Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Aristotelský argument z ergon a současné teorie ctností

100%

Hloch R.

|

nr 3

441-456

EN

Contemporary neo-Aristotelian virtue ethics engage in great detail with the concept of human nature. This is also the case with Philippa Foot and Rosalind Hursthouse, who, in their argumentation, use the so-called ergon argument that can be unambiguously found already in Aristotle, who is a direct inspiration for the proponents of this branch of the contemporary theories of virtue. This article focuses on the comparison of the concept of the “ergon argument” and its related theses in Aristotle, Foot and Hursthouse. The goal is to ascertain the extent to which the current neo-Aristotelian concept is truly and originally Aristotelian. The comparison shows that, for Foot and Hursthouse, Aristotle serves more in the mode of a free inspiration, as some of their key elements are substantially different than the original Aristotelian concept, or are even completely absent. It is shown at the same time that Aristotle’s original concept is the philosophically richer and more sophisticated theory. This is, in part, the result of the efforts by Foot and Hursthouse to plausibly adapt their concepts to contemporary ethical discussions.

CS

Současné neoaristotelské etiky ctností se velmi podrobně zabývají pojetím lidské přirozenosti. Nejinak je tomu i v případě Philippy Footové a Rosalind Hursthousové, které ve své argumentaci užívají tzv. argument z ergon. Ten lze explicitně nalézt již u Aristotela, který je pro zastánce této větve současných teorií ctností přímou inspirací. Tato stať se zaměřuje na komparaci pojetí „argumentu z ergon“ a jemu přidružených tezí u Aristotela, Footové a Hursthousové. Cílem je zjistit, nakolik je současné neoaristotelské pojetí skutečně původně aristotelské. Komparace ukazuje, že Aristotelés slouží Footové a Hursthoueové spíše jako volná inspirace, neboť některé klíčové prvky se od původního aristotelského pojetí podstatně liší, či dokonce zcela absentují. Zároveň je ukázáno, že původní Aristotelovo pojetí je filosoficky bohatší a sofistikovanější teorií. To je ovšem částečně způsobeno také snahou Footové a Hursthousové plausibilně přizpůsobit své pojetí současným etickým diskuzím.

2

Jaka etyka dla postchrześcijańskiego świata?

80%

Stachewicz K.

|

nr 3

431-439

EN

The title issue is analyzed in the article in the space of co-thinking with Sebastian Gałecki, the author of the book Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki [Christian Ethics for a Post-Christian Age]. The question of a model of ethics for contemporary times, which is rightly referred to as post-Christian, is one of the most important issues of contemporary ethical research. The author of the above-mentioned monograph wants to build this model by integrating three, in his opinion remaining in isolation, traditions of ethics: the theory of natural law, the theory of virtues and the theory of conscience, in their contemporary interpretation by J. Finnis, A. MacIntyre and J.H. Newman. Is such a path optimal for the question posed in the title of this article? The doubts and questions raised as a result of reading Gałecki’s dissertation sketch the framework of an answer to this question, drawing at the same time positive paths of reflection on the shape of ethics in the times of late modernity.

PL

Tytułowe zagadnienie jest w artykule analizowane w przestrzeni współmyślenia z Sebastianem Gałeckim, autorem książki pt. Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki. Pytanie o model etyki dla współczesnych czasów, określanych nie bez racji jako postchrześcijańskie, jest jednym z ważniejszych zagadnień współczesnych poszukiwań etycznych. Autor wspomnianej monografii chce zbudować taki model poprzez scalenie trzech, jego zdaniem pozostających w izolacji, tradycji etyki: teorii prawa naturalnego, teorii cnót i teorii sumienia, w ich współczesnej wykładni dokonanej przez J. Finnisa, A. MacIntyre’a i J.H. Newmana. Czy taka droga jest optymalna z punktu widzenia zagadnienia postawionego w tytule artykułu? Wątpliwości i pytania postawione w wyniku lektury rozprawy Gałeckiego kreślą zręby odpowiedzi na to pytanie, rysując jednocześnie pozytywne drogi refleksji nad kształtem etyki w czasach późnej nowoczesności.

3

Etyka dla postchrześcijańskiego świata

80%

Chmielewski A.

|

nr 3

413-429

EN

The subject of the article is an assessment of conceptualizations of the theoretical deficits in the doctrine of Christian ethics, both genuine and presumed ones, variously diagnosed by contemporary Christian moral philosophers. The article is a polemic with the theoretical approach to these deficits, as well as an attempt to overcome them, formulated by Sebastian Gałecki in his book Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki [Christian Ethics for the Post-Christian Age] (2020). While appreciating the boldness of the theoretical task undertaken in his book, and the theoretical significance of the project of integrating various ethical trends now emerging within Christianity, I point out several serious shortcomings in implementing this commendable venture. I stress, among others, the excessively occidental point of view adopted by the author, questionable operationalization of the category post-Christianity in his diagnosis of contemporary social transformations, his neglect to analyze the causes, endemic to Church institutions, for the people to depart from the Christian ethical canon and the internal inconsistency of the attempt to integrate various theoretical perspectives of the contemporary Christian moral theology.

PL

Przedmiotem artykułu jest konceptualizacja problemu autentycznych i domniemanych deficytów teoretycznych doktryny etyki chrześcijańskiej, rozmaicie diagnozowanych na gruncie współczesnej chrześcijańskiej filozofii moralnej. Artykuł ten stanowi polemikę z próbą ujęcia tych deficytów, a także prób ich przekroczenia, sformułowaną przez Sebastiana Gałeckiego w jego książce Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki (2020). Doceniając śmiałość podjętego zadania teoretycznego oraz istotność teoretyczną zaproponowanej przezeń koncepcji uspójnienia nurtów etycznych w ramach chrześcijaństwa, wskazuję na szereg uchybień w realizacji zaprojektowanych dociekań. Należy do nich m.in. okcydentalność perspektywy teoretycznej obranej przez autora, problematyczność operacjonalizacji kategorii postchrześcijaństwa w diagnozie współczesnych przemian społecznych, pomijanie endemicznych wobec instytucji kościelnych przyczyn odchodzenia od chrześcijańskiego kanonu etycznego oraz wewnętrzna niespójność projektu integracji rozmaitych perspektyw teoretycznych chrześcijańskiej teologii moralnej.