Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Volcanic rocks of Banjsko Polje - part of the Timok magmatic complex in East Serbia

100%

Banjesevic M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2001

|

tom nr 396

19-20

2

Correlation and interpretation of thermal properties of volcanic rocks from Austria

80%

Gegenhuber N. , Dertnig F.

Acta Geophysica

|

2023

|

tom Vol. 71, no. 3

1251--1258

EN

Thermal properties of rocks are of great importance not only for geothermal projects. The focus of petrophysical data presented here is laid mainly on volcanic rocks. Thermal properties include not only thermal conductivity but also heat production and heat capacity. A full range of dataset and analysis out of it is presented here. The target of this study is to deliver new insights in the thermal properties of volcanic rocks of Austria. The focus is laid on thermal conductivity—understanding of influencing factors and correlations with other properties, like compressional wave velocity, electrical resistivity or radiogenic heat production. Therefore, a set of data from various volcanic rocks of Austria is presented, analysed in detail and new correlations are presented. The correlations can be further applied on logging data to derive thermal properties in the field. These improved correlations and further interpretations can help in planning geothermal projects and can improve the output of simulations because of the better input data.

3

Geochronology of selected andesitic lavas from the King George Bay area (SE King George Island)

70%

Pańczyk M. , Nawrocki J.

Geological Quarterly

|

2011

|

tom Vol. 55, No. 4

323-334

EN

Volcanic rocks from the Lions Rump area, which are the basement for a sequence of glaciomarine sediments of the Polonez Cove Formation, and lava flows from the Turret Point–Three Sisters Point area were sampled for thermogeochronological and palaeomagnetic investigations. Generally, andesitic lavas from King George Bay area consist mainly of clinopyroxene (Ti-augite) orthopyroxene (hyperstene) and plagioclase phenocrysts. The groundmass comprises mostly plagioclase laths, clinopyroxene, titanomagnetite and rare orthopyroxene crystals. However, the modal content, size, shape and distribution of phenocrysts are variable and specific for each sample. The Ar-Ar plateaus ages calculated for lavas from the Lions Rump area are very homogenous and point to middle Eocene age (Lutetian, ~44.5 Ma). The similar and consistent ages for volcanic basement for that area excluded the thesis about separate tectonic evolution of the Warszawa and Kraków blocks at least since the middle Eocene. The lavas from Turret Point and Three Sister Point are younger and were emplaced during the late Eocene (Bartonian/Priabonian: 37.3 š0.4 Ma and Priabonian: 35.35 š0.15 Ma, respectively). The results of isotopic investigations are consistent with magnetic polarities of the rocks indicating that the samples from the Lions Rump area are coeval with the lower part of the C20 polarity chron whereas the sample from Turret Point can be correlated with the upper part of the C17 polarity chron

4

Silica solubility in groundwater from Permian volcanogenic rocks (the Sudetes Mts., SW Poland) : the role of reversible aluminosilicate solids

60%

Dobrzyński D.

Geological Quarterly

|

2006

|

tom Vol. 50, No. 4

407-417

EN

The chemistry of groundwater in Permian volcanic rocks (rhyolitic tuffs, trachyandesites) in two small headwater catchments (the SudetesMts., SW Poland) has been investigated. The calculated transfer of silica released during weathering is greater than the real concentration in groundwater, and indicates that part of the silica is immobilized in secondary aluminosilicates. Silica solubility is interpreted in terms of the solubility of reversible secondary aluminosilicates (allophanes, hydroxyaluminosilicates). Partial chemical equilibrium of these phases is sometimes locally achieved. In groundwaters with pH above 6.7 from trachyandesites of the BukowiecMt. type, chemical equilibrium with respect to the hydroxyaluminosilicate HASB is probably maintained. Its solubility constant, calculated accordingly to the method given by Schneider et al. (2004), is lgK HASB = –44.74 (۪.52), and indicates that this "field" HASB has a solubility lower than the published experimental value (lgK HASB = –40.6 ۪.15) for synthetic HASB (op.cit.). Non-equilibrium with respect to aluminosilicates in groundwaters from rhyolitic tuffs and from trachyandesites of the Stożek Wielki Mt. type is caused by the short turn-over time of groundwater in the systemand by the poor neutralisation capacity of the bedrock. The silica concentration in these groundwaters results from steady-state conditions achieved between weathering release, hydrological removal and precipitation of secondary phases. The hydrogeochemical data are conducive to the presence of allophane minerals in the weathered rhyolitic tuffs.

