Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Sorption of organic compounds by organo-zeolites

100%

Wołowiec M. , Muir B. , Bajda T.

|

tom Vol. 42, no. 1

139--140

EN

Organic compounds such as BTEX and PAHs are one of the most common contaminants in water system. These contaminants would take decades to degrade and they have harmful effects on human health (Qin et al. 2008). Several treatment methods have been developed to remove those contaminants from industrial wastewater. They include ion-exchange, filtration, adsorption and the use of various types of sorbents for example zeolites (Kibazohi et al. 2004, Mathur et al. 2007, Aivaliotiet al. 2012, Almeida et al. 2012). Natural clinoptilolite (Cp) from the Bystré deposit in Slovakia and zeolite Na-X synthesized from fly ash has been modified with a hexadecyltrimethyl ammonium bromide (HDTMA) in amounts of 1.0 and 2.0 of external cation exchange capacity (ECEC) of the zeolites (Szala et al. 2013). The sorption properties of unmodified zeolites and organo-zeolites in terms of aqueous solutions of benzene, ethylobenzene, toluene, p-xylene (BTEX) and their mixtures as well as anthracene, naphthalene, benzo[a]pyrene, dibenzo[a,h]anthracene (PAHs) and their mixtures at different concentrations were evaluated. The results showed that the modification of the zeolite Na-X and Cp with HDTMA improves the sorption properties. Modification in the amount of 1.0 ECEC proved to be the best in terms of p-xylene, anthracene, naphthalene, benzo[a]pyrene, dibenzo[a,h]anthracene. On the other hand benzene, ethylobenzene and toluene were adsorbed the most effectively by 2.0 ECEC modification of Na-X and Cp. Based on experimental data, the removal efficiencies for BTEX follows the order: p-xylene > toluene > benzene > ethylobenzene, for POHs: dibenzo[a,h]anthracene > benzo[a] pyrene > anthracene > naphthalene. P-xylene and naphtalene were adsorbed in the greatest quantity and benzene and anthracene in the lowest quantity from the mixtures of BTEX and PAHs, respectively. The sorption efficiency depends on the physicochemical properties of the organic compounds (dipole moment, molar mass, molecule structure and the time of the sorption process) as well as natural Cp and synthetic zeolite Na-X properties, such as Si/Al ratio, texture parameters and external cation exchange capacity. With an increasing concentration of the hydrocarbons in the solution the sorption capacity increases (Szala et al. 2015). Natural Cp is a better sorbent than synthetic zeolite Na-X in case of BTEX sorption, while PAHs are adsorbed more effectively by zeolite Na-X and its modifications. The mechanism of the sorption consists on the dissolving of the organic compounds into the organic layer of the surfactant (on the zeolites’ surface) as well as on the organic compounds’ penetration into the mesopores.

2

Wybrane aspekty zastosowania w przemyśle wodnych układów do odzyskiwania energii odpadowej

88%

Kruczek T.

Gospodarka Paliwami i Energią

|

2001

|

tom nr 12

15-17

PL

Praca dotyczy możliwości podwyższenia efektywności utylizacji energii odpadowej w przemyśle przez stosowanie instalacji do produkcji ciepłej wody oraz poprawę jakości odpadowych nośników energetycznych dzięki podwyższeniu ich temperatury. Wskutek wyższej temperatury gazów odlotowych odzyskiwanie energii odpadowej w kotłach jest technicznie łatwiejsze i bardziej opłacalne ekonomicznie.

EN

The paper deals with the possibililies of efficiency improvement of industrial waste energy utilizalion by increasing the temperature of the waste energy carriers and by the production of hot water. Owing to higher temperature of waste gases it is easier to recover their energy in a waste heat boi!er as well as recovering technology is more economically efficient.

3

Daily changes of water demand in the single water system zone in Krakow

75%

Płoskonka R. , Beńko P.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2014

|

tom R. 111, z. 1-Ś

35--43

EN

The paper focuses on changes in water demand within the water supply zone in Krakow. The analyzed time periods include the 90s of the last century and the years 2007‒2012. Based on measurements of the size and variability of water demand, changes in daily water consumption within the week were analyzed and compared with the reference distribution. Both the results and research methodology can be used to update the guidelines for design and simulation of the water supply systems operation.

