Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Janusowe oblicze wiarygodności. Kościół zaplątany w nowoczesność

100%

Kaczmarek K. M.

Przegląd Religioznawczy

|

2019

|

nr 4/274

EN

Sociological theory of evolution of religions, like theory of religious economy, adopts supply-side perspective on religious phenomena. It allows to redefine a problem of religious faith in terms of veracity, asking first “whom people believe” and “why him” before “who believes.” But taken in a perspective of system-theory, the veracity reveals its two-fold character. Religious organisation depends on its veracity in relation to its own believers but in different way its subsistence is conditioned by relations with other, non-religious actors in social environment, such as media, political or economic organisations. In this context, veracity becomes credibility. The paper argues that efforts made during Vatican II council to restore an external credibility had far-reaching consequences leading to erosion of internal veracity. Increase of transparency manifested in greater openness to mass-media, abandonment of claims to exclusivity in relations to the political sphere could cause a short-term crisis, but acceptance of the idea of ecumenism (which strongly silenced claims to be the only depositary of religious truth) and openness to scholarly inquiry on the very foundations of catholic dogmas, i.e. Bible and Tradition had much more important unintended effects. Questioning historical reliability of the New Testament (Jesuit Superior General Sosa Abascal noticed recently that “no one had a recorder to take down his words”) and faithfulness of transfer of the apostolic traditions resulted in gradual erosion of conviction in truthfulness of their own doctrine among catholic clergy or, at least, to uncertainty and doubt. It deprived them in their ability to enthuse their flock with faith and to lead their life in consistency with their own teachings.

2

Savoir historique et fiction romanesque : HHhH de Laurent Binet ou les travers du « je » narratif

71%

Grenaudier-Klijn F.

Romanica Wratislaviensia

|

2014

|

tom 61

139 - 148

EN

Towards the end of HHhH (2009) the narrator, who has long hesitated on the labelling of his text –– ‘my book about Heydrich’; ‘my little book on Heydrich’; ‘my story’; ‘my novel’ –– comes to the following conclusion: ‘I think I’m starting to understand: I’m writing an infranovel.’ This generic designation encapsulates Binet’s objective: to depict historical truth (the assassination of the Nazi dignitary Reinhard Heydrich in Prague on 27 May 1942) with the stylistic tools of creative fiction, but without the recourse to invention. Is Binet successful or is the historical episode reported in HHhH reduced to a space of substitution for an aesthetic exercise, to a mere pretext? This article proposes to analyse Binet’s ‘infranovel’ in light of the place of the narrating I in a historically-informed work of fiction. The article will focus in particular on the numerous authorial interventions that are designed to turn the reader into a witness of Binet’s earnestness, and will consider the legit-imacy of the self-aware narrating I in (metafictional) historiography.

3

Zdolność świadków do składania zeznań przed sądami kościelnymi

71%

Krzywkowska J.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2019

|

tom 29

|

nr 4

141-153

PL

Ważnym środkiem dowodowym w procesach przed sądem kościelnym są świadkowie. Obowiązkiem świadków jest szczere i zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy przedstawianie faktów. Tylko świadkowie prawdomówni przyczyniają się do poznania prawdy. Elementami potwierdzającymi prawdomówność świadków są: wrodzona skłonność mówienia prawdy, dobre świadectwo wiarygodności moralnej, odpowiedzialność kanoniczna za składanie fałszywych zeznań. Czynnikiem negatywnym w odniesieniu do prawdomówności jest skłonność do manipulacji i kłamstw, jak również chęć osiągnięcia własnych korzyści w zamian za fałszywe zeznania. W niniejszym artykule ukazane zostało znaczenie zeznań świadków w procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa, które toczą się przed sądami kościelnymi. Często prawdy o małżeństwie, jego nieważności, nie można udowodnić za pomocą dokumentu, wówczas osiągnięcie prawdy jest możliwe za pomocą zeznań świadków. Świadkowie wzywając imienia Boga przyrzekają mówić całą prawdę i tylko prawdę.

