Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Vizitační protokoly — pramen k poznání činnosti a práce nižších složek církevní správy Volyňského vikariátu v rozmezí let 1853–1918

100%

Staněk L.

Historie – Otázky – Problémy (History, Issues, Problems)

|

2017

|

tom 9

|

nr 1

286-298

EN

Parish priests’ activities in the second half of the 19th and early 20th century were quite varied and demanding and they can be explored through a variety of historical sources. One of them is a set of visitation documents which the parish priests themselves drew up as they were responsible for their handling and filling. By responding to questions in the visitation questionnaires they reported on the status of their parish to the higher echelons of the church administration. They did not send in only reports on their parishes but also on their duties, opinions and work. The present study aims to show the great variety of duties that had to be performed by the parish priests by analysing the visitation protocols from the territory of the Volyně vicariate from the period 1853–1918. In addition, using the answers to the questionnaire questions, it endeavours to uncover something from the personal sphere of their life; for example, whether they were cultured, whether they used to have personal hobbies in their free time, or which genre of literature they preferred.

2

Визитация Римско-католического Кафедрального собора Св. Апостолов Петра и Павла в Каменце-Подольском 1860 (?) года

86%

Rożkow W.

Res Historica

|

2021

|

nr 51

EN

This publication presents the 19th-century deed of general visitation in one of the most unique religious buildings in Central and Eastern Europe, namely Sts. Peter and Paul Cathedral in Kamianets-Podilskyi – the world's only Catholic cathedral with a minaret adjacent to it, which in turn is a characteristic element of Muslim mosques. The presented documents date back probably to 1866, although the inspector himself records it as 1860. In terms of its content, this deed can be divided into three parts. The first one presents a brief historical outline of the cathedral and a description of its interior and furnishings. The second part contains a detailed inventory list. The last part of the document includes a description of the parish property, a list of priests, organists and sacristans, members of the Cathedral Chapter and the order of services.

RU

В данной публикации представлен XIX-вечный акт генеральной визитации одного из самых уникальных сакральных объектов Центрально-Восточной Европы, а именно костела Св. Апостолов Петра и Павла в Каменце-Подольском, единственного в мире римско-католического кафедрального собора с минаретом, который, в свою очередь, является отличительной чертой архитектуры мусульманских храмов. Представленные материалы были, вероятнее всего, составлены в 1866 г., несмотря на то, что сам автор датирует их 1860 г. Документ можно условно разделить на три части. В первой представлена краткая история храма и описание его оснащения. Во второй части размещена инвентаризационная опись имущества. В последней третьей части – опись собственности прихода, список священников, органистов и звонарей, порядок Богослужений и состав кафедрального капитула.

3

Nectar secretion and honey potential of honey-plants growing under Poland's conditions - Part XV

72%

Jablonski B. , Koltowski Z.

Journal of Apicultural Science

|

2005

|

tom 49

|

nr 1

4

Inwentarze i spisy bibliotek klasztorów dominikańskich skasowanych w guberniach zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego w XIX w. Stan źródeł i miejsca ich przechowywania

58%

Miławicki M.

