Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Straight Separatism: Ten Theses on the Queer Archive

100%

Panayotov S.

InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer

|

2016

|

nr 11a

122 - 124

EN

This text is a revised version of a paper presented at the conference In/visible: The Sexual and Political Regimes of the Archive, in a panel titled “The Queer Location of Culture: Nationalism, History, Sexuality” (Skopje, National Gallery of Macedonia – Chifte Hamam, 25 February 2012).

PL

Cała kultura jest archiwum heteroseksualności i tożsamości, bowiem jedno implikuje drugie. Odczuwane przez kłirów pragnienie własnego archiwizowania się i przybrania tożsamości jest odwróconą formą heteryckiego sadyzmu. Kłirowe archiwum jest ciemną, tanatologiczną i eschatologiczną otchłanią pragnień, której formalizacja nie prowadzi do zreformowania fałszywego uniwersalizmu heteryckiego separatyzmu. Należy albo zmienić formę instytucji, albo w ogóle porzucić pamięć.

2

MUZEA ŻYDOWSKIE W EUROPIE – GENEZA I CHARAKTERYSTYKA

86%

Sztyma T.

Muzealnictwo

|

2019

|

tom 60

55-63

PL

W ostatnich dekadach ubiegłego wieku oraz po roku 2000 nastąpił prawdziwy „boom” w tworzeniu muzeów żydowskich w Europie. Założono wiele nowych placówek, bądź przebudowano i zmodernizowano stare. Wiązało się to z rosnącą potrzebą przerwania milczenia wokół Zagłady, dokonania rozliczeń z przeszłością i otwarcia debaty na temat wieloetnicznej historii Europy. Sprzyjały temu zachodzące w tym czasie zjawiska – proces integracji europejskiej, upadek żelaznej kurtyny i rozwój demokratycznych obywatelskich społeczeństw. Nowe muzea żydowskie zakładane w Europie – choć muszą się odnosić do Zagłady – nie są muzeami Holokaustu, nie opowiadają historii ludobójstwa. Mają na celu przywrócenie pamięci o wiekach żydowskiego życia w danym państwie, regionie i mieście – opowiadają tę historię jako część dziejów danego miejsca i zabiegają o włączenie jej do oficjalnej historii narodowej. Ich misją jest również pokazanie obecności i znaczenia żydowskiego dziedzictwa w dzisiejszym świecie oraz zadawanie pytania o żydowską tożsamość we współczesnej Europie. Konflikty cywilizacyjne jakie pojawiły się po, relatywnie spokojniejszych z punktu widzenia Europy, latach 90. XX w., wyznaczyły nowe ramy dla działalności muzeów żydowskich, które coraz częściej wychodzą poza doświadczenie specyficznie żydowskie, na poziom uniwersalny. Swoimi działaniami pragną promować pluralizm i wielokulturowość, kształtować postawy inkluzyjne, dają głos mniejszościom, przemawiają przeciwko wszelkim przejawom dyskryminacji i wykluczenia. Ze względu na fakt, że poruszają drażliwe, trudne kwestie, muszą dobrze panować nad konstrukcją przekazu na każdej płaszczyźnie – architektury, scenariuszy i aranżacji wystaw, programów towarzyszących, przez co niewątpliwie przyczyniają się do tworzenia nowych standardów i wytyczania trendów w dzisiejszym muzealnictwie i muzealnej edukacji.

3

Metodologiczna refleksja nad badaniami pamięci zbiorowej. Próba wstępnego ujęcia problemu na przykładzie rozważań Jeffreya Olicka, Wulfa Kansteinera oraz Alona Confino.

