PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 22

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  władza sądownicza
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Władza sądownicza wobec partii politycznych w Polsce – zagadnienia wybrane
100%
Uliasz J.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2011
|
nr 2 (6)
99-110
PL
Niniejszy artykuł poświęcony jest roli, jaką władza sądownicza spełnia względem partii politycznych w Polsce. Główny nurt rozważań dotyczy uprawnień kontrolnych, przyznanych przez ustawodawcę poszczególnym organom władzy sądowniczej wobec partii politycznych. Autor zwraca uwagę na szczególną pozycję Trybunału Konstytucyjnego, którego zadaniem jest czuwanie nad przestrzeganiem i poszanowaniem zasady pluralizmu politycznego. Piszący omawia także kompetencje Sądu Najwyższego oraz Sądu Okręgowego w Warszawie jako sądu rejestrowego, istotne przede wszystkim w procedurze wpisu partii politycznych do ewidencji. Opracowanie wzbogacone jest licznymi przykładami z orzecznictwa.
EN
The paper discusses the role of the judiciary in relation to political parties in Po- land. Primarily, it deals with the statutory right of the judiciary, i.e. the right to exercise control over political parties. The Author’s major concern is to emphasi- ze the particular role played by the Constitutional Court whose responsibility is to control whether the rule of political pluralism is complied with. Additional- ly, the paper discusses the responsibilities of the Supreme Court and the District Court in Warsaw (Sąd Okręgowy w Warszawie) which maintains the register of political parties. Those responsibilities are particularly important as far as the procedure to register a political party is concerned. The text also includes a large number of relevant court decisions.
2
Content available Konstytucyjne podstawy prawa do sądu (zasada ustawowej regulacji władzy sądowniczej)
60%
Bień-Kacała A.
|
|
nr 3 (31)
15-29
PL
W artykule podkreślono istotne i wielowymiarowe znaczenie zasady ustawowej regulacji władzy sądowniczej. Z jednej strony mamy do czynienia z ważnym elementem prawa do sądu. Zasada ta stanowi gwarancję niezależności sądownictwa oraz niezawisłości sędziów. Z drugiej strony łączy ona judykatywę z wolą Narodu formułowaną w drodze wyborów i odzwierciedlaną w organach skupiających przedstawicieli Narodu. Nie mniej jednak ostatnie wydarzenia i stan niepewności wokół Trybunału Konstytucyjnego wskazują, że ustawa regulująca pozycję organów władzy sądowniczej powinna odpowiadać pod względem materialnym i formalnym warunkom określonym w Konstytucji zatwierdzonej przez suwerena w referendum.
EN
The article emphasizes the importance of multidimensional character of principle of statutory regulation of the judiciary. The principle is recognized as an important element of the right to a fair trial. It guarantees judicial independence. The principle bindful filling of the judiciary power with the will of the Nation. However recent political crisis connected with the Constitutional Court indicates that the statutes regulating the position of the judiciary should correspond with the substantive and formal constitu- tional requirements.
3
Odpowiedzialność sędziów w świetle zjawiska judykalizacji polityki
60%
Skrzypiński D.
Wrocławskie Studia Politologiczne
|
2014
|
tom 17
53 - 64
EN
Analysis of dimensions of enforcing the responsibility of judges is a subject of the present article in the era of deepening of process judicialization of politics. In the author’s opinion judicialization of politics is indicating the process, in which meaning of courts is growing as organs settling political disputes. This phenomenon is changing the way of understanding the independence of judges and is shedding new light for enforcing their responsibility.
4
Content available remote Rada Główna Władzy Sądowniczej w Hiszpanii
60%
Glejt-Uziębło P. , Uziębło P.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
tom 119
59-70
EN
In this article, the authors focus on showing the normative structure of the General Council of the Judiciary as a specific body aimed at protecting the independence of the courts and the independence of the judiciary. In the content of the article they analyse the principles of creation of this body, its internal organisation and competences. The main purpose of this analysis is to answer the question of whether Spanish solutions can be an inspiration to other states that want to properly protect the above values. However, the conclusions are not positive. A very narrow constitutional regulation, and thus granting of significant freedom for the legislator in shaping the General Council, causes basic weaknesses related to the functioning of a kind of “government” of judges.