PL

Artykuł zawiera analizy zmian poboru wody na terenie wydzielonej strefy wodociągowej w Krakowie. Bazując na pomiarach wielkości i zmienności poboru wody z lat 90. ubiegłego wieku oraz z lat 2007‒2012, dokonano porównania zmian o charakterze ilościowym oraz nierównomierności poboru w ciągu poszczególnych dni tygodnia i porównano zmienność z rozkładem referencyjnym. Przedstawione wyniki badań oraz metodyka działań mogą posłużyć do aktualizacji wytycznych w zakresie projektowania i symulacji funkcjonowania systemów wodociągowych.

4

Organizacionno-tekhnologicheskie meroprijatija povyshenija nadezhnosti funkcionirovanija sistemy vodosnabzhenija g. Khar'kova

75%

Goncharenko D. , Alejjnikova A. , Klejjn E.

|

tom 17

|

nr 6

5

The similarity of the water system to the real foam making system

75%

Grabian J.

|

2011

|

tom Vol. 11, iss. 3 spec.

67--70

EN

Cellular structures are characterized by a number of unique properties that can be successfully utilized in the construction of machines and vehicles. Their low density makes them an ideal filling material for laminated structures. The use of the proper method of foam production affects its structure (e.g. the distribution, openness and size of pores, wall thickness between pores etc.), consequently the material properties are affected. Another important issue is the material itself used for metal foam production, as materials meeting increasingly new requirements are being sought, among which are metal composite materials. This work presents theoretical considerations referring to foam making by comparing the water system to a real foam production system.

6

Gospodarcza rola Młynówki Królewskiej w Krakowie i jej wpływ na obecne zagospodarowanie miasta

75%

Hebda-Małocha A. , Małocha M.

|

2007

|

tom R. 104, z. 2-Ś

123-134

PL

W artykule zaprezentowano analizę systemu wodnego Młynówki Królewskiej. Przedstawiono jego genezę i zachodzące w nim zmiany od czasów średniowiecza. Poruszono także kwestię powiązań pomiędzy użytkownikami systemu i konieczności tworzenia regulacji prawnych. Za ważną uznano potrzebę zapoznania się z historią danego miejsca w czasie realizacji zadań przestrzennych. W Krakowie dzięki temu utworzony został ciekawy trakt spacerowy śladami Młynówki Królewskiej, z doskonale wkomponowaną zielenią w istniejącą zabudowę miejską. Przeprowadzone prace renowacyjno-rekonstrukcyjne można uznać za właściwie ukierunkowane. Przemawiają za tym zarówno walory ekonomiczne, społeczne, historyczne, jak i urbanistyczne, a przede wszystkim środowiskowe.

EN

The study presents analysis of the water system of Młynówka Królewska, its origins and changes in it since the Mediaeval Ages. The problems of relations between the system users and the need for legal regulations have been also addressed. The necessity for knowledge about the historical aspects of a place taken into account during implementation of spatial planning tasks was an extremely important issue. As a result, Kraków received an interesting walking route tracing the previous course of Młynówka Królewska (King's Leat) with the green areas well incrusted in the existing urban development. The reconstruction work undertaken can be considered as properly directed. Such opinion is based on economic, social, historical, urban as well as environmental values.

7

Heat induced changes in absorbancy of cytochrome oxidase entrapped in asolectin - decan - water system

75%

Stanicova J.

|

1994

|

tom 12

|

nr 2

8

Vilejka reservoir as important bird area in Belorussia

75%

Shkljarov L. P.