86%

Gubała J. , Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny U. Ł.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

tom 42

PL

Metodologiczna refleksja jest wskazana przy prowadzeniu większości badań socjologicznych. W szczególności w tych przypadkach, kiedy zakres problemów stanowiących przedmiot analizy niesie ze sobą określone wątpliwości – czy to w stosunku do natury badanego zjawiska, czy sposobów dotarcia do niego, czy też wyciągania wniosków wykraczających poza zakres materiału empirycznego. Wydaje się, iż subdyscyplina socjologii zajmująca się pamięcią zbiorową nie może sobie pozwolić na brak takiej refleksji. W niniejszym artykule zaprezentowane zostaną wstępne refleksje odnośnie do metodologicznych problemów badań nad pamięcią zbiorową, w oparciu o rozważania Jeffreya Olicka, Wulfa Kansteinera i Alona Confino. Podążając za ich myślą, w artykule pojawiają się dywagacje na temat kondycji subdyscypliny (przez jednego z autorów nazywanej socjologią retrospekcji), naturą i sposobami określenia zjawiska będącego jej przedmiotem, indywidualistycznym i kolektywistycznym ujęciom pamięci zbiorowej, a także próbom jej procesualnego skonceptualizowania. Pojawiają się także różne propozycje poradzenia sobie z tą skomplikowaną i niejednorodną materią, jaką jest zbiorowe upamiętnienie przeszłości.

4

W poczuciu niezasłużonej infamii – wstępne wyniki projektu dotyczącego żołnierzy ludowego Wojska Polskiego

81%

Pałka J. , Żłobecka K.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2015

|

tom 5

77-90

EN

This article presents preliminary findings of the oral history project on the subject of the soldiers of the People’s Troops of Poland. Testimonies of ca. 40 “People’s Poland” veterans were recorded (giving more than 2000 hours of audio recordings). These soldiers fought on the Eastern Front, participating in, among others, the battles of Lenino, Budziszyn, and Berlin. The article describes the interviewed group and defines the method applied when conducting the interviews. It also gives a short account of how the interviewed were conscripted into the People’s army. The main part of the article is devoted to pointing to the similarities in the veterans’ accounts. These common elements include interspersing a personal narrative with a broad historical context, underlining that in their individual actions during the war and after it they encountered situations from which there was no escape, using the propaganda expressions dating back to the times of the Polish People’s Republic, and the feeling of being omitted (as a whole group of veterans of the People’s Troops) from the sphere of historical memory after 1989. In the last part of the article, plans for a monograph based on the project are presented.

5

Modern solutions for presentation of lost urban heritage in the public city space exemplified by Kraków between 1985 and 2015

72%

Motak M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

tom Y. 112, iss. 6-A

121--140

EN

The article shows, on the basis of selected examples, modern activities aimed at presentation, in the public space of Kraków, of lost elements of urban heritage. It discusses the manners of commemorating and making historical urban forms legible (layout of streets and squares, development, defence structures, watercourses), which were liquidated and whose reconstruction is not planned. Five methods of activities were distinguished and discussed: 1. Placement of visual or tactile information; 2. Application of specific surfaces and elements of landscape architecture; 3. Introduction of specific solutions in designs of new buildings erected in the historical structure of the city; 4. Establishment of a generally accessible or partially accessible reserve; 5. Application of specific local names. The conducted analysis indicates that application of various methods is a beneficial phenomenon: it enriches the public space of a city, allows the society to become acquainted with lost heritage and provides the designers with possibilities of artistic creation in specific conditions.

PL

W artykule przedstawiono, na wybranych przykładach, współczesne działania mające na celu prezentację w przestrzeni publicznej Krakowa utraconych elementów dziedzictwa urbanistycznego. Omówiono sposoby upamiętniania i uczytelniania historycznych form urbanistycznych (układu ulic i placów, zabudowy, obwarowań, cieków wodnych), które uległy likwidacji i nie przewiduje się ich odtworzenia. 1. Wyróżniono i omówiono pięć metod działania; 2. Umieszczenie informacji wizualnej lub dotykowej; 3. Zastosowanie określonych nawierzchni i elementów małej architektury; 4. Wprowadzenie określonych rozwiązań w projektach nowych budynków powstających w historycznej strukturze miasta; 5. Stworzenie rezerwatu ogólnodostępnego lub częściowo dostępnego; 6. Stosowanie określonego nazewnictwa miejscowego. Przeprowadzona analiza wskazuje, że stosowanie różnorodnych metod jest zjawiskiem korzystnym: wzbogaca przestrzeń publiczną miasta, społeczeństwu pomaga poznać utracone dziedzictwo, zaś projektantom stwarza możliwości artystycznej kreacji w określonych uwarunkowaniach.