5

Litologia i geneza zmetamorfizowanych skał osadowych i wulkanicznych jednostki Chełmca (Góry Kaczawskie)

60%

Baronowski Z. , Haydukiewicz A. , Kryza R. , Lorens S. , Muszyński A. , Urbanek Z.

Geologia Sudetica

|

1998

|

tom Vol. 31, nr 1

33-59

EN

Based on detailed drill core studies from fourteen boreholes (up to 1500 m deep) and on field observations, the Chełmiec tectonic unit in the northern part of the Kaczawa Mts appears to contain two types of tectonostratigraphic elements. The first is fragments of a stratigraphic sequence, composed mainly of dark muddy slates (metamudstones) and variegated laminated silty-clayey slates (both considered as Ordovician), and of volcaniclastic rocks, greenstones and dia-bases. The second element is represented by mélange bodies which consist of dark muddy slates (matrix) enclosing fragments of various lithologies: dark siliceous and graphitic slates, light siliceous slates, quartzites, greywackes, variegated silty-clayey slates etc. (probably Upper Devonian or Lower Carboniferous). Due to the lack of biostratigraphic evidence, the stratigraphic subdivision is based on lithological criteria. Using e.g. the rule of superposition and analysis of lithological contacts and sedimentary and volcanogenic structures, the stratigraphic succession was defined, and three informal lithostratigraphic units were distinguished: (a) an association of metamudstones and diabases, (b) an association of metavolcaniclastic rocks (both within the stratigraphic sequence), and (c) a mélange association. The dark metamudstones and variegated silty-clayey slates of the association of metamudstones and diabases are interpreted as turbidites. The volcaniclastic rocks, of clearly epiclastic character, were delivered episodically from marginal parts of the basin or volcanic heights by denser turbiditic currents and other types of gravity flows. Simultaneously, volcanic activity occurred within the basin itself producing basaltic lavas (now observed as subvolcanic diabases and effusive greenstones), which geochemically correspond to recent mildly alkaline within-plate basalts. The geotectonic setting of the basin is difficult to define precisely but the sequence was probably emplaced in an outer fan or in a basin at a continental margin. The mélange represents a later stage of the evolution of the Kaczawa Complex. Most probably, it was deposited from gravity flows and slumps in a trench or on a trench slope. Its origin is thought to have been connected within the formation of a Variscian accretionary prism in Late Devonian and Early Carboniferous times. The rock complex of the Chełmiec Unit experienced several stages of deformation during the Variscian orogeny. The first event resulted in a system of thrusts (and associated folds?) and it was related to (or partly preceeded by) the formation of mélange. It is likely that deformation at this stage (and in particular in its later phase) took place under blueschist facies conditions. The second deformation event, probably under greenschist facies conditions, was associated with folding which steepened the earlier foliation and produced new asymmetric folds. The third deformation event, partly under semi-brittle/brittle conditions, is responsible for new thrusts cutting the earlier structures and the formation of large open folds, such as the Bolków-Wojcieszów antiform. The deformation of the rocks of the Chełmiec Unit was associated with greenschist facies metamorphism. In general, primary sedimentary and volcanic structures are well preserved in the rocks of this unit which often seem to have suffered weaker deformation and metamorphism than that observed in other units of the Kaczawa Mts. No clear evidence of the early high-pressure episode which is widespread in other tectonic units of the Kaczawa Complex has been found in the Chełmiec Unit so far.

6

Geology of the volcano-sedimentary complex of the Kamyanyi Potik Unit on Chyvchyn Mount (Ukrainian Carpathians) : preliminary results

60%

Hnylko O. , Krobicki M. , Feldman-Olszewska A. , Iwańczuk J.