The Ring

|

1993

|

tom 15

|

nr 1-2

9

Metody badań przyjaznych dla środowiska inhibitorów korozji do kompleksowej ochrony układów wodnych

63%

Maliszewska I. , Falewicz P. , Klakočar-Ciepacz M.

|

2016

|

tom nr 9

325--329

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań biochemicznych dla nowychzwiązków z grupy pochodnych kwasów aminofosfonowych, któremogą stanowić podstawę wielofunkcyjnych preparatów inhibitorowychdo kompleksowej ochrony przemysłowych układów wody chłodzącej.Metodą dyfuzyjną i szeregu rozcieńczeń na podłożu stałym określanowpływ badanych związków na wzrost i rozwój wybranych drobnoustrojówZdolność biodegradacji w warunkach tlenowych tych związków określano metodą pomiaru zużycia tlenu (biodegradacja całkowita) oraz w warunkach zamkniętego naczynia.

EN

The paper presents the results of biological tests performed on newcompounds belonging to the aminophosphonic acid derivatives group,which can form the basis for multifunctional inhibitor preparations for thecomprehensive protection of industrial cooling water systems. Diffusionand serial dilutions methods on a solid medium were used to determinethe effect, of the tested compounds on the growth and developmentof selected micro-organisms. The compounds’ ability to biodegrade in aerobic conditions was designated by measuring oxygen consumption (ultimate biodegradability) and in closed- bottle conditions.

10

The 19th century palace and garden complexes in the Warmia and Mazury district

63%

Stefanowska-Nowak V.

|

tom 26

11

Ocena stanu technicznego urządzeń melioracyjnych w gminie Bystrzyca Kłodzka – obiekt Łomnica

63%

Pabijan L. , Stachowiak M.

|

2019

|

tom Vol. 20, nr 3

1--11

PL

W artykule scharakteryzowano stan techniczny urządzeń melioracyjnych w gminie Bystrzyca Kłodzka. Ze względu na zbyt duży obszar gminy, prace inwentaryzacyjne ograniczone zostały do obszaru wsi Gorzanów – obiekt Łomnica. Ocenę stanu technicznego urządzeń melioracyjnych dokonano na podstawie rozpoznania terenowego. W tym celu wykonana została inwentaryzacja obiektu Łomnica wraz z znajdującymi się na tym terenie rowami oraz urządzeniami wodno-melioracyjnymi. Zinwentaryzowano 32 rowy melioracyjne o łącznej długości 12 km 177 m, oraz 13 wylotów drenarskich i 33 przepusty. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, iż 38,4% obiektów melioracyjnych na badanym obiekcie jest w stanie niedopuszczalnym, natomiast 34,6% w stanie niedostatecznym. W dalszej części pracy, na podstawie zaproponowanej oceny stanu technicznego urządzeń melioracyjnych, ocenione zostały potrzeby konserwacji oraz przedstawiono możliwy zakres prac konserwacyjnych, dzięki którym mogłaby zostać poprawiona ich sprawność eksploatacyjna.

EN

This article characterises technical conditions of irrigation equipment in the Bystrzyca Kłodzka commune.Due to the large spatial extent of the commune, inventory works were limited to the region of the village of Gorzanów object Łomnica. The assessment was based on field diagnosis. To achieve this, an inventory of the Łomnica object as well as technical condition of ditches and water-amelioration facilities located in this area was carried out. A total of 32 drainage ditches, with a total length of 12 km 177 m have been inventoried, as well as 13 drainage outlets and 33 culverts. The examination found that 38.4% of drainage facilities on the tested area, are in an unacceptable state, while 34.6% are in an insufficient condition. The proposed assessment of the technical condition of irrigation devices and their maintenance needs were evaluated. In addition, the potential scope of maintenance works presented to improve their operational efficiency.

