Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kilka uwag o kazirodztwie

100%

Jaśkowiec M.

|

2017

|

tom R. 1

187--200

PL

W artykule została poddana analizie struktura przestępstwa z art. 201 k. k. Stosunki kazirodcze zaliczane do czynów nierządnych, od wieków podlegały negatywnej ocenie społecznej. Porównano treść przepisu przedmiotowego przestępstwa na gruncie kodeksu karnego z 1932 r., 1969 r. oraz obecnie obowiązującego kodeksu z 1997 r. Problem wskazania konkretnego przedmiotu ochrony koreluje z pytaniem o konieczność kryminalizowania obcowania płciowego między określonymi podmiotami. Racjonalne argumenty wskazują na potrzebę wyłączenia stosunków kazirodczych z katalogu czynów zabronionych. Kształtowana na przestrzeni wieków obyczajność, która jest przedmiotem ochrony przestępstwa z art. 201 k. k., chroni prawidłowe funkcjonowanie rodziny oraz utrwalone wartości. Obok obyczajności i prawidłowego funkcjonowania rodziny, jako przedmiot ochrony wskazuje się również kwestie eugeniczne, proces socjalizacji dzieci, moralność oraz interes publiczny w prawidłowym rozwoju społeczeństwa. Kwestia kazirodztwa bez wątpienia została unormowana „wycinkowo”. Włączenie do znamion strony przedmiotowej innych czynności seksualnych, świadczyłoby o kompleksowej ochronie obyczajności, funkcjonowania rodziny oraz o racjonalności ustawodawcy.

EN

The subject of analysis in this article is the structure of the offence under Art. 201 of the Polish Penal code. Incest relationships, included in the category of unlawful sexual intercourses, has been subject to negative social assessment for centuries. The content of the provision regarding the said offence under the Penal Code of 1932, 1969 and the currently governing Code of 1997 was compared. The issue of indication of a particular subject of defence correlates to the question regarding need for criminalisation of sexual intercourse between specific partners. Rational arguments point out to the need of exclusion of incest relationships from the catalogue of prohibited acts. The customs shaped over the ages, which are the subject of protection in relation to the offence under Art. 201 of the Polish Penal Code, protects proper functioning of the family and established values. In addition to customs and proper family functioning, the protection subject pointed out to are also eugenics issues, children socialisation process, morality and public interest in proper development of the society. The issue of incest has been, undoubtedly, standardised "fragmentarily". Inclusion of other sexual activities in the subject of the offence would demonstrate comprehensive protection of customs, family functioning and rationality of the legislator.

2

Emocjonalistyczna koncepcja społeczeństwa w filozofii szkockiego oświecenia na przykładzie Bernarda Mandeville’a

80%

Chaberek M.

|

2020

|

tom 21

455-464

FR

This paper presents the social doctrine of the Scottish philosopher of Enlightenment, Bernard Mandeville. In the first part the philosophical milieu of Mandeville’s time is presented and the persons of science who influenced him the most. The second part summarizes his views on society. The basic source is his essay "A Search into the Nature of Society". This work was added as a prosaic explanation to his most recognizable poem "The Fable of the Bees". Mandeville claims that the basic driving force of progress is not human virtue but vice, because every virtue is driven by a hidden vice. In the conclusion it is explained why hisconcept is not compatible with the Christian anthropology

PL

Artykuł omawia koncepcję społeczeństwa szkockiego filozofa oświecenia Bernarda Mandeville’a. W pierwszej części znajduje się tło filozoficzno-historyczne, w którym należy umieścić filozofa. W drugiej części omówione są jego poglądy na społeczeństwo na podstawie eseju "O naturze społeczności" będącego komentarzem do najbardziej znanego poematu filozofa – "Bajki o pszczołach". Mandeville uważa, że podstawową siłą prowadzącą do dobrobytu jest nie cnota, lecz wada, ponieważ za każdą cnotą stoi ukryta wada. W końcowej części znajduje się ocena koncepcji Mandeville’a z punktu widzenia antropologii chrześcijańskiej.