Geological Quarterly

|

2015

|

tom Vol. 59, No. 1

145--156

EN

The Kamyanyi (Kaminnyi) Potik Unit (Nappe) is the most internal and structurally-highest unit of the Fore-Marmarosh units, and in many places is directly covered by the Marmarosh Nappes of the Marmarosh Crystalline Massif. Chyvchyn Mount is built of this unit and forms a separate tectonic cap (Chyvchyn Mt. Klippe). It consists of the Upper Jurassic/lowermost Cretaceous Chyvchyn Formation, composed mainly of basic volcanic rocks, and the Tithonian-Early Cretaceous Kamyanyi Potik Formation, represented by calcareous and/or turbiditic deposits containing volcanic material. Geological mapping showed that this complex forms a tectonic klippe, which consists of four small tectonic thrust slices. Structurally, the lowermost one is represented by thin-bedded micritic limestones with cherts, and is interbedded with coarse/fine-grained calcareous pyroclastic turbidites (flysch). The second thrust slice is composed of calcareous-pyroclastic breccia with blocks of limestone, basalt, and chert (radiolarite?), which occur within a pyroclastic matrix and of coral limestones with basalt fragments and pyroclastic intercalations. The third thrust slice is constructed of breccia with a pyroclastic and volcanic matrix and clasts of effusive rocks and limestone. The fourth thrust slice – the highest – is represented by massive basaltic pillow lavas. Sedimentologically, the volcano-sedimentary complex represents a whole spectrum of marine mass-movement deposits, from debris flows through proximal turbidites to distal ones, which were formed during latest Jurassic/earliest Cretaceous time in the Outer Dacide-Severinide part of the Carpathian basins.

7

Characteristics of ESR signals and TLCLs of quartz included in various source rocks and sediments in Japan: A clue to sediment provenance

60%

Shimada A. , Takada M. , Toyoda S.

Geochronometria

|

2013

|

tom Vol. 40, no. 4

334--340

EN

The variation of electron spin resonance (ESR) signal intensities and thermoluminescence colour images (TLCIs) of quartz was investigated in the present study for various rocks and sediments in Japan, to discuss the possibilities of identifying the sediment provenance. The ESR signal intensity of the E1' centre in the same grain size in granitic quartz varies from sample to sample, except for that in Quaternary samples of volcanic sediment, which is very low, close to the noise level. It was found that the diagram, ESR intensities of Al versus Ti-Li centre signal intensities, distinguish volcanic from the same grain size in granitic quartz as well as distinguish individual tephra from another. The TLCIs from volcanic quartz and some granitic quartz samples is almost red and that from the rest of granitic and metamudstone quartz is blue as results of TLCIs although the emission intensities are dif-ferent. Our results suggest that examining the multiple-centre signal intensities of ESR and the TLCIs are ef-fective to identify the source of quartz and to estimate the sediment provenance.

8

Walory geoturystyczne skandynawskich eratyków rejonu Gliwic

51%

Makosz E. , Stanienda K.

Górnictwo i Geologia

|

2012

|

tom T. 7, z. 3

57--72

PL

W artykule przedstawiono walory geoturystyczne skandynawskich eratyków, przytransportowanych z różnych obszarów Skandynawii przez lodowiec plejstoceński na teren Gliwic. Wśród eratyków dominują różnego typu granitoidy. Zidentyfikowano również skały wulkaniczne – porfiry.

EN

Geoturistic values of Scandinavian erratic rocks were presented in this article. The erratic boulders were transported to the area of Gliwice by Pleistocene glacier from different regions of Scandinavia. Among erratic boulders granites dominate. Moreover volcanic rocks- porphyry were also identified.

9

Skały permu dolnego (czerwonego spągowca) zachodniej Polski : monografia petrograficzna

51%

Maliszewska A. , Jackowicz E. , Kuberska M. , Kiersnowski H.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