12

System wodny ujścia Wisły, potencjalne zagrożenia . i zrównoważony rozwój

51%

Czarnecki A. , Lewandowska-Czarnecka A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

tom R. 108, z. 6-A

63--69

PL

W artykule przedstawiono obszar delty Wisły jako system gospodarczo-społeczno-środowiskowy. Na terenie tym urządzenia techniczne stabilizują stosunki wodne mimo wahań stanów wody w otoczeniu, Wisły, cofek morza i napływu wód z wysoczyzny. Obecnie funkcje transportowe i gospodarka, zwłaszcza w części wschodniej, zostały mocno ograniczone. Obecność różnych form zbiorników wodnych, w tym jezior, morskich wód wewnętrznych i połączenia wodne pomiędzy nimi sprawia, że delta Wisły ma znaczący potencjał turystyczny, obecnie tylko częściowo wykorzystany. Wykazano na przykładzie innych krajów, które czynniki powinny być brane pod uwagę w planowaniu dalszego rozwoju turystyki.

EN

In the paper an area of the Vistula delta were presented as an economical- social-environmental system. On this land technical devices are stabilizing water conditions in spite of changes of water levels in surroundings, including in the Vistula, backwaters of the sea and the inflow of waters from moraines. At present transport functions and the economy, especially in the eastern part, firmly were shrinked. Presence of different forms of bodies of water, in it of lakes, sea internal waters and the connection in form of water routes between them become the meaning resources for tourist, at present only partly used. Research made demonstrated on the example of different countries, which factors should be taken into consideration in planning the more distant development tourisms.

13

Expected development of irrigation in Poland in the context of climate change

51%

Labedzki L.

Journal of Water and Land Development

|

2009

|

nr 13b

14

Size-structured interactions and the dynamics of aquatic systems

51%

Persson L. , De Roos A. M.

|

tom 54

|

nr 4

EN

Size variation within species as a result of individual growth and development over the life cycle is a ubiquitous feature of many aquatic organisms. We review the implications of this size variation for the dynamics of aquatic systems. Ontogenetic development results in differences in size dependent competitive abilities between differently sized individuals giving rise to cohort cycles that are qualitatively different from traditional predator prey cycles. Size-dependent interactions also mean that the type of interaction – competitive or predatory – changes over the life cycle as a result of an increase in size. At the intraspecific level, cannibalistic interactions may, depending on the life history characteristics of the cannibal, give rise to either equilibrium or cycles driven by a mixture of inter-cohort cannibalism and competition. In multispecies contexts, size variation and particularly food dependent growth lead to the presence of alternative states involving catastrophic collapses. These sizestructured interactions have so far been mainly demonstrated for fish and cladocerans, but do have whole lake food web ramifications.

15

Garbary krajobraz nieistniejący

44%

Biskupski P.

|

tom Z. 7

97--110

PL

W artykule ukazano fragmentu [!] analizy przestrzennej i przyrodniczej obszarów dzisiejszego centrum Poznania. Miasto przez ostatnie dwieście lat zostało w sposób znaczący przekształcone krajobrazowo. Burzliwe przemiany o podłożu głównie politycznym sprawiły, że trudno jest odnaleźć we współczesnej przestrzeni pejzaż Poznania z okresu przedrozbiorowego. I nie jest to tylko wynik rozwoju cywilizacyjnego. Trudno jest też w jakikolwiek sposób się do tamtego pejzażu odnieść. Jakiekolwiek opinie wypowiadane na ten temat wydają się mieć dość wątpliwą podstawę merytoryczną. W niniejszym artykule na podstawie jednego z elementów konurbacji poznańskiej osady Garbary przedstawiono formę i zakres analiz mających na celu odtworzenie całości krajobrazu Poznania – jego przestrzennego wizerunku z okresu przedrozbiorowego. Komentarz, który w tekście zamieszczono, jest odautorskim uzupełnieniem wyjaśniającym przyczyny wybranego wariantu przekształceń istniejącego już wtedy miasta.

EN

This article is a fragment of research connected with central place of the Poznań town. Poznań landscape of central space in the last two hundred years was transformed in a meaningful way. The changes were so big that it is difficult to find in contemporary space elements of landscape from the past. Based on one of the elements of Poznań conurbation setlement Garbary I want to explain methods of recconstruction of landscape from XVIII centuries.