6

Słów kilka o pamięci Brytyjczyków o Great War po II wojnie światowej do czasów współczesnych

58%

Parafianowicz H.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2022

|

nr 110

401-416

EN

The huge losses and traumatic experiences of the Great War have left a permanent mark on the lives of millions of Britons and their families. The construction of monuments, military cemeteries and anniversary rituals commemorating fallen soldiers shaped the memory of World War I, especially kept it alive after the war and during the inter war period. This article examines the memory of the Great War of Britons after the experience of World War II and currently, during the Centenary of World War I. Creating collective memory of the Great War and its perception have undergone significant changes in the decades following 1945. The veterans and their families have played a particularly active role in keeping the memory alive. The oral history projects, television programs and interviews with the last surviving veterans, participants and witnesses of the war resulted in growing popular interest in the Great War in the 1980s and the decades to come. The Centenary of the Great War celebrated in 2014–2018, with its various initiatives and commemorative ceremonies, played a significant role in disseminating the popular image of the World War I and in keeping its memory alive by the next generations of Britons.

PL

Ogromne straty i traumatyczne doświadczenia związane z Great War pozostawiły trwały ślad w życiu milionów Brytyjczyków i ich rodzin. Budowa pomników, cmentarzy wojennych i rytuały rocznicowe upamiętniające poległych w dużej mierze kształtowały pamięć o I wojnie światowej, szczególnie żywą po zakończeniu wojny i w latach międzywojennych. Artykuł niniejszy jest próbą spojrzenia na pamięć Brytyjczyków o Great War po doświadczeniach II wojny światowej i współcześnie, z okazji setnej rocznicy I wojny światowej. Postrzeganie Great War oraz kreowanie pamięci zbiorowej o niej ulegały znacznym przemianom w kolejnych dekadach po 1945 r. Szczególnie aktywną rolę w podtrzymywaniu pamięci o I wojnie światowej odegrali weterani i ich rodziny. Oral history, programy telewizyjne, wywiady z udziałem ostatnich weteranów, uczestników i świadków wojny wpłynęły na zwiększone zainteresowanie Great War w latach osiemdziesiątych XX w. i kolejnych dekadach. Uroczystości setnej rocznicy I wojny światowej, obchodzone w latach 2014–2018, liczne inicjatywy i sposoby upamiętniania wydarzeń sprzed wieku, odegrały ważną rolę w upowszechnieniu popularnego obrazu I wojny światowej wśród dzisiejszych Brytyjczyków, a także podtrzymywaniu pamięci o niej kolejnych pokoleń.

7

Współczesne wykorzystanie rysunku planu i mapy w kreacji posadzki przestrzeni publicznej służącej rekreacji - wybrane przykład

58%

Burkot M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2016

|

tom nr 16

74--82

PL

Artykuł przedstawia działania wykorzystujące rysunek mapy lub planu w kreacji posadzki przestrzeni publicznej, jako element służący rekreacji. Rysunkiem może być mapa świata, regionu, plan miasta lub jego fragment. Odwzorowanie może przedstawiać stan aktualny lub historyczny i mieć charakter płaski lub trójwymiarowy. Działanie osadza przechodnia w kontekście urbanistycznym, regionalnym lub ponadregionalnym, posiada charakter informacyjny i orientacyjny. Może również prezentować utracone dziedzictwo urbanistyczne miejsca. Przedstawienia mają charakter trwały lub tymczasowy. Przeprowadzona analiza wybranych przykładów wykazuje, że zastosowanie mapy lub planu w przestrzeni publicznej zwiększa jej atrakcyjność. Zabieg zachęca do interakcji, odnalezienia się w przestrzeni, a także zgłębienia historii miejsca. Odczytanie planu zatrzymuje przechodnia; jest punktem wyjścia i narzędziem służącym rekreacji w przestrzeni publicznej.