5
Content available A Critical Study in Judicial Councils in the Baltic States - A Comparative Approach
60%
Szwed K.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2020
|
nr 6 (58)
557-571
EN
This study aims to discuss the organizational models of the judicial councils functioning in the three Baltic States - Estonia, Lithuania, and Latvia. The analysis takes into account the time and direct rationale for establishing the relevant bodies, their composition and the process of selecting the chairperson, the length and recurrence of the term of office, the number of judges in the council, and the competences of the councils. The overview of Estonian, Lithuanian, and Latvian legal solutions is intended to examine the legal basis of the Judicial Councils, their legal status, composition, and organization, and their competences in the light of the standards developed in Europe. The work was prepared based on a dogmatic-legal method, using elements of historical and comparative analysis.
PL
Celem niniejszego opracowania jest omówienie modeli organizacyjnych rad sądownictwa funkcjonujących w trzech państwach bałtyckich -Estonii, Litwie i Łotwie. W analizie uwzględniono czas i bezpośrednie przesłanki utworzenia odpowiednich organów, ich skład osobowy i proces wyłaniania przewodniczącego, długość kadencji i jej powtarzalność, liczebność sędziów w składzie rady oraz przysługujące radom kompetencje. Zestawienie estońskich, litewskich i łotewskich rozwiązań ma służyć zbadaniu pozycji ustrojowej i podstaw prawnych rad sądownictwa, określeniu ich statusu prawnoustrojowego, składu i organizacji oraz przysługujących im kompetencji w świetle standardów wypracowanych w Europie. Praca została przygotowana w oparciu o metodę dogmatyczno-prawną, z wykorzystaniem elementów analizy historycznej i porównawczej.
6
Content available remote Państwowa Rada Sądownictwa w Republice Chorwacji
60%
Składowski K.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
tom 119
17-26
EN
The State Judicial Council is a constitutional body in Croatia. In accordance with the Constitution, the Council consists of eleven members elected for a four-year term of office: seven judges, two professors of legal sciences and two deputies to the Sabor, one of whom must be a member of the opposition. Members of the Council from among the judges are elected by the judges. The procedure of its selection and competences are regulated in detail by the Act on the State Judicial Council.
7
Content available Władza sądownicza w warunkach kryzysu demokracji konstytucyjnej
51%
Słomka T.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2020
|
nr 4 (56)
217-232
PL
Artykuł poświęcony jest problemom zmiany położenia władzy sądowniczej w Polsce w warunkach kryzysu demokracji konstytucyjnej. Weryfikowane są dwie podstawowe hipotezy badawcze. Po pierwsze, Polska po 2015 r. znalazła się w grupie państw rewidujących swoje liberalno-demokratyczne fundamenty ustrojowe. Do takich fundamentów niewątpliwie należą: zasada praworządności, zasada konstytucjonalizmu oraz zasada podziału i równowagi władz. Po drugie zaś, ustrojowe położenie władzy sądowniczej zostało w liberalno-demokratycznej Konstytucji RP określone w sposób właściwy dla ochrony wyżej przywołanych wartości, jednak praktyka ustrojowa wykazuje, że brak właściwej woli realizacji przepisów konstytucyjnych (wykorzystywanie arytmetycznej przewagi w parlamencie bez uznania praw mniejszości) może naruszyć „kręgosłup” demokracji konstytucyjnej.