Hereditas Monasteriorum

|

2012

|

tom 1

141-172

EN

The researches on the Dominican libraries are poorly advanced, although they already have some scientific descriptions. The least known is the history of the monastic libraries of brothers preachers on the eastern fringe of the First Polish Republic, which after the partitions were the part of the Russian Empire (in the Polish historiography known as “the taken lands”, and in Russian “the western lands”). The Dominican convents on those lands were under the jurisdiction of three provinces – Polish (part of the Volynian province), Russian (second part of the Volynian province, but also the whole Podolian and Kievan provinces), and Lithuanian (Vilnius, Minsk and Grodno provinces). The monasteries varied in size and thus their library collections had also different number of volumes. We did not have the knowledge on that matter so far, as there were no known inventories and catalogues providing such information. Therefore, it is important to discover them, and to determine on this base the sizes of the collections of each monastery. The query in the archives and libraries in Eastern Europe has brought very good results, as it turned out that there can be found many valuable sources on this subject. This paper focuses mainly on the two essential types of sources: inventories and library catalogues. A lot of inventories containing detailed lists of books with titles, places, dates of publication and formats were found. The structure of the inventories is basically unified: the volumes are grouped by fields, such as for instance: Bible, dogmatic theology, moral theology, history of the Church, general history (secular), apologetics, sometimes also banned books (libri prohibiti). The records of volumes contain also cannonical visitations, performed by the bishops or their delegates, which can also be considered as a kind of inventory; similarly to the intrinsic inventories, they are grouped by fields. Rarely, both in the inventories and visitations, there can be found groupings by formats; there are only few examples, this concerns only very small collections. This paper provides an overview on the state of research of Dominican libraries in the eastern borderlands of the First Polish Republic, and later on the western provinces of the Russian Empire. Although those surveys are still week, they can be found not only in Poland, but also in the neighbouring eastern countries. Afterwards, basing on the collected source material, the situation of the monastic libraries during the annexation period is briefly outlined. Finally, the status and locations of stored inventories and other types of collections (and therefore the visitations) are presented. At the end of this work is placed a list of the sources with the year of origin, the current storage in archives or libraries, and the signature. This list does not include, however, the Russian archives and libraries. That requires another queries. The essay is limited only to Polish, Ukrainian, Belarusian, and Lithuanian collections. Certainly, this is not a complete list of sources, but it shows how important is carrying out queries in the sources containing a lot of valuable material. It especially concerns the convents dissolved in 19th century, whose archives and collections were destroyed or dispersed. Nowadays, only those sources can help us to learn the monastic collections, and thus the intellectual culture of brothers.

5

Opiekuńczo-wychowawczy wymiar posługi Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Stanach Zjednoczonych na podstawie sprawozdania powizytacyjnego s. Rozariany Mikiewicz

58%

Jaworski P.

Studia Polonijne

|

2021

|

tom 42

357-384

EN

The life of an emigrant was not easy and pleasant. This is confirmed by the situation of many Poles who emigrate to the United States of America. Changing the place of residence to more distant, linguistic and cultural barriers and the need to find oneself in a foreign, unfamiliar country are difficult challenges. The activity of the Polish clergy, going far beyond the strictly pastoral aspects, proves the importance of helping in a foreign land, expressed in various forms. The fate of Polish emigrants very often revolved around the Catholic Church, which integrated the Polish community around itself. The situation of the sisters belonging to the American province of Dominican Sisters presented in the post-visit report prepared by Mother General, Sr. Rozariana Mikiewicz, shows not only the wide spectrum of their ministry, but also the problems and difficulties of the Congregation. The care and educational themes contained in the document reveal to us a multidimensional service that fits not only in the implementation of the religious charism, but also in the history of care and educational activities among Poles living abroad, as well as among the local population.

PL

Życie emigranta nie należało do łatwych i przyjemnych. Potwierdza to sytuacja wielu Polaków udających się na emigrację do Stanów Zjednoczonych. Zmiany miejsca zamieszkania na bardziej odległe, bariery językowe i kulturowe oraz konieczność odnalezienia się w obcym, nieznanym kraju są trudnymi wyzwaniami. Wkraczająca daleko poza ściśle duszpasterskie aspekty działalność polskiego duchowieństwa stanowi dowód tego, jak ważna jest pomoc na obcej ziemi wyrażana w różnych formach. Losy polskich emigrantów bardzo często toczyły się wokół Kościoła katolickiego, który integrował wokół siebie środowiska polonijne. Przedstawiona w sprawozdaniu powizytacyjnym sporządzonym przez matkę generalną s. Rozarianę Mikiewicz sytuacja sióstr należących do amerykańskiej prowincji sióstr dominikanek pokazuje nie tylko szerokie spectrum ich posługi, ale także problemy i trudności zgromadzenia. Zawarte w dokumencie wątki opiekuńcze i wychowawcze odsłaniają przed nami wielopłaszczyznową posługę wpisującą się nie tylko w realizację zakonnego charyzmatu, ale także w historię działalności opiekuńczo-wychowawczej wśród Polaków znajdujących się na obczyźnie, jak również wśród miejscowej ludności.