EN

This article presents contemporary design actions that apply outlines of a map or plan in the creation of a floor of recreational public spaces. The outlines may present a map of the world, region, city or its part. The design may depict the current or historical state of the pictured space, in a two or three dimensional manner. Such action places the potential passer-by in the urban or regional context and serves both as information and orientation. The actions can have a permanent or temporary character. A selection of examples indicates that application of a map design in a public space is a beneficial phenomenon that enriches the public space. The action encourages the user to interact with the space, find themselves in it and become acquainted with its heritage. It stops and keeps the passer-by in the public space and is a starting point for recreation.

8

Dzielenie się pamięcią – (re-)konstruowanie narracji– świadkowie zastępczy: oral history w projektach na rzecz upamiętniania lubelskich Żydów

58%

Kubiszyn M.

Pedagogika Społeczna

|

2018 (R. XVII)

|

nr 2(68)

207-228

PL

W artykule podjęto zagadnienia związane z wykorzystaniem materiałów oral history w działaniach ukierunkowanych na upamiętnianie dziejów lubelskich Żydów, w tym w szczególności Zagłady, oraz szeroko rozumianą edukację w tym obszarze. Przedmiotem analiz będą wybrane projekty zrealizowane w latach 2000–2017 przez instytucję kultury – Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. Przeprowadzone analizy pokazują w jaki sposób lokalni twórcy, odnosząc się do miejsc związanych z żydowską przeszłością miasta, wykorzystując wywiady ze świadkami historii pamiętającymi przedwojenny, polsko-żydowski charakter miasta oraz wydarzenia z czasów okupacji, i poszukując adekwatnego języka oraz form konstruowania narracji o przeszłości, łączą pracę animacyjną i edukacyjną z upamiętnianiem.

EN

The article discusses the role of oral history testimonies in artistic activities aiming at commemorating the history of Lublin Jews, with the special focus on the Holocaust, along with educational work in this area. Several selected projects conducted in 2000–2017 by the Grodzka Gate – NN Theatre Centre will be analyzed in order to investigate how local memory activists from this cultural institution combine educational and commemorative work by referring to places connected with the Polish-Jewish past of the city. Making use of testimonies of people who remember pre-war and war times they search for the appropriate artistic language and create new narratives in the form of multimedia exhibitions and outdoor performative events in order to introduce these issues into the sphere of cultural memory of the local community.

9

„Память Дама Забывчивая” Wielka Wojna Ojczyźniana: od mitologizacji do niepamięci

51%

Pazio-Wlazłowska D.

Porównania

|

2012

|

tom 11

61-69

EN

By discussing the history of the center for the Great Patriotic War veterans opened on the Island of Valaam (the Republic of Karelia, Russia) in the early 1950s, the article searches for the roots and reasons for the “social oblivion“ that affected the war wounded veterans, many of them amputees. The author tries to point to the mechanisms that account for the discrepancies between the official myth of the brave and simple soldier, respected and admired by the younger generations, and the grim fate of the crippled war veterans doomed to oblivion. She emphasizes that when it comes to the Great Patriotic War, social oblivion has often “competed” with social remembrance. She also shows what kind of filters have been applied to the Russian collective memory, and how the elements not fitting the official gala image of war veterans have been excluded as they could potentially undermine the shared group identity.

PL

Tekst odwołując się do historii utworzonego na początku lat 50. na Wałaamie (Karelia) ośrodka dla weteranów Wielkiej Wojny Ojczyźnianej poszukuje przyczyn społecznej niepamięci o inwalidach szczególnie dotkliwie okaleczonych w walkach. Stara się wskazać mechanizmy rozdźwięku między powszechnie obowiązującym - obecnym w oficjalnym dyskursie - mitem odważnego, prostego żołnierza, otoczonego szacunkiem i wdzięcznością kolejnych pokoleń i zapomnieniem o inwalidach. Akcentuje swoiste konkurowanie ze sobą społecznego zapominania i społecznej pamięci Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Wskazuje na filtrowanie pamięci zbiorowej, usuwanie z niej elementów zakłócających odświętny wizerunek weterana i przez to naruszających utrwaloną tożsamość grupy.