EN
The article is devoted to the problems of changing the position of the judiciary in Poland in the conditions of crisis of constitutional democracy. Two basic research hypotheses are verified. First of all, after 2015, Poland was one of the countries revising its liberal-democratic political foundations. Such foundations undoubtedly include: the rule of law, the principle of constitutionalism and the principle of division and balance of power. Secondly, the political position of the judiciary has been defined in the liberal-democratic Constitution of the Republic of Poland in a way appropriate for the protection of the above mentioned values, but the political practice shows that the lack of proper will to implement the constitutional provisions (using the arithmetic advantage in parliament without the recognition of minority rights) may violate the „backbone” of constitutional democracy.
8
Content available Mitologia Czwartej władzy Stevena A. Spielberga
51%
Nieć M.
|
|
nr 46
53-68
EN
RESEARCH OBJECTIVE: The main aim of the article is the presentation of the basic political ideas contained in S. Spielberg’s movie The Post. Moreover, the specific aim is to present the mythological message of the film and to list the elements that construct it. Another specific goal is to present the ways to reach a mass audience with an ideological message (political thriller). THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Which ideas of the fourth power are exposed in the movie addressed to the mass audience in the US? What are the arguments supporting these ideas? When did the fourth estate in the American system weaken, and why? The analysis uses the mythological concept of R. Barthes and the structural method developed by him (myth analysis). THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The introductory considerations concern the concept of the fourth estate and political myth, then the core of the article discusses the message of the film and indicates the basic problems discussed. RESEARCH RESULTS: S. Spielberg, in the movie addressed to a mass audience, presented the moment of shaping the idea of the fourth estate, in the historical sense it is the war in Vietnam, in the political sense (Pentagon Papers) a conflict between freedom of speech and state security. The fourth power is a political idea, the aim of which is to control the actions of  an authority and to defend the domain of the press, its right to form opinions and freedom of speech. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The conclusions of the article are addressed to political science researchers, journalists and politicians. The article shows how the control functions of the executive and legislative power are weakened, and also diagnoses how to repair a malfunctioning political system. In addition, a new source of political analysis, a mass movie, was identified.
PL
Cel naukowy: Głównym celem artykułu jest ukazanie podstawowych idei politycznych zawartych w filmie S. Spielberga The Post. Ponadto celem szczegółowym jest prezentacja mitologicznego przesłania filmu i wyszczególnienie elementów ją tworzących. Kolejnym celem szczegółowym jest przedstawienie sposobów dotarcia z przekazem ideowym do masowego odbiorcy (thriller polityczny). Problem i metody badawcze: Jakie idee czwartej władzy są eksponowane w obrazie skierowanym do masowej publiczności w USA? Jakie są używane argumenty za tymi ideami? Kiedy nastąpiło osłabienie działania czwartej władzy w systemie amerykańskim i dlaczego? W analizie skorzystano z mitologicznej koncepcji R. Barthesa i przez niego opracowanej metody strukturalnej (analiza mitu). Proces wywodu: W rozważaniach wstępnych przedstawiono pojęcie czwartej władzy i mitu politycznego, następnie w korpusie artykułu omówiono przesłanie filmu, wskazano podstawowe problemy omawiane w filmie. Wyniki analizy naukowej: Spielberg w obrazie skierowanym do masowego odbiorcy przedstawił moment kształtowania się idei czwartej władzy, w sensie historycznym jest to wojna w Wietnamie, w sensie politycznym (Pentagon Papers) spór między wolnością słowa a bezpieczeństwem państwa. Czwarta władza jest ideą polityczną, której celem jest kontrola poczynań rządu i obrona domeny prasy, jej prawa do kształtowania opinii i wolność słowa. Wnioski, innowacje, rekomendacje: Wnioski z artykułu skierowane są do badaczy polityki, dziennikarzy i polityków. Artykuł pokazuje w jaki sposób następuje osłabienie funkcji kontrolnych władzy wykonawczej i ustawodawczej, a także diagnozuje w jaki sposób naprawić źle działający system polityczny. Ponadto wskazano nowe źródło dla analiz politycznych, masowy film. 