tom T. 204

5--115

PL

Praca zawiera wyniki interdyscyplinarnych badań petrologicznych skał czerwonego spągowca, występujących na obszarze zachodniej części Niżu Polskiego. Materiał badawczy pochodził z rdzeni głębokich otworów wiertniczych Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa oraz Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego. W zachodniej części Niżu Polskiego na kompleks litologiczny czerwonego spągowca dolnego składają się głównie skały wulkaniczne, subwulkaniczne i wulkanogeniczne, obejmujące nierozdzielone utwory piroklastyczno-epiklastyczne i epiklastyczno-piroklastyczne. Mniej licznie występują skały epiklastyczne, w których dość pospolite są składniki pochodzenia wulkanicznego. Na obszarze monokliny przedsudeckiej i jej północnego obrzeżenia kompleksy wulkaniczne składają się głównie z andezytów i trachyandezytów, w mniejszej ilości z ryolitów, dacytów, trachitów, a tylko lokalnie z bazaltów. Miejscami występują tu kwaśne skały piroklastyczne, lecz objętościowo ustępują one miejsca skałom subwulkanicznym – mikrodiorytom, gabrom, mikromonzonitom, mikrogranitom, granitom i sjenitom. Do rzadkości należą utwory piroklastyczne o charakterze obojętnym. Na obszarze Pomorza serię wulkaniczną reprezentują przede wszystkim ryolity i dacyty, a podrzędnie – trachyandezyty, andezyty i trachity. Dość często występują tu kwaśne skały piroklastyczne, lecz ze względu na raczej niewielkie miąższości ich sumaryczny udział objętościowy jest niewielki. Skały subwulkaniczne mają zazwyczaj skład mikrodiorytu i mikromonzonitu. Wiek posadowienia skał wulkanicznych wynosi 293,0 (±2,0) - 307,9 (±4,6) mln lat, natomiast wiek ich anatektycznego składnika wykazuje dwa maksima: 800-1100 i 1500-1600 mln lat. Pokrywy wulkaniczne z zachodniej Polski uległy głębokim, wielokrotnym przemianom, które spowodowały przeobrażenia minerałów pierwotnych i szkliwa oraz wypełnienie pęcherzyków pogazowych minerałami wtórnymi. Pierwszy etap przeobrażeń wiązał się z działalnością ekshalacji wulkanicznych i gorących źródeł, drugi etap – z cyrkulacją ciepłych wód porowych podczas postępującego pogrzebania, aż do osiągnięcia warunków metamorfizmu bardzo niskiego stopnia w trzecim etapie przemian. Zawartość pierwiastków niedopasowanych oraz zmienność lateralna i wertykalna wskaźników geochemicznych sugeruje, że skały andezytowo-trachyandezytowo-bazaltowe wywodzą się z komór magmowych usytuowanych w górnym płaszczu, a w ewolucji składu ich stopów istotną rolę pełniła intensywność wytapiania źródła i kontaminacja magm materiałem skorupy kontynentalnej, o zróżnicowanej regionalnie litologii. Środowisko tektoniczne generacji magm określono jako wewnątrzpłytowe, lokalnie z cechami kontynentalnego łuku wysp. Podobne wyniki dała dyskryminacja środowiska tektonomagmowego skał kwaśnych, reprezentujących w zmiennym stopniu wytopiony materiał skorupy kontynentalnej o zróżnicowanym lateralnie składzie, poza niektórymi dacytami, będącymi najprawdopodobniej dyferencjałami magm obojętnych. Skały określane jako „wulkanogeniczne” występują przeważnie w kompleksach fluwialnych, rzadziej jeziornych, wśród