3

Koncepcja bestialstwa (thēriotēs) w Etyce Nikomachejskiej Arystotelesa

80%

Marcinkowska-Rosół M.

|

nr 3: Filologia klasyczna

53-88

PL

Artykuł poświęcony jest pojęciu bestialstwa (thēriotēs), wprowadzonemu przez Arystotelesa w VII księdze Etyki nikomachejskiej i zdefiniowanemu przez niego jako negatywna, różna zarówno od nikczemności (kakia) jak i od nieopanowania (akrasia) dyspozycja etyczna, prowadząca do patologicznych zachowań takich jak kanibalizm, pedofilia, omofagia, fobie i kompulsje. W tekście zostaje podjęta próba interpretacji wypowiedzi Arystotelesa dotyczących bestialstwa (EN VII 1, 1145a15-35; VII 5, 1148b15-1149a24; VII 6, 1149b23-1150a8) w celu rozjaśnienia szeregu istotnych dla rozumienia tej koncepcji kwestii, takich jak: istota bestialstwa jako specyficznej dyspozycji etycznej (cz. I-II), jej konkretne postaci oraz ich geneza (cz. III), psychologiczno-moralna kondycja osób dotkniętych bestialską dyspozycją (cz. IV) oraz problem świadomości i odpowiedzialności moralnej tychże osób (cz. V).

EN

The article deals with the „brutishness” or „beastliness” (thēriotēs), a concept introduced by Aristotle in the seventh book of the Nicomachean Ethics and defined by him as a negative ethical disposition, different both from vice (kakia) and from incontinence (akrasia), and leading to such pathological behaviours as canibalism, paedophilia, omophagia, phobias and compulsions. Aristotle’s statements concerning the brutishness (VII 1, 1145a15-35, VII 5, 1148b15-1149a24 and VII 6, 1149b23-1150a8) are examined and interpreted in order to clarify the following issues: the essence of the thēriotēs as a specific ethical disposition (Part I-II), its concrete forms and their causes (Part III), the moral-psychological condition of persons with a brutish hexis (Part IV), and their self-consciousness and moral responsibility for their bestial acts (Part V).

4

The Vices against the Virtue of Temperance among the Atyap Cultural Heritage of Africa: A Philosophical Approach

80%

Abui A. A.

|

nr 4

161-177

PL

W dyskursie moralnym cnoty wciąż zajmują centralne miejsce. Dzieje się tak, ponieważ dyskusje o moralności obracają się wokół pojęć cnoty i wady. Bierze się za pewnik, że wynikiem cnót są czyny dobre moralnie, natomiast wady prowadzą do czynów złych, powszechnie potępianych. Etycy cnót opierają swoje argumenty na założeniu, że czyny ludzkie są bezpośrednio połączone bądź to z cnotą, bądź z wadą. Każdej cnocie odpowiada nadmiar lub deficyt, którego przekroczenie wiąże się z przeciwną jej moralną dyspozycją, nazywaną wadą. W takim wypadku, powinna istnieć jakaś ustalona miara, na której podstawie rozróżniamy między cnotą a wadą. Jakie kryteria obowiązują w przypadku ustalania takiej miary? Co więcej, istnieje tradycyjny podział cnót na kardynalne i poboczne: jakie dokładnie cechy moralne winna mieć cnota, by być określona jako kardynalna? W artykule autor podejmuje próbę analizy jednej z tak zwanych cnót kardynalnych, mianowicie umiarkowania. Szczególny nacisk został położony na pojęciach wstydu i honoru, rozumianych w duchu dziedzictwa kulturowego szczepu Atyap. Celem autora jest znalezienie tych cech, które odpowiadają za ustanowienie umiarkowania cnotą kardynalną oraz podjęcie próby wyznaczenia miary, która odpowiada za wady związane z pojęciem umiarkowania.

EN

The place of virtues in moral discussions continues to occupy a central position. This is because moral arguments revolve around virtues and vices. It is taken for granted that virtues produce commendable good moral actions, whereas vices lead to immoral actions that are widely condemned. Virtue ethicists ground their arguments on the assumption that human actions are directly linked to either virtues or vices. But then, to each of the virtues, there exists a degree of excess or deficit, above or below which we begin to speak of counter habitual predispositions, called vices. If this is so, then there should be a way of ascertaining the measure on the basis of which we distinguish between a virtue and its vice. How do we justify the criteria for arriving at such a measure? More so, there is a traditional classification of virtues into cardinal and peripheral virtues: what exact moral features could a virtue exemplify in order to be classified as a cardinal rather than a peripheral virtue? In this article, the Author attempts the analysis of one of the so-called cardinal virtues, precisely that of temperance. He tries to highlight the concept of shame verses honour as viewed and practiced among the atyap cultural heritage in Africa. The goal is modest, namely: to highlight those moral features which justify the classification of temperance as a cardinal virtue and to account for the standard or measure which account for the distinguishing of the vices associated with temperance.