9
Content available remote Rada Sądownicza w systemie organów konstytucyjnych Republiki Słowackiej
51%
Bujňáková M. , Krunková A. , Grabowska S.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
tom 119
151-160
EN
The study analyses the political position, composition, organisation and competence of the Judicial Council in Slovakia. It is a constitutional body (Article 141a) guarding the independence of the institution responsible for the selection and promotion of judges. The inclusion of the Judicial Council in the seventh chapter of the Constitution was to emphasise its independence from the legislative and executive powers. The purpose of the text is to introduce the principles of functioning of the institution and the evolution of its inclusion in the legal system of Slovakia.
10
Władza biskupa diecezjalnego w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku
51%
Przybysławska J.
Kościół i Prawo
|
2017
|
nr 6 (19) nr 2
83-91
PL
Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego z 1983 r., „biskupowi diecezjalnemu w powierzonej mu diecezji przysługuje wszelka władza zwyczajna, własna i bezpośrednia, jaka jest wymagana do jego pasterskiego urzędu, z wyłączeniem tych spraw, które na mocy prawa lub dekretu papieża są zarezerwowane najwyższej lub innej władzy kościelnej” (kan. 381 § 1). Ustawodawca stanowi, że „obowiązkiem biskupa diecezjalnego jest rządzić powierzonym mu Kościołem partykularnym; z władzą ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, zgodnie z przepisami prawa” (kan. 391 § 1). Dlatego też celem artykułu jest analiza władzy biskupiej, jej źródła rodzajów.
EN
According to the 1983 Code of Canon Law, “a diocesan bishop in the diocese entrusted to him has all ordinary, proper, and immediate power which is required for the exercise of his pastoral function except for cases which the law or a decree of the Supreme Pontiff reserves to the supreme authority or to another ecclesiastical authority” (can. 381 § 1). The legislator states that “it is for the diocesan bishop to govern the particular Church entrusted to him with legislative, executive, and judicial power according to the norm of law” (can. 391 § 1). Therefore, the aim of this article is to analyze the episcopal authority, its sources of types.
11
Content available Military Courts as Bodies of Administration of Justice
51%
Dunaj K.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2015
|
tom 24
|
nr 4
EN
The article is devoted to position of military courts in Poland – in the light of Constitution of 1997 – as bodies of administration of justice. The author has identified the place of military courts in the system of judicial power. She has indicated they exercise justice in a similar way as the ordinary courts and administrative courts. Constitutional conditions governing the position of other courts also refer to military courts. It is guaranteed in particular the principle of independence of military courts and judges adjudicating in them. Hereafter the author explained the essence of the concept of administration of justice. Referring to the discussion on this topic the author recognized the objective and subjective aspect of administrative of justice may be found in the light of the Constitution of Republic of Poland. The author discussed the specifics of the administration of justice by military courts against this background.
PL
Artykuł poświęcony jest pozycji ustrojowej sądów wojskowych w Polsce – na tle Konstytucji z 1997 roku – jako organów sprawujących wymiar sprawiedliwości. Autorka określiła miejsce sądów wojskowych w systemie władzy sądowniczej. Wskazała, że sprawują one wymiar sprawiedliwości na podobnej zasadzie jak sądy powszechne i sądy administracyjne. Odnoszą się do nich konstytucyjne uwarunkowania regulujące pozycję innych sądów. Zapewniona jest zwłaszcza zasada niezależności sądów wojskowych i niezawisłości orzekających w nich sędziów. W dalszej części opracowania została przybliżona istota pojęcia „wymiar sprawiedliwości”. Odnosząc się do dyskusji na ten temat, autorka uznała, że na tle Konstytucji RP można mówić o przedmiotowym i podmiotowym aspekcie wymiaru sprawiedliwości. Na tym tle omówiła też specyfikę sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sądy wojskowe.  