16

Wpływ systemu wodno-melioracyjnego na wahania zwierciadła wody gruntowej na zalesionych użytkach rolnych

44%

Kowalczyk T. , Plywaczyk A. , Orzepowski W.

|

nr 2

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy przestrzennej średniej rocznej amplitudy wahań zwierciadła wody gruntowej określonej na podstawie badań stosunków wodnych wykonanych w latach hydrologicznych 2001-2008 na zmeliorowanych zalesionych gruntach porolnych w rejonie Wrocławia. Celem badań było określenie wpływu systemu wodno-melioracyjnego na dynamikę pierwszego poziomu wodonośnego. Stwierdzono, że na terenach położonych w rejonie cieków naturalnych roczna amplituda wynosi około 50 cm, a w rejonie objętym regulowanym odpływem z lokalnej mikrozlewni oraz sztucznie podpiętrzanego zbiornika wodnego wzrasta ona do 75-100 cm.

EN

Spatial analysis of the mean annual amplitude of the ground water table changes is presented in this paper. Data were collected during the survey research carried out in the hydrological years 2001-2008 at the study site located on the reclaimed and reforested post-arable lands near Wroclaw. The aim of the study was to assess the influence of the land reclamation system on hydrodynamics of the 1st groundwater layer. It was recognized that the mean amplitude recorded in the neighborhood of natural watercourses was about 50 cm, when in the areas impacted by controlled outflow as well as artificial water damming it ranged from 75 to 100 cm.

17

Osada Świętego Wojciecha

38%

Biskupski P.

|

tom Z. 17

199--226

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest osadzie Świętego Wojciecha która do końca XVIII wieku była jedną z 29 osad otaczających miasto lokacyjne Poznań. W niniejszym artykule przedstawiona zostanie krótka historia tej osady, jej przemiany przestrzenne dokonane w XIX i XX wieku, oraz ukazane zostaną badania które pozwoliły na odtworzenie dawnego historycznego krajobrazu Świętego Wojciecha z XVIII wieku. Jednym ze znaczących elementów osadniczych otaczających miasto lokacyjne Poznań była osada Świętego Wojciecha. Osada ta położona była na trasie komunikacyjnej wychodzącej z Poznania na północ do Wronek, Wałcza, Piły i na północny zachód w kierunku Międzyrzecza i Szczecina. Położenie osady było w dość charakterystycznym przyrodniczo miejscu a mianowicie na wzgórzu zwanym wzgórzem Świętego Wojciecha. Wzniesienie to znajdowało się w pradolinie rzeczek Bogdanki i Wierzbaka które to rzeczki wzgórze z dwóch stron opływały tworząc wyspę. Na wyspie tej zaraz obok wzgórza Świętego Wojciecha istniały jeszcze dwa charakterystyczne wzniesienia. Pierwszy z nich posiadał nazwę Łysej Góry i położony był po północnej stronie (obecnie jest to wzniesienie przy pomniku Armii Poznań). Drugie wzgórze bez nazwy położone było na północny zachód od wzgórza Świętego Wojciecha (obecnie jest to teren przy cmentarzu dla zasłużonych).

EN

This article is devoted to settlement of Saint Albert, wchich until the end of the eighteenth century was one of the twenty nine settlements surrounding the charter of city Poznań. This article presents a short history of this settlement, its spatial changes made in the nineteenth and twenty century, and presents research that allowed for the reconstruction of the former landscape of Saint Albert’s settlement from the eighteenth century. One of the significant settlement elements surrounding the city of Poznań was the settlement of St. Adalbert. This settlement was located on the transportation route going from Poznań north to Wronki, Wałcz, Piła and northwest towards Międzyrzecz and Szczecin. The location of the settlement was in a rather distinctive natural place namely on a hill called St. Adalbert's Hill. The hill was located in the valley of the Bogdanka and Wierzbak rivers, which flowed around the hill on both sides, forming an island. On this island, right next to St. Adalbert's Hill, there were two more characteristic hills. The first was named Lysa Góra and was located on the northern side (now it is the hill near the monument to the Poznan Army). The second hill without a name was located to the northwest of St. Adalbert’s Hill (now it is the area near the cemetery for the distinguished).