6

Relacje księży Karola Dębińskiego i Feliksa Majewskiego z wizytacji duszpasterskich biskupa lubelskiego Franciszka Jaczewskiego jako źródło do badań architektury sakralnej w diecezji lubelskiej na początku XX wieku

58%

Bartko-Malinowska A.

|

tom 16

|

nr 1

237-251

EN

Pastoral visits of parishes, typically conducted on an annual basis, constitute a fundamental duty of Catholic bishops. Such visits serve as occasions for addressing the concerns and needs of the faithful, while also providing an opportunity to assess the state of parish churches. However, the religious policies enforced by the Russian government in the Kingdom of Poland imposed restrictions on the ability of the bishops of Lublin and Siedlce to visit parishes situated in regions inhabited by the Uniate population. The decree on religious tolerance of April 17/30, 1905 enabled former Uniates to return to the Catholic Church and expanded the scope of activities for the Catholic clergy. Bishop Franciszek Jaczewski of the Lublin Diocese promptly availed himself of this newfound opportunity and made the inaugural visit to the the south-eastern part of the Lublin Diocese on May 13 of the same year. In 1905 alone, the bishop visited a total of 56 parishes and continued his visits in 1906 and 1907. The first visit, which was of immense significance, was meticulously documented by Father Karol Dębiński, while the subsequent visit, conducted one year later, was chronicled by Father Feliks Majewski. These accounts provide insights into the historical background of the visited localities, the genesis of the parishes, and the architectural features of the ecclesiastical structures, including their external façades, state of preservation, and interior furnishings. Significantly, these narratives are complemented by rich photographic material. It is worth noting that these accounts often convey the subjective viewpoints and impressions of the authors, which, nevertheless, does not impinge on their informative value. Given the authors’ assiduousness, these reports are an invaluable source for investigating the objects visited by the bishop, especially considering that some have undergone alterations or have not survived till the present day. The meticulous descriptions of the ecclesiastical edifices, offered by first-hand witnesses, are of considerable historiographic significance, particularly for scholars of art history specialising in the sacred architecture of the Lublin region.

PL

Wizytacje duszpasterskie parafii stanowią jeden z obowiązków biskupów katolickich i powinny odbywać się corocznie. Każda wizytacja jest okazją zarówno do spojrzenia na problemy i potrzeby wiernych, jak i zapoznania się ze stanem zachowania świątyń parafialnych. Polityka wyznaniowa rządu carskiego prowadzona w Królestwie Polskim uniemożliwiała biskupom lubelskim i siedleckim odwiedzanie parafii leżących na terenach zamieszkiwanych przez ludność unicką. Wprowadzenie 17/30 kwietnia 1905 roku ukazu o tolerancji religijnej dało możliwość byłym unitom powrotu do Kościoła katolickiego, a duchowieństwu katolickiemu pozwoliło na szerszą działalność. Biskup lubelski Franciszek Jaczewski niezwłocznie skorzystał z tej sposobności i już 13 maja tego samego roku rozpoczął pierwszą wizytację południowo-wschodniej części diecezji lubelskiej. Tylko w 1905 roku biskup odwiedził 56 parafii, kolejne wizytacje prowadzone były w latach 1906 i 1907. Pierwsza podróż, będąca wydarzeniem wysokiej rangi, została opisana przez ks. Karola Dębińskiego, kolejna, przeprowadzona rok później, przez ks. Feliksa Majewskiego. Obie relacje z podróży dostarczają informacji na temat historii odwiedzanych miejscowości, historii parafii oraz kościołów, opisując ich wygląd zewnętrzny, stan zachowania oraz wyposażenie. Zawierają także bogaty materiał fotograficzny. Relacje te nierzadko prezentują poglądy i wrażenia piszących, co jednak nie umniejsza wartości zawartych w nich informacji. Dzięki rzetelności autorów relacje te są bardzo dobrym źródłem do badań nad odwiedzonymi przez biskupa obiektami, zwłaszcza że niektóre zostały przebudowane, a inne nie dotrwały do naszych czasów. Opisy świątyń są relacjami naocznych świadków i dla historyka sztuki zajmującego się architekturą Lubelszczyzny stanowią cenne źródło historyczne. Pierwsza podróż, będąca wydarzeniem ogromnej rangi, została opisana przez ks. Karola Dębińskiego, kolejna, przeprowadzona rok później przez ks. Feliksa Majewskiego. Obie relacje z podróży dostarczają informacji na temat historii odwiedzanych miejscowości, historii parafii oraz kościołów opisując ich wygląd zewnętrzny, stan zachowania oraz wyposażenie. Zawierają także bogaty materiał fotograficzny. Relacje te nierzadko prezentują poglądy i wrażenia piszących, co jednak nie umniejsza wartości zawartych w nich informacji. Dzięki rzetelności autorów, relacje te są bardzo dobrym źródłem do badań nad odwiedzonymi przez biskupa obiektami, zwłaszcza, że niektóre zostały przebudowane, a inne nie dotrwały do naszych czasów. Opisy świątyń są relacjami naocznych świadków i dla historyka sztuki zajmującego się architekturą Lubelszczyzny stanowią cenne źródło historyczne.