12
Content available remote Najwyższa Rada Wymiaru Sprawiedliwości Królestwa Belgii
51%
Juchniewicz J.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
tom 119
9-16
EN
The High Council of Justice of the Kingdom of Belgium is a constitutional body, autonomous from the legislative, the executive, and the judiciary. The Council commenced its activities in 2000 and its tasks include setting the requirements for the training of judges and prosecutors, submitting motions for the appointment of judges, issuing opinions on draft acts, performing audits in the judiciary and processing individual complaints against the activities of judicial authorities. The composition of the High Council of Justice refl ects the multinational structure of the state, each of the communities has equal representation in the Council. The members of the Council are selected from among judges, prosecutors and representatives of Belgian society.
13
Institutional organisation of the European Union in the time of crisis – horizontal division of power and functions
51%
Poboży M.
Przegląd Europejski
|
2015
|
nr 4(38)
54-67
EN
The article poses a question about the existence of the rule of separation of powers in the EU intuitional system, as it is suggested by the wording of the treaties. The analysis led to the conclusion, that in the EU institutional system there are three separated functions (powers) assigned to different institutions. The Council and the European Parliament are legislative powers, the Commission and the European Council create a “divided executive”. The Court of Justice is a judicial power. The above mentioned institutions gained strong position within their main functions (legislative, executive, judicial), but the proper mechanisms of checks and balances have not been developed, especially in the relations between legislative and executive power. These powers do not limit one another in the EU system. In the EU there are therefore three separated but arbitrary powers – because they do not limit and balance one another, and are not fully controlled by the member states.
PL
W artykule postawione zostały pytania: czy i na ile ukształtowany w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej podział kompetencji między instytucje oraz relacje między nimi odpowiadają modelowi trójpodziału władzy, jakby można było wnioskować z treści traktatów? czy mamy do czynienia z zasadą podziału władzy i jakie rozwiązania normatywne ją wypełniają? czy może ona stanowić zabezpieczenie przed arbitralnością autonomicznych w swych działaniach i nie w pełni kontrolowanych instytucji unijnych? Dokonana analiza pozwala stwierdzić, że w unijnym systemie instytucjonalnym trzy oddzielone funkcje (władze) zostały przyporządkowane odrębnym instytucjom. Rada i Parlament to władza prawodawcza. Komisja i Rada Europejska tworzą divided executive – Komisja w bieżącym procesie politycznym, Rada Europejska jako instytucja spełniająca strategiczne zadania. Trybunał Sprawiedliwości UE dzierży władzą sądowniczą. Instytucje te uzyskały bardzo silną pozycję w ramach swoich funkcji, jednak nie zostały wypracowane odpowiednie mechanizmy hamowania i równoważenia się władz – przede wszystkim prawodawczej i wykonawczej. W systemie unijnym władze te praktycznie się nie ograniczają. Dostępne w tym zakresie mechanizmy hamowania i równoważenia są albo nieliczne, albo politycznie nieskuteczne. W systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej mamy więc do czynienia z silną władzą wykonawczą (tylko częściowo, w ograniczony lub mało użyteczny sposób kontrolowaną) i silną władzą prawodawczą niekontrolowaną i nierównoważoną przez władzę wykonawczą, oraz bardzo wpływową, aktywną legislacyjnie władzą sądowniczą. W systemie instytucjonalnym UE funkcjonują zatem trzy oddzielone, ale arbitralne, bo niekontrolowane i nierównoważące się władze.
14
Content available remote Rada Sądownictwa Republiki Litewskiej
51%
Juškevičiūtė-Vilienė A. , Balicki R.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
tom 119
93-101
EN
The article analyses the political position, composition, organisation and competence of the Judicial Council in the Republic of Lithuania. It is a constitutional body guarding the independence of the institution responsible for the selection and promotion of judges. The purpose of this text is to present the principles of the institution’s functioning and evolution of its inclusion in the legal system of the Republic of Lithuania.