osadów stożków aluwialnych i równi aluwialnej oraz spływów rumoszu (Kiersnowski, 2003b). Wyróżniono tu litofacje: lapillową, aglomeratowo-lapillową oraz grubo- i drobnopopiołową. Osadowe skały epiklastyczne czerwonego spągowca dolnego są reprezentowane głównie przez piaskowce i zlepieńce, w mniejszym stopniu przez mułowce i iłowce. Skały złożone głównie z ziaren frakcji psamitowej i psefitowej, oprócz kwarcu, zawierają liczne klasty pochodzenia wulkanicznego. Ich spoiwo zawiera minerały ilaste, wodorotlenki żelaza, miejscami także kalcyt, kwarc autigeniczny i anhydryt. Ze zróżnicowania wskaźników geochemicznych skał wulkanogenicznych wynika, że tworzące je osady podczas transportu ulegały frakcjonowaniu związanym z degradacją ziarna i wzbogaceniem w klasty terygeniczne, a po depozycji były w stanie jeszcze stosunkowo świeżym. Sugeruje to, że zarówno dezintegracja ich skał macierzystych, jak i transport miały charakter mechaniczny (erupcje freatomagmowe, a następnie lawiny gruzowe, lahary lub osuwiska wulkaniczne). Środowiska tektoniczne depozycji utworów wulkanogenicznych określono jako aktywną krawędź kontynentalną oraz kontynentalny łuk wysp. Osady czerwonego spągowca górnego są głównie reprezentowane przez różnorodne utwory fluwialne i eoliczne, w części także przez jeziorne utwory plai (Kiersnowski, 1998). Miejscami (w przystropowych odcinkach profilów czerwonego spągowca) występują osady brzegowej strefy płytkiego morza, określane jako biały lub szary spągowiec. Charakterystyczną cechą skał litofacji zlepieńcowej czerwonego spągowca jest znaczna ilość okruchów skał wulkanicznych, które niemal zawsze dominują nad klastami skał osadowych. Zlepieńce oligomiktyczne, złożone z litoklastów osadowych pojawiają się miejscami, głównie na Pomorzu. Litofacja piaskowcowa jest reprezentowana przez arenity i waki kwarcowe oraz sublityczne. Wśród piaskowców eolicznych bardzo licznie występują arenity i waki subarkozowe. Najlepsze właściwości zbiornikowe stwierdzono wśród piaskowców eolicznych, zwłaszcza wydmowych, a najgorsze – w osadach plai (Darłak i in., 1998). W spoiwie piaskowców oprócz matriksu występują liczne składniki ortochemiczne, takie jak: minerały węglanowe, kwarc autigeniczny, anhydryt, chloryty, illit i kaolinit. Oznaczenia wieku K-Ar illitu i δ18O wykazały, że krystalizował on z zasolonych wód porowych, w przedziale 113,6-187,1 mln lat (głównie wczesna i środkowa jura). Oznaczenia δ18O w cementach kalcytowych i dolomitowych wskazują na związek ich wód krystalizacyjnych z wodami zasolonymi, częściowo mieszanymi ze słodkimi. Na obecne wykształcenie litologiczne osadów czerwonego spągowca olbrzymi wpływ miały procesy diagenetyczne, zwłaszcza kompakcja i cementacja. Na rozwój właściwości zbiornikowych skał największy wpływ miało rozpuszczanie diagenetyczne, prowadzące do wytwarzania wtórnej porowatości w obrębie szkieletu ziarnowego i cementów. Z kolei rozwój diagenetycznego illitu, tworzącego włókniste struktury typu sieci, ograniczał zdolności filtracyjne osadów. Większość wymienionych procesów postsedymentacyjnych miała miejsce na etapie mezodiagenezy.

