Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Glosa do wyroku Sądu Najwyższego, sygn. akt V CSK 709/15

100%

Lisowska A.

|

tom 83

117-128

EN

This article was a commentary on the judgments of the Regional Court and Court of Appeal, issued in the case of marriage annulment brought by M. Z. against J. Z., where the defendant had suffered from paranoid schizophrenia and hid this fact from her future husband. The publication contained arguments questioning the validity of the decision issued by Court of First Instance. In addition, the article set forth premises approving of the ruling of Court of Second Instance.

PL

Niniejsza glosa stanowi komentarz do orzeczeń Sądu Okręgowego i Apelacyjnego wydanych w sprawie o unieważnienie związku małżeńskiego z powództwa M. Z. przeciwko J. Z., w wyniku zawarcia go z pozwaną chorą na schizofrenię paranoidalną, która ukryła ten fakt przed przyszłym mężem. Przytoczono argumenty podające w wątpliwość słuszność rozstrzygnięcia wydanego przez Sąd I Instancji oraz zaprezentowano przesłanki potwierdzające trafność orzeczenia Sądu II Instancji.

2

Unieważnienie małżeństwa Teresy Heleny i Józefa Maksymiliana Ossolińskich w świetle niepublikowanych rękopisów Ambrożego Grabowskiego

89%

Pieczonka J.

|

tom 115

|

nr 3

201-223

PL

W artykule omówiono rękopisy 1448 z Biblioteki Ossolineum i 2831 z Biblioteki Jagiellońskiej, sporządzone przez Ambrożego Grabowskiego, a odnoszące się do procesu o unieważnienie małżeństwa, który toczył się między Teresą Heleną z Jabłonowskich a Józefem Maksymilianem Ossolińskimi. Dotychczas rozejście się małżonków nazywano rozwodem i spekulowano nad jego przyczyną (bezdzietność, pokrewieństwo, brak szczęścia w małżeństwie, impotencja). Rękopisy Grabowskiego wyraźnie wskazują pokrewieństwo trzeciego stopnia w linii prostej jako oficjalny powód unieważnienia małżeństwa. Potwierdza to ossoliński manuskrypt 4172, zawierający odpis akt konsystorza generalnego krakowskiego oraz dokumentujący przebieg i wynik procesu prowadzonego w latach 1791–1792. Z dokumentów tych wynika, że o rozwód wniosła Ossolińska, powołując się na wspomnianą przeszkodę kanoniczną, która nie została usunięta dyspensą papieską. Artykuł zawiera edycję rękopisów Grabowskiego w języku łacińskim, a także ich przekład na język polski.

EN

The paper discusses two manuscripts, namely one no. 1448 from the Ossolineum Library and another no. 2831 from the Jagiellonian Library, prepared by Ambroży Grabowski, and referring to the trial for marriage annulment taken between Teresa Helena de domo Jabłonowska and Józef Maksymilian Ossoliński. The splitting of the couple was referred to as a divorce and speculations raised about its reason (childlessness, kinship, lack of happiness in marriage, impotence). Grabowski’s handwritings clearly point at third degree of kinship as the official cause of the nullity. This is confirmed by the Ossolineum manuscript no. 4172 that contains a transcript from the Cracow general consistory records that traced the course of the 1791–1792 trial. The documents reveal that Ossolińska filed for divorce, referring to the aforementioned canonical impediment that was not cleared with the Pope’s dispensation. The article contains an edition of Grabowski’s manuscripts in Latin and their translations into Polish.

3

Unieważnienie małżeństwa cywilnego a stwierdzenie nieważności małżeństwa w procesie kanonicznym – analiza porównawcza

89%

Cicha D.

|

nr 8 (21) nr 1

135-156

PL

Unieważnienie małżeństwa oraz stwierdzenie nieważności małżeństwa są instytucjami prawa w dwóch odrębnych porządkach prawnych, które u swych podstaw mają podobne założenia. Celem obu procesów jest wykazanie, czy dane małżeństwo jest ważnie zawarte. W zakresie podobieństw analogię można wykazać odnośnie do przesłanek do wniesienia powództwa o unieważnienie małżeństwa lub skargi powodowej o stwierdzenie nieważności małżeństwa, legitymacji procesowej, terminu na wniesienie powództwa lub skargi powodowej oraz w zakresie skutków wyroku unieważniającego małżeństwo lub stwierdzającego nieważność małżeństwa. W zakresie dwóch pierwszych przesłanek do wszczęcia procesu należy wyszczególnić: przeszkody małżeńskie oraz wady oświadczenia woli. W zakresie przeszkód małżeńskich ustawodawca kościelny wykazuje szerszy katalog przeszkód, podobnie w zakresie wad oświadczeń woli. Trzecia kategoria przesłanek jest w dwóch procesach odrębna. W prawie cywilnym jest to wadliwe pełnomocnictwo, w prawie kanonicznym – brak formy kanonicznej. Należy jednak wskazać, iż pomimo tych rozbieżności treść przesłanek jest w wielu miejscach analogiczna, jedynie inaczej usystematyzowana przez ustawodawcę. Precyzyjne określenie różnic jest istotne, ponieważ pomaga usystematyzować nabytą wiedzę oraz precyzyjnie wskazywać cechy charakterystyczne dwóch odrębnych procesów, które błędnie uważane są za tożsame.

EN

Annulment and declaration of nullity of marriage are legal institutions in two separate legal orders but based on similar premises. The purpose of both processes is to show whether a given marriage was validly concluded. As regards similarities, analogy can be shown in the grounds for an application for marriage annulment or an application for a declaration of marriage nullity, locus standi, time limit for bringing an action (or libellus), and regarding the consequences of a judgment annulling a marriage or declaring nullity of a marriage. As regards the first two categories of criteria for the initiation of a process, the following should be specified: marital impediments and defects in the declaration of will. With respect to the former, the church legislator provides for a broader catalogue of impediments, just like in the case of defective declarations of will. The third category specifies different conditions for two processes. Under civil law, this would be defective power of attorney, while under canon law – the lack of the canonical form. However, it should be pointed out that despite these discrepancies, the content of these criteria is in many respects analogous, yet differently systematised by the legislator. The precise determination of differences is important since it helps to systematize the acquired knowledge and precisely point out the characteristics of two separate processes, which are mistakenly regarded as identical.