15
Content available remote Rada Sądownictwa na Łotwie
51%
Abu Gholeh M. , Wygoda K.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
tom 119
103-111
EN
The Latvian Judicial Council (Tieslietu padome) is a central non-constitutional body of the state, functionally connected with the judiciary. It consists not only of judges but also representatives of the legal professions and representatives of other authorities (i.e. the Minister of Justice (tieslietu ministrs), the Prosecutor General (ģenerālprokurors), the Chairman of the Parliamentary Legal Committee (Saeimas Juridiskās komisijas priekšsēdētājs) or their deputies). The mixed composition of the Council does not disqualify it as an independent body that can potentially eff ectively perform tasks related to the protection of the independence of the courts and the independence of the judiciary. The Latvian Judicial Council is, however, a body with a very wide spectrum of activity, which, although it does not follow directly from the constitution (Satversme), allows it to freely exercise not only its applicant (both in relation to Saeima and the Constitutional Tribunal) and opinion-making but also decision-making functions (on conceptual issues and organisational judiciary and matters related to the career path of judges). The statutory nature of competences allows for their scope to be shaped quite freely, giving the possibility of adapting the Council’s tasks to the changing needs of the state — which of course can be seen as an advantage as well as a disadvantage of the Tieslietu padome model.
16
Content available Pojęcie legitymizacji na przykładzie statusu sędziego w polskim prawie konstytucyjnym
51%
Nowotko P.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2023
|
nr 3(73)
25-36
EN
The subject of the analysis is the definition of legitimacy of the systemic status of a judge. The author has previously reconstructed two lexical understandings of the term “legitimacy”, which he defined as “state” and “process,” respectively. The thesis, that the way of defining the term “legitimacy” as “process” is adequate for analyzing the legitimacy of a judge’s constitutional position is the apex for further research. The author has formulated his own definition of legitimacy, referring to the judge’s systemic status. This is a particularly momentous task given the complexity of the construct of legitimacy, as well as the prevailing terminological confusion in the doctrine. The problem of legitimacy with regard to judges is crucial not only in terms of the legitimacy of their constitutional position, but also in terms of a possible finding of lack of legitimacy, given the consequences of this.
PL
Przedmiotem analizy jest definicja legitymizacji statusu ustrojowego sędziego. Autor dokonał wcześniej rekonstrukcji dwóch leksykalnych rozumień terminu „legitymizacja”, które określił odpowiednio jako „stan” i „proces”. Teza, że sposób definiowania terminu „legitymizacja” jako „procesu” jest adekwatny do analizy legitymizacji pozycji ustrojowej sędziego, stanowi asumpt do prowadzenia dalszych badań. Autor sformułował własną definicję legitymizacji, odnosząca się do statusu ustrojowego sędziego. Jest to szczególnie doniosłe zadanie z uwagi na złożoność konstruktu legitymizacji, a także panujący w doktrynie chaos terminologiczny. Problem legitymizacji w odniesieniu do sędziów jest kluczowy nie tylko pod względem uprawomocnienia ich pozycji ustrojowej, ale również pod względem ewentualnego stwierdzenia braku legitymizacji, z uwagi na konsekwencje takiego stanu rzeczy.
17
Content available Between independence and political subordination. A brief outline of the constitutional history of the judiciary in Poland in the years 1918–2018
51%
Mojski W.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2018
|
nr 6 (46)
167-175
EN
On November 11, 2018, 100 years have passed since Poland regained its independence. This period, however, was not entirely the period of the peaceful development of a fully independent state, but a relatively short period of freedom (1918–1939) was interrupted by German occupation during World War II, and then by limited sovereignty and subjection to the Soviet Union in the years 1944–1989. It was not until 1989 that Poland entered again the path of political change that led to the democratization of social and political life and to the adoption in 1997 of the democratic Constitution that is still in force today. This difficult time is in line with the equally difficult history of the Polish judiciary, with the changing constitutional foundations of its organization and sometimes dramatic practice of its functioning. The aim of this study is to synthetically outline these issues, including the basic Polish constitutional norms of 1918– 2018 regarding the judiciary and a brief description of their impact on the functioning of Polish judicial authorities.
