

The purpose of this article is to analyse selected contemporary challenges to the right to conscientious objection. It does not aim to exhaustively list all current issues related to the problem of conscientious objection, but to highlight the importance of examining this issue in the context of developments in areas that touch on the nature of human life, fundamental values, human dignity, morality and justice. It emphasises the need to reflect on significant scientific advances and technological developments which, by their nature and orientation, become subject to the exercise of the right to conscientious objection. While the question of the exercise of conscientious objection initially focused on the dialectic of natural and positive law, it was later reduced to the refusal of armed military service. Today, it is again a broad scope that can also encompass issues of medicine, biotechnology, healthcare, pedagogy, information technology and other sectors of society. In parallel with the development of sciences, the results of which will be accompanied by questions of value, increasing demands will be placed on the development of an appropriate legal framework. At the same time, analysis and synthesis in the field of conscientious objection is a service to the human person, human dignity and freedom of conscience and religion, which is the irrevocable duty of legal science. It is also a service to the social good, reconciliation and cooperation.

PL

Celem artykułu jest analiza wybranych współczesnych wyzwań związanych z prawem do sprzeciwu sumienia. Nie ma on na celu wyczerpującego wymienienia wszystkich aktualnych kwestii związanych z problemem sprzeciwu sumienia, ale podkreślenie znaczenia badania tej kwestii w kontekście rozwoju w obszarach, które dotykają natury ludzkiego życia, podstawowych wartości, ludzkiej godności, moralności i sprawiedliwości. Podkreśla potrzebę refleksji nad znaczącymi osiągnięciami naukowymi i rozwojem technologicznym, które ze względu na swój charakter i ukierunkowanie stają się przedmiotem korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia. O ile kwestia możliwości skorzystania ze sprzeciwu sumienia początkowo koncentrowała się na dialektyce prawa naturalnego i pozytywnego, to później została zredukowana do odmowy służby wojskowej z bronią w ręku. Dziś jest to ponownie szeroki zakres, który może również obejmować zagadnienia medycyny, biotechnologii, opieki zdrowotnej, pedagogiki, informatyki i innych sektorów życia społecznego. Równocześnie z rozwojem nauk, których rezultatom towarzyszyć będą kwestie wartości, coraz większe wymagania stawiane będą tworzeniu odpowiednich ram prawnych. Jednocześnie analiza i synteza w dziedzinie sprzeciwu sumienia jest służbą na rzecz osoby ludzkiej, godności człowieka oraz wolności sumienia i wyznania, co jest nieodwołalnym obowiązkiem nauki prawa. Jest to również służba na rzecz dobra społecznego, pojednania i współpracy.

3

The constitutional standing of philosophical and non-religious beliefs in Bulgaria

100%

Belov M.

|

tom 26

33-54

PL

Przedmiotem rozważań zawartych w niniejszym artykule jest wolność przekonań światopoglądowych i niewyznaniowych w Bułgarii. Ukazano w nim konstytucyjne podstawy tej wolności zarówno we współczesnym systemie konstytucyjnym, bazującym na Konstytucji z 1991 r., jak i w bułgarskiej historii konstytucyjnej oraz poprzednich ustawach zasadniczych – Konstytucjach z 1879, 1947 oraz z 1971 r. Badaniami objęto prawne i socjologiczno-prawne aspekty wolności przekonań światopoglądowych i niewyznaniowych, a stawiane pytania dotyczą roli ideologii normatywnych w zsekularyzowanym kontekście – w tym przypadku, wyraźnie świeckim społeczeństwie Bułgarii. Autor wykazuje istnienie związku pomiędzy wolnością przekonań światopoglądowych i niewyznaniowych oraz wolnością religii. Uwaga skoncentrowana jest na takich przekonaniach światopoglądowych i niewyznaniowych, które mają charakter zorganizowany. Wyjaśnia się przy tym przyczyny, dla których wolność przekonań światopoglądowych i niewyznaniowych jest chroniona z wykorzystaniem konstrukcji prawa przysługującego jednostkom, a nie prawa kolektywnego. Osobne uwagi poświęcono praktycznym problemom, które związane są z wyznawaniem omawianych przekonań w Bułgarii.

EN

This paper explores freedom of philosophical and non-religious beliefs in Bulgaria. It outlines the constitutional framework of this freedom both in the contemporary Bulgarian constitutional model based on the current 1991 Constitution and in Bulgarian constitutional history as well as previous fundamental laws – the 1879, 1947, and 1971 Constitutions. The paper explores both the legal and socio-legal aspects of freedom of philosophical and non-religious beliefs, analysing the role of normative ideologies in the context of secularism – specifically, the largely secular Bulgarian society. The paper demonstrates the relationship between freedom of philosophical and non-religious beliefs and freedom of religion in Bulgaria. Attention is devoted to organised philosophical and non-religious beliefs. The article explains why freedom of philosophical and non-religious beliefs is protected as an individual and not as a collective right. The paper also explores the practical problems of the philosophical and non-religious beliefs in Bulgaria.

4

Zmiana przepisów wyznaniowych Konstytucji RP z 1997 r.

80%

Borecki P.

|

tom 72

71-86

PL

Possible change of religious regulations of the Constitution should take place in cooperation with churches and world-wide organizations. The legislator limits Poland’s international obligations to protect freedom and human rights in religious matters. The Concordat of 1997 is also a limitation. At present there is an unfavorable political situation for liberal changes. The most important changes should be to increase the protection of non-believers and philosophical organizations. The neutrality of public authorities in religious matters must also be better guaranteed. The beginning of the constitutional debate on religious issues, however, risks the change for the worse. This debate does not start.