EN

The paper presents the results of interdisciplinary petrologic research of Rotliegend rocks from the western part of the Polish Lowlands. The research material comes from cores of deep boreholes drilled by the Polish Oil and Gas Company and the Polish Geological Institute - National Research Institute. In the western part of the Polish Lowlands, the Lower Rotliegend lithologic complex consists mainly of volcanic, subvolcanic and volcanogenic rocks represented by undivided pyroclastic-epiclastic and epiclastic-pyroclastic rocks. Less abundant are epiclastic rocks containing fairly common constituents of volcanic origin. In the Fore-Sudetic Monocline and its northern margin, the volcanic complexes consist mainly of andesites and trachyandesites with minor proportions of rhyolites, dacites, trachytes and local basalts. Relatively common are acidic pyroclastic rocks, but they are minor in volume as compared to subvolcanic rocks - microdiorites, micromonzonites, microgranites, granites and syenites. Pyroclastic rocks of intermediate composition are rare. In Pomerania, the volcanic series is represented mainly by rhyolites and dacites with subordinate trachyandesites, andesites and trachytes. Acidic pyroclastic rocks are relatively abundant, but their total volume proportion is small because of their small thicknesses Subvolcanic rocks usually have a composition of microdiorite, gabbro and micromonzonite. The emplacement ages of volcanic rocks were from 293.0 (±2.0) to 307.9 (±4.6) million years. Inherited ages of their anatectic component display two maxima: 800-1100 and 1500-1600 million years. The volcanic covers of western Poland have undergone strong multiple alterations that resulted in the transformation of primary minerals and volcanic glass, and in the filling of gas bubbles with secondary minerals. The first stage of alterations was associated with the activity of volcanic exhalations and hot springs, the second stage - with the circulation of warm pore waters during progressive burial until the conditions of very lowgrade metamorphism in the third stage of alterations. The content of incompatible elements as well as lateral and vertical variations of geochemical indexes suggest that the andesite-trachyandesite-basaltic rocks are derived from magma chambers in the upper mantle, and the intensity of source melting and contamination of magmas by continental crust material of regionally variable lithology played an important role in the evolution of the composition of their melts. Tectonic setting of magma generations has been defined as intraplate, locally with the characteristics of continental island arc Similar results were obtained by the discrimination of tectonomagmatic setting of acidic rocks, representing variably melted continental crust material of laterally varied compositions, which most likely represents differentiates of intermediate magmas, except for some dacites. Rocks referred to as “volcanogenic” occur mostly in fluvial complexes, more rarely in lacustrine ones, among deposits of alluvial fans, alluvial plain and debris flows (Kiersnowski, 2003). The lapilli, agglomerate-lapilli, coarse-ash and fine-ash lithofacies have been distinguished here. Lower Rotliegend sedimentary epiclastic rocks are represented mainly by sandstones and conglomerates, with minor siltstones and claystones. Rocks consisting primarily of psammitic and psephitic grains contain quartz and numerous clasts of volcanic origin. The cement contains clay minerals, iron hydroxides, locally calcite, quartz and authigenic anhydrite. The diversity of geochemical indexes of volcanogenic rocks indicates that these deposits underwent fractionation during transport, associated with the degradation of grains and enrichment in terrigenous clasts. After deposition they were still relatively fresh. It suggests that both the disintegration of the parent rocks and the transport were mechanical in nature (phreatomagmatic eruptions followed by debris flows, lahars or volcanic landslides). Tectonic settings of volcanogenic deposition have been determined as an active continental margin and a continental island arc. The Upper Rotliegend rocks are represented mainly by a variety of fluvial and aeolian deposits, in part also by lacustrine playa sediments (Kiersnowski, 1998). In some places (near-top Rotliegend sections), there are shallow-marine, nearshore deposits, referred to as the Weissliegend. A characteristic feature of the Rotliegend conglomerate lithofacies is a considerable amount of fragments of volcanic rocks, which usually dominate over clasts of sedimentary rocks Oligomictic conglomerates composed of lithoclasts of sedimentary rocks are locally observed mainly in Pomerania. The sandstone lithofacies is represented by arenites as well as quartz and sublithic wackes. Among the aeolian sandstones, very numerous are arenites and subarkosic wackes. The best reservoir properties are found among aeolian sandstones, particularly of dunes, and the worst properties are typical of playa sediments (Darłak et al., 1998). In addition to the matrix, the sandstones also contain numerous ortochemical constituents, such as carbonate minerals, authigenic quartz, anhydrite, chlorite, illite and kaolinite. Age determinations (K-Ar of illite and δ18O) show that illite crystallized 113.6-187.1 million years ago (mainly the Early and Middle Jurassic) from saline pore waters. The δ18O determinations in calcite and dolomite cements show the relationship of their crystallization waters with saline waters, partly mixed with fresh waters. The present lithology of the Rotliegend deposits is mainly the result of diagenetic processes, especially compaction and cementation. Reservoir properties of the rocks developed primarily due to diagenetic dissolution that led to the production of secondary porosity within the grain framework and cements. The development of diagenetic illite, forming fibrous structures of network type, reduced the permeability of the sediments. Most of these post-sedimentary processes took place during mesodiagenesis.

10

Chemizm wód podziemnych w dolnopermskich skałach wulkanicznych masywu Dzikowca i Lesistej Wielkiej (Góry Kamienne, Sudety) w świetle wyników modelowania geochemicznego

51%

Kostka A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

tom nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

305--312

PL

Celem pracy było dokonanie ilościowej oceny procesów kształtujących skład chemiczny wód podziemnych, drenujących dolnopermskie skały wulkaniczne depresji śródsudeckiej, na podstawie wyników modelowania geochemicznego. Do oceny trwałości składników ośrodka skalnego wykorzystano modelowanie specjacyjne. Wykorzystując modelowanie odwrotne bilansu masy podjęto próbę określenia procesów hydrogeochemicznych odpowiedzialnych za kształtowanie składu wód, wykonując modele pomiędzy opadem atmosferycznym a wodami źródeł drenującymi trachyandezyty i tufy ryolitowe. Rozwiązania uzyskane w modelu pomiędzy opadem atmosferycznym a wodami drenującymi tufy ryolitowe porównano z innym modelem, wykonanym dla wód drenujących te same skały.