PL
W dniu 11 listopada 2018 r. minęło 100 lat od odzyskania niepodległości przez Polskę. Okres ten nie należał jednak niestety w całości do czasu spokojnego rozwoju niepodległego państwa, ale po stosunkowo krótkim okresie wolności (1918–1939) wiązał się najpierw z niemiecką okupacją w czasie II wojny światowej, a następnie z ograniczoną suwerennością i podległością Związkowi Radzieckiemu w latach 1944–1989. Dopiero w 1989 roku Polska weszła ponownie na drogę przemian ustrojowych, które doprowadziły do demokratyzacji życia społecznego i politycznego i do przyjęcia w 1997 roku obowiązującej do dziś demokratycznej Konstytucji. W ten niełatwy czas wpisuje się równie trudna historia polskiego sądownictwa, ze zmieniającymi się konstytucyjnymi podstawami jego organizacji oraz dramatyczną niekiedy praktyką funkcjonowania. Celem tego opracowania jest syntetyczne zarysowanie tych zagadnień, z uwzględnieniem podstawowych polskich norm konstytucyjnych z lat 1918–2018 dotyczących sądownictwa i krótkim opisem ich wpływu na funkcjonowanie polskich organów sądowniczych.
18
Content available remote Udział świeckich w potestas regiminis Kościoła katolickiego
41%
Menke M.
|
|
nr 2 (15) nr 2
101-113
EN
This article analyses the contemporary canonical-legal situation of lays in the relation to the execution of the Church power of governance. It undertakes this question on the field of executive after the position of the laity in some special cases. In the field of legislative is participation of the laity not to be expected. In the largest extent, the lays are involved into the exercise of the judicial power of the Church. Article describes the concrete possibilities of involvement of the lays into the work of Church tribunals as judges, defenders of the bond, promoters of justice, notaries, advocates, procurators and experts. This paper refers to multivalent interpretations of the possibility of participation of lays on the judicial power of the Church that comes out from norms comprised in c. 129 § 2 C.I.C. a c. 1421 § 2 C.I.C., as like as that if the lays can be the bearers of this power and on witch base, or if they only participate on its execution. In this field will be necessary to work out a theological base and to precise the legislation for the better formal precision and clarity of law in this sphere.
19
Content available Podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego organom władzy politycznej w Polsce po 2015 roku – przyczynek do rozważań
41%
Opaliński B.
|
|
tom 16
|
nr 3
146-166
EN
The article discusses the issues concerning the influence of the Polish legislative poweron the functioning of the Constitutional Tribunal that started in the autumn of 2015. Theanalysis covers all legal acts passed between 2015 and 2017 that introduced changes in thestructure and functioning of the Constitutional Tribunal and modified the status of its judges.The research made use of the innovative method devised by Professor Paweł Chmielnicki,which consists in the examination of substantial sources of law, i.e. real reasons for passinga given statute. The analysis covers, inter alia, materials developed by a group of specialists,including the author, employed by the Centre for Legislative Process Research at LazarskiUniversity. The article shows that the changes in the Constitutional Tribunal do not serveto exercise citizens’ rights. They aim to strengthen the political authorities (the Parliamentand its emanation, the Government) at the judicial power expense. It matches the generaltendency visible after the 2015 parliamentary election targeted at weakening the position of the judiciary and personal influence of the legislative on this power. The activities do not follow the constitutional rule of separation of powers and are in conflict with the principle ofseparation and independence of courts and tribunals guaranteed by the Constitution. Takinginto account the fact that authorities change in the conditions of a democratic system, theonly panacea for the restoration of the shape and prestige of the Constitutional Tribunal isthe change of the authorities. There will be an opportunity for that in the autumn of 2023.