7

Протоколи візитацій та реєстр фінансово-майнової документації василіанського монастиря у Білині Великій (1763–1765 рр.)

51%

Stecyk J.

Hereditas Monasteriorum

|

2016

|

tom 8

269-290

PL

Artykuł jest ogólnym przeglądem źródłowej dokumentacji, która przetrwała do naszych czasów i która pokazuje różne obszary działalności klasztoru. Dokumenty fundacyjne stanową cenne źródło do badań nad historią klasztoru i rozwojem monastycyzmu w regionie. Znane są: czas i miejsce sporządzenia protokołów i rejestru oraz życiorysy ich autorów. W artykule przeprowadzono porównanie protokołów wizytacyjnych dla różnych lat w celu określenia zmian w statusie klasztoru oraz przebiegu jego kasaty. Wyróżniono i opisano części strukturalne dokumentów. Na podstawie protokołów wizytacyjnych odtworzono zarys zabudowań klasztornych. Można mieć pewność co do źródeł dochodu klasztoru. Artykuł zawiera również typologię dokumentacji finansowo-majątkowej. Informacje z protokołów wizytacyjnych zostały zestawione z informacjami z innych dokumentów, w szczególności z opisami inwentarzowymi. Źródła przedstawione w artykule to cenny materiał do badania historii i kultury klasztorów bazylianów.

EN

The article is a general overview of source documents which have survived to this day and which illustrate the various areas of the monastery’s activity. The foundation documents constitute a valuable source for the study of the history of the monastery and monasticism in the region. The time and place of the compilation of the reports and the register as well as biographies of the compilers are known. The author of the article carries out a comparison of the visitation reports for different years in order to determine changes in the status of the monastery, and to determine the course of its dissolution. In addition, he distinguishes and provides a general description of the structural parts of the documents. On the basis of the visitation reports he reconstructs the layout of the monastery buildings. We can be certain as to the monastery’s sources of income. The article also contains a typology of financial and property-related documents. Information from the reports is confronted with information from other documents, in particular inventory descriptions. The sources presented in the article constitute valuable material for the study of the history and culture of Basilian monasteries.

8

Działalność Gimnazjum Miejskiego w Ostrzeszowie w świetle zachowanych sprawozdań z wizytacji (1929–1932)

44%

Gołdyn P.

|

2023

|

tom 60

33-46

EN

Among the many available sources on the history of education, special attention should be paid to the audit reports of inspections carried out by school inspectors, and in the case of secondary schools’ audits conducted by inspectors on behalf of the education board. In the case of the City Co-educational Humanistic Jr. High School in Ostrzeszów, four such documents have been preserved. Their analysis gives a certain, albeit fragmentary picture of the operation of this school during the afore mentioned period. The information contained in these documents makes mention about the school facilities, the number of teachers and the level (quality) of lessons, students (including their number in the school and in each individual classes). The inspectors also noted in the reports information on social developmental studies conducted at the school, as well as information on youth organizations.