EN

Witnesses are a significant part of evidence in processes before ecclesiastical courts. They are obliged to present facts as truthfully as possible. Only these witnesses contribute to learning the truth. Elements supporting the truthfulness of witnesses are a natural habit of telling the truth, moral credibility, and liability for committing perjury. A negative factor for the truthfulness of witnesses is being of manipulative nature, having tendencies towards falsehood, as well as a willingness for obtaining something to their own advantage in return for perjury. This article presents the significance of witnesses’ testimony in the marriage nullity process before ecclesiastical courts. Proving the truth about a marriage and its nullity is often impossible via a document, therefore, it is witnesses testimony that allows learning the truth. Witnesses swear on the name of God to tell the truth and nothing but the truth.

4

Stopień jawności i tajności życia społecznego a bezpieczeństwo (nielojalny fortel erystyczny: argumentum ad secretum)

43%

Kalita C.

SECRETUM. Służby specjalne, bezpieczeństwo, informacja

|

2014

|

nr 1(1)

100 - 109

PL

Tajemnica poprzez swoją totalność, czy roszczenie do totalności, musi być ograniczana. Sfera publiczna powinna być w maksymalny sposób jawna, natomiast to, co wiąże się ze sferą prywatną człowieka, musi pozostać tajne (postulat prawa do tajemnicy). Tajemnica, oprócz tego, że jest ambiwalentna, mateż podwójną naturę - etyczną i estetyczną. Biorąc pod uwagę ten pierwszy aspekt, można powiedzieć, że chroni dobro, jednakże dla jej przeciwników - skrywa zło. Drugi jej wymiar powoduje, żema ona pewien urok, powab, stając się dla tego, kto ją posiad, swoistą ozdobą, dzięki czemu w stratyfikacji społecznej wywyższa jej posiadacza. Zdrada tajemnicy ma z kolei wydźwięk pejoratywny - niszczy jej piękno, czyniąc czymś pospolitym, a więc pozbawia ją statusu wartości dobra rzadkiego. W debacie publicznej pojawia się czasem pokusa wykorzystania tej natury (natur) tajemnicy w formie nielojalnego fortelu erystycznego, jakim jest argumentum ad secretum (argument z posiadania tajemnicy). Osoba, która posiada tajemnicę, traktowana jest jako ktoś, kto należy do elity, chroni dobro i nie musi się tłumaczyć. Taka sytuacja nie powinna byćdopuszczalna w życiu publicznym. Stąd konieczność demaskowania argumentum ad secretum jako manipulacji społecznej, zaciemniającej życie publiczne. Już samo wskazanie na możliwość jej zaistnienia, osłabia oddziaływanie takiej machinacji, a jedynym sposobem aby przestała działać, jest ujawnienie jej mechanizmu.

EN

A secret due to its totality or the claim to totality must be limited. The public sphere should be public to the maximum, whereas, what is connected with the private sphere must remain secret (the postulate of the right to secrecy). A secret, apart from being ambivalent, is also of dual nature – ethical and aesthetic. Ethically, a secret protects good – but for its enemies, it conceals evil. Aesthetically, it has a certain charm and allure that constitutes a peculiar decoration for its holder, thanks to which it elevates its owner in the social stratification. The betrayal of a secret has, on the other hand, the pejorative undertone – it destroys its allure making it a common thing and so deprives it of the status of a rare thing value. In the public debate sometimes appears the temptation to use this nature (natures) of a secret as a disloyal eristic stratagem, i.e. the argumentum ad secretum (the argument of knowing a secret). Someone who knows a secret is treated as someone who belongs to the elite, he or she protects good and does not need to excuse oneself. Such a situation should not be acceptable in public life. Hence, it is necessary to expose argumentum ad secretum as social manipulation which obscures the public life. The mere indication of the possibility of such manipulation weakens its influence, and the only way to stop this manipulation is to disclose its mechanism.