PL
W artykule poruszono problematykę wpływu polskiej władzy ustawodawczej na funkcjonowanieTrybunału Konstytucyjnego, zapoczątkowane jesienią 2015 roku. Analizie poddanowszystkie ustawy uchwalone na przestrzeni lat 2015–2017, wprowadzające zmiany w ustrojui funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego oraz modyfikujące status sędziów tego organu.Przy prowadzeniu badań posłużono się nowatorską metodą opracowaną przez prof. PawłaChmielnickiego, polegającą na badaniu materialnych źródeł prawa, tj. faktycznych przyczynuchwalenia danej ustawy. Analizie poddano między innymi materiały opracowane przyudziale specjalistów zatrudnionych w Centrum Badań Procesu Legislacyjnego w UczelniŁazarskiego, w gronie których jest również autor tekstu.W tekście wykazano, że zmiany w obrębie Trybunału Konstytucyjnego nie służą realizacjipraw obywatelskich. Ich celem jest wzmocnienie władzy politycznej (parlamentu i – stanowiącegojego emanację – rządu) kosztem władzy sądowniczej. Wpisuje się to w ogólną tendencjęwidoczną po wyborach parlamentarnych w 2015 roku, nakierowaną na osłabienie pozycjiwładzy sądowniczej oraz personalny wpływ legislatywy na tę władzę. Działania te nie mieszcząsię w konstytucyjnej regule podziału władzy oraz pozostają sprzeczne z zagwarantowanąkonstytucyjnie zasadą odrębności i niezależności sądów i trybunałów. Mając na względzie, żew warunkach ustroju demokratycznego władza ulega zmianie, jedynym panaceum na przywróceniedawnego kształtu i autorytetu Trybunału Konstytucyjnego jest zmiana władzy. Takamożliwość zaistnieje jesienią 2023 roku.
20
Content available Rozdział władzy ustawodawczej od wykonawczej gwarancją niezależności sądownictwa w Polsce
41%
Sitek B.
Journal of Modern Science
|
2017
|
nr 3(34)
79-90
PL
Trójpodział władz i koncepcja ich równowagi swoimi korzeniami sięgają końca epoki feudalnej. Zachodzące zmiany, obecnie inspirowane procesami globalizacyjnymi, sprawiają, że dochodzi do różnego rodzaju sporów. Przykładem tego są zmiany wprowadzane w systemie sądownictwa w Polsce. Toczące się dyskusje w sferze publicznej ujawniają podział dyskutantów na dwie grupy. Obie strony dyskusji posługują się swoistą terminologią i logiką dyskursu, nie mogąc dojść do porozumienia. W pracy zastosowana została metoda opisowa oraz analizy przepisów prawnych lub poglądów medialnych i politycznych. Konieczne wydaje się poszukiwanie trzeciej drogi rozwiązania tego konfliktu. A jest nią propozycja personalnego rozdzielenia władzy wykonawczej od ustawodawczej. Takie uzupełnienie koncepcji równowagi władz wymusi prowadzenie wewnątrzpartyjnej dyskusji o ważnych kwestiach ustrojowych. Brak takiej dyskusji negatywnie się ujawnia, w przypadku gdy partia przejmuje całą władzę w danym kraju.
EN
The tripartite system of the powers and the concept of their balance with their roots reaches the end of the feudal age. The changes that are currently being inspired by the globalization processes have caused a number of disputes. Examples of this are changes introduced in the area of organization and functioning of the judicial system in Poland. The ongoing discussion in the public sphere reveals the breakdown of discussers into two groups. Both sides of the discussion use a specific terminology and logic of the discourse and they are not able to reach agreement. This work uses a descriptive method and analysis of laws or media and political views. It seems necessary to look for a third way to resolve this conflict. This third way is a proposition of personal separation of executive power from the legislature power. Such an addition to the concept of the balance of power will force an inside-party discussion on the important issues of the political system. The lack of such discussion is undermined if one political party takes over entire power in a certain country
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.