EN

The groundwater draining the Lower Permian volcanic rocks in the region of Dzikowiec and Lesista Wielka massif, was the subject of hydrochemical research. The aim of this study was quantitative assessment of processes controlling the chemical composition of groundwater, based on the results of geochemical modelling. Speciation modelling was used to assess stability of mineral phases. Modelling between precipitation and groundwater from springs was performed to define the processes responsible for groundwater chemistry in the weathered zone in trachyandesites and rhyolitic tuffs. Geochemical models found between precipitation and groundwater from rhyolitic tuffs were compared with another model for the same rocks.

11

Geochronologia skał wulkanicznych centralnej i południowej części Wyspy Króla Jerzego (Szetlandy Południowe, Zachodnia Antarktyka)

51%

Pańczyk M.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

tom Vol. 61, nr 2

117--119

EN

New isotopic and paleomagnetic studies of volcanic rocks from the central and southern part of the King George Island and Penguin Island were carried out. The combination of three dating methods: single grain U-Pb dating of separated zircons, whole-rock 40Ar-39Ar dating and magnetostratigraphy allow distinguishing five magmatic activity phases: the oldest, late Cretaceous (Campanian), early to middle Eocene (about 53–43 Ma), late Eocene (about 37–35 Ma), late Oligocene (about 28–25 Ma) and, the youngest, late Pliocene to Holocene.

12

Wulkanoklasty dolnokarbońskich formacji skalnych Pomorza Zachodniego

51%

Godyń K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

tom nr 444

55--63

PL

W dolnokarbońskich formacjach Pomorza Zachodniego występują interesujące pod względem petrograficznym osady zawierające fragmenty skał wulkanicznych (tzw. wulkanoklasty). W ten specyficzny materiał obfitują przede wszystkim piaskowce karbonu dolnego. Wulkanity są jednak obecne praktycznie we wszystkich typach skał osadowych karbonu dolnego tej strefy. W artykule przedstawiono próbę klasyfikacji klastów wulkanicznych obecnych w turnejskich skałach strefy tektonicznej Koszalin–Chojnice. Kryterium ich wyróżnienia stanowiły przede wszystkim cechy strukturalne wulkanitów. Przeprowadzony podział wyłonił trzy główne zespoły wulkanoklastów. Zidentyfikowano fragmenty skał o strukturze: pełnokrystalicznej – mikrofelsytowej; pełnokrystalicznej, łączącej cechy struktury granofirowej, poikilitowej i sferolitycznej oraz półkrystalicznej – dendrytowej. Obserwowano także klasty, które w obrębie tego samego ziarna łączyły różne typy strukturalne. Skałami macierzystymi dla wulkanoklastów były kwaśne skały wylewne z grupy porfirów kwarcowych i bezkwarcowych (ryolit–dacyt).

EN

Lower Carboniferous rocks of Western Pomerania are interesting in terms of petrographic composition containing fragments of volcanic rock (called volcaniclasts). This unique volcanic material is abundant in Lower Carboniferous sandstones. However, the volcanic clasts are present in all types of Lower Carboniferous sedimentary rocks of this zone. The paper presents an attempt of classification of clasts in volcanic rocks from the Koszalin-Chojnice zone. The volcaniclasts are divided into three main groups. Clasts were divided mainly according to their structural features. Some clasts have been indentified as parts of holocrystalline - felsitic rocks with the attributes of granophyric, poikilitic and spherolitic structures, and as grains of semi-crystalline rock structures with dendritic development. There are also some clasts showing different structural types combined. Parent rocks for the volcaniclasts were acidic igneous rocks from the quartz porphyry and quartz-free porphyry group (rhyolite-dacite series).